REFORMA SYSTEMU OŚWIATY Warszawa, 23 listopada 2009 r.

Reforma systemu oświaty Zagadnienia, które zostaną omówione: 1. wyrównywanie szans edukacyjnych 2. zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego 3. instrumenty wspierające reformę

1. WYRÓWNYWANIE SZANS EDUKACYJNYCH 3

Liczba dzieci w wieku 3-6 lat w 2008 r. W 2009 r. osiągnęło wiek:  przedszkolny - ok –latków  szkolny latków. W roku 2009 w wieku przedszkolnym - prawie 6 tys. więcej dzieci w wieku 3-6 lat niż w 2008 r. 4 źródło: Główny Urząd Statystyczny – Bank Danych Regionalnych 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

5 Liczba dzieci 5-letnich w poszczególnych latach 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

 1299 przedszkoli (w 2008 r ) łącznie ze specjalnymi, w tym: 66% (73%) przedszkola publiczne, 34% (27%) przedszkola niepubliczne.  1611 oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, w tym: 95% (95%) publicznych, 5% (5%) niepublicznych. W roku szkolnym 2008/2009 zlikwidowano: 5 przedszkoli (3 publiczne i 2 niepubliczne), 3 oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych. 6 Upowszechnianie wychowania przedszkolnego wg danych Kuratorium Oświaty w Warszawie (stan na dzień r.) 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

7 Udział dzieci w wieku 3-6 lat uczęszczających do przedszkoli w latach w gminach miejskich i wiejskich Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych 66,55% 72,10% 70,54% 20,64% 24,06% 18,22% 50,06% 46,70% 53,48% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% gminy miejskiegminy wiejskiegminy ogółem

8 Udział dzieci 5-letnich uczęszczających do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w latach w gminach miejskich i wiejskich Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Liczba innych form wychowania przedszkolnego (punkty i zespoły) wg delegatur 9 Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Liczba dzieci 5-letnich ogółem, a liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym (dane na dzień r.)* 10 70% dzieci 5-letnich objętych wychowaniem przedszkolnym * Źródło: monitoring Kuratorium Oświaty w Warszawie sierpień 2009r. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich Od roku szkolnego 2011/ dla wszystkich dzieci obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne od lat 5 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Wyrównywanie szans edukacyjnych

Dzieci 5-letnie objęte wychowaniem przedszkolnym (dane na dzień r.)* Dzieci 5-letnie objęte wychowaniem przedszkolnym (dane na dzień r.)* Rejon warszawski Największa liczba dzieci pięcioletnich: M. ST. WARSZAWA /12197 PIASECZNO -857/ 700 PRUSZKÓW- 560/ 468 WOŁOMIN - 504/ 410 GRODZISK MAZOWIECKI- 458/ 332 M.MIŃSK MAZOWIECKI /393 OTWOCK- 412 /363 ŻYRARDÓW 380 /250 NOWY DWÓR MAZOWIECKI - 286/ 205 ŁOMIANKI - 275/ 275 Najmniejsza liczba dzieci pięcioletnich: LEONCIN- 42 /3 OSIECK- 30 /3 MŁODZIESZYN -53 /8 BROCHÓW- 38 /10 ZAKROCZYM - 49/ 12 NOWA SUCHA- 77/ 14 BARANÓW -54 /17 G.SOCHACZEW- 100 /20 DOBRE- 59 /20 PODKOWA LEŚNA -38 /25 12 Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych * Źródło: monitoring Kuratorium Oświaty w Warszawie sierpień 2009r.

Zadania jednostek samorządu terytorialnego Pięciolatki - art. 14a, art. 16 ust. 8 ustawy o systemie oświaty Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego od 5 lat Możliwość tworzenia przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych Zapewnienie dowozu dzieciom (droga przekracza 3 km) Inne formy wychowania przedszkolnego Spełnianie obowiązku przedszkolnego poza przedszkolem Sześciolatki - art. 15 ust. 2, art. 16 ust. 1, 2, art. 17 ust. 1 i 2 ustawy o systemie oświaty Obowiązek szkolny od 6 lat Dziecko rozpoczyna naukę na wniosek rodziców ( ) Zapewnienie dowozu dzieciom (droga przekracza 3 km) Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich i obowiązek szkolny dzieci 6-letnich Wyrównywanie szans edukacyjnych

Finansowanie przedszkoli publicznych Art. 80 ust. 2, 2a i 2b ustawy o systemie oświaty Dotacja z budżetu gminy w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia. Inne formy wychowania przedszkolnego Dotacja z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 50% wydatków bieżących przewidzianych na jednego ucznia. Uwaga Koszty związane z uczęszczaniem dziecka do przedszkola pokrywa gmina, której mieszkańcem jest to dziecko. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich Wyrównywanie szans edukacyjnych

Finansowanie przedszkoli niepublicznych Art. 90 ust. 2b i 2d ustawy o systemie oświaty Dotacja przysługuje na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75%. Inne formy wychowania przedszkolnego: Dotacja z budżetu gminy w wysokości nie niższej niż 40% wydatków bieżących ponoszonych na jednego ucznia. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich Wyrównywanie szans edukacyjnych

Dzieci 6-letnie w klasach 1 szkół podstawowych (dane na dzień r.)* 9% - dzieci 6-letnich w szkołach podstawowych (wg deklaracji rodziców) 16 Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat (Od roku szkolnego 2012/ dla wszystkich dzieci obowiązek szkolny od lat 6), 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych * Źródło: monitoring Kuratorium Oświaty w Warszawie sierpień 2009r.

Wyrównywanie szans edukacyjnych

Liczba dzieci 6-letnich objętych wychowaniem przedszkolnym (dane na dzień r.) * 90% dzieci 6-letnich objętych wychowaniem przedszkolnym 18 Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Rejon warszawski Największa liczba dzieci sześcioletnich w oddziałach klas pierwszych : M.ST.WARSZAWA / 1180 /11469 GÓRA KALWARIA - 273/ 163 /273 G.MIŃSK MAZOWIECKI -134 /131/366 OŻARÓW MAZOWIECKI -172 / 93 /158 PIASECZNO / 55/1075 SIENNICA - 72 /72/0 NOWA SUCHA -76/57/11 G.SOCHACZEW -105/37/337 GRODZISK MAZOWIECKI / 28/427 Najmniejsza liczba dzieci sześcioletnich w oddziałach klas pierwszych : DĘBE WIELKIE - 91/0/91 LEONCIN - 42/0/42 NASIELSK- 181/0 /177 POMIECHÓWEK - 72/0 /72 KARCZEW- 109/ 0/109 BROCHÓW- 47/0/47 IŁÓW- 75/0/75 IZABELIN- 106 /0/106 PODKOWA LEŚNA -48 /1/41 19 Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych *Liczba dzieci w wieku 6-lat *Liczba dzieci 6-letnich w szkołach podstawowych w klasach I *Liczba dzieci 6-letnich w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych

SALE LEKCYJNE wyposażone są w pomoce dydaktyczne – w 98% szkół, spełniają wymogi bhp-w 95% szkół, możliwość pozostawienia przez uczniów podręczników i przyborów szkolnych - w 90% szkół, składają się z dwóch części: edukacyjnej oraz rekreacyjnej – w 80% szkół, znajduje się sprzęt audiowizualny - w 56% szkół, posiadają kompletne zestawy komputerowe – w 17% szkół (od 1 września 2012 obowiązkowo liczba uczniów w grupach nie może przekraczać liczby stanowisk komputerowych), 20 Przygotowanie szkół do przyjęcia dzieci 6-letnich Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Funkcja świetlicy w szkole oczekiwanie dzieci na środek lokomocji 36,3% opieka nad dziećmi rodziców pracujących 29,3% kształtowanie zainteresowań dzieci 2,9% pomoc w odrabianiu lekcji 1,5% opieka nad dziećmi oczekującymi na zajęcia pozalekcyjne 0,4% pomoc w pokonywaniu trudności szkolnych 0,7% inna 2,5% Na terenach wiejskich dominuje funkcja opiekuńcza, w miastach funkcja związana z kształtowaniem zainteresowań uczniów oraz udzielaniem im pomocy w nauce. 21 Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Przykład przygotowania szkoły do przyjęcia dzieci 6-letnich do klas pierwszych szkół podstawowych 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

Szkoła Podstawowa nr 98 im. Lucy Maud Montgomery w Warszawie ul. Grottgera 22 Kuratorium Oświaty w Warszawie

Finansowanie szkół publicznych Uwaga Dotacja dla dzieci 6 – letnich rozpoczynających obowiązek szkolny zostaje przekazana przez jednostkę samorządu terytorialnego szkole. Subwencja przekazywana wiejskim jednostkom samorządu terytorialnego jest wyższa niż subwencja miejskich jednostek samorządu terytorialnego. Obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat Wyrównywanie szans edukacyjnych

25 Wyrównywanie szans edukacyjnych obejmuje: obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 5-letnich, obniżenie wieku obowiązku szkolnego do 6 lat, zmiany w treściach podstawy programowej i ramowych planach nauczania, wcześniejsze nauczanie języków obcych, przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym, edukacja zdrowotna (rozwijanie sprawności fizycznej i ruchowej uczniów), edukacja dla bezpieczeństwa, zajęcia artystyczne i techniczne. 1. Wyrównywanie szans edukacyjnych

2. ZWIĘKSZENIE KOMPETENCJI JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 26

Kurator oświaty nie opiniuje:  arkuszy organizacji publicznych szkół i placówek.  zakładania szkoły/placówki publicznej przez osobę prawną niebędącą jst. lub osobą fizyczną,  powierzania stanowiska dyrektora szkoły i powierzania pełnienia obowiązków dyrektora szkoły,  ustalania przez radę gminy/powiatu planu sieci szkół publicznych,  ustalania profili kształcenia w liceum profilowanym oraz zawodów, w których kształci szkoła prowadząca kształcenie zawodowe,  rozwiązywania zespołów szkół oraz powoływania zespołów szkół,  zakładania i prowadzenia publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, bibliotek pedagogicznych, zakładów kształcenia nauczycieli Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

Uwaga Obowiązek przedstawiania przez organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego do dnia 31 października każdego roku organom stanowiącym informacji o stanie realizacji zadań oświatowych za poprzedni rok, w tym o wynikach sprawdzianów i egzaminów (art. 5a ust. 4 ustawy o systemie oświaty ) Zadania jednostek samorządu terytorialnego Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

Obszary współpracy jednostek samorządu terytorialnego z Mazowieckim Kuratorem Oświaty: przekazywanie osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego lub osobie fizycznej prowadzenia szkoły (pozytywna opinia kuratora oświaty), powoływanie na stanowisko dyrektora szkoły osoby niebędącej nauczycielem (opinia kuratora oświaty), przeprowadzanie konkursów na dyrektora szkoły (uczestnictwo przedstawiciela kuratora oświaty), likwidacja szkół (opinia kuratora oświaty), łączenie w zespół szkoły podstawowej i gimnazjum (pozytywna opinia kuratora oświaty), odwołanie nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w szkole w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia (opinia kuratora oświaty w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania wystąpienia) Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

Art. 34 ust. 1 ustawy o systemie oświaty Art. 34 ust. 1 ustawy o systemie oświaty Jeżeli szkoła lub placówka albo organ prowadzący prowadzi swoją działalność z naruszeniem przepisów ustawy, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze decyzji, usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie, z zastrzeżeniem ust. 5. (Pan Andrzej Tokarski, dyrektor Wydziału Prawnego Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego – Nadzór nad uchwałami wydawanymi przez jednostki samorządu terytorialnego) Kompetencje kuratora oświaty Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

31 Nowa koncepcja nadzoru pedagogicznego Nadzór pedagogiczny realizowany jest przez wykonywanie zadań i czynności określonych w art. 33 ustawy o systemie oświaty, w trybie: planowych i doraźnych działań prowadzonych przez kuratorów oświaty, planowych i doraźnych działań prowadzonych przez dyrektorów szkół i placówek. 2. Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

32 Formy nadzoru pedagogicznego: 1. Ewaluacja - 1. Ewaluacja - praktyczne badanie oceniające 2. Kontrola - 2. Kontrola - działanie w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa 3. Wspomaganie - 3. Wspomaganie - działania w celu inspirowania i intensyfikowania procesów służących doskonaleniu pracy szkół i placówek Nowa koncepcja nadzoru pedagogicznego 2. Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

Organ sprawujący nadzór pedagogiczny zawiadamia dyrektora szkoły/placówki oraz organ prowadzący szkołę/placówkę o zamiarze przeprowadzenia: 1) planowanej ewaluacji zewnętrznej i jej zakresie – 30 dni przed planowanym rozpoczęciem ewaluacji, 2) planowanej kontroli i jej tematyce – 7 dni przed planowym rozpoczęciem kontroli. Uwaga Wykazy szkół i placówek nie będą publikowane. 2. Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego

34 Nowa koncepcja nadzoru pedagogicznego 2. Zwiększenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego Ważne! Jeżeli ewaluacja zewnętrzna wykazała niespełnianie przez szkołę/placówkę wymagań dla obszaru efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innej działalności statutowej: w przypadku szkoły lub placówki publicznej zastosowanie mają przepisy określone w art. 34 ust. 2 ustawy o systemie oświaty wobec szkoły i placówki niepublicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny wydaje polecenie zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt. 3 ustawy ustawy o systemie oświaty (wniosek o wykreślenie z ewidencji)

3. INSTRUMENTY WSPIERAJĄCE REFORMĘ 35

Program rządowy „Radosna Szkoła” Podział szkół: Szkoły „małe” (liczba uczniów w klasach I-III wynosi od 1-69), Szkoły „duże” (liczba uczniów w klasach I-III wynosi 70 i więcej). Przyznane środki na realizacje programu (na 5 lat): zł, w tym zł z budżetu państwa. W 2009 roku na realizację programu na terenie całego kraju przeznaczono zł, z tego dla województwa mazowieckiego przyznano kwotę zł (14% w skali kraju) 3. Instrumenty wspierające reformę

37 Wysokość środków z budżetu państwa w poszczególnych latach: Rok Kwota z budżetu państwa (tys. zł) Źródła finansowania 2009 r Rezerwa celowa nr r Rezerwa celowa 2011 r Rezerwa celowa 2012 r Rezerwa celowa 2013 r Rezerwa celowa 2014 r Rezerwa celowa Razem Rezerwa celowa Od 1 września 2012 r. obowiązek edukacji dziecka sześcioletniego w I klasie szkoły podstawowej 3. Instrumenty wspierające reformę

Zakup pomocy dydaktycznych wniosków Instrumenty wspierające reformę

zł. - środki przyznane w I transzy zł. - zapotrzebowanie zgłoszone przez jednostki samorządu terytorialnego zł. - środki niewykorzystane w I transzy. Środki są nadal do wykorzystania !!! Wyprawka szkolna Instrumenty wspierające reformę

40 3. Instrumenty wspierające reformę Dofinansowanie na zakup podręczników (2009 r.) Klasy Liczba uczniów ogółem % uczniów spełniających kryterium dochodowe nie spełniających kryterium dochodowego (do 10%) I szkół podstawowych ,22,3 II szkół podstawowych ,72,4 III szkół podstawowych ,4 I gimnazjum ,82,9

Wnioski o udzielenie wsparcia na rok 2010 organy prowadzące powinny składać (zgodnie z rejonem działania) w: Kuratorium Oświaty w Warszawie, Al. Jerozolimskie 32, Delegaturze w Płocku, ul. Kościuszki 20, Delegaturze w Ciechanowie, ul. 17 Stycznia 49, Delegaturze w Ostrołęce, ul. Oświatowa 1, Delegaturze w Siedlcach, ul. Piłsudskiego 38, Delegaturze w Radomiu, ul. Żeromskiego 53, w nieprzekraczalnym terminie do dnia 2 listopada 2009 roku do godz (decyduje data wpływu do kancelarii). Kuratorium Oświaty w Warszawie 3. Instrumenty wspierające reformę

Inne formy wspierania budżetowego pracy szkół Podział 0,6% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2009 (art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003r. o dochodach jst. ) jst. mogą wykorzystać w przypadkach losowych (szkody, wypadki, powodzie, pożary itp. ) środki z rezerwy budżetowej Warunki przyznania dofinansowania: zdarzenie losowe miało miejsce w roku bieżącym, jst. nie korzystało z pomocy na to zadanie w roku ubiegłym, jst. zaplanowało środki własne w wysokości 50% wartości remontu ! Do wykorzystania 50 mln. zł 42

Dziękuję za uwagę 43