Strategia wdrażania pakietu energetyczno-klimatycznego Bernard Błaszczyk Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska

Pakiet energetyczno-klimatyczny Cel 3 x 20%+10% Akty prawne składające się na tzw. pakiet energetyczno-klimatyczny wprowadzają kompleksowe podejście do zarządzania emisjami gazów cieplarnianych w UE i mają na celu doprowadzenie do osiągnięcia przez UE celów związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatu, przyjętych przez Radę Europejską w marcu 2007 r.: redukcji emisji gazów cieplarnianych o 20% poniżej poziomu z roku 1990 zwiększenia do 20% udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu w roku 2020 zwiększenia efektywności energetycznej o 20% w odniesieniu do prognoz na rok 2020 zwiększenia do 10% udziału biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych

Wspólnotowe akty prawne wchodzące w skład pakietu energetyczno-klimatycznego Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS); Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non-ETS); Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (tzw. dyrektywa CCS). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (tzw. dyrektywa OZE).

Prace nad wdrażaniem Pakietu Ze względu na interdyscyplinarny charakter zapisów pakietu energetyczno-klimatycznego oraz implikacje dla krajowej gospodarki wynikające z ich wdrażania, prace nad sprawnym wprowadzeniem postanowień pakietu wymagają skoordynowania działań i ścisłej współpracy: pomiędzy poszczególnymi resortami – głównie Ministerstwem Środowiska, Ministerstwem Gospodarki, Ministerstwem Finansów, oraz w mniejszym zakresie pozostałymi ministerstwami administracji rządowej z przedstawicielami poszczególnych sektorów przemysłowych Ewie

Współpraca międzyresortowa – Zespół ds Współpraca międzyresortowa – Zespół ds. wdrażania pakietu energetyczno-klimatycznego W związku z koniecznością sprawnego wdrażania postanowień pakietu energetyczno-klimatycznego w Polsce, a także koniecznością skutecznego reprezentowania interesów Polski w pracach na forum Komisji Europejskiej, w dniu 19 czerwca 2009 r. został powołany Zespół ds. wdrażania Pakietu energetyczno-klimatycznego, którego celem jest koordynacja działań poszczególnych resortów oraz zapewnienie spójności w realizacji zadań wynikających z implementacji pakietu energetyczno-klimatycznego. Ewie

Międzyresortowy Zespół ds. wdrażania pakietu energetyczno-klimatycznego W początkowej fazie prac zespołu dokonano podziału zadań wynikających z wdrażania Pakietu energetyczno-klimatycznego pomiędzy poszczególne resorty oraz ustalono harmonogram dalszych prac związanych z realizacją tych zadań. Do chwili obecnej odbył się również szereg spotkań dotyczących kwestii szczegółowych, wynikających z wyżej wymienionych ustaleń, dotyczących m.in.: określenia sektorów narażonych na ucieczkę emisji, demonstracyjnych projektów CCS, aukcji uprawnień do emisji, benchmarków. W trakcie tych spotkań ustalano wstępne stanowisko, które Polska powinna zająć odnośnie poszczególnych zagadnień. Ewie

Inne aspekty współpracy międzyresortowej Współpraca międzyresortowa realizowana jest również poprzez następujące działania: Międzyresortowe konsultacje dokumentów i stanowisk wynikających z bieżących prac na forum KE Wspólny udział przedstawicieli różnych resortów w spotkaniach na forum UE (udział przedstawicieli MŚ oraz MG – DE i DRG na posiedzeniach Komitetu Zmian Klimatu (CCC) i Grupie Roboczej ds. Handlu Emisjami (WG3) ) Rozmowy Ministrów podczas międzypaństwowych spotkań bilateralnych, zmierzające do poparcia polskiego stanowiska przez inne kraje (spotkanie Ministrów Środowiska Polski i Czech 19 marca br. podczas którego omówimy możliwość wsparcia stanowiska Polski dotyczącego wprowadzenia benchmarków uzależnionych od rodzajów spalanego paliwa, aby benchmarki oparte o 10% najniżej emisyjnych technologii dla każdego sektora nie wyeliminowały węgla jako źródła energii w przemyśle) Ewie 7

Współpraca administracji rządowej z przemysłem Forum na rzecz efektywnego wdrożenia pakietu energetyczno-klimatycznego Ważną kwestią przy realizacji zadań wynikających z pakietu jest współpraca Rządu z przemysłem. W związku z tym powstało Forum na rzecz efektywnego wdrożenia pakietu energetyczno-klimatycznego. W ramach tej współpracy : Odbył się szereg spotkań informacyjnych, Powołana została grupa ekspertów – doradców, Prowadzone są robocze konsultacje dokumentów. Ewie 8

Prace nad wdrażaniem Pakietu - obszary problematyczne 1) Interpretacyjne Art. 10c – definicja „faktycznie/fizycznie wszczęty proces inwestycyjny”; Art. 9a – konflikt terminów wdrożenia przepisów ; Art. 10c ust.1 i art. 10 ust. 7 – konflikt przepisów dot. derogacji dla elektroenergetyki 2) Implementacyjne - techniczne Jakość danych Brak dostępności danych Terminowość przekazywania danych 3) Złożoność zagadnień Komisja Europejska- ok. 25 aktów prawnych/wytycznych/interpretacji Ewie 9

Prace legislacyjne nad wdrażaniem dyrektywy ETS prowadzone przez Ministerstwo Środowiska implementacja Art. 9a ust 2 i 11 dyrektywy EU ETS – projekt ustawy o wspólnotowym systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, pozostałe przepisy dyrektywy EU ETS i decyzji non-ETS do końca 2012 r. w nowej ustawie Ewie 10

Prace implementacyjne Ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i innych substancji Nowa ustawa o wspólnotowym systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (2010/2011) Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 130, poz 1070) Projekt ustawy o wspólnotowym systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych po konsultacjach społecznych, w trakcie uzgodnień międzyresortowych Projekt ustawy o systemie bilansowania i rozliczania wielkości emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu dla dużych źródeł spalania po konsultacjach społecznych, w trakcie uzgodnień międzyresortowych

Opracowane przez KE i przyjęte akty prawne wynikające z pakietu energetyczno-klimatycznego W grudniu 2009 r. została przyjęta decyzja Komisji z dnia 24 grudnia 2009 r. ustalająca, zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, wykaz sektorów i podsektorów uważanych za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji. Zostały w niej uwzględnione wszystkie sektory, o które postulowała Polska, za wyjątkiem jednego (produkcja cegieł i dachówek). Decyzja ws. wykorzystania części przychodów ze sprzedaży 300 mln uprawnień z rezerwy na realizację 12 demonstracyjnych projektów w zakresie wychwytywania i geologicznego składowania CO2 – CCS i innowacyjnych odnawialnych źródeł energii została przyjęta przez Komitet ds. Zmian Klimatu w dniu 2 lutego 2010 r. Obecnie oczekuje na formalną akceptację przez Parlament Europejski Ewie 12

Prace nad rozporządzeniem o aukcjach - przykład aktywności międzynarodowej Przykładem aktywności międzynarodowej jest udział w pracach nad przygotowywanym przez Komisję Europejską rozporządzeniem o aukcjach uprawnień do emisji. Już od wstępnego etapu prac stanowiska odnośnie kwestii szczegółowych były uzgadniane pomiędzy zainteresowanymi resortami. Efektem tych prac było przekazanie do KE kwestionariusza zawierającego stanowisko Polski odnośnie kwestii technicznych organizacji aukcji. W wyniku międzyresortowej dyskusji zdecydowano o wysłaniu, wspólnie z Wielką Brytanią, Niemcami i Hiszpanią, listu do KE akcentującego stanowisko odnośnie możliwości przeprowadzania aukcji indywidualnej Opracowywany przez KE projekt rozporządzenia będzie omawiany w najbliższym czasie – stąd konieczność międzyresortowego uzgodnienia instrukcji dla przedstawiciela Polski Przyjęcie rozporządzenia przez Parlament Europejski i Radę UE powinno nastąpić do dnia 30 czerwca 2010 r. Ewie 13

Dalsze zadania dla Polski Określenie wskaźników emisyjnych - benchmarków Oszacowanie ilości bezpłatnych uprawnień, jakie na podstawie określonych decyzją KE wskaźników trafią do polskich instalacji. Rozważenie celowości wystąpienia do KE o rozszerzenie wykazu sektorów narażonych na ucieczkę emisji. Analiza i podjęcie decyzji o rekompensowaniu sektorom energochłonnym ponoszonych kosztów w celu zapobieżenia pośredniemu wypływowi emisji przy wykorzystaniu środków krajowych. 14

Najistotniejsze prace KE w 2010 roku- wyzwania dla Polski Do 30 czerwca 2010 r. Komisja publikuje bezwzględną liczbę uprawnień w całej UE na rok 2013, obliczoną w oparciu o całkowite liczby uprawnień wydanych lub które mają być wydane przez państwa członkowskie zgodnie z decyzjami Komisji dotyczącymi ich krajowych planów rozdziału uprawnień na lata 2008–2012 (Art. 9) Do 30 września 2010 r. Komisja publikuje dostosowaną liczbę uprawnień uwzględniającą nowe rodzaje instalacji (Art. 9a) Do 31 grudnia 2010 r. Komisja ustala i publikuje szacunkową liczbę uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji (Art. 10) Do 31 grudnia 2010 r. Komisja przyjmuje w pełni zharmonizowane w całej UE przepisy wykonawcze dotyczące przydziału bezpłatnych uprawnień (Art. 10a) Do 31 grudnia 2010 r. Komisja przyjmuje zharmonizowane zasady dotyczące stosowania definicji »nowej instalacji«, w szczególności w związku z definicją »znaczącej rozbudowy« instalacji 15

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ