Oszlifować diamenty, czyli w poszukiwaniu skutecznych form wsparcia uczniów zdolnych Krystyna Dynowska- Chmielewska Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Uczeń zdolny - ang. gifted (od gift- dar) Jednostki obdarzone szczególnymi możliwościami były od wieków uważane za kapitał, który należy dostrzec i rozwijać. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

ZDOLNOŚCI - uczeń zdolny Zdolności ogólne niezbędne dla wykonywania podstawowych operacji intelektualnych- np. liczbowe, słowne UZDOLNIENIA - uczeń uzdolniony /uczeń zdolny w dziedzinie.... Zdolności specjalne inaczej- kierunkowe, niezbędne dla wykonywania złożonych działań, związane z określonymi dziedzinami bądź formami działalności, np. plastyczne, matematyczne, muzyczne TALENT - uczeń utalentowany Szczególny przypadek uzdolnienia; taki układ właściwości fizycznych, zdolności oraz innych cech człowieka, dzięki którym osiąga on wybitne ( na tle grupy odniesienia) rezultaty w danej dziedzinie aktywności. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Podstawowe pojęcia

UCZNIOWIE ZDOLNI NALEŻĄ DO GRUPY UCZNIÓW O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH Specjalne potrzeby mogą dotyczyć: - rozwiązań organizacyjnych - rozwiązań programowych - rozwiązań metodycznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Specjalne potrzeby edukacyjne

Deklaracja z Salamanki(UNESCO 1994) prawo dzieci i młodzieży do uzyskania pomocy uwzględniającej indywidualne możliwości oraz specjalne potrzeby edukacyjne Ustawa o systemie oświaty i Podstawa programowa kształcenia ogólnego wszechstronny rozwój ucznia jako główny cel pracy szkoły Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Ramy prawne ogólne

WCZEŚNIEJ np. przyspieszenie obowiązku szkolnego, możliwość promocji w trakcie roku szkolnego, możliwość wcześniejszego ukończenia szkoły. WIĘCEJ np. przygotowanie do konkursów i olimpiad, możliwość udziału w zajęciach na uczelniach wyższych, zajęcia dodatkowe, system stypendialny, pomoc ze strony fundacji i stowarzyszeń, obozy, warsztaty, sesje naukowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Strategie rozwijania zdolności

INACZEJ np. indywidualny program i tok nauki, indywidualizacja procesu dydaktycznego - zadania asystenckie, zdania dodatkowe, udział w prowadzeniu lekcji, wsparcie psychologiczno-pedagogiczne LEPIEJ I MĄDRZEJ np. rozwijanie umiejętności twórczego myślenia, stosowanie metod aktywizujących, doskonalenie zawodowe Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Strategie rozwijania zdolności – c.d.

Zarządzenie MEN z 11 marca 1991r. w sprawie zasad i warunków uczestniczenia wybitnie uzdolnionych uczniów w zajęciach przewidzianych tokiem studiów na kierunkach zgodnych z uzdolnieniami oraz zasad zaliczania tych zajęć (MP. z 1991 r. Nr 10, poz. 72 ) Rozporządzenie MENiS z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz. U. z 2002 r. Nr 3, poz. 18) Rozporządzenie MENiS z 29 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji oraz sposobów przeprowadzenia konkursów, turniejów, olimpiad (Dz.U. z 2002 r., Nr 13, poz. 125) Rozporządzenie MENiS z 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz.U. z 2004 Nr 26 poz.232) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 2005 r. w sprawie stypendiów prezesa rady ministrów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (Dz.U. z 2005 r. Nr 106 poz. 890) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 83 poz.562). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Możliwości formalne

W skali kraju Informacja NIK o wynikach kontroli opieki nad uczniem szczególnie uzdolnionym ( Nr. ewid.2/2007/P/06/069/KNO, ) Protokół posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży (pos.Nr85, ) Raport z badań PISA (MEN2006) Raporty CKE W Małopolsce Raport Wyniki okresowej analizy realizowania przez szkołę zadań związanych z kształceniem i promowaniem uczniów szczególnie uzdolnionych w l. 2006/07 i 2007/08 w województwie małopolskim (KO Kraków 2008): Wyniki badań WSB-NLU nt. preferencji edukacyjnych uczniów SPG (Nowy Sącz 2008): Dane statystyczne OKE w Krakowie (Sprawozdanie z egz. 2008/2009) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Diagnoza sytuacji

Brak spójnych, systemowych rozwiązań w zakresie pracy z uczniem zdolnym. Brak systemu identyfikowania uzdolnień uczniów. Słaby stopień wykorzystania przez szkoły możliwości stwarzanych przez prawo oświatowe (indywidualny tok nauki, indywidualny program nauczania, systemy stypendialne). Brak programów, których treści i metody pracy byłyby dostosowane do specjalnych potrzeb uczniów zdolnych. Niewystarczające przygotowanie i aktywność nauczycieli, kadry kierowniczej, samorządów lokalnych i nadzoru pedagogicznego w zakresie wyłaniania uczniów zdolnych i opieki nad nimi; potrzeba włączenia środowisk akademickich w działania na rzecz uczniów zdolnych. Różnice w wynikach na niekorzyść uczniów ze środowisk wiejskich i z małych miast; słabsze wyniki w obszarze twórczego myślenia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Problemy do rozwiązania

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zasoby Wysokie wyniki egzaminów zewnętrznych w Małopolsce Duża liczba stypendiów Prezesa Rady Ministrów (w r. szk. 2008/ stypendiów na 4133 w skali kraju) i stypendiów fundowanych przez ministrów właściwych ds. oświaty i wychowania oraz kultury i dziedzictwa narodowego za wybitne osiągnięcia edukacyjne, m.in. laureaci finaliści olimpiad i konkursów (w r. szk. 2006/ ucz.) Duże zainteresowanie konkursami przedmiotowymi (w r. szk. 2008/2009 w konkursach przedmiotowych na poziomie SP ucz., w tym 145 zostało laureatami; w konkursach przedmiotowych na poziomie G ucz., w tym 531 zostało laureatami) Liczba laureatów olimpiad ogólnopolskich (w r. szk. 2008/09 – 51 ucz.)

Od 1 marca 2009 roku do 31 grudnia 2013 roku Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w partnerstwie z Wyższą Szkołą Biznesu - National-Louis University w Nowym Sączu oraz National-Louis University w Chicago realizują projekt DiAMEnT, którego celem jest stworzenie systemu pracy z uczniami zdolnymi w województwie małopolskim. Lider projektu: Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli Partner krajowy: Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu Partner ponadnarodowy: National-Louis University w Chicago Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nowe rozwiązania w Małopolsce

 system diagnozy uzdolnień uczniów (populacja dzieci i młodzieży wszystkich etapów kształcenia pod kątem uzdolnień w zakresie kompetencji kluczowych objętych projektem, z wykorzystaniem nominacji nauczycielskich oraz testów uzdolnień kierunkowych - ok uczniów tj. ok. 10 % populacji uczniów w województwie)  program nauczania z zakresu twórczego myślenia dla klas 1-3 szkoły podstawowej  programy zajęć pozaszkolnych w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych (matematyka, informatyka, j. angielski, przedsiębiorczość), programy e-learningowych kół naukowych i Letniej Szkoły Młodych Talentów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Elementy projektu

Diagnoza dzieci i młodzieży wszystkich etapów kształcenia pod kątem uzdolnień w zakresie kompetencji kluczowych objętych programem z wykorzystaniem nominacji nauczycielskich i testów uzdolnień(grupa ok uczniów) - od lutego 2010 Szkolenia kadr niezbędnych do realizacji projektu DiAMEnT - edukatorzy projektu DiAMEnT - nauczyciele realizujący zajęcia w POWUZ - nauczyciele klas 1-3 SP - nauczyciele realizujący zajęcia w szkołach - kadra kierownicza, przedstawiciele nadzoru pedagogicznego i JST Nabór - od listopada 2010, szkolenia od stycznia 2010 Utworzenie sieci Powiatowych Ośrodków Wspierania Uczniów Zdolnych - od stycznia 2010 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Działania na rok szkolny 2009/10

Przekazanie do szkół informacji o rozpoczęciu diagnozy wraz z arkuszem nominacji nauczycielskich do wyłonienia w szkołach uczniów o uzdolnieniach kierunkowych w obszarach: matematyka, TI, przedsiębiorczość, j. angielski (luty 2010) Przeprowadzenie przez nauczycieli wstępnej diagnozy w szkołach na podstawie arkusza nominacji (luty 2010) Przesłanie wypełnionych arkuszy nominacji uczniów do Biura Merytorycznego projektu (luty 2010) Stworzenie list uczniów zakwalifikowanych na podstawie nominacji do badań testowych (marzec 2010) Przesłanie do szkół i przeprowadzenie w szkołach testów uzdolnień kierunkowych uczniów (marzec 2010) Poprawa testów przez komisje powiatowe powołane przez MCDN (kwiecień-maj 2010) Stworzenie list uczniów zakwalifikowanych do zajęć w POWUZ (czerwiec 2010) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Etapy diagnozy w r.szk.2009/10

Biuro Merytoryczne Projektu: Biuro Administracyjne Projektu: Biuro Projektu WSB-NLU: Strona internetowa projektu: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego