Pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej trudne zadanie dla bibliotekarza Barbara Barańska-Malinowska Politechnika Częstochowska Biblioteka Główna

Cel referatu: Próba przedstawienia możliwości i sposobu pozyskania środków finansowych przez biblioteki w ramach działania Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Teza: Pozyskanie środków z Funduszy Strukturalnych dla polskich bibliotek jest dużą szansą przełamania trudności finansowych i wykorzystania ich do dalszego rozwoju.

PODEJMOWANE W REFERACIE ZAGADNIENIA Cele interwencji funduszy strukturalnej Unii Europejskiej Priorytety i działania w ramach ZPORR dla bibliotek Zasady postępowania przy ubieganiu się o fundusze z UE Wyniki ankiety dotyczącej starań o pozyskanie funduszy z UE w polskich bibliotekach

Programy operacyjne, fundusze strukturalne funkcjonujące w Polsce Program operacyjny Fundusz strukturalny Instytucja zarządzająca SPO Rozwój zasobów ludzkich Europejski Fundusz Społeczny (EFS) Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi SPO Rybołówstwo i przetwórstwo ryb Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIBR) Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Priorytety i działania w ramach ZPORR z których mogą skorzystać biblioteki: Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów: Działanie 1.3. Regionalna infrastruktura społeczna Poddziałanie1.3.1 Regionalna infrastruktura edukacyjna Działanie 1.5. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego

Najważniejsze cele i rodzaje wsparcia w działaniu 1.3.1. Podniesienie poziomu życia poprzez poprawę jakości infrastruktury społecznej i edukacyjnej Wzmocnienie roli szkół wyższych w procesie tworzenia konkurencyjnej gospodarki regionalnej Rodzaje wsparcia: budowa,rozbudowa,modernizacja szkół - w tym pomieszczeń dydaktycznych,bibliotek,laboratoriów oraz wyposażenia innych obiektów prowadzących działalność naukową i badawczą, obiektów sportowych, campusów

Najważniejsze cele i rodzaje wsparcia w działaniu 1.5. Rozwój regionalnej i lokalnej infrastruktury społeczeństwa informacyjnego Wyrównywanie dysproporcji w zakresie dostępu i wykorzystania Internetu oraz technik informatycznych: - pomiędzy regionami w Polsce i UE - pomiędzy dużymi ośrodkami a obszarami wiejskimi i małymi miastami Rodzaje wsparcia Zapewnienie dostępu do Internetu w miejscach publicznych, tzw. publiczne punkty dostępu do internetu, np. w: - bibliotekach - domach i centrach kultury

Zasady postępowania przy ubieganiu się o środki z UE 1 krok. Pozyskuj informacje, rzetelnie analizuj programy UE i szukaj w nich możliwości otrzymania funduszy dla bibliotek. 2 krok. Zmień mentalność myślenia – myśl w kategoriach strategicznych 3. krok. Ustal, co zamierzasz zrobić i co chcesz poprzez to osiągnąć? 4 krok. Powołaj zespół zadaniowy, którego celem jest przygotowanie wniosku o dofinansowanie 5. Krok. Rzetelnie przystąp do opracowania studium wykonalności

1 krok. Pozyskuj informacje, rzetelnie analizuj programy UE i szukaj w nich możliwości otrzymania funduszy dla bibliotek. Niezbędne informacje na temat funduszy strukturalnych dostępne są na stronach : Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego http://www.zporr.gov.pl Urząd Marszałkowski danego Województwa Ministerstwo Gospodarki i Polityki Społecznej http://www.mgips.gov.pl Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu http://www.menis.gov.pl Urząd Komitetu Integracji Europejskiej http://www.ukie.gov.pl Centrum Integracji Europejskiej http://www.cie.gov.pl Pomocnym źródłem informacji są także organizowane : kursy, seminaria, szkolenia z ekspertami krajowymi i zagranicznymi

2 krok. Zmień mentalność myślenia – myśl w kategoriach strategicznych Przygotowanie do zmian Nowoczesne zarządzanie i planowanie Prognozowanie przyszłości Efektywność i skuteczność działania

3. krok. Ustal, co zamierzasz zrobić i co chcesz poprzez to osiągnąć? Analiza potrzeb i koniecznych zmian: Diagnoza stanu obecnego biblioteki i jej otoczenia, np. analiza SWOT ankiety, wywiady wyznaczenie celu działania i sposobu jego osiągnięcia planowanie zgodne z logiką interwencji UE: produkt – rezultat - oddziaływanie

4 krok. Powołaj zespół zadaniowy, którego celem jest przygotowanie wniosku o dofinansowanie Wyspecjalizowana firma zewnętrzna czy „własny” uczelniany zespół zadaniowy Właściwy dobór członków zespołu – szansą na przygotowanie rzetelnego wniosku Konieczność ścisłej współpracy działów administracji Uczelni z powołanym zespołem

5. Krok. Rzetelnie przystąp do opracowania studium wykonalności Studium wykonalności - biznes plan musi wykazać: celowość wyboru, zgodność podjętych działań z dziedzinami interwencji funduszy strukturalnych UE, strategią rozwoju miasta,gminy,województwa itp. Wskazać konkretne produkty jakie poprzez to osiągniemy, uzasadnić wybór danego rozwiązania technicznego Przedstawić rezultaty jakie powstaną w wyniku działań Opisać oddziaływanie rezultatów na użytkowników końcowych po zakończeniu przedsięwzięcia (w perspektywie 3-5 lat) Przedstawić wartości poszczególnych wskaźników (dla produktów i rezultatów –bazowe w chwili przygotowywania wniosku i docelowe w chwili zakończenia inwestycji) wskaźniki oddziaływania - w okresie 5 kolejnych lat po zakończeniu inwestycji) Lista załączników (niezbędnych do złożenia wniosku): oświadczenie o zapewnienie wkładu własnego w wysokości 25-30% wartości projektu montaż finansowy (najlepiej z kilku źródeł)

Podsumowanie Nowe możliwości pozyskania funduszy szansą dla bibliotek Skomplikowana i „nowa” procedura starań o ich uzyskanie trudnym wyzwaniem dla bibliotekarzy Powołanie Ogólnopolskiego Zespołu Bibliotekarzy, listy dyskusyjnej, celem wymiany doświadczeń na temat funduszy UE – próbą pomocy dla bibliotek starających się o dofinansowanie

Wyniki badań ankietowych na temat wykorzystywania funduszy UE w bibliotekach Pytania do ankiety Odpowiedzi Liczba bibliotek W ramach jakiego programu biblioteki występowały o fundusze z UE? ZPORR Europejski Fundusz Społeczny TEMPUS-Phare Kultura 2000 7 1 Na jakie cele biblioteki zamierzają przeznaczyć te fundusze? Budowa nowej biblioteki Modernizacja budynku Digitalizacja zbiorów Wyposażenie Zakup sprzętu komputerowego 3 2 Kto współfinansuje zamierzaną inwestycję? (oprócz środków własnych) MENIS Konsorcjum bibliotek Urząd Miasta 6 Kto przygotowywał ankietę do projektu i studium wykonalności? Pracownicy biblioteki Zespół bibliotekarzy i innych specjalistów uczelni Wyspecjalizowana firma z zewnątrz 5 Który etap przygotowania dokumentów do złożenia całego projektu o dofinansowanie był najtrudniejszy? Ankieta projektu Studium Wykonalności Analiza finansowa

Dziękuję za uwagę Barbara Barańska-Malinowska Politechnika Częstochowska Biblioteka Główna 42-200 Częstochowa Al. Armii Krajowej 36 e-mail: bbaranska@adm.pcz.czest.pl