Prezentacja efektów zakończonego projektu JESSICA 4 CITIES (Poznań) Natalia Madajczyk Biuro Koordynacji Projektów Urząd Miasta Poznania

Projekt JESSICA for Cities podstawowe informacje JESSICA 4 Cities, Grupa robocza nr 3 (WG 3) Okres realizacji projektu: faza przygotowania: 21 kwietnia 2008 - 21 sierpnia 2008 faza wdrażania: 26 września 2008 - 26 maja 2010 Wartość projektu: dla całego partnerstwa: 259 700 EUR dla Poznania: 15 000 EUR (potem 23 536 EUR) Problematyka projektu: Inicjatywa JESSICA oraz Fundusze Rozwoju Obszarów Miejskich (Urban Development Funds) Projekty miejskie, a Zintegrowane Plany Trwałego Rozwoju Obszarów Miejskich (Integrated plans for sustainable urban development)

J4C - Partnerstwo Lider (Lead Partner)- Region Toskanii PP1- Association Greater Manchester Authority (Wielka Brytania) PP2 - Massy (Francja) PP3 - Porto Vivo, SRU–Sociedade de Reabilitação Urbana, S.A. (Portugalia) PP4 - Brasov Metropolitan Association (Rumunia) PP5 - Municipality of Athens Development Agency (Grecja) PP6 – Miasto Poznań (Polska) PP1 PP6 PP2 PP4 PP3 LP PP5

Co to jest JESSICA? JESSICA to: “Wspólne Europejskie Wsparcie na rzecz Trwałych Inwestycji na Obszarach Miejskich” Inicjatywa opracowana przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny wspólnie z Bankiem Rozwoju Rady Europy Nowe procedury umożliwiające Państwom Członkowskim wykorzystanie części środków pochodzących z Funduszy Strukturalnych na dokonanie zwrotnych inwestycji w projekty stanowiące część zintegrowanych planów trwałego rozwoju obszarów miejskich Preferencyjne wsparcie finansowe w postaci trwałych inwestycji w celu ożywienia zdegradowanych obszarów miejskich Fundusz na rzecz Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM) Inwestycje w formie instrumentów zwrotnych (pożyczek, gwarancji, kapitału właścicielskiego) są dokonywane na projekty za pośrednictwem Funduszy, dzięki czemu te same środki finansowe mogą być wielokrotnie wykorzystane FROM to fundusz inwestujący w partnerstwa publiczno-prywatne i inne projekty zawarte w zintegrowanym planie trwałego rozwoju obszarów miejskich FROM musi wykazać się odpowiednimi kompetencjami i niezależnością zarządzania, posiadać całościowy plan biznesowy i budżet na realizację kwalifikowanych projektów.

Model funkcjonowania JESSICA źródło: prezentacja EBI Komisja Europejska Fundusze Strukturalne Dotacja Inni inwestorzy (publiczni i prywatni) Kraj Członkowski Reprezentowany przez Instytucję Zarządzającą Komitet inwestycyjny Miasta Inwestycja (kapitał, kredyt lub gwarancja) Fundusz Powierniczy opcjonalnie Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich Banki Projekty będące częścią zintegrowanego planu rozwoju obszarów miejskich

Projekty w ramach JESSICA Projekty, które mogą korzystać z finansowania w ramach JESSICA muszą wykazać zintegrowane podejście – preferencyjne wsparcie finansowe w formie instrumentów zwrotnych może być przeznaczone dla projektów w następujących dziedzinach: Infrastruktura miejska (transport, woda, ścieki, energia, itd.) Dziedzictwo kulturowe (dla turystyki i innych trwałych celów) Rozwój nieużytków poprzemysłowych (w tym czyszczenie i dekontaminacja terenów) Przestrzeń biurowa dla sektora MŚP, technologii informacyjnych i sfery badań i rozwoju Budynki uniwersyteckie, w tym specjalistyczne instalacje wydziału medycyny, biotechnologii i innych wydziałów Usprawnienia efektywności energetycznej

Dlaczego Miasto Poznań w projekcie dot. JESSICA? Rola miast we wdrażaniu Inicjatywy JESSICA jest kluczowa, bo to miasta: rozwijają strategie i zintegrowane plany trwałego rozwoju obszarów miejskich identyfikują i tworzą projekty oraz plany, w ramach których będzie można skorzystać z funduszy JESSIKI i wdrażają projekty i inwestycje wspierane w ramach Inicjatywy Celem Grupy Roboczej jest określenie, w ścisłej współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, członkami Lokalnych Grup Wsparcia i Władzami Wdrażającymi jak w praktyce miasta europejskie mogą osiągnąć najlepsze korzyści z Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich jak JESSICA powinna być zbudowana aby, uwzględniając istniejące przepisy dot. Funduszy Strukturalnych najlepiej dostosować ten instrument do potrzeb miast przyspieszenie procesu wdrażania JESSIKI i FROM wspierających zrównoważony rozwój miejski

JESSICA w Wielkopolsce Inicjatywa JESSICA wdrażana w regionie równolegle z procesem realizacji projektu Grupy Roboczej JESSICA for Cities Wielkopolska jest liderem w Europie w procesie wdrażania Inicjatywy JESSICA Instytucja Wdrażająca/Zarządzająca (Managing Authority) - Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego JESSICA w Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym: Priorytet IV „Rewitalizacja obszarów problemowych”, Działanie 4.1 „Rewitalizacja obszarów miejskich” Priorytet I „Konkurencyjność przedsiębiorstw”, Działanie 1.4. „Wsparcie przedsięwzięć powiązanych z Regionalna Strategią Innowacji”, Schemat III „Inwestycje we wsparcie instytucji otoczenia biznesu na terenach miejskich” Całkowita wartość alokacji do wykorzystania w ramach JESSICA w Wielkopolsce to 66 264 706 EURO

JESSICA w Wielkopolsce Krótka historia wdrażania Inicjatywy JESSICA w Wielkopolsce: Analizy dot. prawnych uwarunkowań wdrażania Inicjatywy: wrzesień 2008 Podpisanie Memorandum of Understanding pomiędzy UMWW, a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym - październik 2008 Podpisanie umowy o finansowaniu Funduszu Powierniczego JESSICA (JESSICA Holding Fund) - pomiędzy Zarządem Województwa Wielkopolskiego, a EBI – 29 kwietnia 2009 Opracowanie Wytycznych w zakresie opracowania i oceny Zintegrowanych Planów Rozwoju Obszarów Miejskich (ZIPROM) - wrzesień 2009 Przyjęcie kryteriów wyboru i warunków konkursowych dla FROM - luty/marzec 2010 Call for Expression of Interest – otwarty konkurs na wybór FROM w Wielkopolsce, ogłoszony przez Fundusz Powierniczy JESSICA dla Wielkopolski (EBI) - 22 marca 2010 Wybór FROM - w Wielkopolsce: Bank Gospodarstwa Krajowego (podpisanie umowy: 29 września 2010) Ogłoszenie naboru, wybór i podpisanie umów na realizację wybranych projektów miejskich - do końca 2010

Projekty rewitalizacji w Poznaniu: cele i przedmiot rewitalizacji Głównym celem realizacji programu rewitalizacji jest wyprowadzenie danego obszaru ze stanu kryzysowego poprzez usunięcie zjawisk, które spowodowały jego degradację. Rewitalizacja obejmuje przemiany zdegradowanych terenów w trzech głównych aspektach: rozwój gospodarczy - tworzenie nowych miejsc pracy, rozpowszechnianie aktywności gospodarczej, rozwój społeczny - zapobieganie patologiom społecznym (przestępczości, marginalizacji, wykluczeniom...), rozwój infrastrukturalno - przestrzenny - zachowanie dziedzictwa kulturowego przez remonty, modernizację i konserwacje zabytkowych obiektów i przestrzeni publicznej oraz poprawa środowiska naturalnego. Przedmiot rewitalizacji Przedmiotem działań rewitalizacyjnych są obszary kryzysowe wyznaczone na podstawie przeprowadzonej analizy dotyczącej m.in. bezpieczeństwa, bezrobocia, ubóstwa i stanu infrastruktury. Aktualizacja Miejskiego Programu Rewitalizacji W związku z opublikowaniem Wytycznych w zakresie opracowania i oceny Zintegrowanych Planów Rozwoju Obszarów Miejskich (ZIPROM) trwają prace nad uaktualnieniem poznańskiego MPR zgodnie z wytycznymi Źródło: http://www.poznan.pl/mim/

Rewitalizacja w Poznaniu - Miejski Program Rewitalizacji

Założenia Projektu J4C Projekt zakładał, że poprzez wspólne działania partnerów Grupy Roboczej działających na poziomie lokalnym i międzynarodowym, w ścisłej współpracy członkami Lokalnych Grup Wsparcia, krajowymi/regionalnymi Władzami odpowiedzialnymi za wdrażanie JESSICA (w przypadku Poznania z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego) oraz Z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, zostaną zrealizowane następujące cele: Przyspieszenie wdrażania w krajach/regionach/miastach partnerów mechanizmu finansowego JESSICA i Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich (UDFs) wspierających zrównoważony rozwój miejski Identyfikacja, budowa i (jeżeli to możliwe) wdrożenie Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich zdolnych do zainwestowania w zrównoważoną rewitalizację miejską Identyfikacja, budowa i (jeżeli to możliwe) rozpoczęcie projektów, które mogłyby być lub będą finansowane poprzez FROMy Rozwinięcie i rozpowszechnianie zaleceń dotyczących najlepszego sposobu oceny oprocentowania i struktury JESSICA dla miast oraz przykłady dobrych praktyk i studium przypadku projektów podobnych do FROMów i JESSICA

Realizacja projektu - działania i rezultaty na poziomie partnerstwa Spotkania lokalne Wizyty studyjne w miastach projektu dot. lokalnych zagadnień związanych z rewitalizacją i wdrażaniem JESSICA Wspólne formułowanie definicji i problemów związanych z JESSICA Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk pomiędzy partnerami projektu - zapoznanie się z różnymi koncepcjami rewitalizacji miejskiej i zrównoważonego rozwoju miejskiego Współpraca z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym Udział przedstawicieli EBI w spotkaniach lokalnych projektu, "wzmocnienie pozycji" Grupy Roboczej J4C wobec Komisji Europejskiej - udział w Platformie Komisji Europejskiej dot. JESSICA Przygotowanie dokumentów projektowych Wytyczne dla oceny i kryteriów kwalifikowalności projektów miejskich zgodnie z wymogami JESSICA (Guidelines for assessment and criteria for „JESSICAbility” of projects and case studies for the application of JESSICA instrument) Rozwinięcie i rozpowszechnianie przykładów dobrych praktyk i studium przypadku projektów podobnych do FROM i JESSICA (Raport końcowy)

Realizacja projektu - działania i rezultaty na poziomie partnerstwa Założenia projektu zostały zrealizowane w różnym stopniu przez różnych partnerów Realizacja pierwotnych założeń była trudna, bo bezpośrednio związana ze stopniem wdrażania mechanizmu JESSICA w partnerskich krajach/regionach partnerów: różne poziomy wdrażania JESSICA (krajowe / regionalne) i różny stopień zaawansowania procesu wdrażania Wielkopolska i Northwest England w trakcie realizacji projektu "wyprzedziły" pozostałych partnerów - w obu regionach powstały Fundusze Powiernicze (EBI) i zostały rozpisane konkursy na wybór Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich Nie było to możliwe u innych partnerów – we Włoszech, Grecji, Rumunii, Portugalii na poziomie krajowym lub regionalnym (w zależności od struktury wdrażania) mechanizm JESSICA nie został jeszcze wdrożony – przeszkody prawne i systemowe Projekt JESSICA for Cities - kontynuacja?

Realizacja projektu – działania i rezultaty dla Poznania Udział w spotkaniach lokalnych: Porównanie praktyk wdrażania instrumentu JESSICA i rewitalizacji w odmiennych warunkach (inne systemy prawne i kulturowe u zagranicznych partnerów) Możliwość dofinansowania opracowań i koncepcji niezbędnych do prawidłowego zaplanowania wdrożenia JESSICA („Koncepcja funkcjonowania jednostki typu Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich”) Okazja do nawiązania kontaktów dla realizacji kolejnych projektów międzynarodowych w przyszłości i promocji miasta wśród zagranicznych partnerów Lokalna Grupa Wsparcia: Zdecydowanie bardziej roboczy charakter poznańskiej LGW, ze względu na bieżące prace nad wdrażaniem JESSICA przez UMWW w regionie Partnerzy LGW przede wszystkim pracownicy odpowiednich wydziałów UMP (projekty inwestycyjne, rewitalizacja), przedstawiciele UMWW, autorzy ekspertyzy zewnętrznej itd. Lokalny Plan Działania „dopasowany” do kolejności prac UMWW nad wdrażaniem JESSICA w regionie

Realizacja projektu - działania i rezultaty dla Poznania Współpraca z Władzą Zarządzającą: Intensyfikacja kontaktów i wymiany informacji z UMWW w dziedzinie wdrażania JESSICA Udział przedstawicieli UMWW w spotkaniach lokalnych - korzyść dla całego partnerstwa Rewitalizacja/ projekty: Identyfikacja projektów rewitalizacji możliwych do sfinansowania w ramach JESSICA (np. propozycja rewitalizacji terenów Starej Gazowni w Poznaniu m.in. na potrzeby kultury) Udział w projekcie Programu URBACT II Doświadczenie we wdrażaniu projektów URBACT związane z: Praktycznym zapoznaniem się z zasadami działania programu (typy działań, realizacja celów i założeń, raportowanie itd.) Poznanie zasad rozliczania kosztów projektu (First Level Control) - kwalifikowalność kosztów, dokumentacja, certyfikacja.

Dziękuję za uwagę Kontakt: Natalia Madajczyk Urząd Miasta Poznania Biuro Koordynacji Projektów tel. 061 878 5011, +48 600 487 451 E-mail: natmad@um.poznan.pl