PRZEJAWY DYSKRYMINACJI KOBIET NA RYNKU PRACY W PODREGIONIE WAŁBRZYSKIM dr Grażyna Węgrzyn Wałbrzyska Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości Wałbrzych r.

Co oznacza „dyskryminacja” pochodzi od łacińskiego czasownika „discriminale” RozróżnienieOddzielanieWyodrębnianie

„Dyskryminacja” oznacza postawienie w gorszej sytuacji osób, które są uważane za odmienne od pozostałych. Zwykle odnosi się do „dyskryminacji negatywnej”.

DYSKRYMINACJA -oznacza traktowanie konkretnej grupy społecznej lub pojedynczych członków tej grupy w sposób niesprawiedliwy i nieuczciwy, np. poprzez represjonowanie lub ucisk, potępianie, dyskredytowanie, deprecjonowanie, degradowanie, szkalowanie, a także tworzenie nieuzasadnionych nierówności społecznych, politycznych, gospodarczych, edukacyjnych itp.

Rodzaje dyskryminacji Dyskryminacja ze względu na rasę/kolor skóry (rasizm), Dyskryminacja ze względu na płeć (seksizm), Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną (heterofobia, homofobia), Dyskryminacja ze względu na pochodzenie i narodowość (ksenofobia, szowinizm), Dyskryminacja ze względu na wiek (ageizm, adultyzm), Dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny (atrakcjonizm), Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność (handicapizm - ableism).

Dyskryminacja ze względu na płeć

PRAWO ZAKAZUJE DYSKRYMINACJI ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ gwarancje równouprawnienia kobiet i mężczyzn w Polsce zapisane są w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Kodeksie Pracy i Ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; Polska jako członek UE zobowiązana jest do przyjęcia unijnych dyrektyw zakazujących dyskryminacji. 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa antydyskryminacyjna. Nadal jednak nie mamy procedur pozwalających na stwierdzenie czy doszło do nierównego traktowania kobiet i mężczyzn na rynku pracy; wyjątkiem od zasady równouprawnienia pań i panów jest w Polsce zakaz zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych dla ich zdrowia.

Kobiety w Polsce nie mogą podejmować prac: związanych z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała, w hałasie i drganiach, pod ziemią, poniżej poziomu gruntu i na dużej wysokości.

Czy Polacy czują się dyskryminowani?

Odsetek mężczyzn i kobiet czujących się dyskryminowanymi w Polsce w latach Źródło: Diagnoza Społeczna 2011, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2011, s. 342.

Procent kobiet i mężczyzn czujących się dyskryminowanymi ze względu na poziom wykształcenia w Polsce w 2011r. Źródło: Diagnoza Społeczna 2011, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2011, s. 343.

Procent kobiet i mężczyzn czujących się dyskryminowanymi ze względu na wiek w Polsce w 2011r. Źródło: Diagnoza Społeczna 2011, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2011, s. 343.

Czy kobiety i mężczyźni są tak samo wynagradzani? Od czego zależy wysokość wynagrodzenia?

Przeciętny miesięczny dochód osobisty netto kobiet i mężczyzn według wieku Źródło: Diagnoza Społeczna 2011, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2011, s. 341.

Przeciętny miesięczny dochód osobisty netto kobiet i mężczyzn według grup zawodowych (największa dyskryminacja płacowa) Źródło: Diagnoza Społeczna 2009, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2009, s. 329

Przeciętny miesięczny dochód osobisty netto kobiet i mężczyzn według grup zawodowych Źródło: Diagnoza Społeczna 2009, Red. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa 2009, s. 329

Gdzie pracują i dominują kobiety?

Udział kobiet w zatrudnieniu ogółem i wynagrodzenie brutto w wybranych sekcjach w 2011r. w Polsce Źródło: Pracujący w gospodarce narodowej w 2010, GUS Warszawa 2011, s. 34; Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2011r., GUS Warszawa 2012, s

Kobiety wybierają mniej perspektywiczną edukację…

Uczelnie wyższe są sfeminizowane! Największy udział procentowy pań odnotowują takie kierunki jak: opieka społeczna (94 %), medycyna (82 %), pedagogika (70 %), kierunki biologiczne oraz związane z dziennikarstwem (ponad 60 %).

Młodzi na rynku pracy – pokolenie nadwykształconych?

A jak jest w podregionie wałbrzyskim? Podregion wałbrzyski obejmuje powiaty:  dzierżoniowski,  kłodzki,  świdnicki,  wałbrzyski,  ząbkowicki.

Struktura pracujących według płci i powiatów w 2010r. (w %) Źródło: Województwo Dolnośląskie. Podregiony. Powiaty. Gminy 2011, Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 141, 144.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto pracowników zatrudnionych według płci w 2010r. (w zł) Źródło: Województwo Dolnośląskie. Podregiony. Powiaty. Gminy 2011, Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 150.

Przeciętne godzinowe wynagrodzenia brutto pracowników zatrudnionych według płci w 2010r. (w zł) Źródło: Województwo Dolnośląskie. Podregiony. Powiaty. Gminy 2011, Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 150.

Dolnoślązaczki o sytuacji na rynku pracy Źródło: Analiza sytuacji kobiet na rynku pracy województwa dolnośląskiego. Bariery i ograniczenia w aktywizacji zawodowej kobiet. S. Czapik, A. Pacześniak, P. Żuk, Wrocław Mężczyźni w sferze zawodowej posiadają znacznie więcej przywilejów, łatwiej im znaleźć pracę (pierwszą i kolejną). Mężczyznom łatwiej utrzymać pracę (mniejsze prawdopodobieństwo zwolnienia). Mężczyznom łatwiej rozwijać się zawodowo, awansować i osiągać wyższe płace.

Kobietom trudniej zdobyć pracę Bezprawna dyskryminacja ze względu na płeć. Postrzega się kobiety jako słabsze psychicznie i fizycznie. Kobiety uważa się za mniej dyspozycyjne.

Problem godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym dotyczy wyłącznie kobiet!!! ALE DA SIĘ TO ZROBIĆ!!! Praca na „dwóch” etatach, wymaga większego zorganizowania i nie odkładania spraw na „później”. Spełniona zawodowo kobieta jest lepszą matką, przekazuje dobre „wzorce” dzieciom.

Przyczyny dyskryminacji kobiet na rynku pracy: macierzyństwo, stereotypy, zachowania samych kobiet.

Wnioski i rekomendacje Kobiety powinny wybierać kierunki kształcenia gwarantujące wysokie wynagrodzenia. Kobiety powinny tak sobie zorganizować życie prywatne i relacje w domu aby nie kolidowały one z ich aktywnością zawodową. Kobiety powinny uwierzyć w siebie, że też potrafią i mogą robić karierę i realizować się zawodowo. Kobiety powinny zmieniać ustalone kulturowo wzorce ról płciowych.

Wnioski i rekomendacje Zwiększenie poziomu aktywności zawodowej kobiet wymaga kompleksowego podejścia różnych instytucji publicznych. Konieczne jest zapewnienie na poziomie lokalnym odpowiedniej infrastruktury pozwalającej na łączenie obowiązków rodzinnych z zawodowymi.

Dziękuję za uwagę!