Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego DOTYCHCZASOWE DOŚWIADCZENIE W IDENTYFIKACJI PRZEDSIĘWZIĘĆ DO WSPÓŁFINANSOWANIA Z FUNDUSZY SPÓJNOŚCI UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Finansowanie inwestycji : Fundusze europejskie poziom niski: EFRR i inne poziom wysoki: Fundusz Spójności Środki publiczne Budżet Państwa Środki prywatne (w tym ppp) UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Tło programu (Project Background) duże potrzeby w zakresie ochrony środowiska i rozwiązań infrastrukturalnych szczególnie w obszarze małych i średnich jednostek samorządowych Cele przedsięwzięcia (Purpose of Facility) dostęp do instytucji finansowych (EBRD, EIB i inne) i funduszy EU na niezbędne inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska dla małych i średnich gmin realizacja wymaganych (strategie rozwojowe regionów) priorytetów i celów w przedmiotowym obszarze stworzenie bazy instytucjonalnej dla przepływu kapitału (kredyty, dotacje etc.) związanego z inwestycjami (założenie specjalnego przedsiębiorstwa obsługującego przedsięwzięcie) Struktura organizacyjna przedsięwzięcia (Structure of Facility) Specjalne Przedsiębiorstwo Inicjatyw Samorządowych (dalej zwane SPIS - SPME Special Prupose Municipal Enterprise) założone na poziomie regionalnym (wojewódzkim) jako spółka prawa handlowego, stowarzyszenia gmin, nowej jednostki lub działu działającej jednostki takiej jak Agencja Rozwoju Regionalnego SPIS posiadać będzie reprezentację regionalną i samorządową jak również niezależnych udziałowców będzie podlegać niezależnemu audytowi UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Najważniejsze problemy: programowanie inwestycji (w oparciu o różne dokumenty planistyczne - nie zawsze spójne i odpowiedniej jakości) projekty środowiskowe I i III.xls struktura instytucjonalna projektów brak zinstytucjonalizowanych procedur współpracy miedzy podmiotami publicznymi i prywatnymi wybór przedsięwzięcia do wsparcia w oparciu o nie do końca obiektywne wytyczne i kryteria brak pewnych, sprawdzonych procedur zarządczych, niedostatek personelu merytorycznego wady i niedobory legislacyjne UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Ogólne uwarunkowania wyboru (objectives and priorities): Dostosowanie planowanej inwestycji do standardów dyrektywy 91/271/EWG zgodnie z programem wyposażania aglomeracji w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie Dostosowanie inwestycji do standardów dyrektywy 80/778 EWG w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia dla ludzi Spójność priorytetów w Narodowym Planie Rozwoju Spójność ze Strategią Rozwoju Województwa Dolnośląskiego (Zintegrowany Program Wojewódzki dla Województwa Dolnośląskiego, Kontrakt Wojewódzki między Radą Ministrów a Samorządem Województwa Dolnośląskiego, program rządowy ODRA 2006) Spójność polityki Dolnego Śląska z polityką ekologiczną i gospodarką regionów: okręg Drezno (programy INTERREG) północno-wschodnie Czechy (Strategia Rozwoju Pogranicza Polsko-Czeskiego) Spójność pod kątem obszarowym, społecznym, ekonomicznym i ochrony środowiska (Program Ochrony Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju Województwa Dolnośląskiego) - zlewnie rzek - priorytety społeczno-ekonomiczne związane z planami rozwojowymi regionu - priorytety ochrony środowiska w ujęciu regionalnym (Regionalne Strategie Rozwoju)

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Góra zlewnia: Widawa, Barycz i Odra na północ od Kaczawy Głogów zlewnia rzek: Nysa Łużycka i Bóbr z Kwisą Polkowice Milicz Obszar północno-wschodni Lubiń Wołów Trzebnica Obszar zachodni Bolesławiec Oleśnica Zgorzelec Legnica Lubań Złotoryja Środa Śl. WROCŁAW Lwówek Śl. Jawor Oława Świdnica Jelenia Góra Obszar środkowy Wałbrzych Strzelin zlewnia rzek: Oława, Ślęza, Bystrzyca ze Strzegomką, Kaczawy Kamienna Góra Dzierżoniów Ząbkowice Śl. 10 20 30 40 50 km Kłodzko Obszar południowy zlewnia Nysy Kłodzkiej ze Ścinawką

wolne (dostępne) środki = Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Finansowe uwarunkowania wyboru wolne (dostępne) środki = (dochody ogółem) – (dotacje i subwencje o charakterze inwestycyjnym) – (wydatki bieżące) + (wpływy z prywatyzacji majątku gminy) Wskaźnik Akceptowalny Ryzykowny Alarmowy Obsługa zadłużenia/ dochody ogółem Poniżej 10% 10% - 12% 12% - 15% Stan zadłużenia/ dochody ogółem Poniżej 30% 30% – 50% 50% - 60% Dostępne środki/ obsługa zadłużenia Powyżej 2,5 2,5-1,6 Poniżej 1,6 Dostępne środki/ wydatki majątkowe Powyżej 0,7 0,7 – 0,5 Poniżej 0,5 Dostępne środki / dochody ogółem Powyżej 15% 15% - 12% Poniżej 12% UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Bolesławiec Zgorzelec Lubań Lwówek Śl. Jelenia Góra Kamienna Góra Wysypisko śmieci kanalizacja Oczyszczalnia ścieków Uzdatnianie wody / wodociągi 10 20 30 40 50 km ZIDENTYFIKOWNO: WSTĘPNIE ZAKWALIFIKOWANO: gmin: 21 14 zadań: 45 30 na kwotę: 387 281 000,- 176 611 000,- UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Strzelin Oława WROCŁAW Dzierżoniów Świdnica Środa Śl. Legnica Złotoryja Jawor Wałbrzych Wysypisko śmieci kanalizacja Oczyszczalnia ścieków Uzdatnianie wody / wodociągi 10 20 30 40 50 km ZIDENTYFIKOWNO: WSTĘPNIE ZAKWALIFIKOWANO: gmin: 19 12 zadań: 55 32 na kwotę: 499 007 000,- 89 725 000,- UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Kłodzko Ząbkowice Śl. 10 20 30 40 50 km kanalizacja Uzdatnianie wody / wodociągi Wysypisko śmieci Oczyszczalnia ścieków ZIDENTYFIKOWNO: WSTĘPNIE ZAKWALIFIKOWANO: gmin: 11 9 zadań: 27 15 na kwotę: 80 530 000,- 51 220 000,- UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Polkowice Głogów Góra Lubiń Wołów Trzebnica Milicz Oleśnica 10 20 30 40 50 km kanalizacja Oczyszczalnia ścieków Wysypisko śmieci Uzdatnianie wody / wodociągi ZIDENTYFIKOWNO: WSTĘPNIE ZAKWALIFIKOWANO: gmin: 15 13 zadań: 47 31 na kwotę: 193 335 000,- 135 510 000,- UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego 82% gmin zgłasza zadania nadające się do wsparcia 61% zadań inwestycyjnych nadaje się do wsparcia 47% wartościowo zadań inwestycyjnych nadaje się do wsparcia UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek SPIS NEWCO Sp. z o.o. 100% własność Województwa Dolnoślaskiego Łatwość utworzenia Sp z o.o. Jej działalność będzie monitorowana przez Radę Nadzorczą Działalność oparta na zasadzie “not for profit” i brak obciążeń podatkowych Tworzenie pakietów inwestycyjnych w celu pozyskania środków z Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych Grupowanie gmin – kredytobiorców, aby poprawić ich wiarygodność kredytową UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

Powody utworzenia SPIS Cel: Stworzenie mechanizmu umożliwiającego małym gminom skorzystanie ze środków Funduszu Spójności. Zapewnienie małym i średnim gminom dostępu do grantów przyznawanych w ramach Funduszu Spójności Zapewnienie kredytów długoterminowych dla współfinansowania grantów(EBRD okres spłaty 15 lat; 3 lata karencji na spłatę kapitału) Uproszczenie i koordynacja wdrożenia UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

STRUKTURA ZARZĄDZANIA UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Struktura operacyjna. FUND. SPÓJNOŚCI KREDYT: EBRD+INNI KREDYTODAWCY (NFOŚiGW / WFOŚiGW) 75% - 80 % 25% SPIS Sp. z o.o. FUND. GWARAN. SKŁADKI NA FUND. GWARAN. Porozumienia dot. Kredytów/Grant. ZWROT FG Transza Gmin Gmina 1 Gmina 2 Gmina 3 Gmina 4 Gmina 5 Gmina 6 KONTRAKTY Wykonawcze PORTFOLIO PROJEKTÓW UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Obszar aktywności SPIS (Responsibilities of SPME) promowanie inwestycji infrastrukturalnych w Regionie, we współpracy z gminami identyfikowanie zdań inwestycyjnych do projektów w Regionie przygotowanie projektów i niezbędnej informacji potrzebnych do weryfikacji a w konsekwencji do zatwierdzenia przez EBOiR, Fundusz Spójności, Fundusze Strukturalne, NFOŚ, MG, MŚ monitorowane wiarygodności kredytowej wdrażanie projektu obsługa finansowa projektu (zarządzanie strumieniem kredytowym i subwencyjnym) negocjowanie pożyczek pomocniczych raportowanie zgodne z wymaganiami kredytodawcy i subwencjonodawcy ciągłe identyfikowanie możliwych w przyszłości projektów do wdrożenia UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek SPIS NIE BĘDZIE: konkurencją dla już istniejących organizacji rozwoju regionalnego takich jak WFOŚ czy ARR nastawiony na generowanie zysków na koszt swych klientów strukturą dużą, kompleksową i kosztowną pod względem operacyjnym strukturą narzuconą ani przez EBOR, ani przez UE UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek SPIS BĘDZIE: nową inicjatywą o wyraźnym celu działania - wypełenienie luki w finansowaniu małych i średnich gmin utrzymywać prowadzone operacje w długim okresie jednak nie dla zysku małą, sprawnie działająca organizacją o niskich kosztach z oddanym i profesjonalnym personelem strukturą odtwarzaną w całej Polsce przy rozszerzonej roli i zakresie odpowiedzialności UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Misją instytucji (SPIS) będzie: permanentne wspieranie jednostek samorządu terytorialnego w pozyskiwaniu zewnętrznych środków finansowych na realizację planowanych inwestycji w obszarze infrastruktury i ochrony środowiska. UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek REPREZENTACJA GMIN Gminy będą reprezentowane w Radzie Nadzorczej przez: przedstawicieli wybranych spośród dolnośląskich gmin, przedstawicieli wybranych spośród reprezentantów gmin-kredytobiorców Cel: Będą mogły monitorować działalność SPIS UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

TYPOWY MODEL FINANSOWANIA PROJEKTU Grant z Fund. Spójności wynoszący 75% kosztu projektu Kredyt dla sfinansowania 25% koszt. proj. + części składki na FG Gminy mogą wykorzystywać własne zasoby Niski całkowity koszt pozyskania środków – średnia ważona kosztów pozyskania funduszy ok. 3 % Spłacie podlega wyłącznie kredyt UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek FUND. GWARANCYJNY (1) Cel: 1. Zapewnienie zabezpieczenie dla kredytodawców 2. Pokrycie części kosztów zarządzania SPIS Składki od gmin w dwóch częściach: 1. Składka indywidualna (50%) 2. Składka do wspólnej puli (50%) (1) jest zwracana gminie po dokonaniu przez nią całkowitej spłaty kredytu (2) jest zwracana gdy ostania gmina z transzy dokona spłaty UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek FUND. GWARANCYJNY (2) Wkład gminy do Funduszu Gwarancyjnego wynosi 30% wysokości kredytu (zwykle 7.5% kosztów projektu) Możliwość zaciągnięcia kredytu dla sfinansowania max. 50% składki na FG – własne zaangażowanie środków 3.75% FG byłby zdeponowany na bezpiecznym rachunku typu escrow Tylko kredytodawcy mieliby dostęp do rach., i tylko wtedy, gdyby gmina zaprzestała spłaty Część odsetek z FG na pokrycie kosztów operacyjnych SPIS UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek PODSUMOWANIE Unikatowy mechanizm pozyskiwania grantów i długoterminowych źródeł finansowania o niskim koszcie obsługi dla małych gmin SPIS będący własnością i zarządzany przez UM Silna reprezentacja gmin w Radzie Nadzorczej SPIS Wysoki poziom bezpieczeństwa dzięki FG Sposób funkcjonowania FG chroni wkład gminy do FG Pełna zwrot składek na FG, chyba że gmina nie wywiązuje się z zobowiązań kredytowych UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

STRUKTURA INSTYTUCJONALNA PROJEKTU Wymagania w stosunku do struktury wdrożeniowej projektu z interwencją funduszy pomocowych: precyzyjne wskazanie beneficjenta pomocy zabezpieczenie instytucjonalne finansowania projektu z jednego źródła czytelne i transparentne relacje własnościowe gruntu na którym projekt jest realizowany i majątku wytworzonego w wyniku działania projektu pewne procedury monitoringu zobowiązanie beneficjenta do zachowania struktury własnościowej majątku przez minimum 5 lata od zakończenia projektu UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek Zarządzanie projektem – na podstawie umów cywilnoprawnych pomiędzy gminami (jako beneficjentami) i SPIS Sp. z o.o. pomoc w przygotowaniu wszystkich niezbędnych dokumentów umożliwiających skuteczną aplikację pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowych na realizację inwestycji , głównie z funduszy Unii Europejskiej oraz z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju - poprzez tworzenie pakietów inwestycji o wartościach spełniających odpowiednie wymagania, współpraca z gminami w uzyskaniu zabezpieczenia kredytowego poprzez tworzenie Funduszu Gwarancyjnego dla realizowanych projektów, pośredniczenie w przekazywaniu i spłacie pozyskanych środków kredytowych, wsparcie gmin w zakresie pomocy technicznej w procesie kontraktowania i realizacji – m.in. organizowanie PIU, wsparcie gmin w procesie monitoringu projektu i sprawozdawczości w odniesieniu do instytucji finansowych i instytucji zarządzających funduszami pomocowymi – m.in. wykonywanie kompetencji PMU/PIU (skonsolidowane monitorowanie i raportownie projektu) UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek

STRUKTURA INSTYTUCJONALNA PROJEKTU Trzy aspekty zarządcze do rozstrzygnięcia: Przepływy finansowe Przetargi i nadzór nad wykonawstwem Monitoring i raportowanie UMWD / SPIS; Dr Marek Mielczarek