Technologie informacyjne w administracji publicznej wykład 2 Dr Małgorzata Ganczar

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Ubiegłe stulecie można określić mianem wieku rewolucji. Jego początek to kontynuacja burzliwego rozwoju społeczeństwa przemysłowego, który rozpoczął się pod koniec XIX w. Natomiast w ostatnich jego latach jesteśmy świadkami kolejnej rewolucji technicznej – rewolucji informacyjnej. Jej motorem stały się: elektronika (przede wszystkim wynalezienie wspomnianych już komputerów), miniaturyzacja, digitalizacja treści, telekomunikacja, Internet, programowanie pracy urządzeń elektronicznych czyli cała technologia komunikacyjno-teleinformatyczna, oznaczona skrótowo ICT(ang. Information and Communication Technology).

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym W kontekście zachodzących przemian upowszechniło się pojęcie społeczeństwa informacyjnego (SI). Określa ono nowy system społeczeństwa, kształtujący się w krajach o wysokim stopniu rozwoju technologicznego, gdzie zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle jak i w usługach, a stopień rozwoju wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji. Nie jest to oczywiście jedyna istniejąca definicja opisująca społeczeństwo informacyjne. We wszystkich ogromne znaczenie przypisuje się informacji. Na jej wymianie i komunikacji międzyludzkiej opierał się rozwój społeczny, gospodarczy, kulturalny i polityczny w ciągu długiej historii ludzkości.

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Owa informacja często dziś określana jest mianem informacji cyfrowej, i charakteryzuje się: transformowalnością – łatwe i szybkie przetwarzanie za pomocą komputerów i ludzi, których pracę wspomagają, transmitowalnością – łatwe, szybkie i jeżeli potrzeba automatyczne transmitowanie przez sieci komputerowe i telekomunikacyjne, replikowalnością – łatwe kopiowanie przy czym jakość kopii zachowuje dokładnie jakość oryginału, niezniszczalnością – oczywiście nie chodzi o brak możliwości skasowania informacji z pamięci komputera lecz o zachowanie jej pierwotnej formy, nie uleganie degradacji, np. zjedzenie przez mole czy też zżółknięcie, jak to zdarza się w przypadku danych zapisanych na papierze.

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwo staje się zatem społeczeństwem informacyjnym, gdy osiąga stopień rozwoju oraz skali i skomplikowania procesów odpowiedzialnych za jego funkcjonowanie wymagający zastosowania nowych technik wykorzystywania olbrzymiej masy informacji generowanych przez te procesy. W takim społeczeństwie informacja i wynikająca z niej wiedza oraz nowoczesne technologie są podstawowym czynnikiem wytwórczym a wszechstronnym czynnikiem rozwoju jest właściwe wykorzystywanie teleinformatyki.

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Obecnie pojawił się nowy termin Społeczeństwa Sieci, zgodnie z którym tym mianem określa się społeczności, których struktury społeczne i działalność zorganizowana jest poprzez elektroniczne systemy przetwarzania informacji, w przeciwieństwie do zorganizowanych grup w hierarchicznie powiązane struktury. Termin ten odnosi się do społeczeństw, które charakteryzują dwie zasadnicze cechy: obecność wyrafinowanych - prawie wyłącznie cyfrowych - technologii komunikacji sieciowej i zarządzania dystrybucją informacji; technologii, które tworzą infrastrukturę coraz większego układu społecznych, politycznych i ekonomicznych praktyk; reprodukowanie i instytucjonalizacja - poprzez i pomiędzy tymi społeczeństwami - sieci, rozumianych jako podstawowe formy społecznej organizacji oraz relacje w poprzek szerokiego zakresu społecznych, politycznych i ekonomicznych konfiguracji i połączeń.

Przeobrażenia społeczne związane z rozwojem cywilizacyjnym Społeczeństwa sieci to zjawisko szersze niż społeczeństwa informacyjne, wydaje się, że powstają w wyniku ewolucji społeczeństw informacyjnych. społeczeństwa sieci tworzą w coraz większym stopniu formy organizacyjno-prawne a także związane z nimi systemy normatywne, kulturowe i społeczne. Z punktu widzenia funkcjonowania administracji publicznej zauważyć należy, ze w ramach tych społeczeństw tworzą się struktury organizacyjno-prawne, w szczególności konstrukcje organizacji życia publicznego. W tym systemie społecznym fizyczne granice są bez większego znaczenia i w konsekwencji będą zanikały.

Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Najważniejsze dla upublicznienia i określenia polityki UE w dziedzinie budowania SI było opublikowanie w 1994 roku przez Komisję Europejską dokumentu Europe and the Global Information Society. Recommendations to the European Council (Europa i społeczeństwo globalnej informacji. Zalecenia dla Rady Europejskiej), zwanego, od nazwiska propagującego go członka Komisji Europejskiej Martina Bangemanna, Raportem Bangemanna. Dokument wyznaczył perspektywy i kierunki działań w jakich powinna pójść Europa.

Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Najważniejszą inicjatywą jest eEurope – an Information Society for all (eEurope – społeczeństwo informacyjne dla wszystkich), której otwarcie ogłoszono 8 grudnia 1999 r. Zawiera ona konkretne programy i rozwiązania mające na celu przyspieszenie transformacji krajów Unii Europejskiej do społeczeństwa informacyjnego oraz przybliżone daty ich wdrożenia. W eEuropa Komisja zaproponowała krajom członkowskim realizację trzech głównych celów strategicznych: wprowadzenia obywateli Europy, we wszystkich sferach ich działalności: w pracy, w domu, w szkole, w interesach, w kontaktach z administracją publiczna w wiek cywilizacji cyfrowej, wspieranie rozwoju nowych technologii informatycznych i komunikacyjnych, wzmocnienie spójności socjalnej Romano Prodi był jednym z członków grupy opracowującej Raport Bangemanna.

Unia Europejska jako Społeczeństwo Informacyjne Komisja Europejska w dokumencie eEurope – an Information Society for All. Progress Report dokonała podsumowania dyskusji i konsultacji toczonych na temat inicjatywy eEurope w Unii Europejskiej. Dokument ten stanowił podstawę do dyskusji podczas specjalnego posiedzenia Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23-24 marca 2000 r., gdzie państwa członkowskie przyjęły tzw. Strategię lizbońską. Jej głównym celem jest stworzenie do 2010 r. ,,najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki świata, opartej na wiedzy, zdolnej do zrównoważonego rozwoju oraz zapewniającej więcej i lepsze miejsca pracy oraz większą spójność społeczną".

Strategia Lizbońska Priorytety dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego zawarte w Strategii lizbońskiej zostały następnie rozwinięte w dokumentach Komisji Europejskiej – najważniejszym jest eEurope 2005: An Information Society for All. An Action Plan przygotowanym na szczyt Rady Europejskiej w Sewilli 21-22 czerwca 2002 r. Realizację inicjatywy eEurope koordynuje Komisja Europejska. Jej adresatami są administracje krajów członkowskich, przemysł ICT, nauka, operatorzy i dostawcy usług ICT, szeroko pojęty biznes, mieszkańcy Europy, słowem wszyscy, którzy widzą w niej płaszczyznę zainteresowania. Źródła finansowania tego przedsięwzięcia pochodzą z funduszy przeznaczonych na poszczególne zadania przez m.in. administracje państw członkowskich, przemysł europejski, banki.

Strategia Lizbońska Dziś wiadomo, że założone w Strategii Lizbońskiej cele nie zostaną w pełni osiągnięte do 2010 roku, do czego oficjalnie przyznała się 2 lutego 2005 r. Komisja Europejska. Wskazała cztery obszary stanowiące największe zagrożenie dla realizacji celów Strategii Lizbońskiej: niewłaściwy stan finansów publicznych, niewystarczające działania na rzecz wzrost zatrudnienia i produktywności pracy, słabość rynku wewnętrznego i konkurencji, niewystarczające działania na rzecz zapewnienia zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Nie zrezygnowano jednak całkowicie z realizacji proponowanych tam rozwiązań, Strategia została określona od nowa, bazując na tych samych priorytetach, jednak na mniejszą skalę. Przede wszystkim nastawiono się na zwiększenie rynku pracy dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii, zmianę aktów prawnych utrudniających życie przedsiębiorcom (obecnie trwają prace nad projektem dyrektywy o jednolitym rynku usług), zwiększenie wydatków na naukę oraz rozwój e-Governmentu. Nowa strategia zakłada bardziej racjonalne i możliwe do osiągnięcia cele w okresie pięciu lat jakie zostały do 2010 r.

Wdrażanie społeczeństwa informacyjnego w Polsce Sejm swoją uchwałą z 14 lipca 2000 r. w sprawie budowania podstaw społeczeństwa informacyjnego w Polsce, zobowiązał rząd do podjęcia działań sprzyjających rozwojowi SI, do koordynacji i realizacji polityki rozwoju społeczeństwa informacyjnego we wszystkich działach i na wszystkich szczeblach administracji rządowej. Rada Ministrów dnia 28 listopada 2000 r. zajęła stanowisko w sprawie wskazanej uchwały Sejmu oraz przyjęła dokument programowy pt. Cele i kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, przygotowany wspólnie przez Komitet Badań Naukowych i Ministerstwo Łączności. Następnie szczegółowa strategia na wzór eEurope+, zatytułowana e-Polska – Plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001-2006, opracowana przez Ministerstwo Gospodarki, została przyjęta przez rząd 11 września 2001 r. Oprócz planu działań zawierała oszacowanie skutków finansowych realizacji polityki państwa w tej materii.

Wdrażanie społeczeństwa informacyjnego w Polsce Kolejnym przejawem informatyzacji naszego kraju było utworzenie w grudniu 2001 r. nowego działu administracji rządowej pod nazwą Informatyzacja. Po raz pierwszy w historii Rzeczypospolitej informatyka i informatyzacja zyskały tak istotną pozycję w życiu politycznym naszego państwa. Aktualnie wszelkie prace nad transformacją Polski do społeczeństwa informacyjnego prowadzone są w oparciu o: Proponowane kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do 2020 r. Strategia rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Polsce do roku 2013, www.mswia.gov.pl/strategia .

Raport ONZ ONZ opublikował raport na temat informatyzacji procesów zarządzania państwami. Polska zajęła w nim 47. miejsce, podczas gdy w 2010 r. byliśmy na 45., a w 2008 r. – na 33. Pierwsze miejsce w rankingu ONZ zajęła Korea Południowa, drugie Holandia, a trzecie Wielka Brytania. Wyżej niż Polska uplasowały się m.in. Słowenia, Rosja, Litwa, Chorwacja, Węgry, Czechy, nawet Kazachstan. Polska pogarsza swoją pozycję w dziedzinie e-administracji.