Fundacja Promocji Przedsiębiorczości POGEZANIA MORĄG, ul. Bolesława Prusa 10

Prezentacja Projektu zatytułowanego Aktywne Zatorze Umowa nr 10364/DPS-OW/2008-LS-G/38 z dnia roku

9-10 grudnia 2008 roku Stare Jabłonki

ADRESACI PROJEKTU AKTYWNE ZATORZE Partnerzy Projektu Aktywne Zatorze podjęli inicjatywę utworzenia Lokalnej Pracowni Aktywności na rzecz społeczności lokalnej zamieszkującej osiedle Zatorze, osób wykluczonych społecznie z terenu gminy Morąg i mieszkańców trzech wsi z terenu gminy Morąg – Łączno, Bożęcin i Żabi Róg. Umiejscowienie Pracowni właśnie na osiedlu Zatorze było wynikiem m.in. z diagnozy opracowanej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Morągu oraz własnych obserwacji i doświadczeń partnerów. Z udziału w Projekcie wycofało się Chrześcijańskie Stowarzyszenie Dobroczynne ze względów organizacyjnych, a spośród planowanych w Projekcie członków 10 rodzin z budynku socjalnego przy ul. Przemysłowej 7 większość osób podjęła pracę.

Na osiedlu Zatorze zamieszkanym przez ponad mieszkańców to osoby w wieku powyżej 60 roku życia co stanowi prawie 71 % ogółu mieszkańców. W wielu rodzinach Zatorzan występuje problem alkoholizmu, patologii, dysfunkcji, niedojrzałości społecznej, a niskie wykształcenie i brak kwalifikacji zawodowych prowadzą do marazmu i braku chęci do jakichkolwiek działań. Brak alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu, aktywizacji i integracji starzejącego się środowiska prowadzi do izolacji i wykluczenia społecznego, ugruntowuje postawy aspołeczne. Problem ten dotyczy również młodych mieszkańców osiedla Zatorze obserwujących i przejmujących złe wzorce. Zachodziła zatem uzasadniona potrzeba szczególnego zainteresowania się tą grupą społeczną w zakresie wsparcia psychologicznego, doradztwa zawodowego, zorganizowania czasu wolnego oraz próby integracji, po to, aby w krótkim czasie pokazać i zachęcić do przełamywania stereotypów zachowań, zachęcić do aktywnego poszukiwania pracy czy zmiany kwalifikacji.

Podstawowe kryteria doboru kandydatów na szkolenie wytyczył raport opracowany przez MOPS w Morągu na potrzeby Projektu Aktywne Zatorze. Ukazał on ogromne potrzeby i patologie społeczności, która zamieszkuje tę dzielnicę – znaczną część mieszkańców stanowią matki samotnie wychowujące dzieci, osoby żyjące w związkach nieformalnych, duży odsetek osób pozostających bez pracy jak również osoby posiadające poważny problem alkoholowy. Ponadto dość znaczny odsetek wśród badanej społeczności stanowią ludzie starzy i samotni (głównie kobiety). Większość z tych osób stale korzysta z pomocy MOPS w Morągu. Mając na uwadze powyższe, stworzono grupę, którą przede wszystkim połączyło miejsce zamieszkania, wiek i wspólne problemy.

OPIS DZIAŁAŃ ZREALIZOWANYCH W PROJEKCIE AKTYWNE ZATORZE

Działanie 1 Rekrutacja uczestników r. – r. Działanie 2 Informacja medialna r. – r. Działanie 3 Utworzenie Lokalnej Pracowni Aktywności przy Domu dla Dzieci i Młodzieży Promyk w Morągu r. – r.

Działanie 4 Spotkania i szkolenia z ekspertami Partnerstwa r. – r. Działanie 5 Program Empatia – realizacja wybranych modułów r – r. Działanie 6 Działalność środowiskowa, doradztwo prawno-psychologiczne, terapia uzależnień alkoholowych r – r.

Działanie 7 Wyjazd edukacyjny do Łodzi r. Działanie 8 Imprezy integracyjne r. – r. Działanie 9 Spotkania z ciekawymi ludźmi r., r.

Działanie 10 Partnerstwo r. – r. Działanie 11 Monitoring i ewaluacja projektu r. – r. Działanie 12 Sprawozdawczość r. – r.

Wszystkie działania zrealizowane w Projekcie Aktywne Zatorze wspierane były pracą wolontarystyczną w wymiarze 268 godzin.

Ogółem przez pracownię przewinęły się 122 osoby, w tym 78 osób dorosłych (63% ogółu) i 44 dzie ci (37% ogółu). Były to osoby w różnym wieku, różnym poziomie wykształcenia, o różnych zainteresowaniach i problemach. Z czasem wyłoniła się grupa 7 osób dorosłych uczęszczających systematycznie (tj. kilka razy w tygodniu) na zajęcia plastyczne, przegląd prasy, korzystające z komputerów, Internetu oraz uczęszczające na aerobik i siłownię.

Najbardziej atrakcyjne okazały się zajęcia: komputerowe (26 spotkań), przegląd codziennej prasy (25 spotkań), pomoc przy odrabianiu prac domowych (19 dzieci), plastyczne (18 spotkań): malowanie na szkle, witraż na folii, szkice ołówkiem, malowanie farbami akrylowymi na desce i ceramice, rysowanie kredką, lepienie figurek z plasteliny, siłownia (18 spotkań). kulinarne (16 spotkań), wyszywanie haftem krzyżykowym (4 spotkania).

W zajęciach warsztatowych w ramach Programu Empatia z deklarowanych 24 udział wzięły 22 osoby bezrobotne – 100% uczestników stanowiły kobiety. Bezpośrednimi adresatami Proje ktu było 48 osób – z tego 18 osób biorących udział w Programie Empatia oprócz e-Włączenia, 26 osób biorących udział w kursie komputerowym e-Włączenie oraz 4 osoby, które ukończyły cały Program Empatia. Na podstawie ankiet ewaluacyjnych, bezpośrednich rozmów i obserwacji osób prowadzących zajęcia w Programie Empatia można stwierdzić, że wśród tej grupy osób byli:

bezrobotni, w tym: długotrwale pozostający bez pracy – 25 osób, w wieku lat – 12 osób, z niskim wykształceniem – 33 osoby, bez kwalifikacji zawodowych – 17 osób, odznaczający się biernością – 25 osób.

Członkowie rodzin ze złymi wzorcami: dotkniętych alkoholizmem, dysfunkcyjnych, niewydolnych wychowawczo – 17 osób, patologicznych – 2 osoby, niedojrzałych społecznie – 4 osoby w młodym wieku lata z 3-4 dzieci. Wiele z tych rodzin to rodziny wielodzietne, niepełne, czy wykluczone społecznie, wśród nich osoby dotknięte niepełnosprawnością – 5 osób.

Pośrednimi, nie mniej ważnymi adresatami Projektu, były 122 osoby uczestniczące w działalności Pracowni, w tym 78 osób dorosłych (63% ogółu) i 44 dzieci i młodzieży (37% ogółu). Grupa osób dorosłych – 78 osób była tożsama z uczestnikami Empatii ze względu na miejsce zamieszkania, pozostawanie w wieloletnim bezrobociu, niskie wykształcenie oraz sytuację rodzinną, czyli pochodziła z rodzin dysfunkcyjnych. Dzieci i młodzież – 44 osoby uczestniczące w zajęciach w Pracowni to osoby z: zaburzeniami zachowania, trudnościami szkolnymi i zaburzeniami komunikacyjnymi – 44 osoby, wyizolowane z grupy rówieśniczej – 4 osoby, niepełnosprawne – 3 osoby.

Osoby biorące udział w Projekcie zostały wybrane w wyniku: - diagnozy MOPS-u w Morągu, - działań rekrutacyjnych, - informacyjnych, - reklamowych, - osobistych rozmów.

Beneficjenci pochodzili z terenu: - pozostałych osiedli Morąga, - osiedla Zatorze, - z okolicznych wsi Łączno, Bożęcin, Żabi Róg.

EFEKTY PROJEKTU AKTYWNE ZATORZE Realizacja Projektu Aktywne Zatorze pozwoliła na przedstawienie mieszkańcom osiedla Zatorze i okolicznych wsi możliwości LPA jako miejsca doradztwa zawodowego, wsparcia prawno-psychologicznego, integracji sąsiedzkiej i pokoleniowej, a także spędzania czasu w pożyteczny, twórczy sposób.

Efekty ilościowe osiągnięte w wyniku realizacji Projektu Aktywne Zatorze: powstała Lokalna Pracownia Aktywności przy Domu dla Dzieci i Młodzieży Promyk na osiedlu Zatorze w Morągu, przeszkolono 14 osób kadry specjalistów i trenerów, bezpośrednimi działaniami szkoleniowymi objęto 48 osób, bezpośrednimi uczestnikami zajęć w Pracowni były 122 osoby, przeprowadzono 80 godzin warsztatów dla średnio 22 osób, w kursie komputerowym trwającym 60 godzin wzięło udział 30 osób, grupa 7 osób dorosłych stale uczestniczyła w zajęciach LPA, jedna osoba uczestnicząca w kursie komputerowym i zajęciach Pracowni znalazła pracę na okres próbny, wykorzystując nie tylko wsparcie psychiczne, ale i pomoc w zredagowaniu podania o pracę oraz możliwość samodzielnego napisania i wydrukowania podania w trakcie zajęć komputerowych

z doradztwa prawno-psychologicznego skorzystały 23 osoby (część wielokrotnie), w tym z: - prawnego (8 godzin) – 7 osób, - psychologicznego (6 godzin) – 3 osoby, - terapeutycznego (16 godzin) – 8 osób, - pedagogicznego (14 godzin) – 5 osób, w sumie doradztwo trwało 44 godziny zamiast założonych 40 godzin, w wyjeździe edukacyjnym do Łodzi wzięło udział 16 osób, w wyjeździe do Garncarskiej Wioski w Kamionce k/Nidzicy wzięło udział 18 osób, podczas Dni Rodziny – imprezie integracyjnej przy Domu dla Dzieci i Młodzieży Promyk na osiedlu Zatorze odbył się występ artystyczny przygotowany przez beneficjentów Projektu (grupa taneczna i duet gitarowy) oraz wystawa rękodzieła prezentująca prace beneficjentów i możliwości Pracowni, które obejrzało około 200 mieszkańców osiedla Zatorze i mieszkańców Morąga, LPA dodatkowo wzięła udział w Festynie w Szkole Podstawowej nr 2 na osiedlu Zatorze organizując wystawę rękodzieła, którą odwiedziło około 50 osób z 300 uczestniczących w Festynie,

odbyły się dwa spotkania z ciekawymi ludźmi – himalaistą i lekarzem weterynarii, w których udział wzięło 24 osoby, w lokalnej telewizji kablowej, która dociera do około mieszkańców Morąga, ukazały się 4 informacje, wywiady i relacje na temat LPA i festynów, w których LPA brała udział oraz stałe ogłoszenie o działalności Pracowni, w lokalnej prasie zamieszczono: - 2 informacje o LPA w lokalnym weekendowym dodatku do Gazety Olsztyńskiej – Gazecie Morąskiej docierającej do minimum mieszkańców Gminy Morąg, Małdyty, Miłakowo i Zalewo,

- 2 artykuły prasowe w lokalnej Gazecie Morąskiej (minimum odbiorców), - 1 artykuł w lokalnej gazecie o zasięgu powiatowym – Rozmaitościach Ostródzkich docierających do około mieszkańców powiatu ostródzkiego, na stronie internetowej Fundacji Pogezania umieszczono informację o projekcie oraz galerię zdjęć. powstała umowa o założeniu partnerstwa. Wszystkie założone efektu ilościowe zostały zrealizowane, a w niektórych przypadkach zwiększone.

Realizatorzy projektu Aktywne Zatorze założyli w stosunku do beneficjentów efekty jakościowe w postaci: przełamania niechęci do siebie, jako jednostki, nabycia umiejętności motywacji i komunikowania się, przełamania bariery psychologicznej przed komputerem, nabycia umiejętności korzystania z komputera i Internetu, nabycia umiejętności zarządzania własnym czasem, nabycia umiejętności autoprezentacji, identyfikacji cech osobowościowych i predyspozycji zawodowych, umiejętności radzenia sobie ze stresem, wzmacniania poczucia własnej wartości, nabycia umiejętności motywowania do zmian.

Wszystkie założone efekty udało się osiągnąć, ale w różnym stopniu i nie u wszystkich beneficjentów ze względu na krótki czas trwania Projektu.

INNE UWAGI Z ankiet beneficjentów i bezpośrednich rozmów z nimi i osobami prowadzącymi zajęcia oraz z obserwacji realizatorów i partnerów Projektu jasno wynika, że trwał on zbyt krótko i jest to jedyny minus przedsięwzięcia pod nazwą Aktywne Zatorze. Krótki czas trwania Projektu nie pozwolił na pełne wykorzystanie posiadanego technicznego wyposażenia Pracowni. Sprzęt ten będzie wykorzystany i przydatny w kolejnych planowanych projektach. Osoby z okolicznych wsi biorące udział w Projekcie zostały zarażone ideą LPA i wykazują ogromną chęć włączenia się w dalsze projekty. Jest to ogromna szansa dla społeczności wiejskich nie tylko tych zapomnianych i zagrożonych wykluczeniem, ale również dla tych, które zamiast żyć w integracji żyją w izolacji społecznej.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Opracowanie – Grzegorz Kowalek