1 Innowacyjność regionów Agnieszka Kapciak Departament Koordynacji Programów Regionalnych Konferencja „Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza skutecznym instrumentem wspierania rozwoju regionu” Warszawa, 26 kwietnia 2007 r.

2 Wyzwania dla Polski i regionów Wielkość środków polityki spójności - ponad 67 mld Euro, w tym prawie 16 mld euro dla regionów Polska największym beneficjentem w UE (ok. 20% całości środków polityki spójności) Ponad 60% środków polityki spójności w Polsce na realizację Strategii Lizbońskiej Wzmocnienie potencjału konkurencyjności i innowacyjności polskich regionów Wspieranie rozwoju endogenicznego rejonów w oparciu o zdecentralizowany system wdrażania funduszy unijnych Samorządy terytorialne - główne ośrodki decyzyjne w zakresie programowania i realizacji strategii rozwoju regionalnego Pro-wzrostowe programowanie w duchu partnerstwa Sprawny system realizacji

3 Środki UE i środki krajowe mld euro Finansowanie rozwoju Polski Finansowanie rozwoju Polski

4 85, 6 mld euro na cele określone w Narodowej Strategii Spójności 1. Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa 2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej 3.Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski 4.Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług 5.Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej 6.Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich Narodowa Strategia Spójności NSRO

5 Narodowa Strategia Spójności NSRO „…Innowacyjność odgrywa podstawową rolę, nie tylko w walce konkurencyjnej produktów i usług (zarówno na rynku wewnętrznym, jak i międzynarodowym), ale także wpływa na podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców. Działaniami służącymi rozwojowi przedsiębiorstw na szczeblu regionalnym sprzyjać będzie realizacja przedsięwzięć innowacyjnych, wynikających z Regionalnych Strategii Innowacyjnych (RSI), które przyczyniają się do rozwoju regionalnego i lokalnego oraz tworzenia nowych miejsc pracy. Komplementarnie do nich na poziomie centralnym dofinansowane będą przedsięwzięcia nastawione na generowanie rozwiązań innowacyjnych w przedsiębiorstwach. W efekcie przewagi konkurencyjne w coraz większym zakresie będą kształtowane przez innowacje technologiczne, w mniejszym zaś przez konkurencje cenową. Równolegle do wspierania działań innowacyjnych poszerzona zostanie oferta zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw poprzez stworzenie oferty instrumentów finansowych komplementarnych do kredytu bankowego tj. poręczeń, mikropożyczek, kapitał podwyższonego ryzyka. Sektor przedsiębiorstw, obok wsparcia finansowego, uzyska wyspecjalizowane wsparcie doradcze, udzielane dla nowopowstających firm, w szczególności MŚP.

6 Narodowa Strategia Spójności NSRO Uzupełnieniem działań bezpośrednio skierowanych na podnoszenie innowacyjności przedsiębiorstw będzie tworzenie korzystnych warunków dla ich rozwoju poprzez wspieranie instytucji otoczenia biznesu, dzięki którym możliwe będzie zwiększenie dostępności usług wspierających przedsiębiorczość i innowacje, jak również położenie nacisku na wzrost współpracy sektora przedsiębiorstw z nauką i ukierunkowanie badań na ich wykorzystanie w gospodarce. Dla wzmocnienia potencjału przedsiębiorstw i współpracy między nimi realizowane będą działania z zakresu powstawania i rozwoju powiązań kooperacyjnych pomiędzy przedsiębiorcami oraz przedsiębiorcami a instytucjami otoczenia biznesu, w tym jednostkami naukowymi. Działania te sprzyjały będą tworzeniu, transferowi i dyfuzji nowych rozwiązań, a tym samym przyczynią się do podnoszenia konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw…”

7 Nakłady NSS na realizację Strategii Lizbońskiej Głównym warunkiem realizacji wyzwań Strategii Lizbońskiej będzie podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw

8 PO Innowacyjna Gospodarka – kluczowy instrument (96% środków UE na Strategię Lizbońską) - zwiększenie inwestycji w B+R - rozwój współpracy między sferą B+R a przedsiębiorstwami - wdrażanie kompleksowych narzędzi wsparcia doradczego i finansowego MŚP PO Kapitał Ludzki (79% środków UE na Strategię Lizbońską) - wzmocnienie zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw i pracowników - przekazanie realizacji wybranych priorytetów na poziom regionalny RPO (40% środków na realizację Strategii Lizbońskiej) - zróżnicowanie nakładów w zależności od regionalnych potrzeb rozwojowych PO Rozwój Polski Wschodniej - wzmocnione wsparcie regionów o największym zapóźnieniu rozwojowym Strategia Lizbońska w programach operacyjnych

9 Regionalne Strategie Innowacji 5 regionów z Polski (Warmińsko – Mazurskie, Zachodniopomorskie, Wielkopolskie, Opolskie, Śląskie) - w ramach konkursu 5 Programu Ramowego UE (tzw.: RIS NAC); 10 polskich regionów dofinansowanie ze środków Ministerstwa Nauki i Informatyzacji (wcześniej KBN); 7 regionów - w ramach kolejnego konkursu 6 Programu Ramowego (tzw.: RIS NAC Second edition); ZPORR, Działanie 2.6 Regionalne Strategie Innowacji i transfer wiedzy – ponad 530 projektów, orientacyjny budżet ok. 1,3 mld PLN.

10 Żeby stworzyć innowacyjna gospodarkę samorządy powinny przeznaczać na nią fundusze własne, muszą zatem powstać konkretne zapisy, które zagwarantują w budżetach środki na rozwój polityki innowacyjnej czy finansowanie określonych jej elementów, jak np. finansowanie działań na rzecz rozwoju klastrów. Bez zainwestowania dodatkowych środków tworzących stałe źródło finansowania na poziomie województw nie ma możliwości budowania koncepcji gospodarki innowacyjnej. Źródło: Raport końcowy „Przeprowadzenie ewaluacji procesu wdrażania Regionalnych Strategii Innowacji 15 regionów Polski pod katem implementacji projektów wynikających ze strategii, WYG International, 2006r. Regionalne Strategie Innowacji

11 Regionalne Programy Operacyjne Regionalne Programy Operacyjne określają kierunki rozwoju wraz ze spójnym zestawieniem priorytetów, które mają być osiągnięte z pomocą Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. RPO będąc jednym z narzędzi realizacji Strategii Rozwoju Województw swoim zakresem obejmują te cele wyznaczone w Strategiach, które w oparciu o aktualne diagnozy i analizy sytuacji społeczno-gospodarczej województw uznano za najważniejsze do realizacji w latach i jednocześnie, które są możliwe do wsparcia w zakresie obszarów określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 oraz Rozporządzeniu (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2006.

12 Wsparcie specjalizacji regionalnej Poprawa jakości kapitału ludzkiego, w tym systemu edukacji Poprawa powiązań transportowych Inwestycje w B+R, innowacje i współpracę nauki z gospodarką Poprawa stanu i ochrona środowiska Turystyka Kierunki wsparcia wszystkich województw Instytucje wspierające przedsiębiorczość i instytucje otoczenia biznesu Ochrona i poprawa stanu materialnego dziedzictwa kulturowego Kierunki polityki regionalnej państwa

13 WojewództwoŚrodki publiczne UE/EFRR (Mln EUR) RPO % alokacji Dolnośląskie 287,7723,72% Kujawsko-pomorskie 237,7525,00% Lubelskie 313,0027,08% Lubuskie 103,2923,52% Łódzkie 276,4132,00% Małopolskie 238,9520,82% Mazowieckie 469,5025,63% Opolskie 140,8032,96% Podkarpackie 285,3225,11% Podlaskie 140,1922,04% Pomorskie 185,9021,00% Śląskie 389,6324,81% Świętokrzyskie 159,5421,98% Warmińsko-mazurskie 257,6824,86% Wielkopolskie 249,5022,07% Zachodniopomorskie 171,6120,54% OGÓŁEM 3 906,43 24,6% Zaangażowanie środków na B+R, innowacje i przedsiębiorczość w RPO

14 Zaangażowanie środków na B+R, innowacje i przedsiębiorczość w RPO

15 Regionalne Programy Operacyjne Wsparcie B+R, innowacji i przedsiębiorczości TYPY PROJEKTÓW Nowoczesne systemy zarządzania Dostosowanie standardów do norm krajowych i europejskich Rozbudowa, unowocześnienie przedsiębiorstwa w zakresie produkcji i usług Wsparcie inwestycji w wytwarzanie innowacyjnych produktów i usług Wsparcie innowacyjnych systemów organizacyjnych i marketingowych Wsparcie inwestycyjne działalności B+R w przedsiębiorstwach, zakupu/wdrożenia wyników prac B+R itp.; Wsparcie specjalistycznego doradztwa

16 Regionalne Programy Operacyjne Wsparcie B+R, innowacji i przedsiębiorczości TYPY PROJEKTÓW Rozwijanie regionalnej sieci transferu technologii Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP- wyposażenie w kapitał, wsparcie kosztów zarządzania powstających funduszy poręczeń, funduszy pożyczkowych itp. Systemowe wspieranie przedsiębiorczości Tworzenie regionalnej sieci instytucji otoczenia biznesu Systemowe badania i analizy dotyczące działalności/ potencjału MŚP Pomoc dla potencjalnych przedsiębiorców (start-upów) - usługi doradcze, szkoleniowe, wsparcie finansowe

17 Regionalne Programy Operacyjne kryteria Dodatkowe punkty: 1.Dla projektów wynikających z Regionalnej Strategii Innowacji 2.Za innowacyjność usług/produktów oferowanych dzięki realizacji inwestycji 3.Za realizację przedsięwzięcia w branży wskazanej przez Foresight krajowy i/lub regionalny

18 Regionalne Programy Operacyjne plany inwestycyjne Budowa Inkubatora Naukowo-Technologicznego w Łódzkim Regionalnym Parku Naukowo-Technologicznym, Rozwój krakowskiego centrum badań i technologii medycznych, Centrum Zaawansowanych Technologii „Pomorze”, Budowa Wielkopolskiego Centrum Zaawansowanych Technologii Informacyjnych (konsorcjum Politechniki Poznańskiej z Instytutem Chemii Bioorganicznej PAN –Poznańskiego Centrum Superkomputerowo Sieciowego (IChB PAN-PCSS), Wielkopolski Regionalny Instytut Transferu Technologii

19 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Wsparcie innowacji i przedsiębiorczości Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki (ogółem 477,3 mln EUR) - ponadregionalne szkolenia i studia podyplomowe Wsparcie dla zwiększenia adaptacyjności kadr (ogółem 161,3 mln EUR) - podnoszenie kwalifikacji pracowników instytucji świadczących usługi dla firm (m.in. szkolenia, studia podyplomowe, doradztwo, wizyty studyjne i staże) - wsparcie usług dla przedsiębiorców i osób pragnących rozpocząć działalność gospodarczą Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie (ogółem 1.270,7 mln EUR) - doradztwo i szkolenia: zarządzanie, finanse, rachunkowość itp. - wsparcie pracodawców w realizacji programów zwolnień monitorowanych - pomoc w tworzeniu partnerstw lokalnych

20 Program Operacyjny Kapitał Ludzki Wsparcie dla przedsiębiorstw Transfer wiedzy (ogółem 238,2 mln EUR) - tworzenie, rozwój sieci wsparcia innowacji i transferu technologii pomiędzy firmami, instytucjami B+R, szkołami wyższymi itp. na poziomie regionalnym i lokalnym Promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia (ogółem mln EUR)

21 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego ul. Wspólna 2/4 Dziękuję za uwagę