Wsparcie dla badań i rozwoju technologii ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki Konferencja Polskich Platform Technologicznych Warszawa, 7 kwietnia 2006 r. dr Olaf Gajl podsekretarz stanu w MEiN
Nakłady na działalność B+R 5 155,4 mln zł w 2004 r. 0,58% - relacja nakładów na działalność B+R do produktu krajowego brutto (GERD/PKB) Wzrost o 16% wydatków na badania naukowe w 2006 r. (w porównaniu z 2005 r.)
Struktura nakładów na B+R Źródło: Nauka i technika w 2004 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2005 r.
Struktura nakładów na B+R według źródeł finansowania w Polsce, UE i OECD Źródła: Nauka i technika w 2004 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2005 r. Main Science and Technology Indicators 2005/1, OECD, Paryż, 2005.
Działania wspierające współpracę nauka-gospodarka Foresight Platformy technologiczne – źródło wiedzy o strategicznych kierunkach badań istotnych dla branż przemysłu (działanie horyzontalne, sektorowe) Klastry (działanie regionalne, współpraca z PARP) Centra Zaawansowanych Technologii
Istniejące instrumenty wsparcia działalności B+R z budżetu Ustawa z dnia 8 października o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238 poz z późn. zm.) Rozporządzenie ministra nauki i informatyzacji z dnia 4 sierpnia 2005 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania i rozliczania środków finansowych na naukę (Dz.U. Nr 161 poz.1359) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. Nr 179, poz. 1484)
Strumienie finansowania – dotacje w ramach konkursu Projekty celowe (także dla przedsiębiorców) SPO WKP (Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw) Budżetowe (MEiN, instytucja wdrażająca NOT) Projekty zamawiane Projekty rozwojowe
SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Działanie 1.4: Wzmocnienie współpracy między sferą badawczo-rozwojową a gospodarką Projekty celowe obejmujące badania stosowane i prace rozwojowe: wyłącznie w zakresie badań przemysłowych i przedkonkurencyjnych prowadzonych przez przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw samodzielnie albo we współpracy z instytucjami sfery B+R, Inwestycje związane z budową, modernizacją i wyposażeniem laboratoriów świadczących specjalistyczne usługi dla przedsiębiorstw, realizowane przez jednostki naukowe, Inwestycje związane z budową, modernizacją i wyposażeniem specjalistycznych laboratoriów Centrów Zaawansowanych Technologii i Centrów Doskonałości, działających w priorytetowych dziedzinach rozwoju polskiej gospodarki, Projekty celowe prowadzone przez CZT, Projekty badawcze w obszarze monitorowania i prognozowania rozwoju technologii (z ang. foresight). Działanie 1.5: Rozwój systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych on-line.
Przykłady (projekty celowe) Raport Naczelnej Organizacji Technicznej 66 milionów złotych z budżetu Efekty Przychody: ponad miliard zł Zysk brutto: 77 milionów zł Miejsca pracy: ponad 930 Wzrost eksportu
Projekty celowe Przedsiębiorstwa, które ukończyły projekty celowe w 2005 r. to m.in.: PZL Rzeszów Huta Bankowa KGHM Polska Miedź Gdańska Stocznia Remontowa Celsa „Huta Ostrowiec” Huta Stali Częstochowa Instytut Farmaceutyczny RAFAMET PESA Bydgoszcz
Kierunki zmian
Działania o charakterze strategicznym Narodowy Plan Rozwoju Krajowy Program Ramowy (istniejąca podstawa realizacji polityki naukowej) Narodowa Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia – wykorzystanie funduszy strukturalnych) Narodowa Strategia Innowacyjności
Nowy system finansowania B+R MEiN Uczelnie JBR Instytuty PAN dotacja podmiotowa dotacja przedmiotowa NCBR UE Inne resorty Programy badawcze
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) Wizja Centrum Osiągnięcie wysokiego poziomu badań naukowych i prac rozwojowych o podstawowym, strategicznym znaczeniu dla cywilizacyjnego i gospodarczego rozwoju państwa Misja Centrum koordynowanie oraz zarządzanie programami badawczymi w strategicznych obszarach badawczych, zapewnienie infrastruktury badawczej na światowym poziomie, wspieranie działań na rzecz transferu wyników prac B+R do gospodarki oraz ich komercjalizacji, zapewnienie rozwoju kadry naukowej, w szczególności młodych naukowców, uczestnictwo w budowie European Research Area.
Działalność NCBR Współpraca ze wszystkimi pionami nauki: PAN i jej placówkami naukowymi, JBR, uczelniami; zaangażowanie przedsiębiorców. Programy badawcze Zarządzanie programami badawczymi poprzez zawieranie umów na ich realizację z podmiotami o odpowiednim potencjale. Ma to służyć konsolidacji jednostek naukowych oraz podejmowaniu przez nie współpracy z przedsiębiorstwami.
Narodowa Strategia Spójności Cel odnowionej Strategii Lizbońskiej: Wiedza i innowacyjność na rzecz wzrostu Cel szczegółowy Strategicznych Wytycznych Wspólnoty: Rozwój wiedzy i innowacyjności na rzecz wzrostu gospodarczego Cel strategiczny NSS: tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju.
PROGRAM OPERACYJNY Środki z UE (w mln euro) Udział procentowy 16 Regionalnych PO % Polska Wschodnia2 1624% Konkurencyjna gospodarka % Kapitał ludzki % Infrastruktura i środowisko % Europejska Współpraca Terytorialna5761% Pomoc techniczna2170,4% Rezerwa2 0013% Straty nadzwyczajne2 1864% RAZEM % Narodowa Strategia Spójności programy operacyjne
Szacunkowy udział środków na B+R z funduszy strukturalnych w nowej perspektywie finansowej Program operacyjny Udział % środków na B+R w PO W mln EuroW mln zł 16 Regionalnych PO10%1 598, Polska Wschodnia8%172,9674 Konkurencyjna gospodarka40%2 802, Kapitał ludzki5%406, Infrastruktura i środowisko3%638, Europejska Współpraca Terytorialna 0%0,00 Pomoc techniczna3%6,525 Razem10,2%5 624,
Program Operacyjny Konkurencyjna Gospodarka MEiN zostanie Instytucją Pośredniczącą dla następujących Priorytetów: Priorytet 2 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Priorytet 6 – Infrastruktura sfery B+R
Priorytet 2 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Cel priorytetu: zwiększenie wpływu sektora nauki na gospodarkę poprzez realizację prac B+R w kierunkach uznanych za priorytetowe dla rozwoju społeczno-gospodarczego Spodziewane rezultaty realizacji priorytetu: wyższy stopień powiązania prac B+R z potrzebami przedsiębiorców, wzrost innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost udziału nakładów na B+R (w szczególności nakładów przedsiębiorców) w PKB, wzrost międzynarodowej konkurencyjności polskiej nauki.
Priorytet 2 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii 2.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy (projekty badawcze dotyczące: Narodowego Programu Foresight, przygotowywania strategii rozwoju poszczególnych dziedzin nauki i sektorów gospodarki, przygotowywania strategii dla działających w Polsce platform technologicznych, zamawiane o tematyce ustalonej w Krajowym Programie Ramowym oraz w programach wieloletnich) 2.2. Badania w ramach współpracy międzynarodowej (m.in. współpraca badawcza i rozwojowa polskich podmiotów prowadzących działalność B+R w ramach: europejskich programów ramowych, europejskich inicjatyw technologicznych i badawczych oraz wzmocnienie sieci wspomagających uczestnictwo w ERA)
Priorytet 2 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii 2.3 Wsparcie projektów celowych i badawczych na rzecz przedsiębiorców (dofinansowanie projektów badawczych rozwojowych oraz projektów celowych) 2.4 Wsparcie komercjalizacji i upowszechnianie wyników działalności B+R (m.in. wsparcie ochrony własności przemysłowej tworzonej w polskich ośrodkach badawczych oraz przedsiębiorczości akademickiej) 2.5 Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki (doskonalenie kompetencji pracowników naukowo-badaczych, projekty adresowane do studentów i absolwentów zainteresowanych podejmowaniem pracy naukowej)
Priorytet 6 – Infrastruktura sfery B+R Cel priorytetu: rozwój ośrodków naukowych o wysokim potencjale badawczym, a także konsolidacja oraz znacząca modernizacja infrastruktury naukowo-badawczej jednostek naukowych działających w Polsce; poprawa efektywności wykorzystania środków finansowych przeznaczanych na infrastrukturę B+R. Spodziewane rezultaty realizacji priorytetu: poprawa stanu infrastruktury oraz wyposażenia laboratoryjnego krajowych ośrodków o wysokim potencjale badawczym, podniesienie poziomu konkurencyjności polskich ośrodków badawczych w skali europejskiej dzięki modernizacji i konsolidacji ich infrastruktury B+R, rozszerzenie i wzbogacenie oferty usług badawczych świadczonych przedsiębiorcom przez jednostki naukowe.
6.1. Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym: Wspieranie: rozwoju ośrodków o wysokim potencjale badawczym, w tym działających na bazie konsorcjów naukowych (m.in. CZT oraz laboratoria świadczące specjalistyczne usługi dla przedsiębiorców), rozwoju infrastruktury w specjalistycznych laboratoriach, w tym działających na bazie sieci naukowych (m.in. CD), finansowania udziału polskich jednostek w przedsięwzięciach inwestycyjnych podejmowanych na podstawie umów międzynarodowych, w tym w projektach uzupełniających dla 7 PR UE, projektów realizowanych w zakresie Polskiej Mapy Drogowej w dziedzinie Dużych Obiektów Infrastruktury Badawczej, 6.2. Wsparcie tworzenia wspólnej infrastruktury badawczej jednostek naukowych 6.3 Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki Priorytet 6 – Infrastruktura sfery B+R
Działania operacyjne, realizowane w 2006 r. (nowe i kontynuowane) Kategoryzacja jednostek naukowych (dla wykorzystania także w działaniu NCBR) Zwiększenie finansowania pozyskiwanego w drodze konkursów Projekty rozwojowe Projekty celowe SPO WKP (działanie 1.4) Uproszczenia procedur dotyczących projektów celowych Projekty ministra Mobilność „międzysektorowa” Wsparcie przedsiębiorczości akademickiej Wsparcie dla klastrów technologicznych (wspólnie z PARP).
Dziękuję za uwagę