Zmiany regulacji prawnych dotyczących planowania przestrzennego w kontekście realizacji KPZK 2030 Dariusz Brzozowski, BPP w Lublinie Spotkanie zespołu eksperckiego Konwentu Marszałków RP ds. polityki przestrzennej MIiR, 11 kwietnia 2014 r.

Założenia i kierunki działań KPZK 2030 w kontekście regulacji prawnych Rola planu zagospodarowania przestrzennego województwa Kodeks urbanistyczno-budowlany

Założenia KPZK 2030 przeorganizowanie systemu i wprowadzenie rozwiązań prawnych i instytucjonalnych pozwalających na budowę spójnego, hierarchicznego układu planowania i zarządzania przestrzennego zwiększenie roli koordynacyjnej polityki przestrzennej w stosunku do polityk sektorowych

Kierunki działań KPZK 2030 Budowa sprawnego systemu planowania przestrzennego ▫ poszerzenie obligatoryjności planowania, ▫ hierarchizacja planów – zgodnie z hierarchią celów rozwoju społecznego i gospodarczego, ustalanych przez władze krajowe, regionalne i lokalne, ▫ wprowadzenie obligatoryjności projektowania funkcjonalnego (urbanistycznego i ruralistycznego)

Kierunki działań KPZK 2030 Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego ▫ wyeliminowanie decyzji administracyjnych z ustawodawstwa dotyczącego zagospodarowania przestrzeni ▫ mpzp jako podstawowy dokument służący zarządzaniu przestrzenią, szczególnie dla przestrzeni publicznych oraz obszarów o największej presji inwestycyjnej, ▫ wprowadzenie ustawowego obowiązku planistycznego dla terenów rozwojowych wyznaczonych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, ▫ rozdzielenie na drodze ustawowej prawa własności nieruchomości od prawa do jej zagospodarowania i zabudowy, ▫ określenie i wprowadzenie ograniczeń w opracowywaniu i uchwalaniu planów miejscowych dla terenów o bardzo małej powierzchni, ▫ wprowadzenie regulacji prawnych uniemożliwiających rozpraszanie zabudowy, zabudowę wzdłuż dróg krajowych i wojewódzkich, na terenach pozbawionych infrastruktury i na terenach ryzyka powodziowego,

Kierunki działań KPZK 2030 Monitorowanie procesów przestrzennych ▫ budowa systemu w oparciu o infrastrukturę danych przestrzennych ▫ pozwoli na ocenę działań wszystkich zaangażowanych podmiotów na różnych poziomach, od lokalnego, przez regionalny, krajowy, po europejski, ▫ platforma współpracy w zakresie wyznaczania celów i działań mających wpływ na przestrzeń,

Kierunki działań KPZK 2030 Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej ▫ ochrona planistyczna łączności ekologicznej i integralności obszarów o najwyższych walorach przyrodniczych ▫ umocowanie prawne systemu korytarzy ekologicznych ▫ zarządzanie przestrzenią funkcjonalną korytarzy ekologicznych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i studiach gminnych

Kierunki działań KPZK 2030 Ochrona i gospodarowanie krajobrazem ▫ objęcie ochroną prawną najcenniejszych pod względem przyrodniczym i kulturowym krajobrazów naturalnych i historycznych, w tym układów urbanistycznych i ruralistycznych oraz stanowisk archeologicznych, ▫ ochrona dorobku współczesnej architektury i urbanistyki,

Kierunki działań KPZK 2030 Gospodarowanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych ▫ wprowadzenia ilościowych standardów urbanistycznych dotyczących kształtowania przestrzeni przyrodniczej i regulowania zdolności zatrzymywania wody na terenach zurbanizowanych ▫ wprowadzenie zachęt fiskalnych skłaniających do zmniejszenia zrzutów wód opadowych do komunalnej instalacji burzowej

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK Integracja działań w zakresie funkcjonowania spójnej sieci ekologicznej ▫ określenie przestrzeni funkcjonalnej umocowanego prawnie systemu korytarzy ekologicznych ▫ zapewnienie integracji miejskich systemów przyrodniczych z terenami otwartymi w ich otoczeniu Zabezpieczenie cennych gospodarczo złóż kopalin ▫ wprowadzenie prawnej i planistycznej ochrony złóż kopalin (przez co rozumie się także zasoby wód leczniczych i termalnych oraz piasków morskich i torfów) oraz możliwości ich wykorzystania zgodnie z wartością użytkową i zagospodarowania powierzchni nad złożem ▫ objęcie rezerwą planistyczną potencjalnych obszarów koncesyjnych w planach wszystkich szczebli

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK Gospodarowanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych kraju ▫ wyznaczenie obszarów kształtowania retencji, uwzględniające bilans zasobów wodnych zlewni oraz zarządzanie ryzykiem powodzi, ▫ wyznaczenie ekologicznych obszarów funkcjonalnych, ▫ lokalizowanie przemysłów wodochłonnych wyłącznie na obszarach wyznaczonych w planach wojewódzkich, ▫ wyznaczenie obszarów ochrony wód podziemnych i restytucji obszarów mokradłowych,

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK Zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych ▫ wyznaczenie stref zakazu wykorzystania lub ograniczonego rozwoju (wraz z określeniem rodzaju i zakresu tego ograniczenia) różnych form energetyki odnawialnej ▫ wyznaczenie stref dla rozwoju energetyki wiatrowej i innych źródeł odnawialnych, ▫ wskazanie warunków wykorzystania istniejących i planowanych budowli hydrotechnicznych do produkcji energii, ▫ określenie obszarów wykorzystania energii geotermalnej ▫ określenie lokalizacji wieloletnich plantacji roślin energetycznych, przy jednoczesnym ograniczeniu jej niekontrolowanej ekspansji na innych obszarach, zwłaszcza na terenach cennych przyrodniczo.

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK element systemu planowania rozwoju województwa pełniący (razem ze strategią) rolę koordynacyjną wobec wszystkich przedsięwzięć podejmowanych w obszarze województwa, uwzględnia plany i strategie dla obszarów funkcjonalnych poziomu krajowego, makroregionalnego, regionalnego, ustalenia pzpw jako wiążące wytyczne dla mpzp oraz innych formy realizacji polityki przestrzennej na poziomie lokalnym (zmiana charakteru prawnego pzpw, mpzp obarczone wadą prawną),

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK Wzmocnienie rangi i roli pzpw ▫ Określenie obligatoryjnych elementów planu wypełniających delegacje KPZK stanowiących podstawę koordynacji planowania ponadregionalnego ▫ Doprecyzowanie obligatoryjnych elementów studiów i planów miejscowych (tekst, rysunek), które są wynikiem ustaleń pzpw ▫ Wzmocnienie ▫ Zdefiniowanie, doprecyzowanie i ujednolicenie pojęć, np.:  ustalenia pzpw (art. 11 pkt 6 występuje o uzgodnienie projektu studium z zarządem województwa w zakresie jego zgodności z ustaleniami pzpw)  część pzpw (art. 39 ust. 6 dla obszaru metropolitalnego uchwala się plan zagospodarowania przestrzennego obszaru metropolitalnego jako część planu zagospodarowania przestrzennego województwa)

Kodeks urbanistyczno-budowlany Teza 1. Celem ustawy – Kodeks urbanistyczno- budowlany, zwanej dalej Kodeksem, jest całościowe uregulowanie procesu inwestycyjno-budowlanego z poszanowaniem ładu przestrzennego, zrównoważonego rozwoju, konstytucyjnej gwarancji ochrony prawa własności, samodzielności planistycznej gminy oraz zasad sprawnego wyważania interesów: publicznego i indywidualnego. Planowanie przestrzenne to sfera określająca m. in. możliwości lokalizacji inwestycji i stanowienia prawa (mpzp), a proces inwestycyjno-budowlany (realizacja inwestycji) to sfera postępowań administracyjnych

Kodeks urbanistyczno-budowlany Hierarchiczność planowania oraz przywrócenie i utrwalenia ładu przestrzennego ▫ Objęcie regulacjami Kodeksu aspektów dotyczących (teza 2):  systemu aktów planowania przestrzennego gminy,  przeznaczenia terenu na określone cele, w szczególności budowlane,  zasad oraz warunków zagospodarowania i zabudowy terenu nie sprzyja zachowaniu i odbudowie ładu przestrzennego oraz zachowaniu hierarchiczności planowania (dokumentów planistycznych) ▫ Uwarunkowania przestrzenne determinują możliwość realizacji inwestycji, a nie inwestycja determinuje uwarunkowania przestrzenne ▫ Monitoring procesów przestrzennych ▫ Osłabianie relacji poziomu regionalnego i lokalnego będących podstawą hierarchiczności (spójności) planowania

System planowania przestrzennego i proces realizacji inwestycji SUIKZP MPZP PZPW KPZK Proces inwestycyjno -budowlany

Dziękuję za uwagę! Dariusz Brzozowski Główny Projektant Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie tel