Białowieski Park Narodowy Michał Kalinowski Kl.Va
Położenie Białowieski Park Narodowy – park narodowy położony w północno-wschodniej części Polski , w województwie podlaskim, utworzony z Nadleśnictwa Rezerwat jako Park Narodowy w Białowieży
Historia Najstarsze ślady obecności człowieka w Puszczy Białowieskiej pochodzą z neolitu, czyli sprzed około 4500 lat. Są to proste narzędzia z krzemienia, toporki kamienne oraz resztki naczyń. Z neolitu pochodzą także dwie osady, odkryte w 1923 roku w pobliżu wsi Rudnia oraz pomiędzy miejscowościami Krynica i Kupicze .
Flora Puszcza Białowieska jest najlepiej zachowanym lasem naturalnym na Niżu Europejskim. Ponad 2/3 powierzchni parku zajmują lasy liściaste. Największą powierzchnię zajmują lasy grądowe (dębowo-grabowe), które rosną na najżyźniejszych glebach puszczy.
Grądy Bogactwo tutejszej puszczy najlepiej widać w piętrowości tutejszych lasów grądowych. Najwyższe piętro zajmują, przekraczające nierzadko 50 m wysokości, pojedyncze świerki. Niższą wysokość (40 m) osiągają dęby, lipy i klony. Najniżej, bo do wysokości 20 m, dorastają graby.
Martwe drewno Białowieski Park Narodowy charakteryzuje się dużą ilością martwego drewna. W obszarze ochrony ścisłej zajmuje ono około 25% masy wszystkich drzew. Dzięki rozkładowi martwych pni do gleby wracają cenne substancje odżywcze, przywracające jej żyzność.
Fauna Puszcza Białowieska jest środowiskiem życia dla olbrzymiej jak na naszą strefę klimatyczną liczby gatunków zwierząt. Poczynając od bezkręgowców: pierwotniaków, płazińców, obleńców, brzuchorzęsków, mięczaków, dżdżownic, niesporczaków, pająków, roztoczy, wijów, owadów i wielu innych, aż po kręgowce: ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki – dotychczas stwierdzono w Puszczy obecność ponad 12 tysięcy gatunków zwierząt.
Turystyka Do Białowieskiego Parku Narodowego co roku przyjeżdża ok. 140 000 turystów. Najczęściej zwiedzanymi obiektami są Rezerwat Pokazowy Żubrów, muzeum BPN i Obszaru Ochrony Ścisłej BPN. Do obszarów ochrony ścisłej (Obręb Ochronny Orłówka) i muzeum mogą wejść turyści jedynie pod opieką uprawnionego przewodnika.
Klimat Klimat Puszczy Białowieskiej jest zaliczany do klimatu umiarkowanego kontynentalnego, chłodnego z wpływami klimatu atlantyckiego. Średnia temperatura powietrza w skali roku w latach 1955-2001 wynosiła 6,8ºC. Najniższa odnotowana temperatura wynosiła –38,7ºC (1950 r.), najwyższa +34,5ºC.
Stosunki wodne Sieć rzeczna jest słabo rozwinięta. Dorzecza Łutowni i Narewki są związane z obniżonymi powierzchniami gliniastej moreny dennej, której charakter litologiczny oraz małe spadki terenu nie sprzyjały erozji wgłębnej, dlatego też większość strumieni na tym obszarze ma charakter inicjalny, bez wyraźnie zaznaczonego koryta i strefy aluwialnej.
Ochrona przyrody W rozumieniu ustawy o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r. (art. 2, p. 1) ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody: - dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów; - roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową; - zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia; - siedlisk przyrodniczych; - siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów; - tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt.
Gleby Na obszarze Parku zalęgają utwory polodowcowe - gliny zwałowe oraz piaski i gliny spiaszczone. Na północ od Hwoźnej spotyka się fragmenty ukształtowane pod działaniem wiatru w postaci wałów i pagórków wydmowych utworzonych z piasków drobnych i średnich.
Zbiorowiska leśne Na terenie Białowieskiego Parku Narodowego dominują zbiorowiska leśne. Spośród 166 zbiorowisk roślinnych znanych z polskiej części Puszczy Białowieskiej w Parku stwierdzono 74, w tym 22 zbiorowiska leśne, 2 zbiorowiska zaroślowe, 4 zbiorowiska roślinności wodnej, kilkadziesiąt zbiorowisk roślinności łąkowej i torfowiskowej oraz zaledwie kilka zbiorowisk roślinności synantropijnej.
Zasady zwiedzania Białowieski Park Narodowy udostępnia do zwiedzania: - Rezerwat Pokazowy Żubrów, - Muzeum Przyrodniczo-Leśne, - Obwód Ochronny Sierganowo: - trasy w obszarze dawnego Rezerwatu Ścisłego, - Park Pałacowy, - Obręb Ochronny Hwoźna.
Jak się zachować w razie spotkania z żubrem? - widząc oznaki zniecierpliwienia żubra (nerwowe kręcenie ogonem, grzebanie racicami w ziemi, tarzanie się) jak najszybciej, zachowując spokój, oddal się z miejsca spotkania; - gdy poruszasz się samochodem - powoli zatrzymaj się, nie opuszczaj pojazdu, nie gaś silnika; możesz otworzyć okna, nie otwieraj drzwi, bo ten odgłos może spłoszyć żubra; - gdy poruszasz się rowerem - zatrzymaj się, najlepiej stań obok dużego drzewa, by być mniej widocznym; - gdy poruszasz się pieszo - nie próbuj podążać za żubrem, stań w miejscu, w którym będziesz dla żubra mniej widoczny, nie wykonuj gwałtownych ruchów.
Muzeum w parku Muzeum Przyrodniczo-Leśne BPN jest najstarszym muzeum w polskich parkach narodowych i równocześnie najstarszym, czynnym muzeum województwa podlaskiego. Jego tradycje sięgają okresu międzywojennego, a w swoich zbiorach posiada wiele cennych kolekcji naukowych i rzadkich okazów.