Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Przywitanie przez prowadzących, przedstawienie prowadzących, podziękowanie dla gospodarzy Konferencja informacyjna dla dyrektorów szkół i placówek 1

Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Poinformujcie, że w ramach tego projektu ukończyliście szkolenie dla wizytatorów ds. ewaluacji zewnętrznej i zrealizowaliście pilotażowe ewaluacje. Opowiedzcie o procesie szkolenia: wizytatorzy oraz dyrektorzy, obserwatorzy i w tym kontekście o zmianach wprowadzanych w wyniku szkolenia Na ewentualne pytanie: dlaczego konferencje informacyjne odbywają się teraz, a nie w sierpniu, możecie odpowiadać: 1. Jesteśmy po pilotażu, po którym wprowadziliśmy zmiany. To, co Państwu pokazujemy, jest już zweryfikowane i choć będzie ulegało modyfikacjom, to nie będą to zasadnicze zmiany. 2. Warto powiedzieć, że się tego wspólnie uczymy, że tu nikt nie przyszedł z jedną prawdą, którą chciałby/chce narzucić. Szkolimy z ewaluacji zewnętrznej i uczymy się w trakcie, modyfikując przyjęte rozwiązania w czasie 2009 i 2010 roku. 3. Nie wchodzimy do żadnego dyrektora wbrew jego woli na ewaluację zewnętrzną 4. Szkolimy dyrektorów z ewaluacji wewnętrznej, szkolimy bezpośrednio. Chodzi o to, żeby trochę im jednak opowiedzieć o filozofii wdrażania tej zmiany. Wzmocnienie systemu nadzoru pedagogicznego Doskonalenie systemu oświaty Prowadzenie nadzoru w sposób planowy lub doraźny Jawność wymagań Informacje pozyskiwane w toku nadzoru sprawowanego przez dyrektora szkoły/placówki Współpraca organów sprawujących nadzór pedagogiczny, organów prowadzących szkoły/placówki, dyrektorów szkół i placówek oraz nauczycieli CELE NADZORU; Umożliwienie zespołom szkolnym efektywnej pracy nad poprawianiem jakości pracy szkół i placówek przez dostarczenie informacji na tyemat tej jakości Dostarczenie informacji i narzędzi do sprawdzania poziomu wypełniania przez szkoły i placówki wymagań określonych w rozporządzeniu Umożliwienie dokonywania analiz dotyczących jakości pracy szkół i placówek. 2

Program konferencji: Ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna w NNP. Co nowego w nadzorze pedagogicznym ? - rozporządzenie o nowym nadzorze pedagogicznym (dalej: NNP) . Ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna w NNP. Rola dyrektora w ewaluacji wewnętrznej. Procedura badawcza w ewaluacji zewnętrznej. System ewaluacji oświaty - asystent ewaluacji. Przewidywany czas 2,5 godziny Zapisywanie pytań STOP KLATKA – 3min. Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania po przerwie. Odpowiedzi na pytania pozostałe zostaną zamieszczone na forum. Co nas czeka w nadzorze?

Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Co nowego w nadzorze pedagogicznym - rozporządzenie o nowym nadzorze pedagogicznym 4

Nadzór pedagogiczny – akty prawne (…) Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa Konstytucja RP art. 70 ust. 3 Ustawa o systemie oświaty Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji KO oraz zasad tworzenia ich delegatur Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kuratoriów oświaty oraz zasad tworzenia ich delegatur (Dz. U Nr 168, poz. 1325) Na początku omawiamy podstawy prawne dla NNP. 5

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Art. 35 Nadzór pedagogiczny – akty prawne Kompetencje Ministra Edukacji Narodowej: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Art. 35 ust. 1 pkt 2 ust. 2 pkt 1 nadzór i koordynacja wykonywania nadzoru pedagogicznego na terenie kraju (…) ustalenie podstawowych kierunków realizacji przez kuratorów oświaty polityki oświatowej państwa, w szczególności zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego Zadania Ministra w zakresie nadzoru Minister właściwy do spraw oświaty jest zobowiązany do nadzorowania i koordynowania wykonywania nadzoru pedagogicznego, a także do wyznaczania kierunków realizacji przez kuratoria oświaty polityki oświatowej państwa, w tym zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego. W tym roku Minister również ustalił takie kierunki i są one dostępne na stronach internetowych MEN. Filozofia zmian Modernizacja nadzoru pedagogicznego ma dwa główne cele - rozwój systemu edukacji oraz doskonalenie poszczególnych szkół i placówek oświatowych. Rozwojowi systemu edukacji służy: • ujednolicenie działań z zakresu zewnętrznego nadzoru pedagogicznego na terenie kraju, • ustalenie ogólnie obowiązujących wymagań Państwa wobec szkół i placówek, • ujednolicenie narzędzi ewaluacji i kontroli, • szkolenia osób sprawujących zewnętrzny nadzór pedagogiczny. Tak zorganizowany nadzór zewnętrzny pozwala na rzetelną i porównywalną ocenę pracy szkół i placówek, a w konsekwencji na przeprowadzanie analiz i formułowanie wniosków oraz umożliwia tworzenie krótko i długoterminowych strategii rozwoju oświaty na poziomie państwa i samorządu lokalnego 6

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Nadzór pedagogiczny – akty prawne Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Zadania i kompetencje kuratora oświaty: Art. 31 ust. 1 - Sprawowanie nadzoru pedagogicznego (pkt 1) - Realizacja polityki oświatowej państwa (pkt 6) Co ustawa mówi o roli kuratora [jak przy poprzednim slajdzie] Powiedzieć: „KO ma bardzo wiele zadań. W UOSO są one wymienione w art. 31 ust 1.- 14 zadań Tylko pierwsze z nich dotyczy nadzoru pedagogicznego.” Uwaga!!! NIE WSZYSTKO, co robi kurator, to nadzór pedagogiczny!!! 7

Nadzór pedagogiczny Wspomaganie Kontrola Ewaluacja Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie nadzoru ustalono trzy formy sprawowania nadzoru – kontrolę, wspomaganie i ewaluację. 8

Ustawa o systemie oświaty działalności szkoły z przepisami prawa Art. 33 ust. 1 Nadzór pedagogiczny polega na: 1. ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół, placówek i nauczycieli, kontrola zgodności działalności szkoły z przepisami prawa Powiedzieć, że każda z tych form ma swoje źródło w ustawie o systemie oświaty, i tak: Art. 33 ust. 1 – ocenianie stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół placówek i nauczycieli, to – kontrola zgodności działalności szkoły z przepisami prawa 9

Ustawa o systemie oświaty badanie praktyczne oceniające Art. 33 ust. 1 Nadzór pedagogiczny polega na: 2. analizowaniu i ocenianiu efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek ewaluacja - badanie praktyczne oceniające Analogicznie, jak wyżej Art. 33. 1. Nadzór pedagogiczny polega na: 2) analizowaniu i ocenianiu efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek; 10

Ustawa o systemie oświaty Art. 33 ust. 1 Nadzór pedagogiczny polega na: 4. inspirowaniu nauczycieli do innowacji pedagogicznych, metodycznych i organizacyjnych 3. udzielaniu pomocy szkołom, placówkom i nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych Wspomaganie Analogicznie jak w slajdzie nr 9 Art. 33. Uoso 1. Nadzór pedagogiczny polega na: 3) udzielaniu pomocy szkołom, placówkom i nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych; 4) inspirowaniu nauczycieli do innowacji pedagogicznych, metodycznych Rozporządzenie: § 17. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny wspomaga szkoły i placówki w szczególności przez: 1) przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej organu analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli; 2) upowszechnianie przykładów dobrych praktyk; 3) promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki; 4) organizowanie konferencji i narad dla dyrektorów szkół i placówek. 11

2006 - przeprowadzanie badań związanych Nadzór pedagogiczny – ewaluacja 2004 - dokonywanie w szkołach diagnozy i oceny przydatności i skuteczności podejmowanych działań 2006 - przeprowadzanie badań związanych z diagnozowaniem i ocenianiem działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół Powiedzieć: Pojawiająca się w rozporządzeniu ewaluacja rozumiana jako badanie praktyczne oceniające, wzbudziła bardzo wiele kontrowersji. Wielu dyrektorów uznało konieczność jej dokonywania za zadanie zupełnie nowe, a przecież już w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego z roku 2004 pojawiło się pojęcie ewaluacji i w tym rozporządzeniu wprowadzono do nadzoru pedagogicznego także konieczność dokonywania diagnozy i oceny przydatności i skuteczności podejmowanych działań (ewaluacja). Podobnie było w rozporządzeniu w sprawie sprawowania nadzoru z roku 2006, które nałożyło na dyrektorów obowiązek przeprowadzania badań związanych z diagnozowaniem i ocenianiem działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół. Podsumowując: przeprowadzanie badań w szkole nie jest zadaniem obcym dyrektorom!!! 12

Ewaluacja jest prowadzona: Ewaluacja zewnętrzna obejmuje: Nadzór pedagogiczny – ewaluacja Ewaluacja jest prowadzona: jako ewaluacja zewnętrzna - przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jako ewaluacja wewnętrzna - przez dyrektora szkoły lub placówki Ewaluacja zewnętrzna obejmuje: zbieranie i analizowanie informacji ustalanie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań, jakie są stawiane szkołom i placówkom Zgodnie z rozporządzeniem ewaluacja jest prowadzona: Jako ewaluacja zewnętrzna - przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, Jako ewaluacja wewnętrzna - przez dyrektora szkoły lub placówki. Ewaluacja zewnętrzna obejmuje: zbieranie i analizowanie informacji w obszarach wymienionych w rozporządzeniu, ustalanie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań, jakie są stawiane szkołom i placówkom w poszczególnych obszarach. Nowością rozporządzenia jest to, że ewaluacja zewnętrzna ma określać poziom spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań stawianych przez państwo. Powiedziano szkole jasno, jakie aspekty jej pracy są z punktu widzenia systemu oświaty najbardziej istotne, na co dyrektorzy i nauczyciele w swojej pracy powinni zwracać największą uwagę. Ewaluacja zewnętrzna ma określać poziom spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań stawianych przez państwo. 13

Pokazują szkole, jak powinna pracować i wskazują jej drogi rozwoju. Nadzór pedagogiczny – ewaluacja Dlaczego wymagania? Umożliwiają wskazanie, jakie zadania szkoła powinna wypełniać wobec każdego ucznia. Pokazują szkole, jak powinna pracować i wskazują jej drogi rozwoju. Umożliwiają prowadzenie ewaluacji i w konsekwencji ustalenie „mapy” szkoły/placówki z jej mocnymi i słabymi stronami (np. w szkołach 17 wymagań - 17 opisów spełniania wymagań). 4. Umożliwiają połączenie informacji o szkole płynącej z systemu egzaminów zewnętrznych z innymi, bardzo istotnymi informacjami o pracy szkoły. Jak tworzono wymagania? Określenie kluczowych kwestii. Dyskusja w gronie ekspertów, praktyków, prawników. Dostosowanie do rzeczywistości. Do tej pory TAKŻE były stanowione wymagania – każde KO miało takie, które stawiało szkołom i sprawdzało je podczas wizytacji, jednak nie były to wymagania uwspólnione na terenie kraju. Wymagania dotyczą kluczowych, uznanych za najważniejsze zadań szkoły. Wymaganie często dotyczą zadań, które szkoła już wykonywała, bowiem wynikają one z przepisów prawa. Np.: procesy edukacyjne są opisane w podstawie programowej, współpraca z rodzicami w Ustawie o systemie oświaty. Poprzez umieszczenie ich w załączniku do rozporządzenia podkreślono ich znaczenie dla edukacji naszych uczniów. Wymagania opisane na poziomie podstawowym i wysokim. Poziom podstawowy wskazuje poziom niezbywalny, konieczny do osiągnięcia w każdej szkole, a wysoki wskazuje jej kierunki rozwoju. Wymagania - konsultacje: Praca wizytatorów Praca dyrektorów Proces konsultacji społecznych Prawnicy Rządowe centrum legislacji Efekt końcowy – rozporządzenie 14

Wymagania są ujęte w czterech obszarach działalności szkół i placówek: Nadzór pedagogiczny – ewaluacja Wymagania są ujęte w czterech obszarach działalności szkół i placówek: efekty działalności szkoły lub placówki procesy rozumiane jako działania zachodzące i podejmowane w szkole funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów zarządzanie szkołą lub placówką Powiedzieć tylko to, co na slajdzie – że w ten sposób podzielono wymagania na obszary Stworzono dokument precyzujący wymagania wobec szkół i placówek, które powiedzą „jaka szkoła jest dobra” (załącznik do rozporządzenia). Wymagania państwa wobec szkoły (i innych placówek) nie obejmują wszystkich możliwych zagadnień związanych z ustawowymi i innymi obowiązkami szkół wobec uczniów i rodziców. Wskazują one zagadnienia strategiczne i priorytetowe, wybrane w taki sposób, aby pomagały podnosić jakość pracy szkoły. Analizując wymagania państwa wobec szkoły nie należy więc poszukiwać „całościowego” obrazu szkoły, ale raczej widzieć aspekty, które są wskazywane jako kluczowe. Ich ustalenie umożliwia sprawowanie nadzoru pedagogicznego przez dokonywanie ewaluacji, daje porównywalność wyników ewaluacji i jednocześnie wskazuje pożądane kierunki rozwoju szkół. 15

Wymagania opisane są na dwóch poziomach – na poziomie B oraz na poziomie D Poziom E Szkoła nie spełnia wymagania na poziomie D Poziom D Szkoła spełnia wymagania na poziomie D Poziom C Szkoła wypełnia wymagania na poziomie D, wykracza poza D, lecz nie osiąga B Poziom B Szkoła wypełnia wymaganie na poziomie D i na poziomie B Poziom A Szkoła wypełnia wymaganie na poziomie D i na poziomie B. Szkoła wykracza poza B Poziom spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań w w/w obszarach jest ustalany jako: (na podstawie rozporządzenia) 1) Poziom A – oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę; 2) Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę; 3) Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę; 4) Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę; 5) Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę; Wymagania opisane są na dwóch poziomach – na poziomie B oraz na poziomie D. Poziom D - podstawowy - pozwala ustalić taki poziom spełniania wymagania, który musi być spełniony przez wszystkie szkoły lub placówki. Poziom B – wysoki - wskazuje szkole lub placówce pożądane kierunki jej rozwoju. Zarówno dobry jak i bardzo wysoki poziom spełniania wymagań zależy od potrzeb i możliwości szkoły lub placówki. Przede wszystkim należy pamiętać, że określanie poziomu spełniania wymagań jest ustalane odrębnie wobec każdego z wymagań. W trakcie ewaluacji całościowej szkoła otrzyma 17 informacji o stopniu spełniania wymagań, w trakcie ewaluacji problemowej np. w obszarze „efekty” szkoła otrzyma 4 takie informacje. W ten sposób powstaje swoista mapa szkoły, wskazująca na jej mocne strony i problemy do rozwiązania. Nowe przepisy dają szansę określenie wysokiego poziomu spełniania wymagań również szkołom, które dotychczas są postrzegane jako słabe z uwagi na niskie wyniki końcowych egzaminów (np. spowodowane pracą w trudnym środowisku). 16

wobec szkoły/placówki publicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny W przypadku ustalenia w wyniku ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole lub placówce poziomu E w odniesieniu do choćby jednego z wymagań: W OBSZARZE EFEKTY wobec szkoły/placówki publicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 34 ust. 2 i 3 ustawy wobec szkoły/placówki niepublicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 83 ust. 1 pkt 3 lub art. 88 ustawy W INNYCH OBSZARACH Szkoła/placówka zobowiązana jest do wdrożenia działań mających na celu poprawę stanu spełniania tego wymagania W OBSZARZE EFEKTY wobec szkoły/placówki publicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 34 ust. 2 ustawy wobec szkoły/placówki niepublicznej organ sprawujący nadzór pedagogiczny podejmuje działania określone w art. 83 ust. 1 pkt 3 W INNYCH OBSZARACH szkoła/placówka zobowiązana jest do wdrożenia działań mających na celu poprawę stanu spełniania tego wymagania Powiedzieć, to, co na slajdzie Art. 34. 2. W przypadku stwierdzenia niedostatecznych efektów kształcenia lub wychowania w szkole lub placówce organ sprawujący nadzór pedagogiczny poleca dyrektorowi szkoły lub placówki opracowanie, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania. Wdrożenie programu następuje w terminach określonych w harmonogramie, zaakceptowanych przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Program musi uwzględnić uwagi i wnioski zgłoszone przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Art. 83. 1. Wpis do ewidencji podlega wykreśleniu w przypadkach: 3) stwierdzenia, w trybie nadzoru pedagogicznego, że działalność szkoły lub placówki jest sprzeczna z przepisami ustawy lub statutem, a w szkole podstawowej lub gimnazjum są także niewypełniane zobowiązania, o których mowa w art. 82 ust. 2 pkt 6 - jeżeli osoba prowadząca szkołę lub placówkę w wyznaczonym terminie nie zastosowała się do poleceń organu sprawującego nadzór pedagogiczny; 17

EWALUACJA WEWNĘTRZNA I ZEWNĘTRZNA W NNP Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym EWALUACJA WEWNĘTRZNA I ZEWNĘTRZNA W NNP 18

EWALUACJA = proces gromadzenia, opracowywania Co to jest ewaluacja Jest rodzajem stosowanych (praktycznych) badań społecznych Służy gromadzeniu wiedzy wykorzystywanej w praktyce Osoba prowadząca ewaluację gromadzi informacje o wartości (przypisywanej) działaniom poddanym ewaluacji Nie jest sędzią, oceniającym czy jest dobrze czy jest źle Nie doradza, co zrobić aby było dobrze Osoba prowadząca ewaluację gromadzi informacje o wartości (przypisywanej) działań poddanych ewaluacji Stosowane nauki społeczne – to jest badanie zorientowane na praktykę, na konkretne działania i podejmowanie decyzji, a nie budowanie teorii naukowej. Wiedza, którą gromadzimy w ewaluacji nie służy do pisania podręczników czy artykułów naukowych, ale do rzeczywistych działań. W ewaluacji gromadzimy informacje, ale nie występujemy w roli sędziego. Wizytator ds. ewaluacji nie ocenia, czy jest dobrze, czy jest źle – w NNP jego zadaniem jest określenie stopnia spełniania wymagań określonych w rozporządzeniu. W przypadku ewaluacji zewnętrznej wizytator ds. ewaluacji formułuje wnioski z ewaluacji – na podstawie danych zebranych w placówce, pochodzących od osób i grup funkcjonujących właśnie w tym miejscu, określa na jakim poziomie zostały osiągnięte pewne wymagania zdefiniowane przez państwo. Innymi słowy – gromadzi informacje o wartości przypisywanej działaniom poddanym ewaluacji. Można zatem przyjąć definicję ewaluacji jako procesu gromadzenia, opracowywania i komunikowania informacji na temat wartości przypisywanej działaniom podejmowanym w szkole/placówce edukacyjnej. Tak też interpretujemy sformułowanie „badanie praktyczne oceniające” – praktyczne = stosowane, czyli badanie ma na celu konkretne działania, jest pomocą w procesie podejmowania decyzji, „oceniające” - czyli odnoszące to, co się robi w szkole, do wymagań zarysowanych przez państwo. EWALUACJA = proces gromadzenia, opracowywania i komunikowania informacji na temat wartości przypisywanej działaniom podejmowanym w szkole/placówce edukacyjnej 19

Ma ona prowadzić do rozwoju placówki, a nie jej ograniczania. Reasumując: Ewaluacja nie jest oceną Ewaluacja jest „spojrzeniem z zewnątrz” Cele: Rozwój szkoły i innych placówek Rozwój systemu edukacyjnego Rozwój społeczny i cywilizacyjny Możecie oczekiwać pytań w rodzaju „przecież na końcu szkoła uzyskuje ocenę – A, B D itd.)” ale odpowiedź jest prosta: ewaluacja pozwala nam na OPISANIE stopnia spełniania wymagań określonych przez Państwo. A zatem nie oceniamy tylko umiejscawiamy placówkę w pewnej wizji rozwoju. Ewaluacja jest pewną formą REFLEKSJI nad tym, gdzie jest szkoła. Po drugie podkreślajcie, że najbardziej wartościową częścią jest opis – na nim można budować dalsze wizje pracy, rozwoju. Ewaluacja jest spojrzeniem z zewnątrz, nawet kiedy przeprowadzają ją osoby pracujące w danej placówce – chodzi o to, żeby odejść na chwilę i spojrzeć na swoją szkołę z perspektywy, urefleksyjnić, przeanalizować swoją wiedzę na jej temat. CELE ewaluacji: Ma ona prowadzić do rozwoju placówki, a nie jej ograniczania. System ewaluacyjny umożliwi bardziej efektywne zarządzanie systemem edukacyjnym – diagnozę, identyfikowanie braków i potrzeb, odpowiednią reakcję władz oświatowych. Wierzymy, że przełoży się to finalnie na lepsze przygotowanie uczniów do wyzwań stwarzanych przez współczesną kulturę, gospodarkę i wiedzę, do uczenia się przez całe życie. Na wymaganiach, które zostały zawarte w rozporządzeniu, opiera się społeczeństwo obywatelskie – podkreślcie, że możemy liczyć w długiej perspektywie na to, że włączenie tych wymagań w pracę z uczniami i otoczeniem placówki przyczyni się do rozwoju ich udziału w demokracji. 20

Ewaluacja zewnętrzna Przeprowadzana cyklicznie Przeprowadzana przez zespół zewnętrznych ewaluatorów Całościowa lub problemowa Ewaluacja wewnętrzna Prowadzona w dowolnym momencie Skoncentrowana na bieżących potrzebach placówki Możliwość skorzystania z opracowanych narzędzi Podkreślcie, że ewaluacja zewnętrzna jest przeprowadzana zgodnie z wymaganiami rozporządzenia przez min. dwóch zewnętrznych ewaluatorów z kuratorium. Może być całościowa (cztery obszary), lub problemowa (wybrane problemy z obszarów, obszar/obszary). Planuje się udostępnienie szkole podczas ewaluacji wewnętrznej do całej „aparatury” przygotowanej przez zawodowych ewaluatorów, socjologów, pedagogów i psychologów. 21

Cechy ewaluacji demokratyczność Wyniki ewaluacji zewnętrznej są dyskutowane z Radą Pedagogiczną W raporcie uwzględnia się wyniki ewaluacji wewnętrznej transparentność Metodologia, narzędzi i wyniki ewaluacji są dostępne publicznie Dyrektor ma możliwość monitorowania pracy ewaluatorów Praca ewaluatorów też jest poddawana ewaluacji zespołowość Wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej są efektem pracy wszystkich osób zaangażowanych w pracę placówki Ewaluację prowadzi zespół ewaluatorów: unikamy jednostkowych opinii Omówcie najważniejsze cechy ewaluacji – chodzi o przekonanie słuchaczy, że jest to proces, w którym wszyscy gramy do tej samej bramki. 22

Rola dyrektora w ewaluacji wewnętrznej Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Rozporządzenie: § 20. 1. Dyrektor szkoły lub placówki publicznej we współpracy z innymi nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze, w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego: 1) przeprowadza ewaluację wewnętrzną i wykorzystuje jej wyniki do doskonalenia jakości pracy szkoły lub placówki; 2) kontroluje przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek; 3) wspomaga nauczycieli w realizacji ich zadań, w szczególności przez: a) organizowanie szkoleń i narad, b) motywowanie do doskonalenia i rozwoju zawodowego, c) przedstawianie nauczycielom wniosków wynikających ze sprawowanego przez dyrektora szkoły lub placówki nadzoru pedagogicznego. Rola dyrektora w ewaluacji wewnętrznej 23

Nadzór pedagogiczny – ewaluacja Ewaluacja wewnętrzna może być przeprowadzana w odniesieniu: do wybranych wymagań, określonych w rozporządzeniu do innych zagadnień, uznanych w szkole lub placówce za istotne Rozporządzenie: § 20 2. Ewaluację wewnętrzną przeprowadza się w odniesieniu do wszystkich lub wybranych wymagań, o których mowa w § 7 ust. 4, lub do innych zagadnień uznanych w szkole lub placówce za istotne w działalności szkoły lub placówki. Na przykład: · Doskonalenia nauczycieli i jego wpływu na jakość pracy szkoły · Powiązania doskonalenia nauczycieli z rzeczywistymi potrzebami uczniów · Zarządzania wewnątrzszkolnego służącego rozwojowi organizacji. · Nabywania przez uczniów umiejętności kluczowych 24

jest autonomicznym działaniem szkoły jest podejmowana przez zespoły nauczycieli jest brana pod uwagę podczas ewaluacji zewnętrznej Podkreślcie, że dyrektor jest odpowiedzialny za organizację ewaluacji – realizować mogą ją zespoły nauczycielskie. Do dyspozycji dyrektorów planowana jest cała aparatura narzędziowa, o której będziecie mówić w dalszej części. Powiedzcie, że informacja o ewaluacji wewnętrznej może też dotyczyć dowolnego zagadnienia uznanego za istotne w odniesieniu do zapisów rozporządzenia. Zwróćcie uwagę, że pierwszy raz TAK WIELKĄ RANGĘ nadano ewaluacji wewnętrznej, która staje się kluczowa w jakościowym rozwoju szkoły. Powiedzcie, że z prowadzenia ewaluacji wewnętrznej będą/są prowadzone osobne, bezpłatne szkolenia dla dyrektorów w ramach projektu. Doskonaleniu pracy poszczególnych szkół lub placówek służy: • wprowadzenie ewaluacji wewnętrznej, • wskazanie w formie wymagań najważniejszych działań mających wpływ na jakość kształcenia, • pokazanie możliwości rozwoju poprzez opisanie różnych poziomów wymagań (droga od D do A), Oddanie w ręce dyrektorów i nauczycieli decyzji o zakresie i sposobie wdrożenia wniosków z ewaluacji wewnętrznej pozwala na wybranie własnej drogi rozwoju. Umożliwia doskonalenie pracy szkoły i placówki wynikające z potrzeb uczniów i lokalnej społeczności. Ideą NNP jest wprowadzenie większej autonomii, a co za tym idzie i odpowiedzialności. 25

Procedura badawcza w ewaluacji zewnętrznej Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Procedura badawcza w ewaluacji zewnętrznej 26

WYMAGANIE 3.4 Rodzice są partnerami szkoły Związek między wymaganiami a metodami zbierania danych WYMAGANIE 3.4 Rodzice są partnerami szkoły CHARAKTERYSTYKA POZIOM D: Szkoła/placówka pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy Szkoła/placówka wspiera rodziców w wychowaniu dzieci CHARAKTERYSTYKA POZIOM B: Rodzice współdecydują w sprawach szkoły/placówki I uczestniczą w podejmowanych działaniach Rodzice są zachęcani przez szkołę i korzystają z możliwości dzielenia się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania Rodzice czują się poinformowani o rozwoju ich dzieci Szkoła/placówka umożliwia rodzicom kontaktowanie się z jej dyrekcją i nauczycielami Opinie rodziców mają wpływ na działania szkoły/ placówki Rodzice są zaangażowani we współpracę ze szkołą Rodzice mają wpływ na działania szkoły Szkoła/ placówka prowadzi różne formy wspierania rodziców w wychowaniu Pokazać gdzie jest wymaganie, gdzie są charakterystyki na poziomie D i na poziomie B, kryteria, techniki badawcze. Podkreślić związek miedzy poszczególnymi poziomami. Poświęcić na ten slajd nie więcej niż 2-3 min..Triangulacja metod, źródeł, badaczy. Kryteria sformułowane w oparciu o wymagania. Wywiad z dyrektorem Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Wywiad z dyrektorem Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców Wywiad grupowy z rodzicami Wywiad z dyrektorem Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców Wywiad z dyrektorem Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców Obserwacja szkoły Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców Analiza dokumentów Ankieta dla rodziców Wywiad z dyrektorem Ankieta dla nauczycieli Ankieta dla rodziców 27

Metody pozyskiwania informacji Wywiad Z dyrektorem Z nauczycielami Z przedstawicielami lokalnych partnerów Z rodzicami Z uczniami Badanie ankietowe Wśród wszystkich nauczycieli Wśród uczniów rok młodszych od najstarszych w szkole (moja szkoła) Wśród uczniów najstarszych klas (mój dzień) Wśród rodziców Obserwacja Lekcji w wybranych klasach Szkoły i boiska podczas przerw, przed i po zajęciach, oraz najbliższego otoczenia Zajęć pozalekcyjnych (w miarę możliwości) Analiza dokumentów Analizowane są tylko te dokumenty, które dyrektor uzna za właściwe, by pokazać wizytatorom ds. ewaluacji Metody pozyskiwania informacji: Dla każdego typu placówki procedura badawcza jest nieco inna. Podczas konferencji pokazywana jest procedura dla szkoły z uwagi na to, że jest ona najbardziej rozbudowana. W przypadku innych typów placówek niektóre działania badawcze nie są prowadzone, np. w poradniach psychologiczno-pedagogicznych nie są prowadzone obserwacje zajęć. Zawsze realizowany jest wywiad z dyrektorem placówki, badanie ankietowe i wywiad grupowy z nauczycielami/pracownikami merytorycznymi, badanie ankietowe wśród klientów placówki, wywiad grupowy z lokalnymi partnerami. Bardzo ważne jest powiedzenie, że podczas prowadzenia ewaluacji zewnętrznej bierze się pod uwagę specyfikę placówki, odpowiednio stosując wymagania – z niektórych się rezygnuje zgodnie z rozporządzeniem: Par 7 Wymagania, o których mowa w ust. 5, stosuje się, uwzględniając typ i rodzaj szkoły lub placówki, a także zadania wynikające ze statutu szkoły lub placówki. 28

Etapy realizacji ewaluacji zewnętrznej Etap przygotowawczy Ustalenie z dyrektorem placówki terminu i harmonogramu ewaluacji zewnętrznej Udostępnienie dyrektorowi przygotowanych narzędzi badawczych Możliwość przedstawienia przez dyrektora wyników ewaluacji wewnętrznej Badanie placówki Spotkanie informacyjne Zbieranie danych Prezentacja wyników Konsultacje z dyrektorem wyników ewaluacji Prezentacja wyników podczas posiedzenia rady pedagogicznej i dyskusja Przesłanie ostatecznego raportu do dyrektora i organu prowadzącego Refleksja nad wynikami ewaluacji Ewaluacja ewaluacji Ankieta wypełniana przez dyrektora placówki na temat procesu realizacji badania Etap przygotowawczy – należy powiedzieć o: - Najważniejszych terminach wynikających z rozporządzenia: Par. 17 ust. 5, pkt 1 Organ sprawujący nadzór pedagogiczny zawiadamia dyrektora szkoły lub placówki oraz organ prowadzący szkołę lub placówkę o zamiarze przeprowadzenia: 1) planowej ewaluacji zewnętrznej i jej zakresie - w terminie 30 dni przed planowanym rozpoczęciem ewaluacji; - Jak są udostępniane narzędzia badawcze –zaproszenie dyrektora za pośrednictwem platformy SEO - O tym, że dyrektor podejmuje decyzję czy i jakie wyniki z ewaluacji wewnętrzneej chce przedstawić wizytatorom, zgodnie z rozporządzeniem wizytatorzy biorą je pod uwagę. 7. Przeprowadzenie w szkole lub placówce czynności związanych z ewaluacją zewnętrzną nie może zakłócać pracy szkoły lub placówki. Ewaluacja nie powinna trwać dłużej niż 5 dni roboczych w ciągu kolejnych dwóch tygodni. § 9. 1. W terminie 7 dni od dnia zakończenia ewaluacji zewnętrznej zespół lub osoba, którzy przeprowadzili ewaluację, przedstawiają wyniki i wnioski z ewaluacji na zebraniu rady pedagogicznej. 2. W terminie 7 dni od dnia zebrania, o którym mowa w ust. 1, zespół lub osoba, którzy przeprowadzili ewaluację, sporządzają raport z przeprowadzonej ewaluacji zawierający: 1) wyniki ewaluacji; 2) określenie poziomu spełniania wymagań, o których mowa w § 7 ust. 3; 3) wnioski z ewaluacji. Badanie placówki – należy powiedzieć o: 1. Liczbie dni realizacji badania – do 5 dni Refleksja nad wynikami ewaluacji – slajd jest pusty ponieważ każda placówka jest autonomiczna i decyduje o tym, jak przeprowadzi refleksję i czy i jak wykorzysta wyniki ewaluacji Ewaluacja ewaluacji – dyrektor wypełnia ankietę na platformie 29

System ewaluacji oświaty - Asystent ewaluacji Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym System ewaluacji oświaty - Asystent ewaluacji 30

Teraz pokażcie główne zalety strony

34

35

Badane kryterium: Przeprowadzanie analiz i forma tych analiz 36

Zalety Internetowego Systemu Ewaluacji Oświaty: Szybki i nieskomplikowany sposób generowania ewaluacji dla poszczególnych szkół Możliwość doboru pytań Duże możliwości edycyjne, możliwość zapisu każdej ewaluacji na różnych etapach Dostęp do danych z poprzednich ewaluacji oraz wyników ewaluacji w innych szkołach i placówkach Automatyczne generowanie najważniejszych statystyk Automatyczna prezentacja wyników (w systemie i na stronie internetowej) Duże możliwości komunikacji pomiędzy wizytatormi do spraw ewaluaccji (forum)

Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany w ramach Programu wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły - etap II Projekt realizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach Priorytetu III Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki - Działanie 3.1 Ewaluacja w nowym nadzorze pedagogicznym Poinformujcie, że pytania do tej części prezentacji można zadawać przez forum, możecie też zebrać kartki z pytaniami i odpowiedzi umieścić na stronie. CO NAS CZEKA ? 38

Uruchomienie strony projektu Co nas czeka ? Uruchomienie strony projektu Materiały Forum dla dyrektorów Szkolenia Ewaluacja zewnętrzna Ewaluacja zewnętrzna i wewnętrzna (4 dni) dla około 300 dyrektorów, w których szkołach odbędzie się ewaluacja zewnętrzna Ewaluacja zewnętrzna i wewnętrzna (3 dni) dla około 3000 dyrektorów Wydanie poradnika Materiały Forum dla dyrektorów Ewaluacja zewnętrzna Ewaluacja zewnętrzna i wewnętrzna (4 dni) dla ok. 300 dyrektorów, w których szkołach odbędzie się ewaluacja zewnętrzna Ewaluacja wewnętrzna (3 dni) dla około 3000 dyrektorów Ważne: Proces wdrażania zmiany – 2009/2010 – okres przejściowy, spokojnie wdrażamy przepisy. Wdrażamy ewaluację w sposób bardzo przemyślany - szkolenia z ewaluacji dla wizytatorów służą poprawie założeń i modyfikacji działań. Ewaluacja zewnętrzna będzie prowadzona tylko w tych szkołach, w których dyrektorzy sami się zgłoszą i którzy będą do tego przygotowani podczas 4dniowego szkolenia. System zakłada ciągłe doskonalenie – narzędzi, wymagań, procedur, programów szkoleń. Szkolenia prowadzone są przez osoby, które są do tego dobrze przygotowane – NIE ZAKŁADAMY żadnych kaskad. Rok 2011 – kontynuacja działań z uwzględnieniem wniosków z roku 2010 Ewaluacja zewnętrzna - 2 szkoły całościowa (Kraków) / ewaluacja w szkole/ 3 cykle szkoleń/ 32 dyrektorów+80 wizytatorów. Druga edycja w marcu, kolejna we wrześniu. Ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna – dyrektorzy szkół, w których będzie ewaluacja z zakresu Efekty( na zgłoszenie dyrektora)- do końca lutego – 12 osób Otwock. Ewaluacja wewnętrzna - do końca 2010 r. 124 dyrektorów od 24 lutego do końca 2010 r. Otwock – przyjmowane są jeszcze zgłoszenia- będzie komunikat na stronie KO. Wszystkie zgłoszenia zostały wysłane do MEN. Rok 2011 – kontynuacja działań 39

Dziękujemy za uwagę www.nadzorpedagogiczny.edu.pl Zaproście do odwiedzania forum i dzielenia się uwagami i refleksjami. 40

Dziękujemy za uwagę Dziękujemy za uwagę www.nadzorpedagogiczny.edu.pl Zaproście do odwiedzania forum i dzielenia się uwagami i refleksjami. 41