Pedagogika szkoły wyższej

Epoki rozwoju ludzkości I fala - rolnicza II fala - przemysłowa III fala - informacyjna Fala II została zapoczątkowana rewolucją przemysłową XVIII – XIX wiek Początek w Wielkiej Brytanii od przemysłu włókienniczego Głębokie przemiany gospodarcze, społeczne i kulturowe w Europie Postęp w nauce, technice i edukacji Rozwój demograficzny Nasilenie się procesu urbanizacji Zmiany w rolnictwie III fala 1956 – I raz w historii więcej zatrudnionych w usługach niż w produkcji. III fala nazywana też gosp. Opartą na wiedzy, społ. Postindustrialne. Kapitał ludzki. W I fali edukacja miała charakter elitarny, klasowy. Masowa edukacja jest wynalazkiej II fali (obowiązek szkolny). Przemysł potrzebował ukształtowanego robotnika. Ukryty program edukacji w II fali polegał na kształtowaniu punktualności, posłuszeństwa, umiejętności wykonywania rutynowej, powtarzalnej pracy.

Ponowoczesność Dynamika zmian, gwałtowny przyrost wiedzy Globalizacja Metafora kultury typu instant Metafora hipermarketu Dystopia dzieciństwa Juwenalizacja współczesności Kategoria epizodyczności losu człowieka Kultura wyrzucania Usługi Weźmy na przykład liczbę uczonych w skali całej historii ludzkości. Okazuje się, że 90 procent uczonych żyje w dobie obecnej. Każdego dnia dokonuje się nowych odkryć naukowych, a poza tym znacznie szybciej niż kiedykolwiek odkrycia te znajdują zastosowanie w praktyce. Czas między powstaniem pomysłu a jego urzeczywistnieniem uległ znacznej redukcji. W tym właśnie wyraża się jedna z zasadniczych różnic pomiędzy naszą generacja a generacją naszych przodków. „Kultura wyrzucania” Stale pogłębiającą się przelotność kontaktów ludzi z rzeczami można zilustrować, badając kulturę otaczającą małą dziewczynkę, która wymienia swoją lalki. Dziecko szybko pojmuje, że Barbie nie jest jedynym przedmiotem fizycznym, który w szybkim tempie wkracza w jej młode życie i wypada z niego. Pieluszki, śliniaczki, papierowe serwetki, chusteczki Kleenex, ręczniki. Jednorazowe butelki do wody sodowej - wszystko to jest szybko zużywane i z bezwzględnością usuwane z domu. Bułki kukurydziane przychodzą w blaszankach do pieczenia, które są wyrzucane po jednorazowym użyciu. Szpinak znajduje się w plastykowej torbie, którą wrzuca się do rondla z gotującą się wodą, podgrzewa, a następnie torbę wyrzuca. Kolacje przygotowane do jedzenia w trakcie oglądania telewizji są gotowane i często podawane na specjalnych tackach, które wyrzuca się po zużyciu. Dom małej dziewczynki jest ogromną machiną przetwórczą, przez którą z coraz większą szybkością przelatują - wpadając i wypadając - przedmioty. Od chwili narodzin jest ona raz na zawsze osadzona w kulturze wyrzucania. W dzisiejszej Japonii materiały jednorazowego użytku stały się tak uniwersalne, że płócienna chusteczka uważana jest za staromodną, a nawet niehigieniczną. W Anglii za sześć pensów można nabyć szczoteczkę do zębów „Dentamatic throw-away loothhrush" od razu pokrytą pastą do zębów do jednorazowego użytku.

Rozwój IT Koszty produkcji komputerów drastycznie się obniżyły, a możliwości operacyjne wielkich korporacji wzrosły tak znacząco, że gdyby w przemyśle samochodowym nastąpiło to samo, co w przemyśle komputerowym Rolls-Royce kosztowałby 2.5 dolara… [Computerworld za A. Tofflerem]

Model zmian w pracy XX W. XXI W. ZALETY ZMIANY Specjalizacja Potrzeba różnych umiejętności Zapobiega nudzie, motywuje do uczenia się Praca standaryzowana Praca kompleksowa Pozwala wiązać pracę z wynikiem, wzrost poczucia odpowiedzialności Praca indywidualna Praca zespołowa Motywuje, pozwala ocenić, jak praca wpływa na innych Rutyna i hierarchia Autonomia i samokontrola Wzbogaca stanowisko pracy o nowe zadania, chęć osiągnięć, innowacja Nadzór i ocena Komunikacja, informacja zwrotna Wyniki pracy świadczą o jakości, a nie subiektywna ocena przełożonych

Przemiany edukacji PROBLEM UCZENIE SIĘ W II FALI UCZENIE SIĘ W III FALI Podejście Nacisk na treść Nacisk na uczenie się Rola nauczyciela Ekspert, narzuca treści i ocenia Organizator procesu dydaktycznego, towarzysz, mentor Sposób przekazu Wiedzieć ŻE Wiedzieć JAK Student Pasywny odbiorca, pracuje indywidualnie, rywalizacja Aktywny uczestnik, pracuje w grupie Świat Czarno – biały, zły – dobry Niepewność, odcienie szarości Proces dydaktyczny Przewaga wykładu Interdyscyplinarny, interaktywny

Wyzwania współczesnej edukacji Rozwój edukacji dorosłych Demonopolizacja wiedzy Nowe formy edukacji i metody kształcenia Doskonalenie umiejętności „miękkich” Wzrost liczby osób z wykształceniem technicznym Wspieranie samokształcenia Wzrost liczby osób z wykształceniem wyższym Współpraca międzynarodowa Jakość kształcenia … Rozwój edukacji dorosłych – nie tylko kształcenie formalne ale też pozaformalne (org. Uczące się, społ. Lokalne uczące się), zwiększenie się średniej dł. Życia i koniecznośc aktualizowania wykształcenia, kwalifikacji.

Edukacja na odległość Model korespondencyjny Skrypty i podręczniki, lekcje nadawane przez radio Model multimedialny Lekcje na taśmach video i na dyskietkach Model synchroniczny teleedukacyjny Video-konferencje Audio-konferencje Lekcje przez radio i TV Model asynchroniczny przez Internet Interaktywne multimedia Wykorzystanie Internetu Pierwsze modele edukacji na odlegość powstały na rozległych terenach Australii, USA i Kanady, gdzie ogromne odległości uniemożliwiały spotkanie z nauczycielem. W Wielkiej Bryt. Powstał The Open University. Skandynawia: W Finlandii możliwe jest nawet zdanie egzaminu dojrzałości poprzez wykorzystanie edukacji na odległość. W Polsce ustawa o szkol. Wyższym mówi, że wymagany jest bezpośredni kontakt egzaminatora ze studentem. Szwecja w XX w. jako priorytet edukacji określiła kształcenie dorosłych. Do lat. 60. głównie rozwijały się kursy korespondencyjne. Później państwo zaczęło dotować edukację zdalną, umożliwiając tym samym nawet studiowanie na odległość. Jest to bezpłatne. Szczególnie chodzi o wzrots liczby osób studiujących zdalnie. Powołano dwie instytucje jeśli chodzi o szkol. Wyższe na odległość:

Zalety edukacji na odległość Znosi bariery związane z miejscem i czasem Elastyczne okresy edukacji Niższe koszty Indywidualizacja procesu kształcenia Indywidualny tutoring Rozwijanie takich umiejętności jak samodyscyplina, analiza informacji, wnikliwość, organizacja własnej pracy

Wady edukacji na odległość Ograniczony kontakt z innymi studentami Brak możliwości natychmiastowego zadawania pytań nauczycielowi Brak możliwości natychmiastowej reakcji nauczyciela Konieczność własnego motywowania się do pracy

Podsumowanie Przemiany społeczno – gospodarcze w wysokim stopniu wpływają na zmiany w sferze edukacji. Edukacja ludzi dorosłych jest jednym z priorytetów polityki oświatowej krajów rozwijających się. Jest to związane z budowaniem społeczeństwa opartego na wiedzy. Nowe formy edukacji są odpowiedzią na oczekiwania i potrzeby społeczne przy wykorzystaniu zdobyczy postępu technologicznego. Polska stoi przed ogromnym wyzwaniem rozwoju idei e-learning.

Bibliografia Castells M., Galaktyka Internetu: refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, Poznań 2003. Melosik Z., Szkudlarek T., Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Kraków 2009. Toffler A, Trzecia fala, Warszawa 1997. Toffler A., Szok przyszłości, Wyd. II, Poznań 1998. Tulińska J. , Internet jako miejsce uczenia się, czyli kilka refleksji o edukacji w cyberprzestrzeni [w:] W. Jakubowski (red.), Media. Kultura popularna. Edukacja, Kraków 2005.