"DZIAŁANIA POPON I FAZON NA RZECZ AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ORAZ PROMOCJI ZATRUDNIENIA TEJ GRUPY SPOŁECZNEJ WŚRÓD PRACODAWCÓW" Karolina Stokłosa – Piętoń POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W Polsce (według danych MPS, www.mps.gov.pl oraz GUS) żyje ok. 5,5 miliona osób niepełnosprawnych. 2007 roku współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wynosił 22,6%, w 2008 r. – 23,9%, to w 2009 roku wzrósł do 24,6%, a w 2010 r. osiągnął poziom 25,9%. Udział pracujących wśród osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym w 2007 roku wynosił 19,4%. O ile w roku 2008 - po raz pierwszy od 2002 roku - wskaźnik zatrudnienia tych osób przekroczył 20% (wynosił 20,8%), to w 2009 roku wynosił 21,4%, a w roku 2010 osiągnął wartość 21,9%. W ciągu całego roku 2010 wskaźnik ten systematycznie wzrastał, a w okresie pomiędzy II a IV kwartałem utrzymywał się na poziomie wyższym niż 22% (w IV kwartale 2010 roku wynosił 22,3%). Źródło: www.niepelnosprawni.gov.pl POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Informacje o stanie zatrudnienia w Województwie Śląskim na tle reszty kraju: Nazwa wskaźnika: Region Śląski Średnio w regionach w Polsce W Polsce Stan zatrudnienia osób niepełnosprawnych na koniec III kwartału 2009 roku: 27307 14988 os. 239809 os. Przyrost liczby zatrudnionych w 2009 roku: 4785 2272 os. 36357 os. Stan zatrudnienia osób niepełnosprawnych ze schorzeniami szczególnymi (III kw. 2009): 2718 1951 os. 31218 os. Stan zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy (III kw. 2009): 4718 3319 os. 53100 os. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Województwo Śląskie jest drugim po Wielkopolsce liderem w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Składa się na to szereg czynników, wykraczających poza stereotypowe myślenie o zatrudnieniu na Śląsku. Osoby niepełnosprawne znajdują bowiem miejsce pracy głównie w obszarze świadczenia usług a nie przemyśle. Wysokie zatrudnienie jest tu więc w znacznym stopniu konsekwencją: - wysokiego poziomu wiedzy o możliwościach osób niepełnosprawnych wśród pracodawców, - wysokiej aktywności sektora NGO i administracji publicznej, które przyczyniają się do podniesienia poziomu wiedzy o zatrudnieniu, POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Czym jest praca dla osoby niepełnosprawnej? Praca: pozwala na osiągnięcie niezależności ekonomicznej, wzbogaca kontakty i formy uczestnictwa społecznego, pomaga w osiągnięciu poczucia przydatności społecznej. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Konieczność zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do stanowisk pracy znalazła uregulowania w następujących przepisach: Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych (M.P. Nr 50, poz. 474) z dnia 1 sierpnia 1997 roku, w której Sejm Rzeczpospolitej uznał, iż osoby niepełnosprawne mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji. Kodeksie Pracy oraz Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 169, poz. 1650 z późniejszymi zmianami), które stwierdza, że: „§ 48. Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych powinien zapewnić dostosowanie stanowisk pracy oraz dojść do nich — do potrzeb i możliwości tych pracowników, wynikających ze zmniejszonej sprawności”. Ustawie z dnia 7 lipca 1994 roku o prawie budowlanym (Dz.U. Nr 156, poz. 1118, z późniejszymi zmianami) oraz Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku Najważniejszym aktem prawnym, który zawiera podstawowe instrumenty wsparcia zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest : Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2008 r., nr 14, poz. 92, z późniejszymi zmianami). POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

dawców, jak i pracowników. POPON jest największym związkiem pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne w Polsce. Działamy od 1995 roku. Od momentu powstania bierzemy aktywny udział w procesie budowania korzystnych rozwiązań prawnych zarówno dla praco- dawców, jak i pracowników. POPON oferuje pomoc przy interpretacji przepisów, doradza w zakresie przygotowywania wniosków o dofinansowanie ze środków krajowych i z funduszy UE, udziela porad prawnych. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH POPON dąży do tworzenia przejrzystego i prostego systemu prawnego skutecznie zachęcającego do zatrudniania osób niepełnosprawnych. Podejmujemy interwencje w organach centralnych i samorządu lokalnego oraz uzyskujemy oficjalne stanowiska w kwestiach prawnych, budzących wątpliwości interpretacyjne. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych od 2005 roku prowadzi projekty nastawione na aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych. W ramach ostatniego projektu „Furtki do rynku pracy”  w okresie od stycznia 2010 r. do marca 2011 r. zostały objęte wsparciem 3173 osoby niepełnosprawne,  643 osoby niepełnosprawne uzyskały zatrudnienie. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Od sześciu lat, corocznie organizujemy konkurs LODOŁAMACZE, w którym nagradzamy firmy i instytucje zatrudniające osoby niepełnosprawne i odznaczające się wrażliwością społeczną. Konkurs odbywa się pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W Kapitułach wyłaniających laureatów zasiada wiele znanych osobistości ze świata polityki, artystów i dziennikarzy. Statuetki LODOŁAMACZY wręczane są na gali finałowej, która odbywa się na Zamku Królewskim w Warszawie. Konkurs odbija się szerokim echem w mediach – zarówno ogólnopolskich, jak i regionalnych. Logo LODOŁAMACZA jest rozpoznawalnym symbolem społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) prowadzonej przez firmy i instytucje. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W 2004 roku POPON powołał do życia Fundację Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych „FAZON”. Głównym celem „FAZON” jest wspieranie i promocja różnych form zatrudniania osób niepełnosprawnych, ich aktywizacji zawodowej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej. Od sierpnia b.r. Fundacja Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych „FAZON” prowadzi w całym kraju Punkty Wsparcia Zawodowego Osób Niepełnosprawnych. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Punkty Wsparcia Zawodowego Osób Niepełnosprawnych funkcjonują w największych miastach Polski. Nasi doradcy zawodowi i trenerzy pracy pomagają zaplanować rozwój zawodowy uwzględniając predyspozycje danej osoby i rodzaj jej niepełnosprawności, pozyskują oferty pracy i pomagają osobom z niepełnosprawnością w podjęciu i utrzymaniu zatrudnienia. Głównym celem projektu FAZON jest wprowadzanie na otwarty rynek pracy osób niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które nie pracują i mają problemy ze znalezieniem zatrudnienia. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Warsztaty mają na celu: Osoby niepełnosprawne w ramach projektu uczestniczą w warsztatach aktywizujących zawodowo i społecznie pt. „"Możesz działać skutecznie" i "Osoba niepełnosprawna na rynku pracy”. Warsztaty mają na celu: - poszerzenie wiedzy osób niepełnosprawnych na temat rynku pracy i źródeł informacji istotnych dla realizacji celów zawodowych, - zapoznanie osób niepełnosprawnych z ich uprawnieniami i podstawowymi obowiązkami i przywilejami pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnością, - poszerzenie wiedzy na temat możliwości kształcenia, - przekazanie praktycznych informacji przydatnych osobom niepełnosprawnym poszukującym zatrudnienia. Trener Pracy i doradca zawodowy tworzą dla każdej osoby Indywidualny Plan Działania, który jest dostosowany do zdrowia, umiejętności, wykształcenia, predyspozycji i oczekiwań danej osoby niepełnosprawnej, a także do jej sytuacji życiowej. Plan ten ma pomóc w znalezieniu i utrzymaniu zatrudnienia. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Osoba niepełnosprawna, która uzyska zatrudnienie w ramach projektu FAZON może liczyć m.in. na: - Pomoc przy sporządzeniu umowy o pracę i określeniu warunków zatrudnienia - Określenie w porozumieniu z pracodawcą zakresu czynności, które będą w zakresie obowiązków zatrudnianej osoby oraz wymiaru czasu pracy - Doradztwo i pomoc przy adaptacji stanowiska i miejsca pracy do potrzeb danej osoby niepełnosprawnej - Poinformowanie pracodawcy i kandydata do zatrudnienia o możliwościach uzyskania wsparcia finansowego na pokrycie kosztów związanych z zatrudnieniem osoby niepełnosprawnej, zgodnie z obowiązującymi przepisami. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Rodzaje przeszkód i barier w aktywizacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy można podzielić na dwie grupy w zależności od „źródła ich pochodzenia”. Pierwsza grupa to przeszkody i bariery związane z samymi osobami niepełnosprawnymi, do nich możemy zaliczyć: Stopień i rodzaj niepełnosprawności uniemożliwiający zatrudnienie, Brak odpowiedniego wykształcenia i kwalifikacji, Obawa przed utratą otrzymywanych już świadczeń pieniężnych, Brak wiary w możliwość zmiany swojego życia i sytuacji zawodowej, Brak wsparcia i pomocy ze strony środowiska, w którym żyje osoba niepełnosprawna, POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Druga grupa to przeszkody i bariery związane z uwarunkowaniami prawnymi, gospodarczymi i społecznymi, do nich możemy zaliczyć: Bariery prawne, niespójne prawo, niesprzyjające zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Zbyt małe wsparcie państwa w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, często przepisy mające wspierać zatrudnianie, są „fikcją prawną”, Stereotypy i bariery mentalne, obawa przed pewnymi rodzajami niepełnosprawności (wynikająca z braku wiedzy), Bariery architektoniczne i komunikacyjne, Brak stabilizacji w sytuacji prawnej pracodawców już zatrudniających osoby niepełnosprawne, Za mało elastyczne przepisy prawa pracy, nie zachęcające do elastycznych form zatrudnienia. POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Dziękuję za uwagę Karolina Stokłosa – Piętoń   Karolina Stokłosa – Piętoń Dyrektor ds. pośrednictwa pracy Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych e-mail: posrednictwo@popon.pl www.popon.pl  www.ekspertpopon.pl POLSKA ORGANIZACJA PRACODAWCÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH