EWALUACJA W ZSTiO im. GEN. S. KALISKIEGO w KATOWICACH termin: KATOWICE 17.02.-23.0.2011r. Badanie przeprowadził zespół wizytatorów ds. ewaluacji Kuratorium Oświaty w Katowicach. przygotowała: Anna Grawon
Plan prezentacji Warunki zewnętrzne Faza przygotowań do ewaluacji Faza badań Podsumowanie ewaluacji - Prezentacja wstępnego projektu raportu Radzie Pedagogicznej: wnioski, zastrzeżenia - EWD w Zespole jako przykład procesu edukacyjnego o charakterze zorganizowanym - Korzyści płynące z ewaluacji - Jak zostały wykorzystane wnioski ewaluacyjne ? (na wybranym przykładzie)
Warunki zewnętrzne ewaluacji Szkoła kształci w zawodach: technik architektury krajobrazu - modułowo technik geodeta - przedmiotowo technik elektronik i technik urządzeń audiowizualnych - przedmiotowo Zespół tworzą: Technikum Nr 11i Szkoła Policealna nr 9 w której, w chwili badania nie było czynnych oddziałów.
Warunki zewnętrzne ewaluacji Grupa objęta badaniem: 53 z 149 uczniów (ankieta i wywiady grupowe) 20 z 149 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) 18 z 25 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy) dyrektor placówki (wywiad indywidualny) przedstawiciele samorządu lokalnego i partnerów szkoły (wywiad grupowy) pracownicy niepedagogiczni (wywiad grupowy) Dodatkowo przeprowadzono obserwacje lekcji, lustrację placówki i analizę dokumentacji.
Rodzaj i obszar ewaluacji: ewaluacja problemowa w obszarze: procesy zachodzące w szkole/placówce. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport obejmujący podstawowe obszary działania szkoły. Opracowanie opisuje językiem analizy ilościowej (dane statystyczne) i analizy jakościowej procesy i działania zachodzące w szkole, które decydują o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły i przede wszystkim prowadzą do pożądanych przez społeczność szkoły efektów.
Badane wymagania: Szkoła ma koncepcję pracy Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Kształtuje się postawy uczniów Prowadzone są działania służące wyrównaniu szans edukacyjnych Pierwsza rozmowa dyrektora i wizytatorów na 7 dni przed rozpoczęciem badań; przedstawienie przebiegu i narzędzi, udostepnienie dyrektorowi wglądu do narzędzi poprzez dostęp do platformy napseo; komentarz, że dobór niektórych grup badawczych i ich liczebność zależy od dyrektora, inne są narzucone.
Faza przygotowań: prezentacja przebiegu badania i narzędzi. Omówienie z dyrektorem przebiegu ewaluacji Ankiety dla: nauczycieli, rodziców przedostatniej klasy, uczniów przedostatniej i ostatniej klasy Wywiady z: nauczycielami (cała RP), rodzicami (zaproszonymi przez dyrektora), Samorządem Uczniów szkoły, pracownikami niepedagogicznymi, dyrektorem, partnerami szkoły (firmy i instytucje współpracujące) i przedstawicielem organu prowadzącego (dyrektor zaprasza według własnego uznania) Obserwacje: szkoły, zajęć Analiza dokumentacji szkoły . Pierwsza rozmowa dyrektora i wizytatorów na 7 dni przed rozpoczęciem badań; przedstawienie przebiegu i narzędzi, udostępnienie dyrektorowi wglądu do narzędzi poprzez dostęp do platformy napseo; komentarz, że dobór niektórych grup badawczych i ich liczebność zależy od dyrektora, inne są narzucone.
Ewaluacja nie musi dezorganizować pracy szkoły, wizytator ustala z dyrektorem: - harmonogram przebiegu poszczególnych badań - rozwiązania techniczne: miejsce, czas, liczebność grupy Warto pamiętać: musisz wyłączyć z zajęć dydaktycznych jedną pracownię informatyczną na badania ankietowe on- line nauczyciele mogą odpowiadać na pytania ankiety poza swoim planem dydaktycznym uczniowie klasy przedostatniej również wskazany jest dobry klimat miejsca na spotkania – wywiady z SU i RR Co może zrobić dyrektor z wiedzą wynikającą z rozmowy wstępnej ? przekazać narzędzia grupom, które będą poddane badaniom, by dokładnie je poznały nie przekazywać narzędzi tylko pobieżną informację czego dotyczą oraz jakiego są rodzaju nie przekazywać żadnych informacji każda kontrola, badanie powinno przynieść obserwowanemu podmiotowi korzyści i zainicjować rozwój, lepsze wykonywanie zadań… dlatego udostępnianie narzędzi w pełnej treści uznałam za bezsensowne; chciałam się dowiedzieć w jakim punkcie znajduje się moja szkoła. Jednocześnie kontrowersyjne i niejasne terminy płynące z narzędzi budziły mój niepokój. Sama nie rozumiałam intencji autorów narzędzi – dlatego postanowiłam zwrócić uwagę bezpośrednich uczestników badań na niektóre z nich. Młodzieży przypomniałam inicjatywy i działania zwyczajne, codzienne i tradycyjne które można jednak nazwać bardziej oficjalnie, językiem przepisów prawnych. Wybrałam wariant 2. Postanowiłam w sposób naturalny i zobiektywizowany zorientować się czy są aspekty dotyczące pracy szkoły o których nie wiem. To okazało się słuszne ponieważ były.
Faza badań ewaluacyjnych W związku z dokładnymi ustaleniami podczas rozmowy przygotowawczej etap badań przebiegał sprawnie i zgodnie z ustaleniami harmonogramu wypracowanego wspólnie przez dyrektora i wizytatorów - ewaluatorów.
Podsumowanie ewaluacji Podsumowanie ewaluacji. Prezentacja Radzie Pedagogicznej wstępnego projektu raportu: wnioski, zastrzeżenia Wnioski: szkoła w 4 zakresach spełnia wymagania na wysokim poziomie, w 2 na średnim Wnioski mogą wzbudzić (i wzbudziły) zastrzeżenia zarówno RP jak i dyrektora, zwłaszcza te dotyczące wymagań ocenionych na poziomie C. Zastrzeżenia sformułowano zgodnie z literą prawa i przekazano Śląskiemu Kuratorowi Oświaty. Zastrzeżenia zostały rozpatrzone pozytywnie w stosunku do jednego z dwóch wymagań, których dotyczyły Obiektywność i wiarygodność wniosków tym wyższa im diagnoza mniej sterowana, kolokwialnie-żywiołowa co daje możliwość ukierunkować dalsze działania na drodze ku podnoszeniu jakości pracy szkoły i osiągnięciu możliwie najlepszych efektów w tym zakresie. To znaczące z punktu widzenia dyrektora: wiedzieć, że zmierzamy w dobrym kierunku. Zastrzeżenia dotyczyły narzędzi – wówczas były zuniwersalizowane, stosowane w każdym typie szkoły i nie mogły wszechstronnie i obiektywnie prezentować specyfiki pracy szkoły zawodowej. Nie uwzględniały też rzeczywistości w jakich funkcjonuje szkoła (liczebność klas, zaangażowanie rodziców, potencjał uczniów na wejściu, w trakcie i na wyjściu – EWD) dlatego niektóre wnioski zbulwersowały zarówno RP jak i mnie. Na poziomie C oceniono wymaganie:
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany poziom C według raportu tymczasem: EWD 2010 – język polski Poziom C; I szkoła sukcesu; II niewykorzystanych możliwości; III wymagająca pomocy; IV wspierająca – wyniki opublikowano w nomen omen w czasie trwania ewluacji
EWD 2010 - matematyka EWD pokazuje istotę procesów edukacyjnych (dydaktycznych) zachodzących w szkole, bierze pod uwagę możliwości ucznia „na wejściu do szkoły i na wyjściu”. Skąd więc ta rozbieżność? Analiza metodologii opracowywania takich badań, wyjaśniona metoda triangulacji przedstawiona przez ewaluatorów obligowała poszukiwać przyczyn tej rozbieżności i odkrycie tych przyczyn nadało jeden z kierunków dalszej pracy mojej szkole.
Korzyści płynące z ewaluacji Dla dyrektora : zewnętrzna, więc obiektywna diagnoza pracy szkoły wytyczne do planów pracy na kolejne lata możliwość określenia kierunków ewaluacji wewnętrznej ujawnienie obszarów wymagających poprawy poznanie obiektywnej opinii uczniów i ich rodziców o pracy szkoły oraz oczekiwań związanych ze szkołą pozyskanie informacji pośrednich przydatnych w dalszym kierowaniu szkołą i wytyczaniu kierunków jej pracy Dla Rady Pedagogicznej: zobiektywizowana diagnoza pracy całego zespołu i jej efektów świadomość elementów pracy, które należy poprawić świadomość tego, co robimy dobrze tematyka i zakres zadań, które należy uwzględnić w planowaniu ewaluacji wewnętrznej na najbliższe lata
Korzyści płynące z ewaluacji Dla rodziców – świadomość jakości pracy szkoły, do której chodzi dziecko - świadomość konieczności rozmawiania z własnym dzieckiem - świadomość pozytywnych aspektów uczestniczenia w życiu szkoły - świadomość, że szkoła stale podnosi jakość pracy - świadomość kierunków pracy szkoły Dla ucznia wszak wszystko, co związane jest z ewaluacją zewnętrzną i wewnętrzną nakierowane jest na potrzeby i możliwości ucznia, a to znaczy, że najważniejsze są korzyści jakie właśnie uczeń będzie osiągał w każdym aspekcie swojej edukacji
Jak wykorzystaliśmy wnioski z ewaluacji na wybranym przykładzie Jednym z obszarów ewaluacji wewnętrznej zaplanowanej na rok szkolny 2010/2011 był obszar „rodzice są partnerami szkoły” wybrany przez RP na podstawie zaobserwowanego zjawiska malejącego zainteresowania rodziców sprawami uczniów. Zjawisko to przejawia się między innymi: niską frekwencją na spotkaniach dla rodziców, małym zainteresowaniem pracą szkoły. Rada Pedagogiczna postanowiła zadbać o pogłębianie współpracy z rodzicami dla dobra i prawidłowego rozwoju ucznia, badając uprzednio przyczyny zaobserwowanego stanu rzeczy. brak zainteresowania rodziców ma wpływ na zanikające ambicje uczniów, chęci do nauki i niską motywację do rzetelnej pracy u kolejnych roczników absolwentów gimnazjów. RP uznała, że postawa rodziców może być kluczem do poprawy tej sytuacji
Jak wykorzystaliśmy wnioski z ewaluacji na wybranym przykładzie Diagnozy wewnętrzne potwierdziły badania ewaluacji zewnętrznej i zapisy raportu końcowego, bowiem w opinii rodziców: „…sama konstrukcja egzaminu i wysokie wymagania egzaminacyjne obniżają motywację uczniów do nauki i przystępowania do egzaminu zawodowego, ale szkoła nie kładzie takiego samego nacisku na przygotowanie do egzaminu zawodowego, jakie obserwuje się w przypadku przygotowania do matury. Niepokojącym zjawiskiem dla rodziców, jest również fakt, że uczniowie przez cały czas nauki szkolnej mają także słabe oceny z przedmiotów zawodowych” to nie są prawdziwe informacje co oznacza, że rodzice nie posiadają lub posiadają błędne informacje, a to oznacza, że pogłębianie współpracy z rodzicami należy rozpocząć od poprawienia obiegu informacji pomiędzy szkołą a rodzicami, a także uświadomieniu rodzicom ich roli i odpowiedzialności za rozwój dziecka
Działania zrealizowane po wynikach ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej oraz zaplanowane na bieżący rok szkolny Przeprowadzono szkolenie dla rodziców na temat ich odpowiedzialności cywilno-prawnej za własne dziecko Przeprowadzono szkolenie RP na temat różnych aspektów współpracy z rodzicami Samorząd Uczniowski przygotował 3 scenki rodzajowe własnego autorstwa o swoich relacjach z rodzicami i przedstawił je przed zebraniami klasowymi dla rodziców Stworzono szkolną platformę internetową, gdzie rodzice mogą w prosty sposób kontaktować się z nauczycielami, uzyskując informacje zarówno o swoim dziecku jak i działaniach podejmowanych w szkole Szczególnie dobry jest pomysł dram przygotowanych przez uczniów. Rodzice byli zadziwieni oglądając samych siebie w zwierciadle dzieci oraz jednolity schemat adresu każdego nauczyciela na platformie szkolnej
Działania zrealizowane po wynikach ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej oraz zaplanowane na bieżący rok szkolny Ustalono, że spotkania, na których dyrektor będzie informował ogół rodziców o tym, czym żyje szkoła, będą się odbywały trzy razy w roku (dotąd było tylko jedno) W niektórych przypadkach konieczna będzie modernizacja prawa wewnętrznego (regulaminy, programy) dla potrzeb realizacji założonych celów
Działania zrealizowane po wynikach ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej oraz zaplanowane na bieżący rok szkolny Zaproponowałam Radzie Rodziców, zwiększenie liczebności jej składu, tak aby nieobecność przedstawiciela klasy na posiedzeniu Rady, nie uniemożliwiała obiegu informacji oraz, aby rodzice mieli większe poczucie, że decydują o ważnych dla szkoły sprawach. RR podjęła taką uchwałę. Obecnie w skład RR wchodzą całe trójki klasowe. Kontynuujemy zwyczaj zamieszczania na stronie internetowej informacji o ważnych działaniach, zdarzeniach, zajęciach dodatkowych, spotkaniach i inne dotyczące bieżącej pracy W drugim półroczu zaplanowaliśmy ankietę dla rodziców sprawdzającą, czy wszystkie podjęte kroki dają rezultaty
Mamy nadzieje uzyskać taki efekt: Dziękuję za uwagę.