Wojewoda Wojewoda (łac. palatinus) – w dzisiejszych czasach w Polsce jest to terenowy organ administracji rządowej w województwie i zwierzchnik zespolonej administracji rządowej na terenie województwa. Słowo wojewoda wywodzi się od: "tego, który przewodzi wojskiem" lub "tego, który na wojnę wiedzie", Słowo to już dawno jednak straciło swoje pierwotne znaczenie.
Pozycję organizacyjno-prawną wojewody reguluje obecnie ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie; "Art.7. mówi, że wojewoda jest: przedstawicielem Rady Ministrów w województwie, zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej, organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego, organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym, jeżeli ustawy szczególne tak stanowią,
reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach." "Art.15. mówi, że wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa, a w szczególności: kontroluje wykonywanie przez organy zespolonej administracji rządowej zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa Rady Ministrów, kontroluje wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego i inne samorządy zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej,
dostosowuje do miejscowych warunków szczegółowe cele polityki rządu oraz - w zakresie i na zasadach przewidzianych w ustawach - koordynuje i kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań, zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach, a) dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy,
reprezentuje Radę Ministrów na uroczystościach państwowych i w trakcie oficjalnych wizyt składanych w województwie przez przedstawicieli państw obcych, dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy, wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw,
współdziała z właściwymi organami innych państw oraz międzynarodowych organizacji rządowych i pozarządowych na zasadach określonych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych, przedstawia Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa, wykonuje inne zadania przewidziane w ustawach oraz ustalone przez Radę Ministrów i Prezesa Rady Ministrów."
Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej (art.10). Warto zwrócić uwagę, że sejmik województwa będący organem samorządu województwa nie jest nawet pytany o opinię na temat kandydata mającego objąć stanowisko wojewody. Premier jest też przełożonym wojewody, uprawnionym do kierowania do wojewody zarządzeń i poleceń (art. 11. ust.3). Nadzór nad działalnością wojewody sprawuje Prezes Rady Ministrów i minister właściwy do spraw administracji publicznej. Nadzór ten ma gwarantować przestrzeganie przez wojewodę nie tylko prawa, ale i polityki rządu, rzetelności i gospodarności, przestrzeganie przez niego poleceń i wytycznych otrzymanych od Premiera (art. 11. ust.1 i 2).
Polityka państwa Jedną z największych korzyści polskiego członkowstwa w UE jest prowadzenie do praktyki administracyjnej planowania strategicznego w odniesieniu do działań inwestycyjnych; Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego jest jedną z sześciu strategii rządu przygotowanych w celu pozyskania środków finansowych UE; Narodowy Plan Rozwoju wyznacza cele, kierunki i sposoby wdrażania wszystkich środków UE w tym również na realizacje polityki regionalnej i strukturalnej Polsce;
Strategicznym celem NPR-u jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki zdolnej do długofalowego harmonijnego rozwoju, zapewniającej wzrost zatrudnienia i osiągnięcie spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej z UE na poziomie regionalnym i krajowym; Głównym programem realizującym europejską politykę regionalną w pierwszym okresie polskiego członkowstwa w UE jest Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego.
Jego zasadniczym celem jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z UE;
Przepływ dotacji z UE na rzecz regionów Propozycją dla nowych krajów członkowskich jest podniesienie kwoty środków dla najbiedniejszych regionów UE- większość z nich leży właśnie na terenie nowych państw członkowskich. Konwergencja- 251,3 mld euro na lata 2007- 2013 z : a) 70,6 % dla regionów o wskaźniku PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej UE
b) 5% dla regionów przejściowych (które nie są objęte wsparciem ze względu na efekt statystyczny związany z rozszerzeniem) c) 24% dla państw korzystających z Funduszu Spójności d) 0,4% dla regionów zamorskich Konkurencyjność 48,8 mld euro na lata 2007- 2013 z czego: a) 79% dla regionów nie objętych celem konwergencja
b) 21% dla regionów przejściowych (które nie są objęte wsparciem w ramach celu konwergencja ze względu na wskaźniki gospodarcze) 3. Współpraca terytorialna 7,5 mld euro na lata 2007- 2013 z czego: a) 77% na współpracę przygraniczną b) 19% na współpracę w ramach międzynarodowych stref współpracy c) 4% na europejskie sieci współpracy i wymiany.
Przepływ dotacji z UE Nadmierną uwagę przywiązuje się do wymogu oszczędności. Procedury Komisji Europejskiej są w związku z tym znacznie mniej wydajne w porównaniu do zasad stosowanych przez inne instytucje będące darczyńcami; Z powodu ścisłego przestrzegania zasady oszczędności organizacje aplikujące zmuszone są do dostarczania nadmiernej liczby dokumentów potwierdzających racjonalność wydatków;
Wymogi te nieraz wykraczają poza typowe standardy audytu w sektorze prywatnym i publicznym w poszczególnych państwach członkowskich; W ten sposób ważniejsze staje się spełnianie wymogów na papierze, a nie osiągnięcie celów projektu w terenie; Kary związane z niegospodarnością nakładane na urzędników skutkują zbyt dużą odpowiedzialnością (często w efekcie obciążone są ich prywatne majątki);
Błędy, nawet popełnione w dobrej wierze, prowadzą do daleko idących konsekwencji finansowych; W praktyce powoduje to, że niektóre instytucje zabezpieczają się poprzez rozłożenie tego ryzyka na nawet dwu- i trzykrotnie więcej sygnatariuszy dokumentów, niż jest to konieczne; Beneficjenci są także obciążeni wymogiem dostarczeniem dodatkowych dokumentów potwierdzających wiarygodność samych organizacji oraz projektu;
W ten sposób składanie wniosków aplikacyjnych jest utrudnione a sam proces późniejszej oceny wydłużony; Wniosek wraz ze wszystkimi tymi dokumentami nie gwarantuje ostatecznie jego akceptacji; Często niedopełnienie przesadzonych formalności powoduje jego odrzucenie.
Bariery przepływu środków Wykluczenie wielu mniejszych – często właśnie najbardziej zasługujących na pomoc – organizacji ze względu na brak doświadczenia i wymaganych gwarancji finansowych; Wysoki odsetek wniosków odrzucanych( z reguły na 10 aplikujących 9 odpada); Zbyt wysokie koszty wiążące się z samym złożeniem wniosku (np. jego profesjonalne przygotowanie, przetłumaczenie czy dostarczenie wszelkich niezbędnych analiz i załączników);
Surowe wymogi odnośnie współfinansowania (wymagane są wysokie progi); Zbyt małe możliwości włączenia wkładu rzeczowego w koszty projektów; Nieraz zbyt duże obciążenia finansowe w odniesieniu do zarządzania, raportowania i audytu; Wykluczenie niektórych rodzajów kosztów niezbędnych do realizacji projektów w dłuższym okresie;
Niepewność, czy w ostatniej transzy grantu nie zostaną obcięte środki na podstawie zakwestionowania części wydatków jako niespełniających warunków konkursu oraz na skutek wdrażania tzw. zasady procentowej; Zwłoka w rozpoczęciu projektów sięgająca od roku do dwóch lat oraz opóźnienia w płatnościach, niekiedy powyżej roku; Skomplikowane procedury administracyjne i finansowe; Długie terminy rozliczenia i płatności.