Wprowadzenie do Programu LIFE Kierownik Wydziału ds. Programu LIFE Departament Ochrony Przyrody i Edukacji Ekologicznej Andrzej Muter Kołobrzeg D ZIEŃ INFORMACYJNY LIFE

Kołobrzeg LIFE ??? LIFE projektów Polska 64 projekty LIFE projekty Polska 6 projektów LIFE+ I komponent- przyroda i różnorodność biologiczna II komponent- polityka i zarządzanie w zakresie środowiska III komponent- informacja i komunikacjaLIFE 1. podprogram działań na rzecz środowiska 2. podprogram działań na rzecz klimatu LIFE WCZORAJ … LIFE DZIŚ

Kołobrzeg Budżety narastająco (mln zł)

Kołobrzeg Instrument LIFE+ (podsumowanie) Na 290 złożonych wniosków podpisano 64 umowy, w tym: 37 umów - Przyroda i różnorodność biologiczna 17 umów - Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska 10 umów – Informacja i komunikacja Łączna wartość projektów – 619,9 mln zł Dofinansowanie KE – 79,4 mln EUR / 322 mln zł Dofinansowanie NFOŚiGW – 251 mln zł

Projekt: Czynna ochrona kompleksu priorytetowych siedlisk napiaskowych (6120, 2330) w obszarze Natura 2000 na Pustyni Błędowskiej Kołobrzeg Beneficjenci: Gmina Klucze Termin realizacji: Budżet: Euro Problem środowiskowy: sukcesja naturalna- zarastanie otwartych terenów luźnych piasków i muraw napiaskowych przez sosnę zwyczajną, brzozę brodawkowatą i sztucznie wprowadzone gatunki wierzb - wierzbę piaskową oraz wierzbę ostrolistną (kaspijską) Cel projektu: zapewnienie właściwego stanu ochrony dla największego w Polsce kompleksu suchych muraw napiaskowych (*6120) oraz wydm śródlądowych Przykładowe projekty

Projekt: Instalacja demonstracyjna termicznej utylizacji osadów pościekowych metodą pirolizy Kołobrzeg Beneficjenci: PPUH "FUWI " S.C. Termin realizacji: 2012 – 2015 Budżet: Euro Cel projektu: Uruchomienie pełnego ciągu technologicznego układu termicznej utylizacji osadów metodą pirolizy, w celu wykonania badań wszystkich etapów procesu technologicznego oraz ich oddziaływania na środowisko. Zastosowanie w układzie technologicznym reaktora pirolitycznego FUWI o małych rozmiarach w stosunku do innych ogólnie stosowanych, pozwala na zmniejszenie wymiarów całej linii technologicznej do utylizacji osadów pościekowych, umożliwi to zastosowanie tych urządzeń w małych miastach i wioskach, a jednocześnie utylizację osadów w miejscu ich powstawania. Przykładowe projekty

Projekt: Trzy kampanie integrujące przedsiębiorstwa sektora MSP i ich otoczenie w działaniach na rzecz ochrony środowiska Warszawa, r. Beneficjenci: Stowarzyszenie REFA Wielkopolska Termin realizacji: 2013 – 2016 Budżet: Euro Cel projektu: Wzrost świadomości pracowników MSP odnośnie efektywnego wykorzystania zasobów poprzez zainspirowanie do r. kadry zarządzającej i pracowników firm z 6 branż: budowlanej, drzewnej, samochodowej, drukarskiej, usług osobistych, spożywczej oraz ich otoczenia do działań na rzecz zmniejszenia zużycia zasobów Przykładowe projekty

CELE PROGRAMU LIFE Warszawa, r. wspomaganie zmian wspierających efektywne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz zmian w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, odpornej na zmianę klimatu, a także działań na rzecz ochrony oraz poprawy jakości środowiska, zatrzymania i odwracania procesu utraty różnorodności biologicznej, w tym wspieranie sieci Natura 2000 oraz przeciwdziałanie degradacji ekosystemów, poprawa rozwoju, wprowadzania i realizacji polityki oraz przepisów prawnych Unii w zakresie środowiska i klimatu; podejmowania działań katalizujących, promujących, integrujących oraz włączających kwestie dotyczące środowiska i klimatu do głównego nurtu innych unijnych uregulowań oraz działań sektora publicznego i prywatnego, wspieranie lepszego zarządzania w zakresie środowiska i klimatu na wszystkich poziomach, w tym działań na rzecz większego zaangażowania społecznego, a także wspomagających podmioty regionalne i lokalne, wspieranie wdrożenia 7 unijnego programu działań w zakresie środowiska naturalnego w rozumieniu art. 3 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 1293/2013

LIFE – PODPROGRAMY / PRIORYTETY Warszawa, r. Podprogram LIFEPriorytety Działania na rzecz środowiska Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Przyroda i różnorodność biologiczna Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska Działania na rzecz klimatu Łagodzenie skutków zmiany klimatu Dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu

Warszawa, r. „projekty pilotażowe” - projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla środowiska lub klimatu w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami, i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę, „projekty demonstracyjne” - projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społeczno-ekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach, „projekty dotyczące najlepszych praktyk” - oznaczają projekty, które stosują odpowiednie, efektywne pod względem kosztów i nowoczesne techniki, metody i podejścia, biorąc pod uwagę szczególny kontekst projektu „projekty informacyjne, dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji” - projekty, mające na celu wspieranie komunikacji, rozpowszechniania informacji i zwiększania poziomu świadomości w zakresie podprogramów działań na rzecz środowiska i klimatu T YPY PROJEKTÓW LIFE w rozumieniu art. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE Nr 1293/2013

Kołobrzeg T YPY PROJEKTÓW LIFE Podprogram LIFE Obszar priorytetowyDopuszczalne typy projektów Środowisko Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami Projekty demonstracyjne i pilotażowe Środowisko Przyroda i różnorodność biologiczna Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe (patrz przewodnik) Środowisko Zarządzanie i informacja w zakresie środowiska Projekty informacyjne, dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji Klimat Łagodzenie skutków zmiany klimatu Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe (patrz przewodnik) Klimat Dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu Projekty dotyczące najlepszych praktyk, demonstracyjne i pilotażowe (patrz przewodnik) Klimat Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu Projekty informacyjne, dotyczące zwiększania świadomości i rozpowszechniania informacji

Kołobrzeg Z AANGAŻOWANI W PROJEKT LIFE „ Program LIFE może finansować podmioty publiczne i prywatne.” Art. 23 Rozporządzenia ws. LIFE Każdy podmiot zarejestrowany na terytorium Wspólnoty Europejskiej 1. podmioty publiczne 2. podmioty prywatne o charakterze komercyjnym 3. podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym (w tym organizacje pozarządowe) Beneficjent koordynujący Współbeneficjent (-ci)Współfinansujący Podwykonawca (-cy)

Kołobrzeg LIFE – POZIOM WSPÓŁFINANSOWANIA LIFE+LIFE Typ projektu (z zakresie projektów analogicznych tematycznie) I WPP ( ) II WPP ( ) Projekty podprogramu na rzecz środowiska w tym dotyczące gatunków i siedlisk priorytetowych 50 % 75 % 60 % 75 % 55 % 75 % Projekty podprogramu na rzecz klimatu 50%60 %55 % Projekty zintegrowane, projekty przygotowawcze brak60 % Budowanie potencjału (projekty typu ‘capacity building’) brak100 % Poziom dofinansowania Komisji Europejskiej

Kołobrzeg Instytucja Krajowa NFOŚiGW Instytucja Krajowa NFOŚiGW Agencja Wykonawcza KE (ESAME) Wnioskodawca Ocena formalna Ocena merytoryczna decyzja o współfinansowaniu płatności, sprawozdawczość S KŁADANIE WNIOSKÓW

Kołobrzeg P ROGRAM LIFE Rola NFOŚiGW

Kołobrzeg Rola NFOŚiGW Informowanie; Szkolenie i konsultowanie; Dofinansowanie (unikalny system w Europie); Pomoc w aplikowaniu o środki LIFE i we wdrażaniu projektów LIFE w Polsce

Warszawa, r. Rola NFOŚiGW Program Priorytetowy NFOŚiGW Współfinansowanie Programu LIFE Budżet programu: Dotacje: 200 mln zł Pożyczki: 120 mln zł

Warszawa, r. Rola NFOŚiGW DOTACJA STANDARDOWO: 1)do 30% kosztów kwalifikowanych (kk) / dofinansowanie NFOŚiGW + KE ≤ 90% kk, 2)do 15% kk / dofinansowanie NFOŚiGW + KE w ≤ 75% kk dla spółek prawa handlowego i osób fizycznych prowadzących działalność gosp.; DOTACJA WYJĄTKI: 3)do 35% kosztów kwalifikowanych (kk) / dofinansowanie NFOŚiGW + KE ≤ 95% kk (specyficzne gatunki i siedlisk / zielone gminy / partnerstwo podmiotów sektora finansów publicznych (jako Beneficjent Koordynujący LIFE) i spółek prawa handlowego lub osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, 4)do 40% kk, państwowe jednostki budżetowe w projektach, w których państwowa jednostka budżetowa pełni rolę Beneficjenta koordynującego;

Warszawa, r. Rola NFOŚiGW POŻYCZKA: 1)na zapewnienie wymaganego wkładu własnego w wysokości, która łącznie z dotacją KE i NFOŚiGW pozwoli na sfinansowanie do 95 % kosztów kwalifikowanych; 2)na zachowanie płynności finansowej – nie wyższa niż kwota płatności końcowej ze środków KE. Oprocentowanie: 1% w skali roku

Warszawa, r. LIFE Skąd czerpać informacje?

Skąd czerpać informacje?

Kołobrzeg Skąd czerpać informacje?

Kołobrzeg Skąd czerpać informacje?

Project database

Kołobrzeg Skąd czerpać informacje? Life FOCUS zeszyty tematyczne

Kołobrzeg Life FOCUS zeszyty tematyczne Life BEST PROJECTS najlepsze projekty Skąd czerpać informacje?

Kołobrzeg Life FOCUS zeszyty tematyczne Life BEST PROJECTS najlepsze projekty Life COMPILATIONS coroczne zestawienia projektów Skąd czerpać informacje?

Kołobrzeg Life FOCUS zeszyty tematyczne Life BEST PROJECTS najlepsze projekty Life COMPILATIONS coroczne zestawienia projektów Przewodniki dla wnioskodawców dostępne w jedynie w j. angielskim Skąd czerpać informacje?

Najbliższy nabór LIFE Połowa 2015 r.

Kołobrzeg W IĘCEJ INFORMACJI … Krajowy Punkt Kontaktowy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Komisja Europejska- LIFE Wydział ds. Programu LIFE projekty przyrodnicze tel. (22) projekty środowiskowe tel. (22) , 435 projekty informacyjne tel. (22) , 444