Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu ocenienia, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu ocenienia, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562)

Ust.1 Nauczyciel jest obowiązan y, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, o których mowa w §4 ust. 1 pkt., do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono odchylenia i zaburzenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostaniu tym wymaganiom.

Ust. 3 W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania dostosowanie wymagań edukacyjnych, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia może nastąpić na podstawie tego orzeczenia.

Dostosowanie wymagań odbywa się poprzez zastosowanie odpowiednich: Metod nauczania Form nauczania Warunków lokalowych Pomocy dydaktycznych i sprzętu Sposobów sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia

Spostrzeżenia: niedokładne, trudności w wyodrębnianiu istotnych cech przedmiotów i zjawisk Uwaga: występuje uwaga dowolna i podzielności uwagi, ale na niższym poziomie niż u dzieci w normie intelektualnej Pamięć: dobry poziom pamięci mechanicznej i skojarzeniowej, zarówno świeżej jak i trwałej; słaba pamięć logiczna Mowa: ubogi zasób słów, częste wady wymowy utrudniające kontakt z otoczeniem oraz wpływające na powstawanie zaburzeń emocjonalnych

Myślenie: ma charakter myślenia konkretno- obrazowego, upośledzone jest myślenie abstrakcyjne, gorsza jest zdolność klasyfikowania, ujmowania podobieństw i różnic, uogólniania, abstrahowania, gorsze rozumienie słów, mniejsze zdolności analityczno-syntetyczne, uczniowie mają trudności w wykonywaniu operacji rachunkowych, wnioskowanie cechuje się zmniejszonym krytycyzmem Rozwój emocjonalny: częściej niż u dzieci w normie występuje chwiejność emocjonalna, impulsywność, niepokój, słabsze mechanizmy kontroli

Rozwój społeczny: nieadekwatna i niestabilna samoocena, mniejsze uspołecznienie, gorsza samokontrola i mniejsza odpowiedzialność Rozwój motoryczny: niższy poziom rozwoju małej i dużej motoryki, w tym w szczególności precyzji i szybkości ruchów oraz wykonywania ruchów równoczesnych. Osoby upośledzone umysłowo w stopniu lekkim opanowują umiejętność czytania i pisania, operowania pieniędzmi, posługiwania się komputerem; potrafią troszczyć się o siebie i o innych, dbają o swój wygląd; mogą nauczyć się zawodu i wykonywać go; włączają się w życie społeczne.

Zasada gruntownej znajomości dzieci upośledzonych umysłowo oraz przychodzenia im z racjonalną, specjalistyczną pomocą; Zasada dostosowywania oddziaływań pedagogicznych do możliwości i potrzeb dzieci i młodzieży oraz warunków środowiskowych; Zasada aktywnego i świadomego udziału dziecka w pracy pedagogicznej; Zasada wszechstronnej poglądowości i przykładu; Zasada zintegrowanego oddziaływania pedagogicznego; Zasada trwałości osiągnięć, umiejętności korzystania z nich i dalszego ich stosowania.

Sprawdzić z jakiej odległości i jakiej wielkości litery i przedmioty dziecko widzi Skonsultować się z okulistą w sprawie oceny możliwości wzrokowych dziecka Poznać techniki brajlowskie, jeżeli uczeń się nimi posługuje Zadbać aby tablica była duża, czarna lub ciemnozielona, matowa, gładka i dobrze oświetlona, a kreda miękka – biała lub żółta. Wprowadzić ewentualnie dodatkowe oświetlenie punktowe.

Wyraźnie odczytywać wszystko co jest napisane na tablicy. Przedmioty, o których się mówi, podawać uczniom do obejrzenia, dotknięcia, powąchania, itp. Jeżeli są zbyt duże, stosować modele. Pozwalać uczniom na podchodzenie do oglądanych obiektów, jeżeli im to ułatwia ich poznanie. Zachęcać uczniów do używania lunetek, lup i innych pomocy optycznych. Zwracając się do ucznia niewidomego lub słabo widzącego wymawiać jego imię, aby był pewien, że o niego chodzi.

Zachęcać dziecko do udziału we wszystkich możliwych dla niego zajęciach, a jednocześnie unikać sytuacji, którym uczeń nie może sprostać. Doceniając życzliwą postawę kolegów, dbać by dziecko nie było zbyt uzależnione od innych. Uświadomić zdrowym uczniom możliwości i ograniczenia niewidomego lub słabo widzącego kolegi. Pamiętać, że wiele problemów dziecka wcale nie musi się wiązać z brakiem wzroku lub zaburzeniem widzenia.

Nauczyciel nie powinien: Używać gestykulacji bez wyjaśnień słownych Używać nieprecyzyjnych określeń w rodzaju „Idź prosto”, „Tam połóż” – bez punktów odniesienia. Uczeń może nie kojarzyć, co to oznacza. Dotykać dziecka znienacka, bez uprzedzenia słownego. Stosować „taryfy ulgowej” wobec niepełnosprawnych i obniżać wymagań dotyczących nauki i wychowania.

Zadbać aby uczeń we właściwy sposób korzystał z aparatu słuchowego. Stworzyć w s ali lekcyjnej odpowiednie warunki akustyczne (wyciszyć pomieszczenie, zadbać aby uczniowie nie hałasowali). Uczeń powinien siedzieć w miejscu, z którego może się swobodnie odwracać w stronę kolegów. Zwracać się do ucznia bezpośrednio, utrzymując kontakt wzrokowy. Umożliwić mu czytanie z ust. Twarz nauczyciela powinna być dobrze oświetlona, nic nie powinno jej zasłaniać.

Mówić do ucznia w naturalny dla siebie sposób, tylko nieco spowalniając wypowiedź, brać pod uwagę to, że uczeń może nie rozumieć pewnych słów. Unikać pytania ucznia czy rozumie, co się do niego mówi. Zwracać się do ucznia zdaniami, a nie wyrazami – uczeń może częściowo domyślać się z kontekstu. W miarę możliwości, bez naruszania potrzeb innych uczniów, ograniczyć poruszanie się po klasie, gestykulowanie, poruszanie głową. Często stosować pokaz, wykorzystywać pomoce dydaktyczne.

Pamiętać, że uczniowi z wadą słuchu bardzo pomagają różnego rodzaju notatki sporządzane przez nauczyciela i kolegów, napisy. Zadbać aby uczeń był aktywny. Zachęcać ucznia do zadawania pytań, proszenia o wyjaśnienie. Stosować odpowiedni system oceniania. Uczniów pełnosprawnych zapoznać z problemami i ograniczeniami wynikającymi z wady słuchu.

Umożliwić uczniowi niepełnosprawnemu wykazanie się swoimi mocnymi stronami. Zachęcać go do udziału w różnych formach zajęć pozalekcyjnych. Z wyprzedzeniem informować ucznia o wymaganiach, zakresie materiału, planowanym temacie lekcji. Pamiętać, że nie wszystkie problemy ucznia wynikają z wady słuchu.

Niektóre techniki pracy z dzieckiem nadpobudliwym w szkole: -właściwe usadowienie ucznia w klasie -pobudzanie uwagi dziecka - poprawianie zdolności słuchania - skuteczne wydawanie poleceń - kontrola notatek po zakończeniu zajęć

Właściwe usadowienie ucznia w klasie - ławka nadpobudliwego dziecka usytuowana w pobliżu nauczyciela (jego biurka lub tablicy) - dziecko posadzone plecami do reszty kolegów - nigdy nie sadzamy dziecka z ADHD przy oknie - w towarzystwie dobrych uczniów (ale nie najlepszych przyjaciół) - usadzenie z tyłu klasy, jeśli dziecko potrzebuje dużo przestrzeni (w takiej sytuacji nauczyciel co 5 minut podchodzi do ucznia i sprawdza, jak postępuje praca) - jasne określenie granic przestrzennych (ławka, przestrzeń gdzie dziecko może się poruszać)

Pobudzanie uwagi dziecka - zadania i nauczane treści powinny być przekazywane w szybki, skrótowy, reporterski sposób - powinny być też prezentowane w „małych dawkach” - aby zmobilizować dziecko do skupienia się można wykorzystać zegarek albo kuchenny minutnik do odmierzania czasu, w którym ma być wykonane zadanie - szybka, najlepiej natychmiastowa kontrola poprawności wykonania zadań - zamiast długich sesji ćwiczeniowych przygotowanie większej liczby krótszych i bardziej intensywnych okresów ćwiczeń - urozmaicanie zadań, przeplatanie mniej interesujących fragmentów ciekawszymi - wykorzystanie materiałów, którymi można manipulować, dotknąć je - organizowanie aktywności angażujących ucznia jak np. czynna dyskusja - ilustrowanie materiału schematami, podawanie uczniom różnych metod mnemotechnicznych, wierszyków, powiedzonek

Poprawianie zdolności słuchania - przygotowanie krótkich instrukcji, złożonych z prostych krótkich zdań - powtarzanie instrukcji tak często jak to jest potrzebne - nakłanianie uczniów do wielokrotnego powtarzania instrukcji po jej usłyszeniu - w ten sposób rozwija się umiejętność słuchania i zapamiętywania - informowanie uczniów o tym, że komunikuje się ważne wiadomości (np. „to jest ważne, proszę słuchać”, „to będzie na sprawdzianie”, itp. ) - korzystanie z pomocy wizualnych dla wzmocnienia przekazu ustnego

Skuteczne wydawanie poleceń - wybierz polecenie, na którym ci zależy i które jesteś gotowa wyegzekwować - wybierz polecenie, na którym ci zależy i które jesteś gotowa wyegzekwować - podejdź do dziecka - zdobądź jego uwagę (dotknij go, spójrz w oczy, zawołaj po imieniu) - wydaj jednoznaczne polecenie w 2-3 słowach - powtórz polecenie tyle razy ile założyłaś, poproś by dziecko je powtórzyło - dopilnuj wykonania polecenia (nie odchodź od dziecka zanim nie skończy)

Kontrola notatek po zakończeniu zajęć Kontrola notatek po zakończeniu zajęć Warunkiem skutecznego współdziałania nauczycieli i rodziców jest między innymi przepływ informacji o tym, co działo się w szkole i jak dziecko ma się przygotować na kolejne zajęcia. Nauczyciel musi dopilnować, żeby notatki w zeszycie były kompletne, a w szczególności aby zawierały: Warunkiem skutecznego współdziałania nauczycieli i rodziców jest między innymi przepływ informacji o tym, co działo się w szkole i jak dziecko ma się przygotować na kolejne zajęcia. Nauczyciel musi dopilnować, żeby notatki w zeszycie były kompletne, a w szczególności aby zawierały: - notatki z lekcji (jeśli dziecko nie jest w stanie jej zapisać może być skrócona) - notatki z lekcji (jeśli dziecko nie jest w stanie jej zapisać może być skrócona) - zapisaną pracę domową zarówno ustną jak i pisemną (jeśli nic nie jest zadane – formułę „nic do zrobienia”) - informację o wszelkich nietypowych sytuacjach (np. planowana wycieczka, akademia na którą trzeba się ubrać odświętnie) - datę sprawdzianu i wymagany zakres materiału.