Ci ą g ł o ść dyskursu, ostatni zainicjowany przez prezesa PZU

 System szkó ł na wielu poziomach: w łą czenie przedszkoli w system nauczania pocz ą tkowego, szko ł y podstawowe, gimnazja, zasadnicze szko ł y zawodowe, technika zawodowe, licea profilowane, licea ogólnokszta ł c ą ce, szkolnictwo wy ż sze na sub- poziomach: studia licencjackie, studia magisterskie, studia podyplomowe, studia doktoranckie  System doskonalenia zawodowego (szkolenie ustawiczne)  Nowe idee w systemie edukacji : a. Kszta ł cenie ca ł o ż yciowe (LLL- life-long learning) b. Łą czenie praktyki zawodowej z uczeniem si ę teoretycznym (inspiracje systemem tzw. dualnym) c. Dro ż ne kana ł y przej ś cia mi ę dzy poszczególnymi poziomami systemu edukacji d. Obiektywne sprawdziany wiedzy (zewn ę trzne testy) i umiej ę tno ś ci (certyfikaty) e. Europejskie i krajowe ramy kwalifikacji

Edukacja jako dopasowuj ą ca swoj ą ofert ę do potrzeb rynku pracy Mechanizm nap ę dzaj ą cy: motywacja oparta na oczekiwanych korzy ś ciach Oczekiwania pracodawców wobec systemu edukacji:

 Pracodawcy poszukuj ą cy pracowników obserwuj ą u kandydatów: a. znacznie braki kompetencyjne zawodowe (po ł owa przypadków), b. w 42% przypadków s ł abo ść w zakresie umiej ę tno ś ci zawodowych niespecyficznych (tj. zdolno ść do samoorganizacji pracy, przejawianie inicjatywy, rozplanowanie i terminowa organizacja dzia ł a ń, skuteczne d ąż enie do celów) c. braki kompetencji mi ę kkich u kandydatów (38% wskaza ń ) w zakresie kompetencji spo ł ecznych tj. s ł abe umiej ę tno ś ci w kontaktach interpersonalnych z klientami, wspó ł pracownikami, prze ł o ż onymi

 Pracodawcy: finansowanie (szkolenia firmowe – niskoprzenoszalne)  Pa ń stwo: edukacja uniwersalna, inwestowanie w kapita ł ludzki  Pracownicy i kandydaci (dylematy poznawcze)  Przerzucanie kosztów  Kszta ł cenie w ą sko- i szerokoprofilowe  Perspektywa krótko- i d ł ugookresowa

 Inercja instytucjonalna edukacji publicznej  Zastane interesy podmiotów systemu edukacyjnego (nauczyciele, w ł adze lokalne, wy ż sze uczelnie,  Powolne przyswajanie nowych koncepcji  Niew ł a ś ciwe rozeznanie tendencji w popycie na prac ę  Rola klimatu spo ł ecznego wokó ł koniecznych zmian

Dlaczego ludzie d ążą do zdobycia wykszta ł cenia ? Czy licz ą przede wszystkim na: XI 1993 (1,4)X 2002 (1,7)IV 2004 (1,7)IV 2007 (1,5)IV 2009 (1,46) Suma wskaza ń procentowych Motywy zwi ą zane z pozycj ą zawodow ą na rynku pracy Motywy zwi ą zane ze sposobem ż ycia Trudno powiedzie ć 11112

 pa ń stwowo – centralistyczne,  demokratyczne  liberalno – rynkowe

 Politycy  Nauczyciele, w tym akademiccy  Administracja rz ą dowa i samorz ą dowa  Klienci systemu edukacji (poprzez sk ł onno ść do podejmowania nauki, zaanga ż owanie finansowe, inicjatywy spo ł eczne)  Wp ł yw Komisji Europejskiej (programy i ś rodki funduszy strukturalnych)

 Łą czenie paradygmatu reformy pa ń stwowo- centralistycznej i liberalno-rynkowej  Zmniejszenie nak ł adów bud ż etowych na edukacje z 7,64% w roku 1996 do 4,5% w roku 2009  Prywatyzacja w szkolnictwie wy ż szym, dopuszczenie prywatyzacji na wszystkich poziomach nauczania 

Brak pieniędzy na edukację w gospodarstwach domowych: Źródło: Wądłowska K, 2011/CBOS Nie starczy ł o pieni ę d zy na: XI 1995 IV 1996 X 1996 X 1997 IV 2002 IV 2003 III 2005 III 2006 III 2010 III 2011 w procentach wydatki zwi ą zane z nauk ą, kszta ł cen iem

 % absolwentów szkó ł podstawowych podejmuj ą cych nauk ę w zasadniczych szko ł ach zawodowych, kszta ł cenie w ą skoprofilowe dla potrzeb przemys ł u  System scholarny (inne: career education, dualny), szko ł y przyzak ł adowe, warsztaty szkolne  Udzia ł szkól zawodowych w liczbie absolwentów: 1990/ ,0%, 2001/ ,8%  Reforma od 1999 a. Zmiana kszta ł cenia w kierunku szerokich profili, dla potrzeb gospodarki us ł ugowej b. Przesuniecie odpowiedzialno ś ci na w ł adze lokalne (starostwa powiatowe, lokalny rynek pracy) c. Ograniczona komercjalizacja d. Program praktyk u pracodawców kosztem ograniczenia nauki zawodu w warsztatach szkolnych e. Centra Kszta ł cenia Ustawicznego, Centra Kszta ł cenia Praktycznego

W roku akademickim 1990/ ,8 tys. studentów, wszyscy w uczelniach publicznych, W roku akademickim 2000/2001 ponad 1,5 mln studentów, w tym prawie 1/3 w szkolnictwie niepublicznym, W w roku akademickim ponad 1,9 mln studentów, w tym ponad 33%. w szko ł ach niepublicznych Rozwój studiów podyplomowych (równie ż po studiach licencjackich): a. w roku akademickim 1990/ s ł uchaczy b. w roku akademickim 2000/ c. w roku akademickim 2005/2006 –

 Studia dost ę pne dla mniej zamo ż nej m ł odzie ż y  Poprawa wska ź nika skolaryzacji  Znaczenie szkó ł wy ż szych dla mniejszych miejscowo ś ci

 Nadmierny wzrost studiów zaocznych  Rozwarstwienie jako ś ci kszta ł cenia: szko ł y publiczne i prywatne  Obni ż anie standardów kszta ł cenia (nieprzestrzeganie tzw. minimum kadrowego, ograniczona realizacja standardów nauczania, brak w ł a ś ciwie wyposa ż onych bibliotek, plaga plagiatów, rozwój nielegalnej bran ż y pisania prac dyplomowych)  Konkurencja mi ę dzy segmentem prywatnym i publicznym (teza Anny Buchner – Jeziorskiej o odmiennych strategiach konkurencji)

 Dwie struktury akredytacyjne PKA i UKA  5 letnie akredytacje, 3 letnie akredytacje, warunkowe i bezwarunkowe,  Odmienno ść podej ś cia: elementy samo-ewaluacji, elementy jako ś ci kszta ł cenia

 50% studentów neguje znaczenie marki dyplomów (badanie Buchner – Jeziorskiej)  pracodawcy zwracaj ą uwag ę mark ę dyplomu: wy ż ej cenione dyplomy wydawane przez uczelnie publiczne (zaufanie do rzetelno ś ci mechanizmów selekcyjnych na tych uczelniach) – badanie ISS UW – Krawczyk -Radwan

 3 poziomy studiów wy ż szych: przymus  Krajowe Ramy Kwalifikacji: wiedza, umiej ę tno ś ci i inne kompetencje (spo ł eczne, mi ę kkie, postawy, rozumienie warto ś ci i norm zawodu), ich przechodnio ść  Ministerialne standardy nauczania  Obietnica powo ł ania „flagowych” uczelni  Warunki powo ł ywania nowych kierunków studiów  Krytyka podej ś cia ze strony nauczycieli akademickich:

 Pierwszy: wy ż sze studia zawodowe, uzyskiwane w miar ę szybko, praktycznie zorientowane  Drugi poziom - studia magisterskie, bardziej elastyczne, oparte na po łą czeniach mi ę dzydyscyplinarnych  Trzeci poziom : studia doktoranckie jako przygotowuj ą ce do roli zawodowej pracownika naukowo - badawczego

Wyszczególn ienie Formy edukacji Status na rynku pracy Kszta ł cenie formalne (szko ł y dla doros ł ych) Wszystkie formy zorganizowanego szkolenia poza systemem szkolnym) Samo- kszta ł cenie Pracuj ą cy6,926,331,0 Bezrobotni6,28,019,5 Nieaktywni zawodowo 2,13,014,0 Ogó ł em5,518,625,4

 Ma ł e i ś rednie przedsi ę biorstwa nie potrafi ą oszacowa ć swojego zapotrzebowania na umiej ę tno ś ci pracowników, których nale ż a ł oby szkoli ć  Spodziewany wysoki koszt szkole ń  Opinia, ż e dzia ł ania edukacyjne i szkoleniowe nie przek ł adaj ą si ę na wzrost wydajno ś ci pracy  Ma ł e firmy wol ą przyjmowa ć do pracy osoby, które posiadaj ą ju ż okre ś lone kwalifikacje ni ż inwestowa ć w nie  Opinii w ł a ś cicieli i mened ż erów MiS firm nie ró ż nicuje to czy s ą one innowacyjne czy nieinnowacyjne

Niezale ż nie od tego, czy Pan(i) pracuje czy nie, czy aby dosta ć prac ę lub zmieni ć prac ę na lepsz ą, by ł (a)by Pan(i) sk ł onny(a): Odpowiedzi twierdz ą c w ś ród: ogó ł u badanych badanych zatrudnionych poszukuj ą cych pracy W procentach przekwalifikowa ć si ę, nauczy ć nowego zawodu 61,571,283,1 wykorzysta ć swój wolny czas na nauk ę, zwi ę kszanie kwalifikacji 56,967,174,4

 Podejmowanie studiów jest coraz mniej uwarunkowanie statusem rodziców  W 2005 r. ponad 86% dzieci pochodz ą cych z rodzin, w których rodzice legitymowali si ę wykszta ł ceniem wy ż szym, studiowa ł o.  Gdy rodzice posiadali wykszta ł cenie podstawowe, studiuj ą cych dzieci by ł o oko ł o 39%.  Zmniejszajcie si ę ró ż nice ilo ś ciowe pozornym wska ź nikiem wyrównywania szans edukacyjnych dzieci z rodzin o zró ż nicowanych statusach edukacyjnych?  Czynniki interweniuj ą ce: znaczenie zró ż nicowania poziomu szkó ł wy ż szych w Polsce i rozpowszechnienie si ę zjawiska studiowania zagranic ą.  Studia na uczelniach publicznych selekcjonuj ą ce pozytywnie kandydatów z rodzin o wy ż szym statusie ekonomicznym