Warszawa, 10 grudnia 2015 r. Ramy współpracy Policji i instytucji systemu wdrażania w zwalczaniu nadużyć finansowych

Plan prezentacji Współpraca szkoleniowa Cele powołania grupy Kalendarium prac grupy

Współpraca szkoleniowa 1. Konstancin-Jeziorna 2007 r. :  Cykl szkoleń przedstawicieli Policji oraz przedstawicieli instytucji zaangażowanych we wdrażanie ZPORR  Zapoznanie przedstawicieli Policji w regionach z systemem zarządzania i kontroli ZPORR (w tym ryzyka wystąpienia naruszeń prawa)  Przeszkolenie pracowników instytucji zaangażowanych we wdrażanie ZPORR w zakresie praktyk oszustw i nadużyć finansowych

Współpraca szkoleniowa

4. Olsztyn maj 2012 r.  Konferencja: „Kontrola i nieprawidłowości w wydatkowaniu środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności  Współpraca organów ścigania z jednostkami kontrolnymi na rzecz zwalczania przestępczości na szkodę Unii Europejskiej 5. Poronin wrzesień 2014 r.  Odprawa Naczelników wydziałów dw. z przestępczością gospodarczą oraz Naczelników wydziałów dw. z korupcją KW Policji 6. Kraków czerwiec 2015 r.  Konferencja „Kontrola i nieprawidłowości w wydatkowaniu środków funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności ”  Zwalczanie przestępstw na szkodę funduszy europejskich

Grupa robocza – ramy na perspektywę  W dniu 7 listopada 2014 r. Przewodniczący Międzyresortowego Zespołu do Spraw Zwalczania Nieprawidłowości Finansowych na Szkodę RP lub UE powołał Decyzją nr 3/2014 Grupę roboczą do spraw przeciwdziałania nadużyciom finansowym w funduszach polityki spójności.

Grupa robocza – ramy na perspektywę Podmioty tworzące grupę (wymienione w Decyzji) MIiRMFMSWMSKGPPGCBAUOKiKUZP KSSIP- 2 reprezentan tów w charakterze ekspertów

 Cel 1: wypracowanie warunków przekazywania danych dotyczących beneficjentów funduszy unijnych pomiędzy instytucjami zarządzającymi tymi funduszami a innymi instytucjami mającymi uprawnienia kontrolne oraz dochodzeniowo-śledcze Sposób realizacji celu: -organizacja posiedzenia roboczego (lub kilku posiedzeń) przedstawicieli PG, UOKiK, KGP, CBA oraz krajowych IZ PO i IK RPO w sprawie określenia zakresu danych niezbędnych w procesie ustalania nadużyć finansowych oraz możliwości i sposobu ich przekazywania; -możliwość centralizacji danych o beneficjentach skontrolowanych przez UZP i IA i ich dystrybucja przez Sekretariat Grupy (ryzyko nadużyć). Cel powołania Grupy

Zapotrzebowanie IZ:  otrzymywanie informacji o beneficjentach PO, odnośnie których toczą się postępowania prokuratorskie: doświadczenia od grudnia 2012 r.: określenie kwotowe informacji, prośba PG (odpowiedź prokuratorów po części uznaniowa), strukturyzacja informacji zależna od informującego podmiotu (czasem dwa ogólne zdania, czasem dokładne dane), uaktualnienia informacji (uznaniowe), potrzeby instytucji: dokładne określenie kierunku dochodzenia, dane odnośnie konkretnych projektów obciążonych podejrzeniem nieprawidłowości (ew. wstrzymanie certyfikacji), informacja uaktualniania (lub możliwość jej uaktualniania przez konkretny IZ aż do momentu informacji o decyzji Sądu o przyjęciu do rozparzenia lub odrzuceniu lub o umorzeniu prokuratorskim), konieczność wiedzy o każdej sprawie korupcyjnej z udziałem urzędników NSRO/UP,  trudności/przeszkody: jak zapewnić regularne przekazywanie wystandaryzowanej informacji o podmiotach realizujących projekty współfinansowane z funduszy UE, kwestia momentu w którym informacja może być już przekazana (brak przeszkód formalno-prawnych), kwestia możliwości centralizacji informacji prokuratorskich. Przekazywanie danych. Analiza doświadczeń

Zapotrzebowanie IZ:  otrzymywanie informacji o beneficjentach PO, zatrzymanych w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa - upublicznienie podejrzeń nadużycia/korupcji: doświadczenia: zatrzymania CBA, ABW, Policji i natychmiastowa reakcja OLAF/KE; potrzeby instytucji: IZ mają zapotrzebowanie na informacje w powyższym zakresie w dniu zatrzymania lub maksymalnie następnego dnia – informacja ta powinna być szersza niż przedstawiona w mediach, gdyż powinna zawierać także wskazanie projektów (lub pozwolić na identyfikację projektów przez IZ), których wydatki mogły być poniesione w sposób nieprawidłowy na skutek praktyk przestępczych lub korupcyjnych;  trudności/przeszkody: kwestia tajemnicy śledztwa, konieczność ustalenia możliwości centralizacji wiedzy o przeprowadzonych zatrzymaniach. Przekazywanie danych. Analiza doświadczeń cd.

Cel 2: wypracowanie zasad współpracy pomiędzy instytucjami systemu wdrażania funduszy UE a organami dochodzeniowo-śledczymi w sytuacji powzięcia informacji przez te organy o możliwości wystąpienia nadużycia finansowego Przykład sytuacji pozyskania przez Policję informacji o podejrzeniu wystąpienia nieprawidłowości w projekcie:  konieczność potwierdzenia współfinansowania zakresu rzeczowego projektu, odnośnie którego pozyskano informację;  konieczność ustalenia kolejności prowadzenia czynności kontrolnych lub dochodzeniowych;  odrębny tryb postępowania w sytuacji podejrzenia nadużyć i podejrzenia korupcji;  dostęp Policji do bazy informatycznej - bariery w ustawie o Policji i rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych;  ograniczony zasób informacji w systemie informatycznym i informacji publikowanej na stronach MIiR – szkolenie w Poroninie. Zasady współpracy z instytucjami dochodzeniowo-śledczymi

Cel 3: wypracowanie warunków prowadzenia konsultacji pomiędzy instytucjami zarządzającymi a organami dochodzeniowo-śledczymi w zakresie implementowanych w ramach programów operacyjnych mechanizmów zapobiegających oszustwom i nadużyciom finansowym Konsultacje dokumentów IZ

Wytyczne MIR w zakresie kontroli realizacji programów operacyjnych na lata Rozdział 11 Środki zwalczania nadużyć finansowych Obowiązek IZ opracowania dokumentu w zakresie zapobiegania korupcji i nadużyciom finansowym. Wersja elektroniczna przekazywana jest do sekretariatu Grupy roboczej do spraw przeciwdziałania nadużyciom finansowym. Możliwość opracowania kilku dokumentów dla PO obejmujących minimalny zakres wskazany w wytycznych Konsultacje dokumentów IZ

Cel 4: wymiana wiedzy i doświadczeń w zakresie wykrywania i zwalczania nadużyć finansowych w ramach konferencji, seminariów i szkoleń organizowanych dla grup docelowych zdefiniowanych przez uczestników prac grupy. Działania wykraczające poza prace Grupy, choć tematycznie powiązane: dnia 4 lutego 2015 r. zorganizowana została przez DG REGIO konferencja w Warszawie, gdzie przedstawiciele IZ i innych zaproszonych instytucje mieli okazję zapoznać się z oczekiwaniami Komisji Europejskiej w zakresie realizacji zobowiązań wynikających z art. 125 ust. 4 lit c rozporządzenia ogólnego; w ramach grupy roboczej Fraud Prevention COCOLAF, IK zgłosiła zapotrzebowanie na opracowanie pogłębionego dokumentu pn. Narodowa strategia przeciwdziałania nadużyciom w praktyce; dnia 26 listopada 2014r. zostało w MIR zorganizowane szkolenie, które prowadzili pracownicy CBA, dotyczące szeroko rozumianej kwestii korupcji. Szkolenia i konferencje

Kalendarium prac Grupy Spotkania Grupy roboczej do spraw przeciwdziałania nadużyciom finansowym w funduszach polityki spójności:  I spotkanie plenarne (podjęcie uchwały 1/2015 ws. przyjęcia regulaminu pracy Grupy oraz ogólna prezentacja Grupy)  II spotkanie plenarne grupy: -prezentacje członków Grupy (IZ PO IiŚ oraz IZ PO KL) w zakresie doświadczeń z nadużyciami finansowymi w ramach PO; -prezentacja stanowiska Prokuratury nt. zakresu współpracy z IZ odnośnie wymiany informacji dotyczącej podmiotów objętych postępowaniem lub czynnościami operacyjnymi; -dyskusja nt. stworzenia punktów informacyjnych („oficerów kontaktowych”) w instytucjach zarządzających (kontakt telefoniczny, mailowy) w celu usprawnienia wymiany informacji między IZ a organami ścigania nt. oszustw/nadużyć finansowych

Kalendarium prac Grupy cd.  I spotkanie robocze - szkolenie UOKiK w zakresie przeciwdziałania zmowom przetargowym - udział wzięli przedstawiciele IZ PO i IZ RPO  II spotkanie robocze - spotkanie z przedstawicielami PG ws. określenia zakresu danych niezbędnych w procesie ustalania nadużyć finansowych oraz możliwości i sposobu ich przekazywania - udział wzięli przedstawiciele IZ PO  III spotkanie robocze - szkolenie CBA w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom korupcyjnym - udział wzięli przedstawiciele IZ RPO  sekretariat Grupy rozesłał listę „oficerów kontaktowych” w poszczególnych IZ do służb dochodzeniowo-śledczych i instytucji kontrolnych (PG, MSW, CBA, UOKiK, UZP, KGP) – przykład współpracy w ramach RPKP.

Kalendarium Grupy cd.  III spotkanie plenarne: -pakty uczciwości jako narzędzie zwalczania nadużyć w zamówieniach publicznych – prezentację wygłosił przedstawiciel Fundacji im. Stefana Batorego; -rola przyszłej Prokuratury Europejskiej w zwalczaniu przestępstw na szkodę interesów finansowych Unii – prezentację wygłosił przedstawiciel Prokuratury Generalnej.

Kwestia wykrywania oszustw (kontrola) 1.Niewystarczalność kontroli w procesie wykrywania oszustw i korupcji (działań zamierzonych) – brak narzędzi o charakterze dochodzeniowo- śledczym w procesach kontroli IZ 2.Punkt styczny kontroli IZ i dochodzeń/postępowań – „wstępne ustalenie administracyjne lub sądowe”: wynik kontroli, decyzja o odrzuceniu wniosku o dofinansowanie, decyzja o odmowie refundacji wydatków, decyzja o odmowie rozliczenia wydatków w ramach udzielonej zaliczki, decyzja o rozwiązaniu umowy o dofinansowanie, decyzja o zmniejszeniu dofinansowania, ale też postanowienie o wszczęciu postępowania przez organy ścigania 3.Podejrzenie nadużycia finansowego ustalane w trakcie kontroli prowadzi do złożenia zawiadomienia w ramach wypełniania obowiązku z art. 304 kpk – a organy uprawnione potwierdzają bądź nie wystąpienie działań zamierzonych, sankcjonowanych ustawą kodeks karny lub kodeks karny skarbowy 4.Instytucje dokonują korekt finansowych (odebranie, pomniejszenie dof., wpis do rejestru podmiotów wykluczonych)

Kwestia wykrywania oszustw (organy doch.-śledcze) 1.Otrzymanie zawiadomienia obywatelskiego 2.Prowadzenie czynności niezależnych od kontroli IZ, objętych tajemnicą śledztwa, brak szybkiego dostępu do danych dotyczących projektów i beneficjentów – chociaż dane takie są w pewnym zakresie publikowane 3.Organy dochodzeniowo-śledcze ani sądy nie mają obowiązku informowania o postępowaniach, dochodzeniach i sprawach sądowych prowadzonych przeciwko podmiotom, które są beneficjentami funduszy unijnych (chyba, że instytucje są stroną w sprawie) 4.IZ mają obowiązek skorygowania wydatków nieprawidłowo poniesionych (w tym wydatków poniesionych z naruszeniem prawa wspólnotowego lub krajowego), dlatego informacja o postępowaniach jest dla nich konieczna 5.Brak korekt wydatków nieprawidłowo poniesionych w perspektywie może skutkować stwierdzeniem przez KE błędu systemowego i nakładaniem korekt netto

Dziękuję za uwagę! Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4