Instytucje ochrony środowiska w Polsce Stanowienie prawa i ustawy Polityka ekologiczna państwa Instytucje ochrony środowiska Organizacje pozarządowe

Kto zajmuje się ochroną przyrody w Polsce? Prawo o ochronie przyrody stanowi Sejm i Senat. Minister Środowiska wykonuje ustawy oraz  wydaje rozporządzenia dotyczące ochrony przyrody i ochrony środowiska. Niektóre rozporządzenia (np. o powołaniu parku narodowego) wydaje Rada Ministrów czyli rząd.

Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. stanowi, że Rzeczypospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju oraz wskazuje, iż ochrona środowiska jest obowiązkiem obywateli i władz publicznych. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska.

Polityka ekologiczna RP Najważniejszym i nadrzędnym dokumentem dotyczącym spraw związanych z ochroną środowiska jest polityka ekologiczna państwa. Uchwala ją Sejm na wniosek Rady Ministrów.

Polityka ekologiczna RP W Polsce przyjęto Politykę Ekologiczną Państwa, zawartą w uchwale sejmu RP z dnia 8 maja 2003 r. (M.P. z 2003 r. Nr 33, poz. 433) na lata 2003 – 2006 (z uwzględnieniem perspektyw na lata 2007 – 2010). Program wykonawczy do Polityki ekologicznej państwa obejmuje lata 2010 i 2025.

Ustawy o ochronie środowiska w Polsce Obowiązek ochrony środowiska reguluje ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62 poz. 627 z późniejszymi zmianami).

Prawo ochrony środowiska Ustawa - Prawo ochrony środowiska stwierdza, że polityka ekologiczna państwa ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony środowiska.

Ustawy o ochronie środowiska w Polsce Obowiązek ochrony środowiska reguluje również ustawa z dnia z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody

Ustawy o ochronie środowiska w Polsce Obowiązek ochrony środowiska reguluje również ustawa z dnia 31 stycznia 1980 roku o ochronie i kształtowaniu środowiska

Ochrona i kształtowanie środowiska Instrumentami oddziaływującymi na środowisko są m.in.: Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. Nr 80 poz. 717); Procedura Oceny oddziaływania na środowisko (przeprowadzana jest, gdy przedsięwzięcie może zawsze znacząco albo potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko).

Ministerstwo Środowiska W Ministerstwie Środowiska szczególnie odpowiedzialny za sprawy ochrony przyrody jest Główny Konserwator Przyrody (podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska) . W województwach kompetentną władzą jest wojewoda i pracujący w urzędzie wojewódzkim Wojewódzki Konserwator Przyrody.

Główny Konserwator Przyrody bezpośrednio nadzoruje realizację zadań wynikających m.in. z ustaw: o ochronie przyrody; prawo ochrony środowiska; ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r.; o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r. Nr 36, poz. 233); koordynuje proces organizowania i funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000.

Organy doradcze Organy doradcze: Państwowa Rada Ochrony Przyrody (złożona z wybitnych naukowców i specjalistów) oraz wojewódzkie komisje ochrony przyrody. Na szczeblu gminnym o sprawach ochrony przyrody decydują: rada miasta i rada gminy, a wykonują ją: prezydent miasta, burmistrz i wójt.

Państwowa Rada Ochrony Przyrody PROP jest organem bez władzy wykonawczej (opiniodawczo-doradcza), odpowiedzialna za ochronę przyrody naturalnej. Działa bezpośrednio przy Ministrze Środowiska. Wyraża własne poglądy i wysyła wnioski do wybranych podmiotów. Sama Rada składa się z czterdziestu członków wybranych przez Ministra Środowiska. Każdy z nich obejmuje urząd przez okres pięciu lat.

Organy doradcze gminy funkcjonują wydziały (referaty) Ponadto w urzędzie miasta i urzędzie gminy funkcjonują wydziały (referaty) ochrony środowiska (mogą nazywać się różnie), podobne organy są również na szczeblu powiatowym.

Organizacje pozarządowe Poza organami państwowymi ochroną przyrody zajmują się organizacje pozarządowe, czyli stowarzyszenia obywateli, które nie są finansowane z budżetu państwa. Organizacji takich jest wiele.

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Nowa instytucja (2008 r.) ma zarządzać obszarami Natura 2000, wydawać decyzje środowiskowe przy budowie autostrad i kontrolować wpływ nowych inwestycji na przyrodę. Powstała z połączenia jednostek, które do tej pory zajmowały się ochroną środowiska, w tym z Wydziałów Ochrony Środowiska w Urzędach Wojewódzkich. 16 regionalnych dyrekcji ochrony środowiska.

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Zadania Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska:   - współudział w realizacji polityki ochrony środowiska w zakresie ochrony przyrody i kontroli procesu inwestycyjnego; - kontrola odpowiedzialności za szkody w środowisku; - gromadzenie danych i sporządzanie informacji o sieci Natura 2000 i innych obszarach chronionych oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; współpraca z organami samorządu terytorialnego w sprawach ocen oddziaływania na środowisko i ochrony przyrody; - współpraca z organizacjami ekologicznymi.

Najstarsza organizacja ekologiczna na świecie, założona przez Johna Muira, 1892 roku w USA. Obecnie liczy około 1,3 mln członków, realizuje wiele inicjatyw, programów i warsztatów. http://www.sierraclub.org/

WWF powstała w 1961 roku jako organizacja ekologiczna o charakterze międzynarodowym. http://www.wwf.org/

Greenpeace to międzynarodowa organizacja pozarządowa, działająca na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Organizacja koncentruje swoje działania na najbardziej istotnych, globalnych zagrożeniach dla bioróżnorodności i środowiska.

Polskie organizacje pozarządowe http://www.klubgaja.pl/ http://www.polskiklubekologiczny.org/ http://www.lop.pl/

Instytut na Rzecz Ekorozwoju Społeczny Instytut Ekologiczny Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju Fundacja na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii Arka Fundacja Ekologiczna

Organizacje pozarządowe Organizacje pozarządowe wyspecjalizowane w ochronie przyrody  prowadzą badania naukowe, opracowują plany i projekty, realizują praktyczne przedsięwzięcia polegające na ochronie konkretnych miejsc lub gatunków, zakładają własne rezerwaty i popularyzują ochronę przyrody.

Organizacje pozarządowe Organizacje te dzięki samodzielnie zdobywanym funduszom, angażowaniu wybitnych specjalistów, doświadczeniu własnych działaczy i aktywności członków mogą zrobić dla ochrony przyrody znacznie więcej (szybko i skutecznie), niż jakikolwiek organ administracji państwowej. To one w demokratycznym państwie powinny zajmować się wykonywaniem większości zadań związanych z ochroną przyrody.

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Ministerstwo Środowiska;  Główny Inspektorat Ochrony Środowiska;  Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; Ekofundusz; Bank Ochrony Środowiska; Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie.

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Na terenie woj. podkarpackiego – m. Rzeszów Podkarpacki Urząd Wojewódzki. Wydział Środowiska i Rolnictwa; Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Departament Rolnictwa i Środowiska;  Urząd Miasta Rzeszowa;

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Starostwo Powiatowe w Rzeszowie; Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie; Wojewódzka Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna; Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; Bank Ochrony Środowiska Oddział w Rzeszowie;

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Liga Ochrony Przyrody - Zarząd Okręgu Podkarpackiego LOP; Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej; Miejska Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna; Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej;

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji; Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych; Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie - Inspektorat w Rzeszowie; Rejonowy Związek Spółek Wodnych; Generalna (i Regionalne) Dyrekcja Ochrony Środowiska;

Organizacje i instytucje związane z ochroną środowiska Stowarzyszenie Ekologiczno - Kulturalne „Puls Ziemi”; Stowarzyszenie Ochrony Zwierząt; Straż Miejska w Rzeszowie; Związek Komunalny „Wisłok”.

Związek Komunalny „Wisłok” to zrzeszenie 18 gmin Podkarpacia w celu wspólnej realizacji zadań publicznych na rzecz swoich mieszkańców w dziedzinie ochrony środowiska zlewni rzeki Wisłok. Związek powołany został w 1994 roku z inicjatywy miasta Rzeszowa oraz 14 gmin zlewni Wisłoka.

„Wisłok” skupia gminy: Rzeszów, Błażowa, Boguchwała, Chmielnik, Obecnie Związek Komunalny „Wisłok” skupia gminy: Rzeszów, Błażowa, Boguchwała, Chmielnik, Czarna, Frysztak, Głogów Młp., Hyżne, Krasne, Łańcut, Niebylec, Ostrów, Rakszawa, Strzyżów, Świlcza, Trzebownisko, Tyczyn, Wiśniowa.

Źródło: http://www.wislok.pl/

Obecnie działania Związku skupiają się na: Stworzeniu jednolitego i kompleksowego systemu gospodarki odpadami, porządkowaniu gospodarki ściekowej w celu zapewnienia poprawy jakości wody pitnej, poprawę stanu czystości wód płynących, zmniejszeniu zanieczyszczenia środowiska.

Edukacji ekologicznej w celu zintegrowania środowisk wokół realizacji zadań zmierzających do poprawy stanu środowiska na terenie zlewni rzeki Wisłok i poprawy stanu świadomości ekologicznej, zmierzającej do włączenia wszystkich mieszkańców do działań prośrodowiskowych.

projektów infrastrukturalnych, kierowanych do funduszy krajowych Budowaniu i wdrażaniu wspólnych projektów infrastrukturalnych, kierowanych do funduszy krajowych i zagranicznych. Źródło: http://www.wislok.pl/

Błękitny San – program mający na celu ochronę wód Sanu i jego dopływów Błękitny San – program mający na celu ochronę wód Sanu i jego dopływów. Koordynatorem programu jest Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego. Obecnie Związek tworzą gminy: Dubiecko, Dynów, Nozdrzec, Krzywcza oraz Dydnia. Swym zasięgiem obejmuje 427 km², a w 46 wsiach i miejscowościach zamieszkuje około 39 tys. mieszkańców. http://www.pogorzedynowskie.pl/