V Konferencja Ewaluacyjna Warszawa, Dr Agnieszka Chłoń–Domińczak Perspektywy wykorzystania ewaluacji w obszarze krajowych środków publicznych

dr Agnieszka Chłoń-Domińczak

Potencjalne obszary zastosowania ewaluacji w politykach krajowych Ex-post: Badanie efektywności istniejących polityk i działań Ewaluacja efektywności funkcjonowania instytucji publicznych Ex-ante Ewaluacja planowanych działań i polityk w tym ocena skutków regulacji

Wykorzystanie wskaźników do ewaluacji Budżet zadaniowy Określenie zadań i wskaźników monitorowania dla wydatków budżetowych Definiowanie celów programów w postaci wskaźników, np.: Ograniczenie wskaźnika zagrożenia ubóstwem gospodarstw domowych o x % Objęcie określonego odsetka dzieci opieką przedszkolną Skrócenie przeciętnego okresu pobytu w szpitalu o x % Monitorowanie realizacji określonych działań/polityk: Liczba klientów objętych danym programem Porównanie efektywności działania instytucji: Przeciętny koszt dostarczenia określonej usługi Długość procesowania określonej sprawy

Narzędzia ewaluacji Gromadzone dane: Wydatki/koszty Liczba klientów korzystających z danego programu Badania Badania statystyczne, w tym panelowe Dedykowane badania ewaluacyjne Modele (szczególnie do ewaluacji ex-ante) Modele makroekonomiczne Modele mikrosymulacyjne

Przykład monitorowania efektów programu: Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich Program realizowany w 500 gminach wiejskich i wiejsko-miejskich w 13 województwach Cele: Zwiększenie poziomu integracji społecznej Zwiększenie korzystania gmin ze środków zewnętrznych na finansowanie polityki społecznej Rozwój społeczeństwa obywatelskiego

Przykład monitorowania efektów programu: Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich Osiągnięte rezultaty: % gmin aplikujących o środki zewnętrzne, w tym unijne na programy społeczne: 2006 r: 6% 2007 r: 8% 2008 r: 82% Udział mieszkańców gmin w programowaniu działań: osób na spotkaniach warsztatowych 5295 osób w zespołach roboczych Liczba osób korzystających z usług programu: osób – mieszkańców obszarów wiejskich wsi korzystających z programu Gminy w których powstały organizacje pozarządowe: 360

Ewaluacja ex-ante: wpływ reform w obszarze podatków i składek na dochody osób– na podstawie modelu SIMPL Reforma koszt (mln zł) stopa ubóstwa obniżenie składki rentowej pracownika do 4.5%3 900,618,14 obniżenie składki rentowej pracownika do 1.5%, pracodawcy do 4.5% 9 753,617,54 dwie stopy PIT - 18% i 32%3 157,018,43 dwie stopy PIT - 18% i 32%, i 20% obniżenie pierwszego progu 2 201,018,43 18% podatek liniowy6 705,118,43 18% podatek liniowy, kwota wolna 935 zł 0,019,85 wzrost kosztów uzyskania przychodów o 25% 719,618,38 wzrost kosztów uzyskania przychodów o 50% 1 398,118,25 wzrost kosztów uzyskania przychodów o 100 % 2 737,318,20 kwota wolna na dziecko 530, ,017,68 ulga podatkowa na dziecko 2*530, ,217,08 Bazowa stopa ubóstwa = 18.61%

Dochodowy podział decylowy osoby względem bazowego ekwiwalentnego dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych (dochód bazowy) Strukturalny podział na kategorie rodzin 1. Osoba samotna w wieku produkcyjnym 2. Osoba w wieku produkcyjnym samotnie wychowująca dziecko 3. Bezdzietne małżeństwo w wieku produkcyjnym 4. Małżeństwo w wieku produkcyjnym z dzieckiem 5. Samotny emeryt 6. Małżeństw emerytów Ewaluacja ex-ante: wpływ reform w obszarze podatków i składek na dochody osób– na podstawie modelu SIMPL Analizowane przekroje:

Ewaluacja ex-ante: wpływ reform w obszarze podatków i składek na dochody osób– na podstawie modelu SIMPL PIT 13: ulga w kwocie 530,08 zł PIT 14: ulga w kwocie 1060,16 zł PIT 14_1: ulga w kwocie 1060,16 zł oraz kwota wolna 2000 zł PIT14_2: ulga w kwocie 1060,16 zł oraz kwota wolna 1000 zł Źródło: SIMPL – Wydział Nauk Ekonomicznych UW

Problemy i wyzwania w obszarze ewaluacji Brak definiowania ilościowych celów wdrażania określonych programów/polityk Ograniczenia w dostępie do informacji niezbędnej do ewaluacji: Częsty brak rachunku kosztów w instytucjach publicznych Niedostatek narzędzi do ewaluacji Badania panelowe Modele makroekonomiczne Modele mikrosymulacyjne Przygotowanie kadr do szerokiego wykorzystania ewaluacji