BUDŻET UNII EUROPEJSKIEJ Prezentacja opracowana przez studentki II roku studiów niestacjonarnych: Patrycję Chojnacką Annę Błocką Arletę Ciesielską- Czeronko Izabelę Dawidowicz

Czym jest budżet Unii Europejskiej? Unia Europejska posiada własne środki finansowe, umożliwiające prowadzenie wspólnej polityki w dziedzinach przewidzianych prawem traktatowym oraz inne działania integracyjne. Najważniejszy element systemu finansowego UE stanowi budżet ogólny, zatwierdzany przez Radę oraz Parlament Europejski, a zarządzany przez Komisję. Realizacja budżetu podlega ścisłej kontroli.

Kiedy utworzono budżet UE? Pierwotnie każda ze Wspólnot Europejskich miała swój odrębny budżet. W 1967 r. w wyniku utworzenia wspólnych organów naczelnych i zarządzających, połączono budżety EWG, Euratomu oraz budżet administracyjny Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS), tworząc budżet ogólny. Poza nim - do lipca 2002 r. - znajdował się budżet operacyjny EWWiS, co wynikało z obowiązywania postanowień Traktatu Paryskiego z 1951 r. W 1971r. Wprowadzono system środków własnych Wspólnot składający się z ceł i opłat rolnych. Osiem lat później wprowadzono kolejny składnik oparty na niewielkiej części VAT-u.

Kolejnym etapem kształtowania budżetu Wspólnoty było wprowadzenie w 1984 r. rabatu brytyjskiego, czyli zwolnienia Wielkiej Brytanii z części wpłat do wspólnej kasy. Największą reformę budżetu w ostatnich latach przeprowadzono w 1988 roku w ramach tzw. Pakietu Delorsa. Wprowadzono wtedy limity środków własnych, wieloletnie plany finansowe (perspektywy finansowe) z limitami wydatków w poszczególnych kategoriach i kolejny instrument stanowiący źródło dochodu, czyli wpłaty narodowe oparte o procent Dochodu Narodowego Brutto.

Czym jest perspektywa finansowa? Perspektywy finansowe są zawierane w ramach tzw. porozumień międzyinstytucjonalnych, tj. uzgodnień pomiędzy Radą UE, Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską, które pomimo tego, że nie są prawnie wiążące, mają duże znaczenie polityczne. Pierwsze porozumienie międzyinstytucjonalne podpisano w 1988 r. Zawierało ono Perspektywę Finansową na lata (I Pakiet Delors'a). Kolejne porozumienie zostało osiągnięte w 1993 r., wraz z nową perspektywą finansową na lata (II Pakiet Delors'a). Podstawą ustalenia Perspektywy Finansowej na lata było przyjęcie w 1999 r. dokumentu Agenda Zostały w nim zawarte propozycje reformy wspólnej polityki rolnej, zmian w finansowaniu rozwoju regionalnego, a także zasady finansowania procesu rozszerzenia Unii o nowe kraje członkowskie.

Głównym celem ustalania perspektyw finansowych jest utrzymywanie dyscypliny wydatków budżetu. Wielkość wydatków w budżetach rocznych musi uwzględniać pułapy określone w perspektywie finansowej. Priorytety polityczne UE są tu przekładane na wielkości budżetowe. Ujęcie wieloletnie zwiększa stabilność budżetu, gdyż beneficjenci są w stanie przewidzieć poziom tych wydatków w kolejnych latach. Dzięki ramom ustalonym w perspektywie finansowej współpraca między instytucjami zaangażowanymi każdego roku do przyjmowania budżetu układa się lepiej, niż w czasach gdy perspektywa nie istniała.

Środki na płatności są wypłacane beneficjentom (państwom członkowskim) poprzez transfery bankowe. środki na płatności ujęcie kasowe Zapewnienie finansowania z budżetu UE działań podejmowanych w ramach polityk wspólnotowych po spełnieniu określonych warunków. środki na zobowiązania (commitment appropriations) ujęcie memoriałowe opisśrodki perspektywa

Zasady, wg których konstruowany jest budżet zasada jedności – wszystkie dochody i wydatki Wspólnoty powinny być ujęte w budżecie ogólnym, stanowiącym jednolity dokument; zasada uniwersalizmu - dochody budżetowe nie powinny być przypisywane do konkretnych wydatków; zasada równowagi budżetowej - wykluczającej założenie z góry istnienia deficytu budżetowego - jeśli takowy w ciągu roku budżetowego się zdarzy, uchwalany jest budżet uzupełniający lub korygujący; zasada sporządzania budżetu na okres roku - przestrzeganie tej zasady Wspólnota musi godzić z potrzebą planowania wieloletniego; zasada specjalizacji wydatków - głoszącej, że każdy wydatek musi mieć swoje określone przeznaczenie

Procedura uchwalania budżetu Uchwalanie corocznego budżetu UE jest procedurą trwającą około roku. Składa się z kilku etapów: ETAP – realizowany jest w okresie od stycznia do kwietnia roku poprzedzającego wejście budżetu w życie. Prace Komisji Europejskiej nad jego wstępnym projektem. ETAP – na przełomie kwietnia i maja na posiedzeniu ACOR (Komitetu Doradczego Rady ds. Zasobów Własnych) ustalana jest podstawa środków własnych UE, określających wielkość wpłat państw członkowskich do kasy UE. ETAP – w maju Komisja Europejska prezentuje wstępny projekt budżetu. Następnie inicjatywa budżetowa przekazywana jest Radzie UE, która pracuje nad dokumentem do lipca.

IV. ETAP – w lipcu następuje tzw. pierwsze czytanie. Po zatwierdzeniu przez Radę UE projekt przekazywany jest do Parlamentu Europejskiego. V. ETAP – w drugiej połowie października Parlament uchwala swoją wersję dokumentu, która przesyłana jest do Rady. Rozpoczyna się tzw. drugie czytanie budżetu, które do połowy listopada odbywa się w Radzie. VI. ETAP - po zapoznaniu się z poprawkami PE i wypracowaniu swojego stanowiska, Rada przesyła poprawioną wersję projektu budżetu z powrotem do PE. VII. ETAP – w połowie grudnia Parlament Europejski zatwierdza ostateczną wersję budżetu.

Finansowanie budżetu Środki finansowe wpływają do budżetu UE ze składek państw członkowskich, czyli tzw. środków własnych UE. Źródła finansowania składek:

Na jakie cele wydawane są środki z budżetu?

KONKURENCYJNOŚĆ I SPÓJNOŚĆ By poprawić poziom konkurencyjności gospodarki, potrzeba więcej inwestycji w badania naukowe i edukację, bardziej rozbudowanych sieci transportowo- energetycznych oraz lepszych warunków zatrudnienia. Spójność oznacza wsparcie dla regionów znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji ekonomicznej w ich dążeniu do przekształceń gospodarczych pozwalających stawić czoła światowej konkurencji.

Spójność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – rozwijanie potencjału gospodarczego w całej UE.

ZASOBY NATURALNE To co się wytwarza w UE musi odpowiadać temu, czego chcą konsumenci( wysoki poziom bezpieczeństwa i jakości) Rolnicy produkujący żywność powinni mieć możliwość planowania i przystosowania do potrzeb konsumentów, dbając jednocześnie o ochronę środowiska naturalnego. Aby właściwie gospodarować zasobami naturalnymi i skutecznie je chronić w latach za każde euro wydane z budżetu UE 43centy przeznaczone będą na cele związane z naszymi zasobami naturalnymi

Zasoby naturalne i ich ochrona finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) finansowanie polityki rybołówstwa i ochrony środowiska

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość Walka z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną i nielegalną imigracją jest o wiele łatwiejsza, gdy państwa UE wymieniają się informacjami i działają wspólnie UE dąży do skuteczniejszego zarządzania przepływami migracyjnymi, do powszechnej współpracy w sprawach karnych i sądowych Na ten cel przeznaczono około 1 centa z każdego euro wydanego z budżetu. Budżet UE ma również pomóc w promowaniu i ochronie kulturowego dziedzictwa i bogactwa każdego z państw członkowskich.

Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość – finansowanie polityki migracyjnej oraz bezpieczeństwa i sprawiedliwości

Obywatelstwo – środki m.in. na politykę kulturalną, programy popularyzujące kulturę i sztukę europejską oraz informowanie i dialog z obywatelami UE

UE na arenie międzynarodowej to przede wszystkim: Pomoc rozwojowa UE dla państw rozwijających się Polityka sąsiedztwa Pomoc przedakcesyjna Wydatki na pomoc humanitarną Około 6 centów z każdego euro przeznaczane jest na współpracę z krajami kandydującymi do członkostwa w Unii, krajami sąsiadującymi z Unią oraz z najuboższymi regionami i krajami świata.

UE jako partner na arenie międzynarodowej Pomoc rozwojowa UE dla państw rozwijających się Polityka sąsiedztwa Pomoc przedakcesyjna Wydatki na pomoc humanitarną

KOSZTY ADINISTRACYJNE Około 6 centów z każdego euro wydanego z budżetu przeznacza się na pokrycie kosztów funkcjonowania Unii Europejskiej. Zalicza się do nich koszty personelu i budynków wszystkich instytucji UE, w tym Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego.

Administracja

Perspektywa finansowa Prace nad nową Perspektywą Finansową na lata rozpoczęły się już w 2004 r. Punktem wyjścia było przyjęcie przez Komisję Europejską komunikatu z dnia 10 lutego 2004 r. Budowanie naszej wspólnej przyszłości - Wyzwania polityczne i środki budżetowe w rozszerzonej Unii, zawierającego projekt nowej Perspektywy Finansowej Najpierw w sprawie budżetu musiały porozumieć się rządy państw Unii, które osiągnęły ostateczne porozumienie na szczycie Rady w grudniu 2005 r. Potem jednak eurodeputowani, rozczarowani zbyt niskim poziomem wydatków, zagrozili jego odrzuceniem. Ostatecznie, po długich negocjacjach, dotyczących m.in. procentu udziału unijnego budżetu w dochodzie narodowym brutto Wspólnoty, projekt nowej Perspektywy Finansowej na lata został przyjęty 17 maja 2006 r. w ramach Międzyinstytucjonalnego Porozumienia w sprawie dyscypliny budżetowej i poprawy procedury budżetowej pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją Europejską.

Budżet na lata

Wynegocjowany budżet stanowi 1,05 proc. DNB Unii Europejskiej. Jest to mniej niż proponowała Komisja Europejska (1,14%), jednakże więcej niż postulowali najwięksi płatnicy netto (kraje, które do unijnej kasy więcej wpłacają, niż z niej wypłacają) - 1%. Dla Polski porozumienie budżetowe przewiduje 89,6 mld euro w ciągu siedmiu lat, co po opłaceniu naszych składek do unijnej kasy oznacza netto około 60 mld euro. Najwięcej, bo aż 59,7 mld euro Polska może otrzymać w ramach funduszy strukturalnych i spójności na rozwój najbiedniejszych regionów, walkę z bezrobociem czy budowę infrastruktury. Ponadto z unijnej kasy trafi ponad 24 mld euro do polskiego rolnictwa (w tym na dopłaty bezpośrednie i rozwój obszarów wiejskich), reszta na rozmaite programy unijne, w tym edukacyjne (jak Erasmus) i naukowe oraz na cele związane z polityką sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (jak ochrona granic i walka z terroryzmem).

Budżet 2008 Po raz pierwszy w historii wydatki na wzrost i zatrudnienie przewyższają wydatki na zasoby naturalne, czyli m.in. rolnictwo. 129,1 mld

Budżet 2009 Proponowany podział wydatków z budżetu UE:

Dziękujemy!