Zarządzanie obszarami Natura 2000 - obecny stan prac Sylwia Śnieg Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Departament Obszarów Natura 2000 II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich „Zachowanie różnorodności biologicznej w szczególności na obszarach Natura 2000, w kontekście finansowania Wspólnej Polityki Rolnej” II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Okiem Komisji Europejskiej II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Stan wdrażania w skali Unii Europejskiej II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Lądowe obszary Natura 2000 (tylko OZW) II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Morskie obszary Natura 2000 (tylko OZW) II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Aktualny zasięg obszarów Natura 2000 w Europie ● Całkowita liczba obszarów Natura 2000 w UE-27: 26 078 obszarów ● Całkowita powierzchnia pokrycia: 949 995 km² powierzchnia lądowa: 751 369 km² powierzchnia morska: 198 627 km² ● 17,5 % powierzchni lądowej UE pokrywa sieć obszarów Natura 2000 (tyle co DE+FR+DK) II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

„Rola regionalnych dyrekcji ochrony środowiska we wdrażaniu Programu rolnośrodowiskowego 2007-2013”, Falenty 16-17 września 2010 r.

Powierzchnia morza terytorialnego pokrytego siecią obszarów Natura 2000 (dane ze stycznia 2011 r.)

Struktura użytkowania gruntów (UE-27) Grunty orne Trwałe użytki zielone Lasy Obszary wodno-błotne Ekosystemy nadbrzeżne Inne II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

„Rola regionalnych dyrekcji ochrony środowiska we wdrażaniu Programu rolnośrodowiskowego 2007-2013”, Falenty 16-17 września 2010 r.

Termin wyznaczenia SOO (czas liczony od momentu zatwierdzenia pierwszych OZW)

Stan prac nad wdrażaniem sieci obszarów Natura 2000 w Polsce II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Nowe obszary specjalnej ochrony ptaków Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. Nr 25, poz. 133) 144 obszary 55 719 km2 15,8% pow. lądowej Polski Bagno Pulwy PLB140015 - realizacja budowy obwodnicy miasta Wyszkowa w ramach projektu budowy drogi ekspresowej S8 odcinek: Radzymin – Wyszków wraz z obwodnicą Wyszkowa (finansowane z Funduszu Spójności 2004/PL/16/C/PT/002) Góry Izerskie PLB020009 Sudety Wałbrzysko-Kamiennogórskie PLB020010 – oddziaływanie budowy i eksploatacji autostrady A4 na odcinku Zgorzelec-Krzyżowa na obszar Natura 2000 Bory Dolnośląskie PLB020005 Powiększenie obszaru Ostoja Warmińska PLB280015 II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

OSO – 15,8% powierzchni lądowej Polski II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Obszary specjalnej ochrony ptaków OSO opracowuje się w oparciu o kryteria wyznaczania obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. Nr 77, poz. 510) Kryteria wyznaczania zbliżone do kryteriów wyznaczania ważnych ostoi ptaków IBA opracowanych przez BirdLife International II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Obszary specjalnej ochrony ptaków a IBA Proces tworzenia sieci OSO ptaków Natura 2000 w Polsce uznaje się za zakończony z chwilą zaakceptowania jej ostatecznego kształtu przez Komisję Europejską (2009 r. - wycofanie skargi z TSWE na „zbyt małą ilość obszarów ptasich”) W 2010 r. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (krajowy partner BirdLife International) wskazało 30 nowych ostoi IBA Nowe obszary IBA 2010 - rezerwy obszarów (mogą zostać wyznaczone, gdy zachodzi potrzeba zastosowania dodatkowych działań środowiskowych mających na celu utrzymanie właściwego stanu zachowania gatunków ptaków) II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Obszary mające znaczenie dla Wspólnoty ● 823 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty (OZW) Wszystkie obszary wysłane do KE w październiku 2009 r. (po WZS) otrzymały status OZW - decyzja Komisji 2011/64/EU z 10 stycznia 2011 r. w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (numer aktu notyfikacyjnego K(2010) 9669) - decyzja Komisji 2011/62/EU w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na alpejski region biogeograficzny (numer aktu notyfikacyjnego K(2010) 9663) http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/sites_hab/biogeog_regions/index_en.htm II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

OZW – 11% powierzchni lądowej Polski II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Natura 2000 w Polsce - 19,8% pow. lądowej Polski II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Seminaria biogeograficzne ● Seminarium biogeograficzne dla obszaru Morza Bałtyckiego - listopad 2009 r., Sopot ● Bilateralne seminarium biogeograficzne - marzec 2010 r., Warszawa = KONIECZNOŚĆ UZUPEŁNIENIA SIECI O: 21 NOWYCH OZW 15 POWIĘKSZEŃ ISTNIEJĄCYCH OZW termin: do końca 2011 r., ale wg harmonogramu KE – do końca września 2011 r. + konieczność przeprowadzenia dodatkowych badań (Scientific Reserve) + konieczność wpisania przedmiotów ochrony w istniejące OZW (In Minor) termin: do końca 2011 r. II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Obszary do wyznaczenia po seminarium (przykład) Lp. Nazwa obszaru Typ Stan prac 1 Bezlist koło Gniewowa Nowy obszar Zaopiniowany w 2010 2 Białowodzka Góra nad Dunajcem Dane dla obszaru zostaną dostarczone przez RDOŚ w Krakowie 3 Dąbrowskie Łąki Badania dla obszaru zostały przeprowadzone w 2010 r. 4 Dolina Budkowiczanki 5 Dolina Prosny (Wieruszów nad Prosną) Badania dla obszaru zaplanowane w budżecie 6 Dolina Słupi Część badań wykonano w 2010 r. pozostałe badania nie zostały ujęte w budżecie ze względu na możliwość ich pozyskania od Dyrekcji Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. 7 Jata Lp. Nazwa obszaru Typ Stan prac 8 Jezioro Księże w Lipuszu Nowy obszar Badania dla obszaru zaplanowane w budżecie 9 Jezioro Wicko i Modelskie Wydmy Zaopiniowany w 2010 10 Krośnieńska Dolina Odry 11 Lemańskie Jodły Badania dla obszaru zostały przeprowadzone w 2010 r. 12 Łąki w Jaworznie 13 Łąki w Sławkowie 14 Łąki w Śliwie 15 Murawy w Orzyszu (Murawy na Poligonie Orzysz) 16 Dębowa Góra koło Mławy SDF został przygotowany przez RDOŚ Olsztyn w porozumieniu z RDLP II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Wywiązanie się z terminu wykonania badań ustalonego z KE na 31.12.2011 Scientific reserve (przykład) Badania niezbędne do przeprowadzenia, ustalone na seminariach Lp. Ustalenia z seminarium Potencjalny teren badań Stan wyznaczania Kwota planowana Termin badań Kalkulacja kosztów Wywiązanie się z terminu wykonania badań ustalonego z KE na 31.12.2011 11 SR dla gatunku dzwonecznik wonny (Adenophora lilifolia) Wzgórza Kunowskie PLH260039 Badania zaplanowano w budżecie na ten rok. 5000 zł VI - VIII Badania te umożliwią uzyskanie danych o areale występowania dzwonecznika wonnego w obszarze oraz podstawowe dane o lokalnej populacji tego gatunku wraz z uzupełnieniem SDF W terminie 12 SR dla gat. elisma wodna północno-zachodniej części woj. Pomorskiego i okolicach Nowogardu w celu wytypowania propozycji obszarów Natura 2000 50 000 zł V - IX Badania te umożliwią uzyskanie danych występowaniu populacji elismy wodnej w tej części kraju (zgodnie z raportem dla KE z 2007 – kilkadziesiąt stanowisk) a także dla cennych miejsc występowania ocena stanu zachowania zgodnie z metodyką monitoringu GIOŚ - zbieranie prób w obszarze przez cały okres wegetacyjny II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Korekty i nowe OSO ● Uzyskano zgodę Komisji Europejskiej na zmniejszenie powierzchni obszarów specjalnej ochrony ptaków: Dolina Dolnej Skawy (PLB120005) na terenie gminy Zator Stawy w Brzeszczach (PLB120009) na terenie gminy Oświęcim ● Wypełnienie warunków środowiskowych dla budowy drogi S3 Szczecin – Gorzów Wlkp. (wyznaczenie obszaru dla ochrony siedlisk migrujących gęsi) m.in. wyznaczenie nowego obszaru specjalnej ochrony ptaków Doliny Przysowy i Słudwi (PLB100003) W konsekwencji: zmiana rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków planowana publikacja III kwartał 2011 r. II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Proces powstawania planów zadań ochronnych Sporządzanie planu ochrony Natura 2000 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. Sporządzanie planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. Wytyczne GDOŚ do sporządzania projektu zadań ochronnych Zawiadamia się właścicieli i użytkowników gruntów, na których znajdują się siedliska cenne przyrodniczo i tworzy się Zespół Lokalnej Współpracy Platforma informacyjno – komunikacyjna jako narzędzie współpracy i komunikacji wszystkich zainteresowanych planami zadań ochronnych oraz Naturą 2000 http://www.kp.org.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=470&Itemid=577 II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Proces powstawania planów zadań ochronnych Przystąpienie do sporządzania planu zadań ochronnych jest opublikowane na stronie internetowej RDOŚ Informacja dla RZGW, Lasy Państwowe, ANR, organizacji pozarządowych, wysłane pocztą tradycyjną powiadomienie gmin i starostw leżących na terenie obszaru Natura 2000 Metoda warsztatowa Obwieszczenie opublikowane w prasie II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Plany zadań ochronnych Projekt POIiŚ.05.03.00-00-186/09 „Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski” realizowany jest w ramach działania 5.3. Opracowanie planów ochrony, priorytetu V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 Opracowanie planów zadań ochronnych dla 406 obszarów Natura 2000 na terenie Polski Koszty całkowite: 24 999 944,40 zł Dofinansowane projektu ze środków EFRR w wysokości 80% wydatków kwalifikowanych II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Plany zadań ochronnych – stan obecny W chwili obecnej trwałą prace w 10 obszarach Natura 2000 (RDOŚ Lublin, RDOŚ Katowice i Białowieski Park Narodowy) Rozpoczęte i trwające procedury przetargowe w 2011 r.:109 Podpisane umowy na 2011 r.: 36 umów Na zatwierdzenie czeka 14 projektów PZO (na etapie uzgadniania) 2010 r. – 14 projektów 2011 r. – 143 projekty 2012 r. – 157 projektów 2013 r. – 92 projekty II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Źródła informacji o granicach obszarów Natura 2000 INSTRUKCJA OBSŁUGI : http://geoportal.gov.pl/ MAPY Akceptacja regulaminu ORTO Zdefiniuj źródło danych WMS Pozycja 50. GDOŚ Rejestruj KATASTER WMS Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.

Funkcjonalność Geoportalu pozwala na analizę rozmieszczenia obszarów chronionych, w tym obszarów Natura 2000, i określenie położenia działki ewidencyjnej w obszarze chronionym lub poza nim. Geoportal spełnia wszystkie normy i standardy Dyrektywy INSPIRE w zakresie usługi przeglądania.

Dziękuję za uwagę II posiedzenie Grupy Tematycznej Zrównoważony Rozwój Obszarów Wiejskich, 31 maja 2011 r.