Rewitalizacja w Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2007-2013 Poznań, marzec 2008 r.

Podział środków WRPO na Priorytety Priorytety Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 Środki EFRR w mln € w % Priorytet I Konkurencyjność przedsiębiorstw 328,887 25,84 % Priorytet II Infrastruktura komunikacyjna 493,362 38,76 % Priorytet III Środowisko przyrodnicze 173,821 13,66 % Priorytet IV Rewitalizacja obszarów problemowych 54,060 4,25 % Priorytet V Infrastruktura dla kapitału ludzkiego 121,284 9,52 % Priorytet VI Turystyka i środowisko kulturowe 61,470 4,83 % Priorytet VII Pomoc techniczna 39,909 3,14 % Ogółem 1 272,793 100,00%

Priorytet IV – Rewitalizacja obszarów problemowych Priorytet - 54,060 mln € z EFRR mln euro Działania 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 40,875 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych 13,185

Najważniejsze typy projektów w działaniach Uszczegółowienie WRPO Najważniejsze typy projektów w działaniach Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 1. Porządkowanie „starej tkanki” urbanistycznej (plomby), 2. Remont lub przebudowa elewacji, fasad i dachów budynków, 3. Renowacja budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym, 4. Prace konserwatorskie, odnowienie fasad i dachów budynków o wartości architektoniczne i historyczne, 5. Wyburzanie budynków pod cele: usługowe, kulturowe, edukacyjne, gospodarcze, turystyczne itd., 6. Remont lub przebudowa lub przystosowanie budynków, 7. Budowa, przebudowa, modernizacja infrastruktury służącej bezpieczeństwu, 8. Adaptacja, przebudowa lub remonty budynków i przestrzeni użyteczności publicznej wraz z przyległym otoczeniem na cele edukacyjno-społeczne, 9. Przebudowa, wymiana lub remont infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, elektrycznej, grzewczej i gazowej w rewitalizowanych obiektach publicznych, usługowych,

Najważniejsze typy projektów w działaniach Uszczegółowienie WRPO Najważniejsze typy projektów w działaniach Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich – c.d. 10.Regeneracja, rehabilitacja i zabudowywanie pustych przestrzeni publicznych, 11. Remonty lub przebudowa infrastruktury technicznej na obszarze rewitalizowanym, 12. Poprawa funkcjonalności ruchu kołowego i pieszego, 13. Remont lub przebudowa obiektów pełniących funkcje zaplecza turystycznego, kulturalnego itd., 14. Remont, przebudowa lub przystosowanie budynków i przestrzeni dla potrzeb tworzenia inkubatorów przedsiębiorczości, 15. Przedsięwzięcia mające na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym, 16. Renowacja i adaptacja budynków stanowiących własność władz publicznych, 17. Renowacja wspólnych części wielorodzinnych budynków mieszkalnych. 5

Uszczegółowienie WRPO Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich – c.d. Zgodnie z art. 47. Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., projekty z zakresu mieszkalnictwa mogą być realizowane wyłącznie na obszarach, spełniających co najmniej trzy z następujących kryteriów, w tym dwa kryteria spośród wymienionych w lit. od a) do h): a) Wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia, b) Wysoka stopa długotrwałego bezrobocia, c) Niekorzystne trendy demograficzne, d) Niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania solaryzacji, e) Wysoki poziom przestępczości i wykroczeń, f) Szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska, g) Niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej, h) Wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców, i) Porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego, j) Niski poziom wydajności energetycznej budynków. 6

Uszczegółowienie WRPO Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich – c.d. Kryteria oraz wskaźniki (metodologia wyboru obszarów problemowych) dotyczące wyboru projektów wspieranych w ramach mieszkalnictwa w RPO – (projekt MRR, III 2008 r.): 1. Wysoki poziom ubóstwa - Liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys. ludności, 2. Wysoki poziom długotrwałego bezrobocia Stopa bezrobocia długotrwałego (udział długotrwale bezrobotnych wśród aktywnych zawodowo w wieku produkcyjnym), 3. Wysoki poziom przestępczości i naruszeń prawa Liczba przestępstw na 1 tys. ludności, Czyny karalne osób nieletnich na 1 tys. nieletnich, 4. Niski poziom aktywności gospodarczej Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 100 osób, 5. Porównywalnie niższy poziom wartości zasobu mieszkaniowego (w oparciu o dane NSP 2002 Udział budynków bez wodociągu do ogólnej liczby budynków (w %), Liczba budynków wybudowanych przed rokiem 1989 do ogólnej liczby budynków (w %) 7

Uszczegółowienie WRPO Działanie 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich – c.d. Beneficjenci (podmioty, których projekt został ujęty w Planie Rozwoju Lokalnego lub Lokalnym Planie Rewitalizacji): Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia Jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną Podmioty działające na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego wybrane zgodnie z Prawem Zamówień Publicznych Jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną Szkoły wyższe Jednostki naukowe Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki oświatowe Jednostki kultury Organizacje pozarządowe Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych Instytucje otoczenia biznesu Administracja rządowa Partnerzy społeczni i gospodarczy Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe Porozumienia w/w podmiotów Podmioty działające w oparciu o umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym. 8

Uszczegółowienie WRPO Najważniejsze typy projektów w działaniach Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych Przebudowa zabudowy na cele: edukacyjne, kulturalne, sportowe, rekreacyjne, gospodarcze i inne społeczne, Przebudowa instalacji grzewczych, wodno-kanalizacyjnych, elektr. i gaz., Zagospodarowanie przyległego do zabudowy terenu, Zabudowywanie pustych przestrzeni Przebudowa obiektów dla nadania im funkcji zaplecza edukac., kultural., itp. Zagospodarowanie terenów na cele turystyczne, Wyburzanie budynków na cele usługowe, kulturowe, edukacyjne, gosp., itp., Rozbiórka niepotrzebnych instalacji na rewitalizowanym terenie, Przebudowa pokoszarowych budynków mieszkalnych w celu nadania im nowych funkcji– za wyjątkiem celów mieszkaniowych, Rewaloryzacja infrastruktury o wartości architektonicznej i historycznej, Budowa i remont podstawowej infrastruktury technicznej na obszarze rewitalizowanym, w szczególności w zakresie ochrony środowiska, m.in.: wymiana elementów konstrukcyjnych zawierających azbest w budynkach publicznych, 9

Uszczegółowienie WRPO Najważniejsze typy projektów w działaniach – c.d. Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych Poprawa funkcjonalności ruchu kołowego i pieszego rewitalizowanego terenu, Budowa, przebudowa, modernizacja infrastruktury służącej bezpieczeństwu na rewitalizowanym terenie, w tym m.in. budowa lub remont oświetlenia oraz zakup i instalacja systemów monitoringu, Renowacja i adaptacja istniejących na terenie rewitalizowanym budynków stanowiących własność władz publicznych lub własność podmiotów działających w celach niezarobkowych, w celu przygotowania do użytkowania nowoczesnych socjalnych budynków mieszkalnych o dobrym standardzie w zgodzie z wymogami art. 47. Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. 10

Uszczegółowienie WRPO Działanie 4.2 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów poprzemysłowych i powojskowych– c.d. Beneficjenci (podmioty, których projekt został ujęty w Lokalnym Planie Rewitalizacji): Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia Jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną Podmioty działające na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego wybrane zgodnie z Prawem Zamówień Publicznych Jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną Szkoły wyższe Jednostki naukowe Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki oświatowe Jednostki kultury Organizacje pozarządowe Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych Instytucje otoczenia biznesu Administracja rządowa 11

Projekt wytycznych WRPO dotyczących przygotowania programu rewitalizacji Rodzaje projektów w ramach Programu Rewitalizacji: Projekty inwestycyjne mogą być pojedyncze lub kompleksowe. Projekty pojedyncze będą dotyczyć konkretnego zadania inwestycyjnego - (np. modernizacja i adaptacja pojedynczego obiektu budowlanego, którego zagospodarowanie będzie stanowić odrębny projekt). Projekty kompleksowe będą zawierały kilka zadań inwestycyjnych, wzajemnie się uzupełniających (np.  ulica z infrastrukturą techniczną, chodnikami, oświetleniem, obiektami małej architektury, itp.;  modernizacja i adaptacja budynku poprzemysłowego na cele publiczne, wraz z urządzeniem otoczenia – ulica dojazdowa, chodniki, zieleń, parking, monitoring, itd). Na ogół projekty pojedyncze obejmują roboty budowlane z jednej branży, wykonywane przez jednego zleceniobiorcę i dające jeden efekt końcowy określany jednym wskaźnikiem. Natomiast projekt kompleksowy może być wielobranżowy i wykonywany w ramach kilku zleceń przez różnych wykonawców, a efekt końcowy składa się z kilku, wzajemnie uzupełniających się (komplementarnych) efektów, określanych kilkoma powiązanymi wskaźnikami. 12

Projekt wytycznych WRPO dotyczących przygotowania programu rewitalizacji Rodzaje projektów w ramach Programu Rewitalizacji: Projekty zintegrowane oddają najlepiej istotę procesu rewitalizacji obszaru problemowego, poprzez łączenie działań techniczno – materialnych, gospodarczych i społecznych, w wyniku czego osiągnie się cele kompleksowe dotyczące jednocześnie różnych sfer życia społeczno – gospodarczego miasta i rewitalizowanego obszaru. Projekty mogą być zintegrowane w ramach jednego projektu lub składać się mogą z kilku wzajemnie uzupełniających się projektów. Składane w ramach jednego projektu będą przedmiotem jednego wniosku o środki unijne, to znaczy poza robotami inwestycyjnymi (budowlanymi) będą przewidziane zadania ze sfery społecznej, przy czym te dodatkowe zadania będą mogły być finansowane w ramach cross-financingu. Projekt zintegrowany może jednak obejmować także kilka oddzielnych choć uzupełniających się projektów, które będą przedmiotem odrębnych wniosków o przyznanie środków unijnych z EFRR w ramach WRPO oraz EFS w ramach PO KL (lub innych programów operacyjnych). 13

Projekt wytycznych WRPO dotyczących przygotowania programu rewitalizacji Rodzaje projektów w ramach Programu Rewitalizacji: Projekty zintegrowane cd. Na projekt zintegrowany mogą się składać projekty różnego rodzaju, finansowane lub współfinansowane z różnych źródeł, w tym ze środków funduszy unijnych. Przy czym projekty inwestycyjne, dla których realizator programu rewitalizacji będzie ubiegał się o środki unijne, będą przedmiotem wniosku do WRPO, z rozszerzeniem możliwości jakie daje cross-financing. Natomiast projekty uzupełniające o charakterze społecznym wnioskowane mogą być do PO KL. Projekty uzupełniające współfinansowane z EFS, a także innych źródeł (publicznych, prywatnych, itd.) będą tworzyły tzw. pakiet dodatkowy, o którym mowa w Uszczegółowieniu Działania 4.1. W Uszczegółowieniu ustalono, że zintegrowane projekty winny obejmować co najmniej dwa ściśle wiążące się ze sobą przedsięwzięcia (preferowane będą projekty, zawierające przynajmniej jedno przedsięwzięcie mające na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym). 14

Projekt wytycznych WRPO dotyczących przygotowania programu rewitalizacji Rodzaje projektów w ramach Programu Rewitalizacji: Projekty zintegrowane cd. W ramach projektów zintegrowanych konieczne jest uwzględnienie wymiaru społecznego, tak aby dzięki inwestycjom i towarzyszącym im przedsięwzięciom promocyjnym, doradczym, szkoleniowym, z zakresu aktywizacji zawodowej, kulturalnym i podobnym - mającym na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym - przyczynić się do poprawy jakości życia, bezpieczeństwa i wzmocnienia integracji mieszkańców. 15

JESSICA Zrównoważony Rozwój Miast € € € € € Wypłaty: Komisja Europejska EFRR – DG Regio + EBI PoziomUE Z góry Bezzwrotne (jeśli trzeba w transzach) € Fundusz Powierniczy: Instytucja Zarządzająca RPO W większości skierowany do Samorządów Lokalnych Własność Samorządu Regionalnego Zarządzanie/administrowanie przekazane Zarządcy HF Poziom regionalny Fundusz Powierniczy (Holding Fund « HF ») Menadżer HF € € € € Rola Menadżera HF : Miejskie Fundusze Rozwoju Inwestycje strukturalne, wybór Miejskich Funduszy Rozwoju Administracja, monitorowanie & raporty o inwestycjach Zachęcanie innych inwestorów Ścisła współpraca z Samorządem Regionalnym Poziom regionalny / lokalny € € € € Poziom regionalny / lokalny Projekty Zrównoważony Rozwój Miast MENADŻER JEST WYBIERANY PRZEZ REGION

Studium wstępne (Scoping Study): JESSICA Studium wstępne (Scoping Study): Odpowiedzialność za wykonanie - EBI Finansowanie - 25% EBI, 75% Komisja Europejska Udział CBE Cele studium: 1. ewaluacja potencjału lokalnego dla inwestycji w ramach JESSICA, 2. studia szczegółowe projektów reprezentatywnych dla regionu - konkluzje 3. propozycja obszarów interwencji, gdzie potrzebna jest taka analiza

Dziękuję Państwu za uwagę. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego Departament Polityki Regionalnej ul. Kościuszki 95, 61-716 Poznań tel. +48 061 85-41-788, fax +48 061 85-41-785 Dziękuję Państwu za uwagę. www.wrpo.wielkopolskie.pl e-mail: uwrpo@wielkopolskie.pl