Samorządy gmin jako środowisko stymulowania innowacyjnego rozwoju Wanda M. Gaczek, Józef W. Komorowski, Robert Romanowski Poznań, 13 grudnia 2006 r.
1. Rola samorządu w stymulowaniu innowacyjnego rozwoju Plan prezentacji: 1. Rola samorządu w stymulowaniu innowacyjnego rozwoju 2. Charakterystyka badanej populacji gmin i jej cechy 3. Polityka stymulowania rozwoju lokalnego 4. Wspieranie przedsiębiorczości w gminach 5. Wspieranie innowacyjności i sieciowości 6. Wnioski Badania prowadzono metoda ankietową. Analiza oparta na średnich ocenach władz gmin o danym zjawisku
1. Samorządy gmin mogą wspierać innowacyjność na swoim terenie poprzez: tworzenie innowacyjnego klimatu rozwoju oraz stymulowanie proinnowacyjnych działań przez sferę edukacji i wzorce do naśladowania; ustalanie nowatorskich, strategicznych celów rozwoju gminy, preferowanie branż wysokich technologii; stosowanie w gospodarce komunalnej zaawansowanych rozwiązań technologicznych i nowoczesnych metod zarządzania; wdrażanie efektywnych metod zarządzania i zapewnianie warunków podnoszenia kwalifikacji pracowników w urzędzie; aktywne włączanie się do regionalnych i lokalnych systemów innowacji oraz tworzenie nowoczesnej infrastruktury elektronicznej; rozwijanie idei partnerstwa publiczno-prywatnego oraz propagowanie współpracy między różnymi jednostkami.
Rozkład przestrzenny badanych gmin Badaniami objęto 61 gmin, czyli 27% gmin Wielkopolski Były to wszystkie gminy miejskie (oprócz Pleszewa, Puszczykowa i Obrzycka), 76,4% gin miejsko-wiejskich i 5,9% gmin wiejskich, położonych w strefie podmiejskiej Poznania
Sposoby wspierania rozwoju lokalnego w ocenie władz gmin
Instrumenty stosowane dla wspierania przedsiębiorczości w gminach
Organizacje wspierające wprowadzanie innowacji w ocenie gmin (w %) Podregion Ogółem poznański kaliski pilski koniński Administracja lokalna 77,8 100,0 60,0 80,3 Administracja regionalna 50,0 70,0 44,4 20,0 50,8 Izby handlowe 27,8 80,0 22,2 40,0 37,7 Organizacje pośredniczące 55,6 0,0 29,5 Uczelnie wyższe i jednostki badawcze 36,1 Stowarzyszenia eksportowe 13,9 10,0 11,1 13,1 Stowarzyszenia branżowe Banki 59,0
6. Najważniejsze wioski Wśród zasobów wewnętrznych gmin władze samorządowe najwyżej oceniły kapitał ludzki. Najwyższe oceny wystąpiły w Poznaniu, najniższe w podregionie konińskim. 2. Władze gmin dostrzegają braki oraz niewystarczające działania instytucji wsparcia przedsiębiorczości obok niedorozwoju niektórych elementów infrastruktury.
3. Poprawia się zakres komputeryzacji pracy urzędów, ale wykorzystywanie Internetu dotyczy głównie przekazywania podstawowych informacji. Wykorzystywanie Internetu dla bardziej skomplikowanych celów występuje zdecydowanie częściej w gminach o wysokiej aktywności przedsiębiorczej i wysokich ocenach gotowości innowacyjnej przedsiębiorstw.
4. W celu wspierania przedsiębiorczości gminy wykorzystywały przede wszystkim najprostsze i tradycyjne instrumenty. 5. Istotną barierą stymulowania przedsiębiorczości w gminach jest brak planów zagospodarowania przestrzennego, szczególnie w gminach bezpośrednio otaczających Poznań.
6. Władze gmin w niewielkim stopniu wykazywały zainteresowanie i wsparcie dla nowoczesnych rozwiązań w realizacji inwestycji komunalnych lub brak wiedzy w tym zakresie. 7. W ostatnich latach zauważa się proces stopniowego uczenia się przez administrację wykorzystywania zewnętrznych środków na pokrycie potrzeb inwestycyjnych gmin.
8. Wiedza o inicjatywach budowania terytorialnych systemów produkcyjnych okazała się niewielka.
9. W opinii samorządów za najważniejsze instrumenty wsparcia współpracy nauki i przemysłu uznano: - pomoc w korzystaniu z usług związanych z poszukiwaniem, transferem oraz wdrażaniem nowych technologii przez lokalne przedsiębiorstwa, - zachęcanie przedsiębiorstw do wdrażania rozwiązań, wzorów i patentów tworzonych w nauce, - wsparcie dla powoływania struktur pośredniczących, takich jak biura transferu technologii, centra technologii, inkubatory itp.