Projekty systemowe OPS i PCPR w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki Poznań 7 grudnia 2007 r.

Zakres tematyczny szkolenia Polityka spójności UE i przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki – główne założenia Dokumenty Programowe Priorytet I Priorytet VII – projekty systemowe Instrumenty aktywnej integracji Przygotowanie projektów w Priorytecie VII – 5 kroków Budżet projektu systemowego OPS PCPR Priorytet VII – projekty konkursowe Na zakończenie...

Słowniczek Instytucja Zarządzająca – to podmiot odpowiedzialny za przygotowanie i realizację Programu. Funkcję Instytucji Zarządzającej PO KL pełni minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, a dokładnie DZF Instytucja Pośrednicząca – to organ administracji publicznej lub jednostka sektora finansów publicznych, której została powierzona do realizacji część zadań w ramach Programu, na podstawie umowy z IZ Instytucja Wdrażająca (inaczej IP2) – podmiot publiczny lub prywatny, odpowiedzialny za realizację części lub całości Priorytetu na podstawie umowy z IP Instytucja Certyfikująca – podmiot odpowiedzialny za poświadczanie wydatków przed Komisją Europejską – rolę tę pełni jeden z departamentów w MRR

Słowniczek (2) Komitet Monitorujący – ciało kolegialne, złożone z przedstawicieli strony rządowej, samorządowej i pozarządowej, którego zadaniem jest czuwanie nad efektywnością i jakością wdrażania PO KL Beneficjent = projektodawca – osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadającą osobowości prawnej, realizująca projekty finansowane z budżetu państwa lub ze źródeł zagranicznych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu Grupy docelowe (wcześniej ostateczni odbiorcy)- osoby, grupy społeczne lub instytucje do których kierowane jest wsparcie Priorytet – wyodrębniona część Programu Działanie – wyodrębniona część Priorytetu Poddziałanie – grupa operacji w ramach jednego Działania

Polityka spójności UE na lata 2007 - 2013

Miejsce Polski w perspektywie finansowej 2007 - 2013 Polska jest największym beneficjentem unijnej pomocy. W latach 2007-2015 do naszego kraju trafi 67,3 mld euro. Dla porównania, Hiszpania – drugi największy beneficjent – otrzyma 35,5 mld euro. Przygotowane przez Polskę programy operacyjne są największe nie tylko w obecnej perspektywie finansowej, ale często największe w historii Unii Europejskiej.

Założenia polityki spójności UE na lata 2007 - 2013 Utrzymanie dotychczasowej wagi i budżetu polityki spójności (1/3 budżetu UE) Koncentracja działań na 3 nowych celach: Konwergencja – 81 % Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie – 16 % Europejska współpraca terytorialna – 2,5 % Ograniczenie liczby funduszy strukturalnych (bez rolnictwa i rybołówstwa) Zachowanie podstawowych zasad: programowania, dodatkowości, współfinansowania Silne powiązanie wsparcia funduszy ze Strategią Lizbońską

Nowa polityka spójności UE – regulacje prawne Uregulowanie zasad wykorzystania funduszy strukturalnych w rozporządzeniach – stosowane w całości, bezpośrednio, jednakowe w całej UE Udział Polski w negocjowaniu treści rozporządzeń – wpływ na kształt polityki spójności Rozporządzenie tzw. „ogólne” – rozporządzenie Rady nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1081/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie EFS Rozporządzenie implementacyjne - Rozporządzenie KE nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r.

Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 dotyczące EFS Europejski Fundusz Społeczny wspiera działania objęte wymienionymi poniżej priorytetami: zwiększanie zdolności adaptacyjnych pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców zwiększanie dostępu do zatrudnienia oraz trwała integracja na rynku pracy osób poszukujących pracy i nieaktywnych zawodowo, zwiększanie integracji społecznej osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji w celu ich trwałej integracji na rynku pracy oraz zwalczanie wszelkich form dyskryminacji na rynku pracy wzmacnianie kapitału ludzkiego - edukacja wspieranie partnerstw, paktów i inicjatyw lokalnych

Integracja społeczna w rozporządzeniu nr 1081/2006 dotyczącym EFS Zwiększanie integracji społecznej osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji w celu ich trwałej integracji na rynku pracy oraz zwalczanie wszelkich form dyskryminacji na rynku pracy Dla kogo: osoby doświadczające wykluczenia społecznego osoby wypadające z systemu edukacji przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych osoby niepełnosprawne Jakimi metodami: wspieranie metod integracji z rynkiem pracy oraz ponownego wejścia na rynek pracy działania służące poprawie zdolności do zatrudnienia, w tym w dziedzinie gospodarki społecznej dostęp do kształcenia i szkolenia zawodowego działania towarzyszące i odpowiednie wsparcie

Podstawowe zasady dotyczące Europejskiego Funduszu Społecznego Koncentracji wsparcia Programowania Partnerstwa Dodatkowości Zrównoważonego rozwoju Równych szans

Specyfika nowej perspektywy finansowej Monofunduszowość programów – całość EFS w PO KL (wcześniej: SPORZL, ZPORR, EQUAL) Środki na realizację – większe ponad 5 – krotnie Elastyczne reguły kwalifikowalności Wzrost poziomu dofinansowania – maks. 85% Wsparcie dla administracji publicznej Włączenie IW EQUAL i jej zasad do EFS Wzmocnienie roli regionów

Program Operacyjny Kapitał Ludzki – główne założenia

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Jest jednym z instrumentów realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 – 2013 Obejmuje całość środków EFS w Polsce Stanowi odpowiedź na wyzwania Strategii Lizbońskiej i koresponduje z zapisami strategicznych dokumentów wspólnotowych Wskazuje kierunki rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego Składa się z dwóch komponentów : centralnego i regionalnego, podzielonych na 10 Priorytetów

Cele PO Kapitał Ludzki Cel główny: Wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej Cele szczegółowe Cel 1: Dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy Cel 2: Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego Cel 3: Podniesienie poziomu i jakości wykształcenia społeczeństwa oraz powiązanie ich z rynkiem pracy Cel 4: Wsparcie dla budowy sprawnego i partnerskiego państwa Cel 5: Wzrost spójności terytorialnej Diagnoza społeczno - ekonomiczna

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Komponent centralny 40% środków W ramach komponentu centralnego środki zostaną przeznaczone przede wszystkim na wsparcie dla struktur i systemów. Większość projektów będzie realizowana w trybie systemowym. Projekty mają charakter ogólnopolski lub są realizowane w co najmniej kilku województwach. Rolę IP i IP2 pełnią poszczególne ministerstwa lub instytucje przez nie wskazane. Komponent regionalny 60% środków W ramach komponentu regionalnego środki zostaną przeznaczone głównie na wsparcie dla osób i grup społecznych. Większość projektów będzie realizowana w trybie konkursowym. Projekty mają charakter lokalny lub regionalny. Rolę IP i IP2 pełnią władze samorządowe na poziomie województwa (np. SW, WUP lub inna). Pomoc Techniczna - środki dla zapewnienia funkcjonowania systemu instytucjonalnego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Projekty konkursowe Każdy podmiot może ubiegać się o dofinansowanie projektu. Projekty są realizowane na podstawie wypełnionego wniosku o dofinansowanie projektu. Wnioski są składane w odpowiedzi na konkurs (ogłaszany przez IP) i muszą spełniać kryteria w danym konkursie. Wniosek jest oceniany przez pracowników IP i podejmowana jest decyzja czy zostanie przyjęty do realizacji i dostanie dofinansowanie czy zostanie odrzucony. Można składać dowolną liczbę wniosków w konkursie. Projekty systemowe Tylko instytucje (podmioty) wskazane w Programie lub Szczegółowym Opisie Priorytetów mogą realizować projekty systemowe. Te projekty nie biorą udziału w konkursach i polegają na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań określonych w przepisach dotyczących tych organów i jednostek. Projekty indywidualne

Struktura PO Kapitał Ludzki IP Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna MPiPS Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących MPiPS komponent centralny Priorytet III Wysoka jakość edukacji MEN Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka MNiSW Priorytet V Dobre rządzenie Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich SW Priorytet VII Promocja integracji społecznej SW komponent regionalny Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki SW Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach SW Priorytet X Pomoc Techniczna

System instytucjonalny PO KL Instytucja Zarządzająca Instytucja Certyfikująca Instytucja Pośrednicząca Instytucja Pośrednicząca II stopnia Beneficjent systemowy Beneficjent konkursowy Ostateczni odbiorcy (grupy docelowe)

Województwo wielkopolskie – system instytucjonalny Instytucja Zarządzająca – Departament Zarządzania EFS w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Instytucja Pośrednicząca Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Beneficjenci (m.in. OPS, PCPR, ROPS)

Ponadnarodowość Wdrażana przekrojowo w ramach każdego z Priorytetów Obecna tam gdzie przyniesie „wartość dodaną” Powinna przyczyniać się do osiągnięcia celów Priorytetu, wykorzystując doświadczenia i potencjał partnerów z innych regionów oraz krajów UE Alokacje finansowe na projekty innowacyjne i ponadnarodowe – od 1 do 5% Koszty współpracy ponadnarodowej są dzielone pomiędzy partnerów współpracy ponadnarodowej, zgodnie z zasadą, że każdy z partnerów będzie ponosił swoje koszty

Projekty ponadnarodowe Opcja 1 Składany wniosek zawiera komponent współpracy ponadnarodowej Opcja 2 Beneficjent realizujący projekt składa wniosek o zmianę w projekcie - dodanie współpracy ponadnarodowej podstawą zatwierdzenia wniosku jest umowa o współpracy ponadnarodowej oraz list intencyjny kryteria wyboru projektów – ustala IP(IP2) przy współpracy z KIW i grupą roboczą

Projekty innowacyjne Definicja innowacji Projektodawca - każdy podmiot, który posiada: Potencjał badawczy Doświadczenie Możliwość testowania Partnerstwo Empowerment

Dokumenty programowe

Dokumenty niezbędne dla beneficjenta Program Operacyjny Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL System Realizacji PO KL Plan Działania Dokumentacja konkursowa Umowa o dofinansowanie projektu Wniosek aplikacyjny Wniosek o płatność

Szczegółowy Opis Priorytetów Informacje na temat Programu Informacje na temat Priorytetów i Działań PO KL opis Priorytetów i Działań, Instytucje uczestniczące w realizacji, typy projektów, grupy docelowe, system wyboru projektów, kwoty na Działania wskaźniki realizacji inne Tabela finansowa SzOP – przyjęty przez IZ w dniu 18 września br.

System Realizacji PO KL Stanowi formę kompletnego „podręcznika” dla beneficjentów Zawiera szereg dokumentów składowych: Zasady realizacji projektów systemowych OPS, PCPR i ROPS Opis systemu kontroli i monitoringu Opis systemu sprawozdawczości Zasady wyboru projektów Przepływy finansowe Opis i zasady pomocy publicznej SR PO KL – przyjęty przez IZ w dniu 10 września br.

Plan Działania dla Priorytetu VII jest dokumentem o charakterze operacyjnym, strategicznym obejmuje okres jednego roku budżetowego ma na celu przedstawienie założeń IP w danym roku co do preferowanych form wsparcia (typów projektów), podziału środków finansowych na wybrane typy projektów oraz zasad i terminów wyboru projektów opracowywany przez IP (przy współpracy z IP2) oraz ROPS zatwierdzany przez IZ PO KL na podstawie rekomendacji KM (PKM)

Dokumentacja konkursowa Zawiera: Krótki opis działań i typów projektów przewidzianych do realizacji w konkursie Cel i spodziewane efekty konkursu Alokację finansową na dany konkurs Zasady udzielania dofinansowania – kryteria wyboru projektów Procedurę przygotowania i złożenia wniosku – jak, gdzie, do kiedy, osoby do kontaktu Załączniki: karty, oświadczenia, wzory umowy, wniosku, instrukcje

Umowa o dofinansowanie projektu Strony umowy Numer i tytuł projektu Okres obowiązywania Wartość projektu Kwota dofinansowania Wkład własny Poziom kosztów pośrednich Poziom kosztów w cross -financingu Obowiązki beneficjenta: sprawozdawcze, informacyjne, finansowe, kontrolne, promocyjne

Wniosek aplikacyjny Informacje o projekcie Informacje o beneficjencie i ew. partnerach Charakterystyka projektu: cel, grupy docelowe, przewidywana liczba osób/instytucji objętych wsparciem, opis podejmowanych działań, rezultaty, potencjał projektodawcy i zarządzanie projektem Budżet (ogólny i szczegółowy) Harmonogram

Wniosek beneficjenta o płatność Część finansowa informacje o projekcie informacje o beneficjencie źródła finansowania wydatków korekty finansowe uzyskany przychód postęp rzeczowo – finansowy (w tym poziom rozliczenia dotychczasowych transz) Część sprawozdawcza problemy i trudności we wdrażaniu projektu oraz środki zaradcze prognoza realizacji w kolejnym okresie sprawozdawczym prognoza płatności na 4 kolejne kwartały zgodność z politykami wspólnotowymi i prawem wspólnotowym – oświadczenie instytucje i osoby otrzymujące wsparcie osiągnięte wskaźniki realizacji projektu

Zatrudnienie i integracja społeczna Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna

Działanie 1.2 Wsparcie systemowe instytucji działających w obszarze pomocy i integracji społecznej rozbudowa systemu monitorowania i oceny efektywności działań a także prognozowania sytuacji w obszarze pomocy społecznej m.in. poprzez prowadzenie i upowszechnianie badań, ekspertyz i analiz tworzenie i rozwijanie standardów usług instytucji pomocy i integracji społecznej rozwój krajowego systemu szkoleń tematycznych i specjalistycznych (w formach szkolnych) oraz doskonalenia kadr instytucji pomocy i integracji społecznej (m.in. poprzez szkolenia/kursy, doradztwo, studia, studia podyplomowe, wizyty studyjne, specjalizacje, superwizję)

Działanie 1.2 Wsparcie systemowe instytucji działających w obszarze pomocy i integracji społecznej poszerzanie oferty instytucji pomocy i integracji społecznej w zakresie usług na rzecz aktywizacji zawodowej i społecznej rozwój narzędzi i systemów informatycznych dla jednostek organizacyjnych pomocy społecznej budowa i ulepszanie systemu koordynacji oraz przekazywania informacji i danych między instytucjami działającymi w obszarze polityki społecznej i rynku pracy identyfikacja i promocja najlepszych praktyk i rozwiązań z zakresu pomocy i integracji społecznej

Instytucja pośrednicząca: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Działanie 1.2 Wsparcie systemowe instytucji działających w obszarze pomocy i integracji społecznej Instytucja pośrednicząca: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Beneficjent: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Ostateczni odbiorcy: - instytucje pomocy społecznej: OPS, PCPR, ROPS Alokacja finansowa: 169 573 435 EUR

Promocja integracji społecznej Priorytet VII Promocja integracji społecznej PROJEKTY SYSTEMOWE

PROJEKT SYSTEMOWY art.28, ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. W ramach programu operacyjnego mogą być dofinansowane projekty systemowe – polegające na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań publicznych określonych w odrębnych przepisach.

PROJEKT SYSTEMOWY Gwarancja środków na jego realizację Nie jest obligatoryjny Możliwy do realizacji w partnerstwie Zasady przygotowania projektów systemowych dla OPS, PCPR i ROPS określa System Realizacji PO KL Corocznie nowa pula środków do wykorzystania W priorytecie VII Obejmuje aktywną integrację + wzmocnienie kadrowe (ewentualnie)

PROJEKT SYSTEMOWY OPS i PCPR Składa się z dwóch elementów: działań na rzecz aktywnej integracji wobec klientów pomocy społecznej upowszechniania pracy socjalnej i aktywnej integracji

Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji Instytucja pośrednicząca WUP SYSTEMOWY SYSTEMOWY SYSTEMOWY Poddziałanie 7.1.3 - ROPS ROPS Poddziałanie 7.1.1 - OPS Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych Zatrudnienia Poddziałanie 7.1.2 - PCPR Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych Zatrudnienia Szkolenia i doradztwo dla pracowników pomocy i integracji społecznej Rozwój i upowszechnianie pracy socjalnej Rozwój i upowszechnianie pracy socjalnej

Źródła współfinansowania w VII.1 Schematy Alokacja ogółem w tym EFS w tym środki krajowe w tym w ramach środków krajowych: Schemat A) Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej 585.445.582 497.628.745 87.816.837 Budżet państwa 26.345.051,10 (30%) Budżet JST 57.080.944,05 (65%) Fundusz Pracy 4.990.841,81 (5%) Schemat B) Rozwój i przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie 353.286.127 300.293.208 52.992.919 15.897.875,70 (30%) 18.547.521,65 (35%) PFRON Schemat C) Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej 70.657.225 60.058.641 10.598.584 10.598.584 (100%)

Schemat przygotowania projektów systemowych IP Plan działania przygotowanie Umowa/decyzja/uchwała – może być na 8 lat zgodność Załącznik + aneksy (corocznie) Beneficjent (OPS/PCPR/ROPS) Wniosek przygotowanie Działania zgodne z opisem we wniosku Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy)

Sposoby realizacji projektu systemowego Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane są bezpośrednio przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. W tym przypadku pracownik socjalny przygotowuje projekt kontraktu socjalnego oraz projektu aktywności lokalnej, który akceptowany jest przez kierownika jednostki w drodze współdziałania między JST na zasadzie umowy lub porozumienia (ustawa o samorządzie gminnym oraz powiatowym) Działania w zakresie aktywnej integracji zlecane przez OPS lub PCPR podmiotom zewnętrznym (niepublicznym - na zasadach określonych w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, publicznym - na zasadzie porozumienia) Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane w partnerstwie

Partnerstwo w projektach systemowych OPS i PCPR Realizacji zlecenie części zadań podmiotom spoza sektora finansów publicznych w trybie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Relacji wspólna realizacja zadań przez beneficjenta i inne podmioty UWAGA Partnerstwo JST otrzymuje dodatkowe środki na realizację projektu – nawet do 100 %. Partnerstwo lokalne na podstawie pisemnego porozumienia Partnerstwo publiczno – społeczne na podstawie ustawy o pożytku publ. i o wolont.

Beneficjenci i odbiorcy projektu OPS gminne jednostki organizacyjne - ośrodki pomocy społecznej – o których mowa w art. 110 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku działań: na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społeczne. W szczególności należących do jednej z poniższych grup: osób długotrwale korzystających ze świadczeń pomocy społecznej (powyżej 12 miesięcy); osób niepełnosprawnych; osób po zwolnieniu z zakładu karnego lub innej placówki penitencjarnej (do 1 roku od jej opuszczenia); osób bezdomnych; osób nieaktywnych zawodowo z uwagi na macierzyństwo lub opiekę nad osobami zależnymi; osób wykazujących bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych; osób uzależnionych od alkoholu lub innych środków odurzających, poddających się procesowi leczenia lub po jego zakończeniu w okresie do 1 roku od jego zakończenia integracji społecznej młodzież do 25 roku życia ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym (nie objętej działaniami OHP);

Beneficjenci i odbiorcy projektu PCPR powiatowe jednostki organizacyjne - powiatowe centra pomocy rodzinie - o których mowa w art. 112 ustawy o pomocy społecznej, działające na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, które w szczególności należą do co najmniej jednej z poniższych grup: osób niepełnosprawnych; opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze; uchodźcy, osoby z pobytem tolerowanym, oraz osoby nie będące obywatelami polskim posiadającymi zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na zamieszanie na czas oznaczony, mające trudności z integracją zawodową i społeczną.

Współpraca z urzędem pracy Niezależnie od sposobu realizacji zadań w ramach projektu beneficjenci z terenu powiatu (ośrodki pomocy społecznej i powiatowe centrum pomocy rodzinie) są obowiązani zainicjować zawiązanie partnerstwa zadaniowego z powiatowym urzędem pracy określające zasady współpracy w zakresie realizacji zadań na rzecz aktywnej integracji. W partnerstwie w szczególności można określić: zasady współpracy w zakresie procedur postępowania z klientami pomocy społecznej i powiatowych urzędów pracy zasady współpracy w zakresie realizacji i finansowania prac społecznie użytecznych; zasady w zakresie upowszechniania ofert pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego

Kryteria dostępu do projektu systemowego Kryteria merytoryczne Posiadanie strategii rozwiązywania problemów społecznych. Gminy i powiaty nie posiadające strategii są obowiązane ją przygotować i przyjąć do 31 grudnia 2008 roku; Kryteria organizacyjne Zatrudnianie odpowiedniej liczby pracowników socjalnych zgodnie z wymogami ustawy o pomocy społecznej. Gminy nie spełniające tych wymogów są obowiązane je spełnić do 31 grudnia 2010 roku. Kryteria finansowe Posiadanie wkładu własnego. Kryteria formalne Złożenie wniosku o dofinansowanie

Instrumenty aktywnej integracji

Regulacje dotyczące aktywnej integracji Ustawa o pomocy społecznej Ustawa o zasadach prowadzenia polityki społecznej - projekt Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL Zasady realizacji projektów systemowych OPS, PCPR, ROPS w ramach Działania 7.1 PO KL Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji

Instrumenty aktywnej integracji Aktywizacja zdrowotna Aktywizacja zawodowa Nowa formuła instrumentów aktywizacyjnych stosowanych wobec klientów pomocy społecznej Aktywizacja edukacyjna Aktywizacja społeczna

Instrumenty aktywizacji zawodowej Skierowanie i udział w zajęciach Centrum Integracji Społecznej; Skierowanie i udział w zajęciach Klubu Integracji Społecznej; Skierowanie i udział w pracach społecznie użytecznych Uczestnictwo w zajęciach reintegracji zawodowej u pracodawcy lub innego podmiotu (do 9 miesięcy w wymiarze od 10 do 40 godzin, bez nawiązania stosunku pracy) Dofinansowanie usamodzielnienia ekonomicznego lub zmiany miejsca zamieszkania w celu ekonomicznego usamodzielnienia

Instrumenty aktywizacji edukacyjnej zajęcia szkolne związane z uzupełnieniem wykształcenia ogólnego na poziomie podstawowym, gimnazjalnym lub średnim zajęcia w ramach kształcenia ustawicznego mające na celu uzyskanie zawodu, podniesienie kwalifikacji lub zdobycie przygotowania zawodowego zajęcia w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji i umiejętności zawodowych

Instrumenty aktywizacji zdrowotnej badania profilaktyczne lub specjalistyczne w związku z możliwością podjęcia zatrudnienia terapię psychologiczną lub psychospołeczną dla rodzin lub osób program korekcyjno-edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie, program psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego w przypadku osób uzależnionych od alkoholu, program terapeutyczny w zakładzie opieki zdrowotnej, dla osób uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających turnusy rehabilitacyjne, zespoły ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo

Instrumenty aktywizacji społecznej uczestnictwo w ośrodkach dziennego wsparcia, świetlicach i klubach, koszty vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych uczestnictwo w środowiskowych domach samopomocy lub rodzinnych domach pomocy usługi wspierające, w tym tłumacz osoby głuchoniemej, przewodnik osoby niewidomej, asystent personalny osoby niepełnosprawnej świadczenia w ramach wolontariatu uczestnictwo w grupach i klubach samopomocowych organizacja i finansowanie treningów kompetencji i umiejętności społecznych.

Upowszechnianie pracy socjalnej Polega na możliwości zatrudnienia dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych w OPS i PCPR (za zgodą IP również w innych jednostkach) Możliwość sfinansowania wynagrodzenia wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne Możliwość sfinansowania kosztów wyposażenia stanowiska pracy Zatrudnienie – na 3 lata do 2010 r. Informacja o możliwości zatrudnienia – w załączniku do Planu działania Podział środków na wsparcie zatrudnienia pracowników przygotowywany jest przez ROPS. Priorytetowo traktowane są jednostki w gminach do 25 tys. mieszkańców

Upowszechnianie pracy socjalnej w woj. Wielkopolskim w 2008 r. Z rezerwy środków (20%) ok. 15 % przeznaczono na dodatkowe zatrudnienie i ok. 5 % na partnerstwo co w efekcie w 2008 r. skutkuje: 82 gminy i powiaty objęte tym wsparciem 97 nowych etatów Ponad 180 tys. zł na dofinansowanie działań partnerskich

Dodatki do wynagrodzeń pracowników socjalnych zajmujących się integracją Dodatki do pensji pracowników bezpośrednio zajmujących się aktywną integracją – realizujących kontrakty socjalne, prowadzących działania w programie aktywności lokalnej Koszty dodatków wynoszą do 10% wartości zadania na aktywną integrację Nie dotyczą kosztów księgowości ani zarządzania projektem, które są ujmowane jako osobne zadania w projekcie i rozliczanie niezależnie

Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Program aktywności lokalnej Wsparcie działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej ON

Kontrakt socjalny Kontrakt socjalny (lub indywidualne programy) jest pisemną umową pomiędzy osobą korzystająca ze świadczeń pomocy społecznej a pracownikiem socjalnym, mającą na celu określenie sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej, umożliwienia aktywizacji społeczno - zawodowej oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Kontrakt przewiduje wzajemne zobowiązania stron, w tym możliwości: zastosowania wsparcia finansowego – wkład własny pracy socjalnej – wkład własny zastosowania instrumentów aktywnej integracji – środki projektu

Kontrakt socjalny (2) Przez kontrakt socjalny rozumie się również: w przypadku osób bezdomnych - indywidualny program wychodzenia z bezdomności; w przypadku uchodźców i imigrantów - indywidualny program integracyjny; w przypadku osób opuszczających rodziny zastępcze oraz placówki dla dzieci i młodzieży - indywidualny program usamodzielnienia.

Zasady wsparcia finansowego w kontrakcie (I) W przypadku osoby (rodziny) korzystającej z zasiłku okresowego - przyznanie świadczenia aktywizacyjnego stanowiącego część zasiłku okresowego przewyższającą minimalną wysokość zasiłku okresowego. Świadczenie może być przyznane do wysokości 50% różnicy pomiędzy kryterium dochodowym a dochodem tej osoby (rodziny).

Zasady wsparcia finansowego w kontrakcie (II) W przypadku osoby (rodziny) nie korzystającej z zasiłku okresowego - przyznanie zasiłku celowego aktywizacyjnego. Zasiłek celowy aktywizacyjny może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów dojazdu do instytucji uczestniczących w działaniach na rzecz aktywnej integracji, w tym dojazdu na szkolenie, staż, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy oraz do miejsca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Program aktywności lokalnej Wsparcie działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej ON

Program aktywności lokalnej Program aktywności lokalnej skierowany jest do osób w ramach konkretnego środowiska lub członków danej społeczności. Oznacza to, że w ramach programu można prowadzić działania aktywizacyjne adresowane do ludzi mieszkających na pewnej przestrzeni mniejszej niż gmina: dzielnicy, osiedla, sołectwa, wsi. Może to być środowisko grupy zawodowej, mieszkańców bloku czy nawet kilku rodzin mieszkających w okolicy. Program aktywności lokalnej realizowany jest w partnerstwie. W ramach programu przewiduje się finansowanie: środowiskowej pracy socjalnej – wkład własny instrumentów aktywnej integracji – środki projektu działań o charakterze środowiskowym – wkład własny (lub partnera)

Działania o charakterze środowiskowym badania, opracowywanie programów, ekspertyz, analiz, wydawnictw i konkursów związanych z przygotowaniem i realizacją programu; edukację społeczną i obywatelską, w tym organizowanie spotkań, konsultacji, działań edukacyjnych i debat społecznych dla mieszkańców; organizowanie i inspirowanie udziału mieszkańców w imprezach, projektach w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym czy turystycznym.

Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Program aktywności lokalnej Wsparcie działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej ON

Działania na rzecz ON Zadania PCPR, które może być realizowane na zasadzie partnerstwa lub zlecania przez: gminę, warsztat terapii zajęciowej, zakład aktywności zawodowej, organizację pozarządową. Obejmują one : zadania o charakterze informacyjnym, poradniczym, rzeczniczym, szkoleniowym – finansowane z PFRON instrumenty aktywnej integracji - finansowane ze środków projektu rozwój komponentów aktywizacyjnych w ramach WTZ – środki projektu praca socjalna – wkład własny

Wkład własny w projekcie systemowym - niewymagany W zakresie upowszechniania aktywnej integracji i pracy socjalnej W zakresie kształcenia i doradztwa dla pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej - projekty ROPS W przypadku realizacji projektu przez beneficjentów w formie partnerstwa relacji

Wkład własny - wysokość Wysokość ustalana w Planie Działania przez IP i podawana w dokumentacji konkursowej Wpływa na wysokość możliwej dotacji Nie może być większy niż 15 % wartości projektu Określony przez beneficjenta we wniosku o dofinansowanie Na 2008 r. wymagany wkład własny w projektach OPS i PCPR w woj. Wielkopolskim wynosi 10,5 % wartości projektu

Przygotowanie projektów w Priorytecie VII – 5 kroków

Przygotowanie projektu Realizacja projektu (w tym przygotowanie wniosku o dofinansowanie) wymaga dokładnego przemyślenia sekwencji: potrzeby – cele – zadania/działania - koszty – oczekiwane rezultaty Projekt ≠ wniosek o dofinansowanie

Przygotowanie projektu Krok pierwszy: identyfikacja problemów, charakterystyka, uzasadnienie potrzeb w zakresie aktywnej integracji: jakie problemy są nie rozwiązywane w związku z brakiem aktywnej integracji; jakie problemy są źle i/lub niewystarczająco rozwiązywane; jakie pojawiły się nowe zadania/wyzwania; czy dany problem jest możliwy do rozwiązania przy wykorzystaniu środków EFS

Przygotowanie projektu Krok drugi: zdefiniowanie celów szczegółowych projektu – na ile rzeczywistość zmieni się w wyniku jego realizacji; Cele powinny ściśle wynikać ze zidentyfikowanych problemów i do nich się odnosić Cele muszą być realne, mierzalne, weryfikowalne, osiągalne w założonym czasie (SMART) Celów nie może być dużo (od 1 do 3)

Przygotowanie projektu Krok trzeci: kim są uczestnicy projektu? Jak duża jest to grupa? Jaką jej część jesteśmy w stanie objąć działaniami projektu? Jak więc wybierzemy tę część, jakimi kryteriami będziemy się posługiwać? Jakie inne specyficzne problemy charakteryzują tę grupę? Na ile jesteśmy w stanie je uwzględnić w naszym projekcie? Jak dotrzemy do potencjalnych uczestników? Co musimy zrobić, by zapewnić udział zaplanowanej liczby uczestników?

Przygotowanie projektu Krok czwarty: jakie rezultaty – zarówno twarde i miękkie - przyniesie realizacja projektu? Rezultat twardy – ilościowy, łatwo weryfikowalny, np. liczba osób, liczba świadectw itp. Rezultat miękki – jakościowy; też weryfikowalny ale przy zastosowaniu bardziej złożonych metod (np. zmiana postaw, zwiększenie wiary we własne możliwości);

Przygotowanie projektu Krok piąty: co kolejno musimy wykonać, aby zrealizować zamierzenia projektu (osiągnąć cele)? Opisać czynności i pogrupować je w zadania a następnie podzadania Zastanowić się nad kosztami poszczególnych zadań i personelem odpowiedzialnym za ich wykonanie Budżetowanie zadań - opisać koszty zadań i niezbędnych inwestycji w projekcie

Budżet projektu systemowego OPS i PCPR

Budżet projektu

Koszty projektu Koszty: Bezpośrednie – przydzielone limity dla poszczególnych zadań projektu Pośrednie – kwalifikowalne pod warunkiem nie ponoszenia z innych źródeł oraz nie zawarcia ich w kosztach bezpośrednich do wysokości: 20% kosztów bezpośrednich – w przypadku projektów o wartości do 2 mln zł 15% kosztów bezpośrednich – w przypadku projektów o wartości od 2 do 5 mln zł włącznie 10% kosztów bezpośrednich – w przypadku projektów o wartości powyżej 5 mln zł przy czym właściwy limit procentowy jest określany przez Beneficjenta na etapie konstruowania budżetu i wskazany w umowie o dofinansowanie projektu.

Budżet projektu Wniosek o dofinansowanie projektu – składany na każdy rok budżetowy Budżet określa: środki na poszczególne zadania łączną kwotę wydatków kwalifikowalnych wartość wydatków objętych cross-financingiem wartość kosztów pośrednich podział na kwotę dofinansowania i wkład własny

Budżet projektu – zasady konstruowania wsparcie uzależnione od liczby osób objętych kontraktem socjalnym lub programem aktywności lokalnej kalkulowany koszt na os. aktywizowaną w kontrakcie socjalnym - 5 tys. zł/rok kalkulowany koszt na os. aktywizowaną w programie aktywności lokalnej - 2 tys. zł/rok wydatki na wsparcie zatrudnienia dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych do 4 tys. zł/m-c/os. (nie wyżej niż 150% przeciętnego wynagrodzenia w OPS lub PCPR)

Budżet projektu – podwyższenie kosztów Wydatki w ramach projektu mogą zostać podwyższone gdy: jest to uzasadnione indywidualną sytuacją mieszczą się w limicie wydatków przyznanym na dany okres wyrazi zgodę kierownik OPS/PCPR Kierownik OPS/PCPR może przerwać realizację projektu - gdy powoduje to nadmierne wydatki w roku budżetowym.

Budżet zadaniowy Przykładowe zadania w projekcie: zadanie 1: rekrutacja uczestników; zadanie 2: aktywna integracja; zadanie 3: praca socjalna; zadanie 4: wsparcie dochodowe; zadanie 5: działania o charakterze środowiskowym; zadanie 6: prace społecznie użyteczne; zadanie 7: wsparcie integracji zawodowej i społ. osób niepełnosprawnych; zadanie 8: zarządzanie projektem; zadanie 9: promocja projektu.

Budżet zadaniowy zadanie 1: aktywna integracja; należy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnożenia liczby osób objętych kontraktami lub projektami aktywności socjalnej przez przewidywaną kwotę wsparcia np. 10 osób objętych kontraktami socjalnymi (10 x 3.000 zł = 30.000 zł.) oraz 10 objętych projektem aktywności lokalnej (10 x 2.000 zł. = 20.000 zł.). Podajemy łączną kwotę 50 tys. zł.

Budżet zadaniowy zadanie 2: praca socjalna obejmuje: koszty zatrudnienia dotychczasowych pracowników socjalnych którzy będą brali udział w projekcie (wkład własny), koszty dodatków do wynagrodzenia prac. socjalnych zajmujących się aktywną integracją wynikające z dodatkowych zadań koszt zatrudnienia dodatkowego pracownika socjalnego lub doradcy ds. osób niepełnosprawnych - w przypadku decyzji IP, koszty wyposażenia stanowiska pracy dla nowego pracownika

Budżet zadaniowy zadanie 3: wsparcie dochodowe należy wpisać koszty zasiłków i pomocy naturze skalkulowanych zgodnie z liczbą osób, które będą uczestniczyć w realizacji kontraktów socjalnych; zadanie 4: działania o charakterze środowiskowym m.in. koszty spotkań, edukacji obywatelskiej, imprez związanych z realizacją programów aktywności lokalnej

Budżet zadaniowy zadanie 5: prace społecznie użyteczne koszty realizacji prac społecznie użytecznych ze środków Funduszu Pracy zadanie 6: wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych należy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnożenia liczby osób objętych wsparciem i kalkulowanej kwoty wsparcia określonej w wytycznych np. 10 osób x 2000 zł = 20 000 zł

Budżet zadaniowy zadanie 9: zarządzanie projektem m.in. koszty otwarcia i prowadzenia rachunku bankowego, koszty komunikowania się z klientami, koszty pomocy prawnej z tytułu realizacji zamówień publicznych, koszty księgowości, koszty amortyzacji sprzętu i wyposażenia, koszty zakupu materiałów biurowych na potrzeby projektu wynajem lokalu, kupno komputerów, sprzętu biurowego

Budżet zadaniowy zadanie 10: promocja projektu m.in. koszty związane z opracowywaniem, wydawaniem i rozpowszechnianiem informacji o usługach ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie, koszty opracowywania i rozpowszechniania materiałów informacyjnych i szkoleniowych,

Szczegółowy budżet projektu

Promocja integracji społecznej Priorytet VII Promocja integracji społecznej PROJEKTY KONKURSOWE

Promocja integracji społecznej Priorytet VII Promocja integracji społecznej 1 552 906 053 EUR Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji (systemowy) Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej (konkursowy) Działanie 7.3 Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji (konkursowy)

Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym - projekty konkursowe wsparcie (m.in. prawne, organizacyjne, szkoleniowe i finansowe) dla tworzenia i działalności podmiotów integracji społecznej, w tym: CIS, KIS, ZAZ i inne kursy i szkolenia umożliwiające nabycie, podniesienie lub zmianę kwalifikacji i kompetencji zawodowych staże i zatrudnienie subsydiowane osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w organizacjach pozarządowych oraz spółdzielniach socjalnych połączone z zajęciami reintegracji zawodowej i społecznej poradnictwo psychologiczne, psychospołeczne, zawodowe i inne, prowadzące do integracji społecznej i zawodowej, rozwój nowych form i metod wsparcia indywidualnego i środowiskowego na rzecz integracji zawodowej i społecznej w tym środowiskowej pracy socjalnej, centrów aktywizacji lokalnej, animacji lokalnej, streetworkingu rozwój usług społecznych przezwyciężających indywidualne bariery w integracji społecznej w tym w powrocie na rynek pracy

promocja i rozwijanie wolontariatu Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym - projekty konkursowe (2) rozwijanie umiejętności i kompetencji społecznych, niezbędnych w poszukiwaniu i utrzymaniu zatrudnienia; wsparcie tworzenia i działalności środowiskowych instytucji aktywizujących osoby niepełnosprawne w tym zaburzone psychicznie; promocja i rozwijanie wolontariatu tworzenie pozaszkolnych form integracji społecznej młodzieży (połączone z wiedzą o rynku pracy) organizowanie akcji i kampanii promocyjno – informacyjnych m.in. z zakresu równości szans, mobilności i elastyczności zawodowej, itp. rozwój dialogu, partnerstwa publiczno-społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie regionalnym i lokalnym prowadzenie, publikowanie i upowszechnianie badań i analiz z zakresu integracji i polityki społecznej w regionie.

Poddziałanie 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej - projekty konkursowe Wsparcie finansowe funkcjonowania instytucji otoczenia sektora ekonomii społecznej świadczących następujące usługi: doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia i prowadzenia działalności w sektorze ekonomii społecznej; realizację usług na rzecz podmiotów ekonomii społecznej, obejmujące m.in. usługi prawne, finansowe, marketingowe; działania na rzecz partnerstwa lokalnego na rzecz rozwoju ekonomii społecznej; promocję ekonomii społecznej i zatrudnienia w sektorze ekonomii społecznej poprzez kampanie promocyjno-informacyjne.

Promocja integracji społecznej Priorytet VII Promocja integracji społecznej 1 552 906 053 EUR Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji (systemowy) Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej (konkursowy) Działanie 7.3 Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji (konkursowy)

Działanie 7.3 Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług społecznych na tych obszarach (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej) wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym (np. w formie szkoleń, spotkań, seminariów) mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich rozwój dialogu, partnerstwa publiczno-społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym

Przydatne adresy internetowe Więcej informacji na temat EFS, zasad i możliwości jego wykorzystywania można znaleźć na następujących stronach internetowych: www.mrr.gov.pl www.efs.gov.pl www.efs.pl www.dwefs.pl www.koszefs.pl www.dobrepraktykiefs.pl Aktualne informacje i dokumenty dotyczące stanu prac nad PO Kapitał Ludzki:

Dziękuję za uwagę… Powodzenia!