DZIAŁANIA SZKOLENIOWE (POKL, PROW) DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z OCHRONĄ ŚRODOWISKA (POIŚ, Instrument Finansowy LIFE+, RPO) INFORMATYZACJA (POIG, RPO) OŚWIATA (POKL)

DZIAŁANIA SZKOLENIOWE POKL Priorytet V Dobre Rządzenie 5.1 WZMOCNIENIE POTENCJALU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ POKL 5.1.1 Modernizacja systemów zarządzania i podnoszenie kompetencji kadr - projekty systemowe - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Szkolenia z rezerwy budżetowej na 2008 r. Szkolenia SPO RZL 2.4 Wzmocnienie zdolności administracyjnych Grupy docelowe urzędy administracji rządowej pracownicy urzędów administracji rządowej

Działania systemowe Priorytetu V POKL w których grupą docelową są jednostki administracji rządowej: 5.1.2 Wdrażanie systemu zarządzania finansowego w ujęciu zadaniowym - projekt systemowy Ministerstwa Finansów 5.3 Wsparcie Na Rzecz Realizacji Strategii Lizbońskiej - Projekt systemowy Ministerstwa Gospodarki 5.4.1 Wsparcie systemowe dla trzeciego sektora oraz 5.5.1 Wsparcie systemowe dla dialogu społecznego – projekty systemowe ministra właściwego ds. pracy Działania konkursowe Priorytetu V POKL w których grupą docelową są jednostki administracji rządowej: 5.4.2 Rozwój dialogu obywatelskiego

POKL Priorytet VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI 8.1 Rozwój Pracowników i Przedsiębiorstw w Regionie 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw – projekty konkursowe - wszystkie podmioty - ogólne i specjalistyczne szkolenia oraz doradztwo związane ze szkoleniami dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw w zakresie m.in.: zarządzania, identyfikacji potrzeb w zakresie kwalifikacji pracowników, organizacji pracy, zarządzania BHP, elastycznych form pracy, wdrażania technologii produkcyjnych przyjaznych środowisku, wykorzystania w prowadzonej działalności technologii informacyjnych i komunikacyjnych - doradztwo dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MMŚP), w tym dla osób samozatrudnionych, w szczególności w zakresie ekonomii, finansów, zarządzania zasobami ludzkimi lub rachunkowości (z wyłączeniem doradztwa związanego z procesami inwestycyjnymi) - szkolenia, kursy i doradztwo zawodowe (jako działanie uzupełniające do szkoleń i kursów) skierowane do dorosłych osób pracujących, które z własnej inicjatywy są zainteresowane nabyciem nowych, uzupełnianiem lub podwyższaniem kwalifikacji i umiejętności, w szczególności dla osób zatrudnionych o niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacjach (z wyłączeniem kształcenia ustawicznego w formach szkolnych realizowanego w szkołach dla dorosłych)

PROW oś priorytetowa 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie Cel działania Działanie ma na celu doskonalenie zawodowe rolników i posiadaczy lasów, prowadzące do restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa

Dziedziny szkoleń minimalne wymagania wzajemnej zgodności dla gospodarstw rolnych (tzw. cross-compliance); upowszechnianie nowoczesnych technologii w rolnictwie i lenictwie; upowszechnianie zasad proekologicznych metod produkcji rolniczej, a w szczególności integrowanej produkcji rolniczej i rolnictwa ekologicznego; upowszechnianie standardów jakościowych w produkcji rolniczej i leśnej; ekonomika i zarządzanie gospodarstwem rolnym lub produkcją leśną; podejmowanie nowych, rynkowo zorientowanych kierunków produkcji rolnej; popularyzacja nowych kierunków działalności rolniczej w celu uzyskiwania dodatkowych dochodów; poprawa jakości i higieny produkcji; prawidłowe warunki utrzymania zwierząt; ochrona środowiska w gospodarstwie rolnym, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw na Obszarach Szczególnie Narażonych; zastosowanie mikrokomputerów i programów komputerowych w usprawnieniu zarządzania gospodarstwem rolnym i leśnym; warunki bezpiecznego wytwarzania i przechowywania pasz w gospodarstwie w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego.

Definicja beneficjenta Beneficjentami szkoleń są instytucje lub prywatne i publiczne podmioty, prowadzące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność szkoleniową. Szczegóły dotyczące zakresu wsparcia Pomoc finansowa obejmuje: refundację udokumentowanych kosztów poniesionych w związku z przeprowadzeniem szkolenia; narzut na pokrycie kosztów operacyjnych (prd, ogrzewanie, wykorzystanie powierzchni biurowych, telefony, faxy, wykorzystanie komputerów, koszty administracyjne itp.) w wysokości nie więcej niż 15% udokumentowanych bezpośrednich kosztów szkoleń.

OCHRONA ŚRODOWISKA PO IŚ Działanie 3.2.: Zapobieganie i ograniczanie skutków zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałanie poważnym awariom CEL DZIAŁANIA: Zwiększenie ochrony przed skutkami zagrożeń naturalnych oraz przeciwdziałanie poważnym awariom, usuwanie ich skutków i przywracanie środowiska do stanu właściwego oraz wzmocnienie wybranych elementów systemu zarządzania środowiskiem.

PRZYKŁADOWE RODZAJE PROJEKTÓW: 1. budowanie i doskonalenie stanowisk do analizowania i prognozowania zagrożeń naturalnych i stwarzanych poważnymi awariami, w tym: wyposażenie w specjalistyczny sprzęt; 2. zakupy specjalistycznego sprzętu niezbędnego do skutecznego prowadzenia akcji ratowniczych oraz usuwania skutków zagrożeń naturalnych i poważnych awarii np. samochody ratownictwa chemicznego, ratownictwa ekologicznego, samochody ratowniczo - gaśnicze, pompy, łodzie, sprzęt zaplecza socjalnego dla ewakuowanych, nośniki kontenerów z innym sprzętem specjalistycznym; 3. wsparcie techniczne krajowego systemu reagowania kryzysowego oraz ratowniczo-gaśniczego w zakresie ratownictwa ekologicznego i chemicznego; 4. realizacja przedsięwzięć w zakresie metod i narzędzi do analizowania zagrożeń poważnymi awariami.

BENEFICJENCI: 1. Komenda Główna oraz komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej; 2. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska; 3. PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne, 4. Urzędy morskie; 5. Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa; 6. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 1. Komenda Główna oraz komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska, urzędy morskie, Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa – 100% (dofinansowanie obejmuje zarówno środki pochodzące z UE jak i pochodzące z budżetu państwa w formie współfinansowania krajowego), 2. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne - 85% Minimalna wartość projektów – 4 mln PLN 

PO IŚ Działanie 3.3.: Monitoring Środowiska CEL DZIAŁANIA: Wzmocnienie wytwarzania i udostępniania informacji o środowisku niezbędnych dla procesów decyzyjnych w ochronie środowiska poprzez usprawnienie monitoringu stanu środowiska W zakresie monitoringu środowiska wyodrębnione zostały następujące obszary wsparcia: monitoring wód, monitoring powietrza oraz monitoring hałasu.

PRZYKŁADOWE RODZAJE PROJEKTÓW: 1. wdrażanie nowych metod obserwacji i narzędzi wspomagających monitoring i ocenę stanu środowiska; 2. wzmocnienie infrastruktury informacyjnej w zakresie diagnozy stanu wód na potrzeby zrównoważonego gospodarowania wodami; 3. wzmocnienie systemu wytwarzania i udostępniania danych i informacji na potrzeby: a. zarządzania jakością powietrza; b. zarządzania hałasem w środowisku; c. ochrony przed polami elektromagnetycznymi.

BENEFICJENCI: 1. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska; 2. Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska; 3. Regionalne zarządy gospodarki wodnej; 4. PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne. 5. Instystut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu: 1. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska, regionalne zarządy gospodarki wodnej – 100% (dofinansowanie obejmuje zarówno środki pochodzące z UE jak i pochodzące z budżetu państwa w formie współfinansowania krajowego), 2. PGL Lasy Państwowe oraz jego jednostki organizacyjne, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - 85% Minimalna wartość projektów – 4 mln PLN

PO IŚ działanie 9.3 - Termomodernizacja Obiektów Użyteczności Publicznej Cel działania: Zmniejszenie zużycia energii w sektorze publicznym. Przykładowe rodzaje projektów: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej (*) wraz z wymianą wyposażenia tych obiektów na energooszczędne. W zakres wydatków kwalifikowalnych wchodzą wydatki poniesione w związku z: - ociepleniem obiektu; - wymianą okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia na energooszczędne; - przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji; - przygotowaniem dokumentacji technicznej dla projektu.

Do wsparcia nie kwalifikują się projekty realizowane w budynkach użyteczności publicznej, w których ponad 15% powierzchni całkowitej budynku służy prowadzeniu działalności gospodarczej lub celom mieszkaniowym. Wydatki dotyczące powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej lub cele mieszkaniowe pomniejszają wysokość wydatków kwalifikowanych. Wydatki związane z termomodernizacją poniesione na odtworzenie elementów obiektów o wartościach artystycznych i zabytkowych będą kwalifikowalne do kwoty, która nie przekracza przeciętnych kosztów odtworzenia podobnych elementów o wartości jedynie użytkowej.

Typ beneficjentów: 1) Jednostki sektora finansów publicznych, tj.: organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały;    Beneficjentem działania może być jeden podmiot odpowiedzialny za prawidłowość rzeczowej i finansowej realizacji projektu przed instytucją, z którą podpisał umowę o dofinansowanie, odpowiadający za prawidłowość całości wydatków kwalifikowanych, będącym jedynym podmiotem właściwym do kontaktów z instytucjami w systemie realizacji PO IiŚ, przedstawiania wniosków o płatność i otrzymywania środków FS oraz będącym odpowiedzialnym za zapewnienie trwałości projektu zgodnie z art. 57 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności.

Minimalna wartość projektu – 10 mln PLN. Maksymalna kwota wsparcia – 50 mln PLN. Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu: 1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, państwowe szkoły wyższe – 100%,

Komponenty LIFE+ Program LIFE+ podzielony jest na trzy komponenty tematyczne: I. PRZYRODA I RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA II. POLITYKA I ZARZĄDZANIE W ZAKRESIE ŚRODOWISKA INFORMACJA I KOMUNIKACJA Dla każdego komponentu przygotowano specyficzny wniosek. Składany projekt może dotyczyć tylko jednego komponentu.

Ze względu na ograniczony budżet, program LIFE+ nie przewiduje współfinansowania inwestycji infrastrukturalnych. W ramach komponentu 2 możliwe jest uzyskanie dofinansowania wyłącznie dla instalacji demonstracyjnych, prezentujących nowe lub nie wykorzystywane wcześniej technologie.

Do otrzymania dofinansowania kwalifikują się następujące działania: działania operacyjne organizacji pozarządowych zaangażowanych w ochronę i poprawę jakości środowiska na poziomie europejskim oraz w tworzenie i wdrażanie ustawodawstwa i polityki ochrony środowiska unii europejskiej, tworzenie i utrzymywanie sieci, baz danych i systemów komputerowych związanych bezpośrednio z wdrażaniem ustawodawstwa i polityki ochrony środowiska UE, w szczególności gdy działania te poprawiają publiczny dostęp do informacji o środowisku, analizy, badania, modelowanie i tworzenie scenariuszy, monitorowanie stanu siedlisk i gatunków, w tym monitorowanie lasów, pomoc w budowaniu potencjału instytucjonalnego, szkolenia, warsztaty i spotkania, w tym szkolenia podmiotów uczestniczących w inicjatywach dotyczących zapobiegania pożarom lasów, platformy nawiązywania kontaktów zawodowych i wymiany najlepszych praktyk, działania informacyjne i komunikacyjne, w tym kampanie na rzecz zwiększania świadomości społecznej, a w szczególności kampanie zwiększające świadomość społeczną na temat pożarów lasów, demonstracja innowacyjnych podejść, technologii, metod i instrumentów dotyczących kierunków polityki

specjalnie w odniesieniu do komponentu I „LIFE+ przyroda i różnorodność biologiczna”: zarządzanie gatunkami i obszarami oraz planowanie ochrony obszarów, w tym zwiększenie ekologicznej spójności sieci Natura 2000; monitorowanie stanu ochrony, w szczególności ustalenie procedur i struktur monitorowania stanu ochrony; rozwój i realizacja planów działania na rzecz ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych; zwiększenie zasięgu sieci Natura 2000 na obszarach morskich; nabywanie gruntów pod następującymi warunkami: nabycie to przyczyniłoby się do utrzymania lub przywrócenia integralności obszarów objętych siecią Natura 2000, nabycie gruntu jest jedynym lub najbardziej efektywnym sposobem osiągnięcia pożądanego skutku w zakresie ochrony przyrody, nabywany grunt jest długookresowo przeznaczony na wykorzystanie w sposób zgodny z celami szczegółowymi komponentu I „LIFE+ przyroda i różnorodność biologiczna”, oraz dane państwo członkowskie zapewnia długookresowe wyłączne przeznaczenie takich gruntów na cele związane z ochroną przyrody.

Budżet LIFE+ Budżet programu LIFE+ na lata 2007-2013, ustalony rozporządzeniem, wynosi 2 143 000 000 euro. W porównaniu do poprzednich edycji, nowym rozwiązaniem jest przyznanie każdemu państwu tzw. alokacji krajowej. Kwoty te mają charakter indykatywny. Podczas ich określania wzięto pod uwagę czynniki takie jak powierzchnia kraju, zagęszczenie populacji, powierzchnia i procent pokrycia kraju obszarami Natura 2000. W ramach programu przewidziano dwa okresy rozliczeniowe. W pierwszym z nich, na lata 2007-2010, ustalono następujące kwoty: • ok. 41 mln euro - planowana przez Komisję Europejską alokacja dla Polski na lata 2007-2010 • ok. 9 mln euro - planowana przez Komisję Europejską alokacja dla Polski na pierwszy rok obowiązywania programu (2007). W kolejnych latach alokacja roczna będzie się stopniowo zwiększać, aż osiągnie ok. 11 mln euro.

Zasady współfinansowania projektów Przewidziane do realizacji projekty będą mogły otrzymać dofinansowanie w postaci bezzwrotnej dotacji. Poziom dofinansowania uzależniony jest od charakteru projektu i wynosi: 50% kosztów kwalifikowanych - podstawowy maksymalny poziom dofinansowania 75% kosztów kwalifikowanych - możliwy poziom dofinansowania w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach dla projektów z komponentu 1 (Przyroda i Różnorodność biologiczna), których głównym celem jest ochrona gatunków i siedlisk priorytetowych w obrębie obszarów Natura 2000. Dotacja wypłacana będzie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i podpisaniu umów między beneficjentem a Komisją Europejską. Sposób wypłacania dotacji jest następujący: 40% - pierwsza wypłata, następuje przed rozpoczęciem projektu 30% - druga wypłata, w trakcie realizacji projektu 30% - trzecia wypłata, po zakończeniu realizacji projektu i przedstawieniu raportu końcowego

Beneficjenci mogą się ubiegać o dodatkowe dofinansowanie ze środków krajowych, będących w dyspozycji m.in. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ekofunduszu. Odpowiednie przygotowania, takie jak kontakt z instytucją, potwierdzenie możliwości uzyskania dotacji na dany projekt, uzyskanie promesy, należy podjąć przed lub równocześnie z przygotowaniem wniosku do LIFE+ Komplementarność LIFE+ wobec pozostałych źródeł finansowania UE Zgodnie z Artykułem 9 Rozporządzenia o LIFE+, nie przewiduje się “finansowania środków, które spełniają kryteria kwalifikacyjne innych wspólnotowych instrumentów finansowych”. W związku z tym kluczową kwestią poprzedzającą złożenie wniosku powinno być rozpoznanie możliwości finansowania z innych źródeł. Należy tu wziąć pod uwagę, że reguła ta odnosi się do projektu jako całości. Jeśli jego przeważająca część nie wpisuje się w zakres innych dostępnych programów, wówczas nie ma przeszkód aby projekt taki otrzymał dofinansowanie z LIFE+. Podobnie, projekt powinien być współfinansowany z LIFE+ jeśli dany wnioskodawca nie ma możliwości ubiegania się o środki w ramach innych programów (np. nie spełnia warunków kwalifikowalności).

Minimalna wartość projektu Rozporządzenie ws. LIFE+ nie określa minimalnej wartości projektu. Należy jednak liczyć się z faktem, iż zbyt małe projekty nie zostaną zaakceptowane przez Komisję. W latach ubiegłych nie były rozpatrywane projekty wartości mniejszej niż 300 tys. euro, natomiast średnia wartość pojedynczego projektu w państwach UE wyniosła około 2 mln euro. Kto może zostać beneficjentem programu? Zgodnie z tekstem rozporządzenia, beneficjentem programu może być każdy podmiot (jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne) zarejestrowany na terenie dowolnego państwa należącego do Wspólnoty Europejskiej. Podczas poprzednich edycji LIFE+, większość beneficjentów wywodziła się spośród instytucji publicznych. Nie wyklucza to jednak w żaden sposób uczestnictwa przedsiębiorstw prywatnych lub organizacji pozarządowych. W realizacji projektu może uczestniczyć kilka podmiotów wśród których, poza beneficjentem głównym, mogą się znaleźć partnerzy projektu oraz współfinansujący. Tworzenie partnerstw (np. instytucji publicznych - właścicieli terenu na którym realizowany jest projekt i podmiotów wywodzących się ze środowisk naukowych, odpowiedzialnych za stronę merytoryczną projektu) jest powszechnie stosowaną w innych państwach praktyką, pozwalając na lepsze zaplanowanie i skuteczniejszą realizację projektu. Zbyt duża liczba partnerów może jednak spowodować trudności organizacyjne podczas realizacji projektu.

POIG Priorytet VII - Społeczeństwo Informacyjne - Budowa Elektronicznej Administracji Przykładowe projekty Konsolidacja i centralizacja systemów celnych i podatkowych -Ministerstwo Finansów Ogólnopolska sieć teleinformatyczna na potrzeby obsługi numeru alarmowego „112” - Komenda Główna Policji Budowa platformy komunikacyjnej obszaru zabezpieczenia społecznego (niepełnosprawni, osoby korzystające z pomocy społecznej oraz systemu świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej) emp@tia - Ministerstwo Pracy i Polityki Społeczne R3@KRUS – Utrzymanie i usługi Rejestru Referencyjnego Rolników - Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

POKL Priorytet III: Wysoka jakość systemu oświaty W ramach Priorytetu będą realizowane następujące Działania:     Działanie 3.1 - Modernizacja systemu zarządzania i nadzoru w oświacie     3.1.1 - Tworzenie warunków i narzędzi do monitorowania, ewaluacji i badań systemu oświaty - projekty systemowe     3.1.2 - Modernizacja systemu nadzoru pedagogicznego - projekty systemowe realizowane przez Kuratorów Oświaty

   Działanie 3.2 - Rozwój systemu egzaminów zewnętrznych - projekty systemowe     Działanie 3.3 - Poprawa jakości kształcenia     3.3.1 - Efektywny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli - projekty systemowe 3.3.2 - Efektywny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli - projekty konkursowe Szkoły Wyższe     3.3.3 - Modernizacja treści i metod kształcenia - projekty systemowe     3.3.4 - Modernizacja treści i metod kształcenia - projekty konkursowe

Działanie 3.4 - Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie     3.4.1 - Opracowanie i wdrożenie Krajowego Systemu Kwalifikacji - projekty systemowe     3.4.2 - Upowszechnienie uczenia się przez całe życie - projekty systemowe     3.4.3 - Upowszechnienie uczenia się przez całe życie - projekty konkursowe

W projektach systemowych realizowanych w ramach priorytetu III POKL do grupy docelowej zalicza się Kuratorium Oświaty W projektach konkursowych w ramach działań: 3.3.4 - Modernizacja treści i metod kształcenia oraz 3.4.3 - Upowszechnienie uczenia się przez całe życie beneficjentami mogą być wszystkie podmioty. Min. Wartość projektu 50 tys. zł, wartość wsparcia 100 %

Staropolska Izba Przemysłowo – Handlowa Dziękuję za uwagę Staropolska Izba Przemysłowo – Handlowa ul. Sienkiewicza 53, 25-002 Kielce tel: 041 344 43 92, fax: 041 368 02 78 www.siph.com.pl sekretariat@siph.com.pl