Założenia merytoryczne i organizacyjne systemu pracy z uczniami zdolnymi w projekcie „DiAMEnT” Opracowanie: Krystyna Dynowska- Chmielewska   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Cel projektu Celem projektu jest opracowanie i testowe wdrożenie systemu pracy z uczniami zdolnymi w całym województwie małopolskim oraz przygotowanie zasobów ludzkich służących wspieraniu rozwoju uzdolnień poznawczych uczniów w zakresie kompetencji kluczowych w obszarach: twórcze myślenie, język angielski, matematyka, przedsiębiorczość, technologia informacyjno-komunikacyjna. Adresatami projektu są: uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych kończących się maturą nauczyciele, kadra kierownicza szkół, wizytatorzy, przedstawiciele JST   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podstawy systemu pracy z uczniami zdolnymi w województwie małopolskim Założenia systemu wynikają z: analizy uwarunkowań formalnych / prawnych i organizacyjnych opieki nad uczniem zdolnym w polskim systemie edukacyjnym; analizy materiałów dotyczących stanu opieki nad uczniem zdolnym w Polsce - raport NIK, raport o wynikach badań PISA w latach 2000 – 2006, Raport o Kapitale Intelektualnym Polski, raport KO w Krakowie z roku 2008 – Wyniki okresowej analizy realizowania przez szkołę zadań związanych z kształceniem i promowaniem uczniów szczególnie uzdolnionych w latach 2006/07, 2007/08 w szkołach województwa małopolskiego, badania prowadzone wśród uczniów przez uczelnie, wyniki egzaminów zewnętrznych; najnowszych koncepcji psychologicznych w zakresie badania inteligencji i uzdolnień – np. trójpierścieniowy model zdolności Josepha Renzulliego, wieloczynnikowy model zdolności Franza J. Monksa, triarchiczna (triadyczna) teoria inteligencji R. Strenberga, teoria rozwijania zdolności twórczych E. Nęcki; doświadczeń ponadnarodowych, szczególnie doświadczeń partnera projektu – NLU w Chicago; potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podstawy systemu pracy z uczniami zdolnymi w województwie małopolskim Za podstawowe nierozwiązane problemy w zakresie pracy z uczniem zdolnym przyjmuje się: brak systemu diagnozowania uczniów zdolnych; brak programów, których treści i metody byłyby dostosowane do specjalnych potrzeb uczniów zdolnych; braki w przygotowaniu kadry pedagogicznej do pracy z uczniami zdolnymi; brak oferty zajęć pozaszkolnych wpierających rozwój uzdolnień poznawczych i niewystarczającą skuteczność pracy szkolnej w zakresie wpierania uzdolnień uczniów   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Diagnoza uzdolnień uczniów Programy zajęć wspierających rozwój uzdolnień Kadra pedagogiczna Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień uczniów Ewaluacja   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Diagnoza uzdolnień uczniów założenia metodologiczne i organizacyjne diagnozowania uzdolnień kierunkowych uczniów arkusz nominacji i testy do diagnozy uzdolnień kierunkowych uczniów zdiagnozowanie ok. 10% populacji dzieci i młodzieży w województwie (ok. 35 000 uczniów)   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy uczniami zdolnymi - diagnoza uzdolnień Etapy diagnozy Etap 1 Nominacja nauczycielska z użyciem arkusza nominacji Efekt – nominowanie około 10% uczniów z danego etapu kształcenia w zakresie czterech obszarów: język angielski, matematyka, przedsiębiorczość, technologie informacyjno-komunikacyjne Etap 2 Test diagnostyczny składający się z dwóch części: przedmiotowej psychologicznej Efekt – zakwalifikowanie od 3,5% do 6% uczniów na zajęcia pozaszkolne w POWUZ   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Programy zajęć wspierających rozwój uzdolnień - Regionalny program wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży: Program uzupełniający z zakresu twórczego myślenia dla klas1-3 SP Programy zajęć pozaszkolnych z zakresu czterech kompetencji kluczowych: języka angielskiego, matematyki, przedsiębiorczości, TI dla uczniów szkół podstawowych (od kl.4), gimnazjów, liceów i techników Programy e-learninowych kół naukowych z zakresu czterech kompetencji kluczowych: języka angielskiego, matematyki, przedsiębiorczości, TI Program Letniej Szkoły Młodych Talentów   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Kadra pedagogiczna przygotowana do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży autorzy programów wspierania uzdolnień edukatorzy - specjaliści projektu z zakresu pracy z uczniem zdolnym   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Kadra pedagogiczna przygotowana do realizacji Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży 1126 nauczycieli przygotowanych do prowadzenia zajęć pozaszkolnych w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych w obszarze kompetencji kluczowych z matematyki, informatyki, języka angielskiego, przedsiębiorczości 1198 nauczycieli klas 1-3 szkół podstawowych przygotowanych do realizacji programu z zakresu rozwijania twórczego myślenia (nauczyciele 60% szkół podstawowych w województwie) 2108 nauczycieli przygotowanych do indywidualizowania pracy z uczniem zdolnym w toku procesu dydaktycznego (nauczyciele 70% szkół podstawowych od klasy 4, gimnazjów , liceów i techników w województwie) 2005 dyrektorów, wizytatorów, pracowników jednostek samorządu terytorialnego przygotowanych do wspierania wdrożenia Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień zajęcia z zakresu twórczego myślenia dla klas 1-3 szkoły podstawowej realizowane w ramach obowiązkowych zajęć dydaktycznych ok. 700 szkół podstawowych realizujących program twórczego myślenia (50% szkół podstawowych w województwie)   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień e-learningowe koła naukowe - 640 godzin dydaktycznych zrealizowanych z uczniami zdolnymi szkół ponadgimnazjalnych na autorskiej platformie edukacyjnej WSB-NLU Letnia Szkoła Młodych Talentów: 200 uczestników zajęć ze szkół ponadgimnazjalnych, 320 godzin dydaktycznych   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elementy systemu pracy z uczniami zdolnymi Zajęcia wspierające rozwój uzdolnień Zajęcia pozaszkolne w Powiatowych Ośrodkach Wspierania Uczniów Zdolnych 186 ośrodków w całym województwie, 1076 grup, od 10760 do 21520 uczniów (3, 5% - 6,5% populacji uczniów w województwie), 107 600 godzin dydaktycznych zajęć w latach szkolnych 2010/2011 i 2011/2012   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Czym są POWUZ? POWUZ to pozaszkolne ośrodki wspierające rozwój uzdolnień poznawczych w obszarze kompetencji kluczowych, dające możliwość współpracy i wymiany doświadczeń w grupie rówieśniczej, między uczniami i nauczycielami oraz w gronie nauczycieli. W POWUZ uczniowie szkół podstawowych (od kl.4), gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, zakwalifikowani na podstawie testów diagnostycznych, będą realizować projekty edukacyjne pod opieką przeszkolonych nauczycieli, według opracowanych wcześniej programów, w zakresie matematyki, języka angielskiego, przedsiębiorczości i technologii informacyjnej (spotkania raz w miesiącu, 5 godzin dydaktycznych, lata szkolne 2010/11, 2011/12). POWUZ będą tworzone we współpracy z tymi organami prowadzącymi szkoły, które zadeklarują chęć uruchomienia na swoim terenie ośrodków z wykorzystaniem bazy wybranych szkół w danym rejonie i oferować zajęcia dla zakwalifikowanych dzieci ze wszystkich szkół w powiecie/gminie.   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Metodyczne uwarunkowania pracy w POWUZ praca z uczniami uzdolnionymi wyłonionymi w procesie diagnozy praca z grupami zróżnicowanymi wiekowo - uczniowie z etapu kształcenia realizacja przygotowanych przez ekspertów programów kierowanych do uczniów o uzdolnieniach kierunkowych praca metodą projektu w wykorzystaniem strategii PBL problem based learning- nastawienie na umiejętności, nie na wiedzę; nastawienie na rozwiązywanie problemu, a nie na produkt; rozwijanie kompetencji ponadprzedmiotowych możliwość wykorzystania platformy edukacyjnej możliwość konsultacji z ekspertami - autorami programów .   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zasady organizacyjne działania POWUZ bezpłatne programy i materiały metodyczne dla nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniami wyłonionymi drogą diagnozy; środki na wynajem sal w szkołach; doposażenie szkół, w których zostaną uruchomione POWUZ w zestawy do projekcji multimedialnych (po zakończeniu projektu zostaną przekazane szkołom); bezpłatny dowóz na zajęcia dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów na terenach wiejskich; wynagrodzenia dla nauczycieli prowadzących zajęcia z uczniami; bieżąca koordynacja pracy POWUZ; bezpłatna opieka ze strony ekspertów i specjalistów projektu; konkursy i nagrody dla wyróżniających się nauczycieli i grup uczniów objętych zajęciami w POWUZ certyfikaty dla organów prowadzących i szkół współpracujących w prowadzeniu POWUZ w powiatach i gminach. .   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ewaluacja systemu Ewaluacja elementów Regionalnego programu wspierania uzdolnień dzieci i młodzieży - recenzje ekspertów dla wstępnych wersji produktów Ewaluacja szkoleń przygotowujących kadry do realizacji Regionalnego programu… - ankiety ewaluacyjne dla uczestników szkoleń Ewaluacja testowego wdrożenia Regionalnego programu…. - ankiety ewaluacyjne dla : uczniów objętych zajęciami w POWUZ, uczniów objętych zajęciami e-learningowych kół naukowych i szkół letnich, nauczycieli POWUZ, nauczycieli klas 1-3 realizujących program rozwijania twórczego myślenia, opiekunów POWUZ - obserwacja zajęć prowadzonych w POWUZ, wywiady z opiekunami POWUZ nt sposobu prowadzenia zajęć Ewaluacja całego systemu - recenzje ekspertów zewnętrznych krajowych i zagranicznych .   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Etapy realizacji projektu 1. ETAP PRZYGOTOWANIA (1.03-31.12.2009) Zostały przygotowane wszystkie produkty projektu : Koncepcja wspierania uzdolnień uczniów w województwie małopolskim. Założenia metodologiczne i organizacyjne systemu diagnozy uzdolnień uczniów, w tym – arkusze nominacji nauczycielskich. Testy do diagnozy uzdolnień uczniów z zakresu 4 kompetencji kluczowych do 3 etapów kształcenia (21 testów). Programy zajęć pozaszkolnych opartych na metodzie projektu z zakresu 4 kompetencji kluczowych (12 programów). Materiały pomocnicze do realizacji programów (12 poradników metodycznych) Program uzupełniający z zakresu rozwijania twórczego myślenia dla kl. 1-3 SP. Programy e-learningowych kół naukowych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z zakresu 4 kompetencji kluczowych (4 programy). Programy Letniej Szkoły Młodych Talentów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych (2 programy).   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Kluczowe działania projektowe na etapie wdrożenia 2. ETAP WDROŻENIA (1.01.2010 – 31.12.2013) Diagnoza dzieci i młodzieży pod kątem uzdolnień w zakresie kompetencji kluczowych w obszarach: język angielski, matematyka, przedsiębiorczość, TI z wykorzystaniem nominacji nauczycielskich i testów (grupa ok. 35 000 uczniów- od 4 kl. szkoły podstawowej) luty- czerwiec 2010 Utworzenie w powiatach i gminach całego województwa sieci 186 Powiatowych Ośrodków Wspierania Uczniów Zdolnych lipiec - wrzesień 2010 Realizacja różnych form wsparcia dla uczniów zdolnych wrzesień 2010-lipiec 2012   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ten, kto planuje na jeden rok naprzód - sieje ryż; ten, kto planuje na dekadę -sadzi sad; ten, kto myśli o przyszłości- kształci dzieci. Przysłowie chińskie   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadania POWUZ Organizacja zajęć pozaszkolnych dla uczniów zdolnych z trzech etapów kształcenia w zakresie czterech obszarów przedmiotowych: matematyki, języka angielskiego, technologii informacyjno-komunikacyjnych, przedsiębiorczości; Rozwój kierunkowych uzdolnień uczniów; Rozwój kompetencji ponadprzedmiotowych; Organizacja zajęć pozaszkolnych z wykorzystaniem metody projektu i strategii PBL; Realizacja programów zajęć pozaszkolnych dla uczniów uzdolnionych opracowanych w ramach projektu – przetestowanie programów   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Dyskusja – znaczenie systemu wspierania uzdolnień uczniów   Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego