Organizacje pozarządowe we wstępnym projekcie NPR-u na lata Sekretariat ds. konsultacji NPR
Diagnoza aktywności społecznej Wysokiej dynamice rozwoju gospodarczego nie towarzyszy równie prężny rozwój aktywności społecznej Polaków Wzrost na początku lat 90-tych, obecnie osłabienie obecnie ok stowarzyszeń i fundacji Zatrudnienie w organizacjach niespełna 1% Niska aktywność społeczna (frekwencja w wyborach, stopień zaufania do instytucji państwa)
Diagnoza aktywności społecznej Konkluzja diagnozy: „Zmiana tego stanu rzeczy jest koniecznym warunkiem stabilizacji i trwałego rozwoju cywilizacyjnego kraju. Dlatego istotnym elementem NPR-u będą działania zmierzające do budowy kapitału społecznego i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Programy edukacyjne, wsparcie inicjatyw pozarządowych i tworzenie przyjaznego środowiska dla instytucji ekonomii społecznej pozwoli także na realizację celów strategicznych NPR, takich jak integracja społeczna, inkluzja grup zagrożonych wykluczeniem czy aktywna polityka rynku pracy”
Wyzwania promowanie wizji państwa taniego, przejrzystego i przyjaznego dla obywateli, rozwój kapitału społecznego i społeczeństwa obywatelskiego
Aksjologia NPR (1) Podstawowe wartości: 1. Obywatelska suwerenność jednostki – swobody obywatelskie i gospodarcze, przedsiębiorczość, innowacyjność, prawo do autonomii i samorealizacji, poczucie odpowiedzialności za jakość własnego życia i za dobro wsp ó lne, aktywność społeczna i polityczna sprzyjająca ładowi demokratycznemu 2. Sp ó jność i solidarność społeczna – r ó wne szanse wszystkich społeczności i grup społecznych, silna tożsamość kulturowa na poziomie lokalnym i regionalnym, usunięcie wszelkiej dyskryminacji i integracja wykluczonych 3. Zr ó wnoważony rozw ó j – orientacja na poprawę jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń, przy zapewnieniu ochrony i zachowania zasob ó w przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego oraz właściwej struktury demograficznej społeczeństwa
Aksjologia NPR (2) Zasady sprzyjające realizacji podstawowych wartości: 1. Uznanie wykształcenia, wiedzy, informacji i kultury za fundament społeczno-gospodarczego rozwoju 2. Pomocniczość państwa – umacnianie samorządności terytorialnej i społeczeństwa obywatelskiego, przy zachowaniu autonomii i partnerstwa w relacjach między administracją państwową oraz strukturami samorządowymi i pozarządowymi 3. Polityka prorodzinna – przyczynianie się do wyższego poziomu dzietności, gwarantująca prawidłowy rozw ó j dzieci i promująca partnerski model rodziny
Aksjologia NPR (3) 4. Ochrona rynku i konkurencji 5. Zapewnienie równego dostępu do sądu i ochrony konstytucyjnych praw 6. Dialog obywatelski i partnerstwo społeczne 7. Kształtowanie partnerskich relacji Polski z państwami demokratycznymi oraz jej uczestnictwa w globalnej polityce i gospodarce
Cele strategiczne NPR Podniesienie poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Transformacja i rozwój polskiej gospodarki w latach wiązały się z występowaniem szeregu negatywnych zjawisk społeczno-gospodarczych. Stanowi to oczywiste zagrożenie i przeszkodę w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, oraz staję się źródłem konfliktu społecznego i populistycznej rewolty. Stąd rozwój społeczno-gospodarczy w przyszłości musi respektować potrzebę wyższej spójności, w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym oraz być zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju. Miarami realizacji tego celu będą: zróżnicowanie poziomu dochodów i rozwoju regionalnego oraz dostępność komunikacyjna do regionów peryferyjnych
Priorytety NPR 1. Inwestycje 2. Zatrudnienie 3. Eksport 4. Przedsiębiorczo ść 5. Innowacyjność 6. Ochrona rynku 7. Integracja społeczna 8. Wiedza i kompetencje 9. Aktywizacja i mobilność 10. Gospodarowanie przestrzenią
Priorytet: Integracja społeczna „działania oparte na zasadach dialogu wzajemności i równorzędności, których celem jest dążenie do społeczeństwa opartego na demokratycznym współuczestnictwie, rządach prawa i poszanowaniu różnorodności kulturowej, w którym obowiązują i są realizowane podstawowe prawa człowieka i obywatela oraz skutecznie wspomagane są jednostki i grupy w realizacji ich życiowych celów”. „realizacja tego priorytetu wymaga współdziałania różnych sektorów, zwłaszcza publicznego i niekomercyjnego”
Priorytet: Aktywizacja i mobilność m.in. „działania zorientowane na osiągnięcie wyższego poziomu zaufania społecznego, wzmocnienie kapitału społecznego i wsparcia dla samopomocy”
Budowanie kapitału społecznego 1. Aktywizacja i mobilizacja partnerów lokalnych, regionalnych, krajowych 2. Budowa partnerstwa publiczno-społecznego w zakresie działalności pożytku publicznego 3. Wspieranie instytucji społeczeństwa obywatelskiego 4. Wsparcie postaw obywatelskich 5. Wzmocnienie partycypacji społecznej
NGOs jako instytucje współpracujące Przebudowa otoczenia działania przedsiębiorstw, Rozwój infrastruktury miast i obszarów wiejskich, Modernizacja organizacji funkcjonowania rynku pracy, Ochrona reguł konkurencji, Ograniczanie wykluczenia społecznego, Budowanie kapitału społecznego, Wsparcie rodzin, Zwiększenie dostępu do edukacji, Wspieranie otwartości systemu edukacji, Poprawa warunków bezpiecznego życia i pracy
Brak NGOs jako instytucji współpracujących Poprawa stanu środowiska przyrodniczego, Zwiększanie zatrudnialności, Wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy, Wyższa jakość kształcenia, Sprawiedliwy dostęp do zasobów naturalnych
Układ realizacyjny NPR Programy horyzontalne/Kierunki rozwoju 1. Wzmocnienie potencjału rozwojowego regionów i przekształcenia strukturalne obszarów wiejskich 2. Infrastruktura techniczna 3. Zasoby naturalne 4. Inwestycje w przedsiębiorstwach 5. Rozwój zasobów ludzkich i kapitału społecznego 6. Pomoc techniczna
Programy Operacyjne w ramach programu horyzontalnego Wzmocnienie potencjału rozwojowego regionów i przekształcenia strukturalne obszarów wiejskich 16 Regionalnych programów operacyjnych RPO – Spójność i konkurencyjność regionów Programy operacyjne współpracy przygranicznej i terytorialnej PO Rozwój obszarów wiejskich PO Rybołówstwo i przetwórstwo ryb
Programy Operacyjne w ramach programu horyzontalnego Zasoby naturalne PO Środowisko
Programy Operacyjne w ramach programu horyzontalnego Inwestycje w przedsiębiorstwach PO Rozwój i modernizacja przedsiębiorstw PO Nauka, nowoczesne technologie i społeczeństwo informacyjne
Programy Operacyjne w ramach programu horyzontalnego Rozwój zasobów ludzkich i kapitału społecznego PO Wykształcenie i kompetencje PO Zatrudnienie i integracja społeczna PO Społeczeństwo obywatelskie
Program operacyjny Społeczeństwo Obywatelskie CEL: rozwój dialogu obywatelskiego pomiędzy partnerami zaangażowanymi w rozwój społeczno-gospodarczy kraju oraz rozwój organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Realizacja nastąpi poprzez: Partnerstwo i dialog pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w procesy rozwojowe, Wspieranie ogólnokrajowych i lokalnych inicjatyw obywatelskich w zakresie pożytku publicznego, Opracowanie i wdrożenie standardów w zakresie organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
Program operacyjny Społeczeństwo Obywatelskie Przewiduje się, że na realizację tego programu w okresie zostanie przeznaczona kwota 773,2 mln euro granty globalne dla organizacji pozarządowych jako jeden z mechanizmów finansowych, które zostaną zastosowane przy realizacji części działań
Środki finansowe w ramach Programu Operacyjnego Społeczeństwo Obywatelskie
Programy Operacyjne w ramach programu horyzontalnego Pomoc techniczna PO Pomoc techniczna
Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Cel: pobudzenie oraz wzmocnienie inicjatyw obywatelskich, z udziałem sektora organizacji pozarządowych. współpraca pomiędzy sektorami pozarządowym i publicznym w ramach partnerstwa publiczno-społecznego priorytetowe działania inicjowane przez organizacje pozarządowe realizujących zadania publiczne (umożliwiające korzystanie ze środków Unii Europejskiej, wymagające zintegrowanych form działania, promujące upowszechnianie dobrych praktyk oraz modelowych rozwiązań służących rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego). wsparcie finansowe i doradcze projektów rozwijających szeroko rozumianą infrastrukturę ekonomii społecznej.
Zasady konsultacji społecznych projektu NPR kompleksowości – mają charakter ogólnopolski, sektorowy i regionalny dokumentacji – poszczególne idee i stanowiska są dokumentowane ciągłości – prowadzone są systematycznie i zmierzają do sformułowania społecznie legitymizowanego projektu NPR sprzężenia zwrotnego – uczestnicy uzyskują odpowiedzi na swoje propozycje i stanowiska przejrzystości – powszechnie dostępne są wszystkie rządowe dokumenty dotyczące projektu jak i opinie wyrażane przez uczestników konsultacji równości – w konsultacjach mogą wziąć udział wszyscy zainteresowani
Dlaczego warto konsultować? Mocniejszy głos Debata publiczna Stworzenie nowych reguł konsultacji Głos środowiska pozarządowego
Konsultacje NPR Konsultacje NPR będą realizowane przez administrację centralną za pomocą: konferencji zamykającej konsultacje spotkań konsultacyjnych (regionalnych/środowiskowych) bezpośredniej komunikacji z MGiP – możliwość złożenia opinii pisemnej strony internetowej
Uwagi do NPR-u Do całości dokumentu Do poszczególnych rozdziałów Do konkretnych tematów ( np. edukacja, rozwój obszarów wiejskich, wykluczenie społeczne, ekologia, społeczeństwo obywatelskie)
Przykłady uwag Uwaga natury ogólnej podnoszona przez środowisko naukowe: Wykluczanie się dwóch celów - spójności i rozwoju konkurencyjności. Trudno jest realizować jednocześnie oba postulaty, czyli zapewnić spójność regionów, przy jednoczesnym rozwoju konkurencyjności. Lokomotywami rozwoju są metropolie i sąsiadujące z nimi obszary. Jeżeli gospodarka ma się rozwijać szybciej, to wzrost różnic między regionami będzie nieunikniony.
Przykłady uwag c.d. Uwaga bardziej szczegółowa podnoszona przez samorząd terytorialny: Zwiększeniu zasobów wodnych i atrakcyjności turystycznej poprzez realizację określonych inwestycji, np. zbiornika wodnego w obszarze Aglomeracji Lubelskiej (Zbiornik Oleśnicki) oraz kilku zbiorników w ramach programu retencji wodnej.
Przykłady uwag c.d. Uzupełnianie tekstu: Uzupełnić "dostosowanie możliwości edukacji...” o słowa: „...i wymogów współzawodnictwa światowego” przy „promowaniu wizji państwa” dodać „sprawnego”
Sekretariat ds. konsultacji NPR Wspieranie organizacji prowadzących proces konsultacji poprzez np.: prowadzenie strony dostarczanie potrzebnych materiałów i informacji zapewnianie odpowiedniego przepływu wiadomości odpowiadanie na zapotrzebowanie organizacji zgłaszających się do Sekretariatu
Sekretariat ds. Konsultacji NPR