Analiza obserwacji

PLAN Model procesu analizy Metody pozyskiwania danych do analizy Metody analiz w SWD Struktura sprawozdanie końcowego z analizy

Definicje Analiza – proces poznawczy całości, polegający na zbadaniu jej elementów i ich wzajemnego oddziaływania (AAP-6). Etap analizy – ogół czynności, mających na celu zrozumienie i określenie czynników wywołujących problem i zachodzących między nimi relacji, wyciągnięcie wniosków i zarekomendowanie działań naprawczych rozwiązujących ten problem.

Celem analizy jest pełne i gruntowne zrozumienie, określenie natury i przyczyn problemów zidentyfikowanych w procesie WD oraz wskazanie rekomendowanych działań naprawczych. Analizy w procesie WD nie mają na celu oceny badanych organizacji i procesów, a w tym oceny ich efektywności lub analiz ukierunkowanych na prognozowanie przyszłych zjawisk i trendów. Potrzeba przeprowadzenia analizy wynika z obserwacji trendów i tendencji, a nie pojedynczych, odizolowanych czy sporadycznych incydentów lub wydarzeń.

Po co? Dla kogo? „Podjęcie decyzji o przeprowadzeniu analizy wymusza zdefiniowanie problemu, co jest najtrudniejszym stadium analizy.” Należy rozważyć następujące kwestie: jaki jest rzeczywisty problem, który determinuje badany obszar? jakie niedoskonałości faktycznie ograniczają badany obszar? kto jest i będzie kluczowym interesariuszem rozwiązania badanego problemu? Źródło: Podręcznik SWD: Proces, metody, narzędzia, Szkol. 885/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, s. 22.

Obserwacja zidentyfikowana PROCES WYKORZYSTANIA DOŚWIADCZEŃ Identyfikacja obserwacji analiza Planowanie wdrażania dz. Naprawczych i stawianie zadań Wdrażanie działań naprawczych Weryfikacja Upowszechnianie „Proces wykorzystania doświadczeń- proces, w którym obserwacja poddana jest czynnościom mającym na celu przetworzenie jej w doświadczenie wykorzystane.” Opisanie i zgłoszenie obserwacji każdy żołnierz lub pracownik może zgłosić dokonaną przez siebie obserwację opisaną w AZO Kwalifikacja obserwacji personel SWD rozpatruje zgłoszoną obserwację pod kątem przydatności dla SWD Formalna identyfikacja obserwacji dowódca akceptując propozycje personelu SWD dotyczącą obserwacji, decyduje o jej statusie (np. obserwacja zidentyfikowana) Obserwacja Obserwacja zidentyfikowana Doświadczenie zidentyfikowane Doświadczenie wykorzystane

Jest problem, ale nie damy rady dokonać jego analizy wycinek AZO AKO Propozycja po kwalifikacji obserwacji PERSONEL SWD POZYTYWNA NEGATYWNA DATA fiks Obserwacja zidentyfikowana 22.03.2016 Decyzja dowódcy DOWÓDCA AKCEPTUJĘ NIE AKCEPTUJĘ płk J. Dąbek X Decyzja dowódcy Jest problem, ale nie damy rady dokonać jego analizy z uzasadnieniem dlaczego na naszym szczeblu niemożliwa jest analiza lub pełna identyfikacja Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, pkt 3018

Opracowanie sprawozdania FAZY PROCESU ANALIZY Faza wstępna Pozyskiwanie danych Analiza danych Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy

FAZA WSTĘPNA ETAPU ANALIZY Pozyskiwanie danych Analiza danych Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy Budowa zespołu roboczego Określenie celów i problemów do analizy Identyfikacja potrzebnych danych do analizy Zaplanowanie procesu analizy Zadania zespołu: określenie szczegółowych celów i problemów do analizy; identyfikacja potrzebnych danych do analizy; zaplanowanie i przeprowadzenie procesu analizy.

ZAPOTRZEBOWANIE NA ANALIZĘ OKREŚLENIE SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW I PROBLEMÓW DO ANALIZY; Uzasadnienie Cel i zakres Oczekiwane wyniki Problemy do analizy Odbiorca ZAPOTRZEBOWANIE NA ANALIZĘ

ZAPOTRZEBOWANIE NA ANALIZĘ Numer identy-fikacyjny Uzasadnienie Cel i zakres Oczekiwane wyniki Problemy do analizy Odbiorca 1 2 3 4 5 6 NUMER IDENTYFIKACYJNY zapotrzebowania na analizę zawierający akronim dowództwa (instytucji) składającego zapotrzebowanie i liczebnik porządkowy oznaczający kolejny numer analizy np. ZS‑P7 01, DO SZ 03, itp. UZASADNIENIE potrzeby przeprowadzenia analizy (dlaczego analiza tego zagadnienia jest ważna dla zgłaszającej komórki lub jednostki organizacyjnej oraz dla SZ RP). CEL I ZAKRES analizy opisujący co należy przeanalizować i jej granice (czego nie należy analizować). OCZEKIWANE WYNIKI (produkty) analizy z uwzględnieniem: potrzeb wnioskującego, przewidywanego sposobu wykorzystania wyników analizy i ich wpływu na działalność komórki lub jednostki organizacyjnej oraz Sił Zbrojnych RP, uwarunkowań czasowych (np. do kiedy muszą być dostarczone wyniki analizy). PROBLEMY DO ANALIZY uwzględniające cel i zakres analizy (określone w kolumnie 3) oraz oczekiwane wyniki analizy (określone w kolumnie 4). ODBIORCA analizy – dowódca lub szef komórki lub jednostki organizacyjnej składającej zapotrzebowanie na analizę (konieczne jest też wskazanie osoby funkcyjnej upoważnionej do kontaktów roboczych wraz z jej danymi kontaktowymi). Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, zał. 11.

Pozyskiwanie danych zorganizowany charakter celowy ukierunkowany TAK Faza wstępna Pozyskiwanie danych Analiza danych Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy ZBIERANIE DANYCH FORMUŁOWANIE WSTĘPNYCH WNIOSKÓW OKREŚLENIE CELOWOŚCI PROWADZENIA DALSZEJ ANALIZY zorganizowany charakter celowy ukierunkowany TAK NIE przejście do fazy opracowania sprawozdania końcowego przejście do fazy analizy danych

wyciągnięcie wniosków Faza wstępna Pozyskiwanie danych Analiza danych Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy PRZEPROWADZENIE WŁAŚCIWEJ ANALIZY DANYCH SPRAWDZENIE ROZWIĄZAŃ WSZYSTKICH PROBLEMÓW SZCZEGÓŁOWYCH OKREŚLENIE CELOWOŚCI PROWADZENIA DALSZEJ ANALIZY NIE TAK FAZA UMOŻLIWI: wyciągnięcie wniosków określenie rekomendacji rozwiązań problemów szczegółowych

Opracowanie sprawozdania końcowego Faza wstępna Pozyskiwanie danych Analiza danych Opracowanie sprawozdania końcowego Zakończenie analizy PROJEKT SPRAWOZDANIA KOŃCOWEGO PRZESŁANIE DO UZGODNIEŃ WNIOSKI REKOMENDACJE PROPONOWANYCH WYKONAWCÓW PRZEWIDYWANE SKUTKI FINANSOWE

Zag. 2. Metody pozyskiwania danych

Metody pozyskiwania danych Analiza literatury i dokumentów Metoda obserwacji Ankieta Wywiad Metody heurystyczne Brainstorming Brainwriting I wiele, wiele innych …

Analiza literatury i dokumentów Zwróć uwagę na: jakie treści zawarte są w dokumencie? czego mogą być one dowodem? na czym polega ich oryginalność? w jaki sposób treści zawarte w dokumencie mogą pomóc w zidentyfikowaniu przyczyn badanego problemu lub przyczynić się do wskazania rekomendacji działań naprawczych? Typowe źródła materiałów: narodowe i sojusznicze doktryny, dokumenty doktrynalne oraz dokumenty normatywne; narodowe i zagraniczne publikacje (np. książki, artykuły naukowe, materiały pokonferencyjne) dotyczące badanej problematyki; raporty, opinie, analizy i opracowania publikowane przez niezależne ośrodki analityczne i opiniotwórcze; źródła internetowe, w tym również i te, które kreują oceny alternatywne w stosunku do rozwiązań zawartych w materiałach oficjalnych. Źródło: opracowanie własne na podstawie Podręcznik SWD: Proces, metody, narzędzia, Szkol. 885/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014.

Analiza literatury i dokumentów Mocne strony Trwałe – wielokrotnego użycia Nie są wynikiem badania – informacje sprzed rozpoczęcia badań Dokładne i precyzyjne Szeroki zakres danych Słabe strony Selektywne i niekompletne informacje – nie zawsze odpowiadają kategoriom badania Możliwość wykorzystywania w sposób wybiórczy Nieznajomość okoliczność tworzenia zapisów – treść, forma, intencja autora Możliwa ograniczona dostępność Źródło: red. D. Jemielniak, Badania jakościowe: Metody i narzędzia, tom 2, PWN, Warszawa 2012, s. 25.

postrzeganie rzeczywistości/otoczenia w danej jednostce czasu OBSERWACJA postrzeganie rzeczywistości/otoczenia w danej jednostce czasu Obserwacja nieformalna to nic innego jak wnikliwe obserwowanie przez żołnierza lub pracownika wojska sytuacji, działań i zdarzeń, w których uczestniczy, ukierunkowane na zidentyfikowanie potencjalnych problemów lub dobrych praktyk w działalności służbowej. Obserwacja nieformalna może być dokonana przez każdego żołnierza lub pracownika wojska. Obserwacja formalna jest jedną z metod wykorzystywanych w badaniach naukowych. W PWD będzie ona stosowana przez personel SWD (najczęściej szczebla polityczno-wojskowego lub strategiczno-operacyjnego) pozyskujący, w sposób aktywny, obserwacje podczas operacji, ćwiczeń lub innego rodzaju przedsięwzięć służbowych. Prowadząc obserwacje wykorzystuje się przygotowane wcześniej arkusze obserwacji, uwzględniające cele badania i problemy badawcze oraz zawierające listę zagadnień (pytań), na które prowadzący obserwacje powinien zwrócić uwagę. Źródło: Podręcznik SWD Proces, metody, narzędzia, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, s. 14.

Obserwacja Mocne strony Realizm – prowadzone na bieżąco Kontekstowość – uwzględnienie kompleksowości zdarzeń Interpersonalne zachowania i motywy Słabe strony Wymaga dużo czasu Selektywność przy wyborze określonych ról Obecność obserwatora może wpływać na działania Możliwe koszty Źródło: red. D. Jemielniak, Badania jakościowe: Metody i narzędzia, tom 2, PWN, Warszawa 2012, s. 25.

ANKIETA Przepływ informacji w badaniu ankietowym Istota badania ankietowego „Standardowa technika zdobywania informacji bez pośrednictwa osoby badającej. Zadaniem respondenta jest zawarcie w kwestionariuszu swoich spostrzeżeń, odczuć i opinii, które następnie zostaną przez badacza odczytane i opisane w sposób ilościowy i jakościowy. Rola badacza (…) sprowadza się do rozprowadzenia i zebrania kwestionariuszy. Kwestionariusze muszą więc być tak skonstruowane, aby respondent mógł je wypełnić bez osoby badającej.” Przepływ informacji w badaniu ankietowym Badana rzeczywistość Respondent Kwestionariusz Badacz (ankieter) Źródło: Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, AON, Warszawa 2002, s. 12.

ANKIETA – ZALETY i WADY Zalety Wady dostęp do szerokiego, rozproszonego kręgu respondentów w krótkim czasie eliminacja wpływu osoby badającej anonimowość, która daje możliwość zadawania pytań drażliwych ułatwia standaryzację odpowiedzi i opracowanie danych trudność wniknięcia w problematykę badań możliwość nietrafnej interpretacji pytań i instrukcji do pytań trudności w pisemnym sformułowaniu myśli u niektórych respondentów Źródło: Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, AON, Warszawa 2002, s. 12-13.

WYWIAD Istota badania metodą wywiadu „Wywiad jest techniką zdobywania informacji przez bezpośrednie stawianie pytań wybranym osobom. Udział biorą co najmniej dwie osoby: badacz i respondent. Respondent posiada pożądane przez badacza informacje o badanej rzeczywistości, badacz zadając pytania uzyskuje te informacje i zapisuje je w kwestionariuszu lub utrwala w pamięci. Respondent odpowiadając na pytanie, wykonuje następujące zadania: stara się zrozumieć pytanie, dokonuje stosownych operacji umysłowych i udziela odpowiedzi”. Przepływ informacji w badaniu metodą wywiadu Badana rzeczywistość Respondent Badacz (ankieter) Kwestionariusz Źródło: Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, AON, Warszawa 2002, s. 15.

WYWIAD – ZALETY i WADY Zalety Wady możliwość uzyskania pełnej odpowiedzi możliwość zadawania dodatkowych pytań możliwość obserwacji zachowania osoby badanej trudność czasochłonność ograniczona liczba respondentów Źródło: Majewski T., Ankieta i wywiad w badaniach wojskowych, AON, Warszawa 2002, s. 16.

Metoda Technika Narzędzie Metoda ankietowa Ankieta audytoryjna Kwestionariusz ankiety W Metoda wywiadu eksperckiego Wywiad sformalizowany Arkusz wywiadu O Metoda obserwacji Obserwacja uczestnicząca Arkusz obserwacji D Metoda delficka Prognozowanie, Sesja delficka stacjonarna Arkusz ekspercki AD Analiza dokumentów Analiza jakościowa Arkusz analizy H Metody heurystyczne Brainstorming Arkusz pytań AL Analiza literatury ST Analiza danych statystycznych Analiza ilościowa Oprogramowanie Microsoft Excel /opcjonalnie SPSS/

Metoda Technika Narzędzie AS Analiza systemowa Model systemu PEST Analiza PESTEM Arkusz analizy S Metoda scenariuszowa Scenariusze stanów otoczenia Wykresy stanów otoczenia AI Analiza interesariuszy B Budżetowanie Budżetowanie z bazą zerową Arkusz kalkulacyjny SWOT Analiza SWOT Macierze SWOT GD Grupowanie danych Diagramy podobieństw Mapowanie myśli Diagram Ishikawy Kategoryzacje PEST, SWOT Arkusze grupowania danych, mapy myśli Oprogramowanie Microsoft Visio BM Benchmarking Benchmarking funkcjonalny Arkusz benchmarkingowy

Zag.3. Metody analiz w SWD

Metody analizowania danych Analiza statystyczna danych ilościowych Grupowanie danych Diagram przyczyny i skutku Diagram podobieństw Kategoryzacja DOTMLPF-I Analiza „5 x dlaczego? Analiza PEST Analiza SWOT I wiele, wiele innych …

Diagram przyczynowo-skutkowy Problem przyczyna przyczyna przyczyna problem przyczyna przyczyna przyczyna

PRZYKŁAD

Diagram podobieństw Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Grupa 6 Problem Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Grupa 5 Grupa 6 Źródło: Podręcznik SWD: Proces, metody, narzędzia, Szkol. 885/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, s.33.

Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT. Diagram podobieństw Problem Luźne pomysły Diagram podobieństw Temat 1 Temat 3 Temat 2 Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT.

PRZYKŁAD Jak utrzymać przewagę konkurencyjną firmy na rynku działania doskonalące produkt usprawnienia systemu dystrybucji zmniejszenie kosztów działania promocyjne poprawa systemu obsługi po sprzedaży poprawa jakości surowców i materiałów prowadzenie bezpośredniego marketingu prowadzenie „public relations” poprawa war. gwarancji na oferowane wyroby wykorzystanie różnych dostawców materiałów poprawa skuteczności reklamy wykorzystanie nowych dystrybutorów poprawa terminów realizacji dostaw wyrobów dobór tańszych materiałów do produkcji

Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT. Kategoryzacja Problem DOTMLPF-I Proces, Struktury, Narzędzia Polityczna, Ekonomiczna, Społeczna, Technologiczna Przeszłe, Obecne, Przyszłe Co, Dlaczego, Kiedy, Gdzie, Jak, Kto Priorytety, Wpływ, Ryzyko Plusy, Minusy, Niepewności Słabości, Mocne strony, Szanse, Zagrożenia Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT.

Problem DOTMLPF-I Źródło: Podręcznik SWD: Proces, metody, narzędzia, Szkol. 885/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, s.31.

Algorytm postępowania w analizie „5 x dlaczego?” Root Cause Krok 1 Należy jasno określić problem zidentyfikowany w obserwacji Krok 2 Podczas burzy mózgów ustalić pięć powodów pojawienia się problemu Krok 3 Dla każdego z pięciu powodów należy odpowiedzieć na pytanie „Dlaczego tak się stało?” Krok 4 Należy zapisać odpowiedzi na te pytania Krok 5 Do podanych odpowiedzi należy ponownie zadać pytanie „dlaczego?”, powtarzając ten krok pięć razy Źródło: Podręcznik SWD: Proces, metody, narzędzia, Szkol. 885/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, s.36.

Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT. „5 x dlaczego?” 5 powodów dlaczego 5 razy dlaczego Root Cause Obserwacja Powód 1 Powód 2 Powód 3 Powód 4 Powód 5 Powód dlaczego? dlaczego? dlaczego? dlaczego? dlaczego? Źródło: materiały szkoleniowe kursu LLSOC, JALLC, SWEDINT.

Brak systemy planowania potrzeb materiałowych PRZYKŁAD Brak systemy planowania potrzeb materiałowych

Zag. 4. Struktura sprawozdania z analizy

UKŁAD SPRAWOZDANIA Z ANALIZY Streszczenie analizy Wprowadzenie Wyniki analizy szczegółowy opis uwarunkowań wyjaśnienie przyczyn Wnioski Rekomendacje Dokumenty odniesienia Załączniki Źródło: Instrukcja systemu wykorzystania doświadczeń, Szkol. 879/2014, CDiS SZ, Bydgoszcz 2014, zał. nr 8

PLAN PRZEPROWADZENIA ANALIZY ZATWIERDZAM DYREKTOR CDiS SZ dn. … 02.2014 r. PLAN PRZEPROWADZENIA ANALIZY nt. Identyfikacja potrzeb w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów kształcenia i doskonalenia zawodowego (CBD SWD ID nr 111) OPRACOWAŁ SZEF OAFSZ

CELE ANALIZY Cel główny: Identyfikacja potrzeb w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów kształcenia i doskonalenia zawodowego wszystkich grup użytkowników systemu (personel SWD, dowódcy, żołnierze i pracownicy wojska) oraz wskazanie rekomendacji rozwiązań systemowych w tym obszarze. Cele szczegółowe: Identyfikacja celów i efektów szkolenia w zakresie SWD dla personelu SWD, dowódców oraz żołnierzy i pracowników wojska. Identyfikacja potrzeb i wskazanie rekomendacji rozwiązań w zakresie włączenia do programów doskonalenia zawodowego kursów i szkoleń dla (etatowego i nieetatowego) personelu SWD. Identyfikacja potrzeb i wskazanie rekomendacji rozwiązań w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów kształcenia i doskonalenia zawodowego kadry dowódczej. Identyfikacja potrzeb i wskazanie rekomendacji rozwiązań w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów szkolenia wojsk (szkolenie pozostałych żołnierzy i pracowników wojska).

METODY, TECHNIKI, NARZĘDZIA BADAWCZE Metoda Technika Narzędzie AL Analiza literatury Arkusz analizy AD Analiza dokumentów W Metoda wywiadu eksperckiego Wywiad sformalizowany Arkusz wywiadu B Brainstorming Arkusz pytań POZYSKIWANIE DANYCH PRZETWARZANIE DANYCH ANALIZA DANYCH

MACIERZ METOD BADAWCZYCH Cel analizy AL AD W B Identyfikacja celów i efektów szkolenia w zakresie SWD dla personelu SWD, dowódców oraz żołnierzy i pracowników wojska. X - Identyfikacja potrzeb w zakresie włączenia do programów doskonalenia zawodowego kursów i szkoleń dla (etatowego i nieetatowego) personelu SWD. Identyfikacja potrzeb w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów kształcenia i doskonalenia zawodowego kadry dowódczej. Identyfikacja potrzeb w zakresie włączenia tematyki SWD w SZ RP do programów szkolenia wojsk (szkolenie pozostałych żołnierzy i pracowników wojska).

HARMONOGRAM PROCESU ANALIZY Analiza danych Faza zakończenia analizy Faza wstępna analizy Pozyskiwanie danych Sprawozdanie końcowe I II III IV V VI Sprawozdanie końcowe 15.05.2014 VTC VTC VTC Zakończenie analizy 16.06.2014

SPRAWOZDANIE

SPRAWOZDANIE