Opracowanie: Małgorzata Rudnicka Luty 2004 PROGRAMY POMOCOWE Opracowanie: Małgorzata Rudnicka Luty 2004

O czym będziemy mówić ? Podstawowe informacje o możliwościach pozyskiwania środków z obecnych i przyszłych programów Prezentacja wybranych programów Fundusze strukturalne w Polsce – informacje bazowe Źródła informacji

Co jest na rynku? Co będzie na rynku? publiczne środki krajowe w programach krajowych środki ze źródeł niepublicznych (fundacje, programy bilateralne itp.) środki przedakcesyjne UE (Phare SSG, ISPA, Sapard) programy wspólnotowe: Leonardo da Vinci, VI Program ramowy, Socrates II, Młodzież Inne: np. program PAOW Fundusze Strukturalne + Fundusz Spójności + Inicjatywy Wspólnotowe

PHARE (Poland and Hungary – Assistance for Restructuring their Economies) 1991 – 1999 4 fazy programu PHARE: pomoc humanitarna, pomoc techniczna, wsparcie inwestycji regionalnych i sektorowych oraz pomoc podporządkowana potrzebom przygotowań do integracji (nacisk na inwestycje infrastrukturalne) 2000 – 2006 PHARE 2 – nowa orientacja: zakres interwencji wynika z dwóch dokumentów: Partnerstwo dla Członkostwa Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa

PHARE – pomoc finansowa w okresie 2000-2006 na Rozwój instytucjonalny – wspieranie instytucji demokratycznych, umacnianie rządów prawa, administracji publicznej oraz szkolenia kadr potrzebnych do wdrażania ustawodawstwa unijnego – 30% środków Wsparcie inwestycyjne- 70%: wdrażanie acquis communautaire służące dostosowaniu prawodawstwa do unijnych norm i standardów Inwestycje na rzecz spójności społeczno – gospodarczej poprzez: wsparcie MŚP, rozwój zasobów ludzkich oraz inwestycje w infrastrukturę techniczną

Program PHARE Służy finansowaniu działań mających na celu przygotowanie organizacyjne i prawne krajów kandydujących do członkostwa w UE. Z programu PHARE finansowane są również od 2000 r. projekty spójności społeczno-gospodarczej wzorowane na funduszach strukturalnych (Europejskim Funduszu Społecznym i Europejskim Funduszu Rozwoju Regionalnego).

Program PHARE Wydatkowanie środków Phare zakończy się w 2006 r. Wówczas zostaną zakończone projekty Phare 2003. Program ten będzie kontynuowany w zakresie rozwoju instytucjonalnego przez Transition Facility (środki przejściowe). Finansowanie spójności społeczno-gospodarczej będzie kontynuowane w ramach funduszy strukturalnych.

Program PHARE W latach 2004-2006 projekty spójności społeczno gospodarczej będą realizowane równolegle do projektów finansowanych z funduszy strukturalnych. Dotyczy to tych przedsięwzięć, które są finansowane z rocznych budżetów programów Phare 2001-2003.

Program PHARE Spośród obecnych krajów kandydujących Rumunia i Bułgaria korzystać będą z programów Phare, Sapard i ISPA do 2006 r. (kontraktowanie). Chorwacja korzysta obecnie z programu CARDS natomiast Turcja ze specjalnego programu pomocy przeznaczonego dla tego kraju. Po roku 2006 planuje się utworzenie jednego programu tzw. Instrumentu Przedakcesyjnego (IPA) – adresowanego do Turcji, Chorwacji oraz państw Zachodnich Bałkanów. IPA zastąpi dotychczasowe instrumenty takie jak PHARE, ISPA, SAPARD, CARDS;

ISPA – Instrument for Structural Policies for Preaccession ;ujednolicenie poziomu rozwoju infrastruktury technicznej w zakresie: OCHRONY ŚRODOWISKA Zwalczanie problemów spowodowanych zanieczyszczeniem, wód i powietrza Pomoc w zakresie utylizacji odpadów Wsparcie wdrażania acquis communautaire w zakresie ochrony środowiska TRANSPORT Rozwój infrastruktury transportowej Połączenie systemów komunikacyjnych z infrastrukturą krajów członkowskich UE Budowa trans-europejskich sieci transportowych

Fundusz ISPA Obejmuje wsparcie działań w zakresie środowiska naturalnego, oraz dostosowania sieci transportowych do standardów europejskich; wzorowany na Funduszu Spójności, przeznaczony jest dla dużych projektów inwestycyjnych (powyżej 5 mln EURO).

Fundusz ISPA Projekty funduszu ISPA z dniem 1.05.2004 stały się projektami Funduszu Spójności. Oznacza to, że wszelkie nowe zobowiązania dotyczące finansowania tych projektów będą pochodziły z tego funduszu. Z funduszu ISPA będą realizowane zobowiązania podjęte w latach 2000-2003.

SAPARD – Specjalny Program Akcesyjny Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich DZIAŁANIE 1 restrukturyzacja przetwórstwa i poprawa marketingu artykułów rolnych i rybnych DZIAŁANIE 2 inwestycje w gospodarstwach rolnych DZIAŁANIE 3 rozwój i poprawa infrastruktury DZIAŁANIE 4 różnicowanie działalności gospodarczej

SAPARD – Specjalny Program Akcesyjny Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich DZIAŁANIE 5 programy rolnośrodowiskowe i zalesianie DZIAŁANIE 6 szkolenia zawodowe

Program SAPARD Środki z programu SAPARD mogą być wydatkowane do 2006 r. Jednak uruchomienie środków z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej było możliwe dopiero po rozdysponowaniu środków SAPARD pomiędzy złożone wnioski. Nastąpiło to z końcem sierpnia ub. roku.

SAPARD – Informacje, dokumenty www.minrol.gov.pl www.arimr.gov.pl

Fundusze przedakcesyjne a Fundusze Strukturalne ERDF Europejskie Fundusz Rozwoju Regionalnego PHARE 2 ESF Europejski Fundusz Społeczny ISPA Fundusz Spójności SAPARD EAGGF Europejski Fundusz Gwarancji i Orientacji Rolnej FIFG Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa

Programy pomocy przedakcesyjnej

Co to są fundusze strukturalne? Fundusze strukturalne są Instrumentami Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE. Wpływają przez to na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej Unii. Fundusze są kierowane do tych sektorów gospodarki i regionów, które bez pomocy finansowej nie są w stanie dorównać do średniego poziomu ekonomicznego w UE.

Fundusze strukturalne Europejski Fundusz Społeczny Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa Fundusz Spójności (instrument polityki strukturalnej)

ORIENTACJI I GWARANCJI EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY (EIB) EUROPEJSKI FUNDUSZ ORIENTACJI I GWARANCJI ROLNEJ (EAGGF-FEOGA) EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO (ERDF) FUNDUSZE STRUKTURALNE EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY (ESF) FINANSOWY INSTRUMENT WSPIERANIA RYBOŁÓWSTWA (FIFG) FUNDUSZ SPÓJNOŚCI (CF)

Inicjatywy Wspólnoty INTERREG - ERDF Współpraca LEADER - EAGGF przygraniczna, międzynarodowa, międzyregionalna LEADER - EAGGF Rozwój wsi Wspólnotowa wartość dodana URBAN - ERDF EQUAL - ESF Międzynarodowe działania zwalczające nierówność na rynkach pracy Rewitalizacja obszarów miejskich

Środki funduszy strukturalnych dla Polski na lata 2004-2006 Fundusze strukturalne: 7,635 mld euro (67,2%): EFRR: 4,652 mld euro (60,9%). EFS: 1,748 mld euro (22,9%). EFOiGR: 1,055 mld euro (13,8%) IFUR: 0,178 mld euro (2,4%). Fundusz Spójności: 3,733 mld euro (32,8%) Razem ze środkami krajowymi: 14,891 mld euro

Programowanie – przygotowanie do wykorzystania funduszy strukturalnych Dokumenty programowe: Narodowy Plan Rozwoju Podstawy Wsparcia Wspólnoty Jednolity Dokument Programowania Programy Operacyjne (regionalne i sektorowe) Uzupełnienie Programu

Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006 Narodowy Plan Rozwoju (NPR) jest dokumentem programowym, przygotowywanym przez dane państwo członkowskie. Stanowi on podstawę planowania poszczególnych działań interwencyjnych z funduszy strukturalnych, a także wieloletnich programów o charakterze horyzontalnym i regionalnym. Jest to dokument, na podstawie którego państwo członkowskie prowadzi uzgodnienia z KE w zakresie Podstaw Wsparcia Wspólnoty (PWW)

Podstawy Wsparcia Wspólnoty Dokument Podstawy Wsparcia Wspólnoty/ Community Support Framework (PWW/CSF) określa kierunki i wysokość wsparcia ze strony funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych i stanowi podstawę interwencji z Funduszu Spójności. PWW wdrażane są poprzez programy operacyjne . Przyjmowany jest przez KE w porozumieniu z krajem członkowskim . Dokument PWW przygotowano w oparciu o NPR na lata 2004-2006. Decyzją KE z dnia 22 czerwca 2004 r. zostały zatwierdzone PWW pomocy strukturalnej Wspólnoty w regionach spełniających kryteria Celu1 w Polsce.

Programowanie – przygotowanie do wykorzystania funduszy strukturalnych Programy operacyjne: SOP Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw– ERDF SOP Rozwój Zasobów Ludzkich – ESF SOP Transport – ERDF SOP Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich – EAGGF SOP Rybołówstwo i przetwórstwo – FIFG Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego – ERDF, ESF

PROGRAM AKTYWIZACJI OBSZARÓW WIEJSKICH ,Podkomponent B-1 PROGRAM REORIENTACJI/PRZEKWALIFIKOWAŃ

Usługi realizowane w ramach Programu Reorientacji/Przekwalifikowań (PAOW,B-1) USŁUGI W ZAKRESIE SZKOLEŃ USŁUGI W ZAKRESIE OKRESOWEGO ZATRUDNIENIA USŁUGI ZATRUDNIENIOWE CENTRA WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI INKUBATORY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI PLANOWANIE ROZWOJU LOKALNEGO

Kto może być wykonawcą ? ORGANIZACJE POZARZĄDOWE FIRMY PRYWATNE (Z PRZYNAJMNIEJ 51% UDZIAŁAMI SEKTORA PRYWATNEGO) PUBLICZNE INSTYTUCJE SZKOLENIOWE

Wybór wykonawców WYKONAWCY ZOSTANĄ WYŁONIENI W DRODZE POSTĘPOWANIA KONKURSOWEGO ZGODNIE Z PROCEDURAMI OKREŚLONYMI PRZEZ BANK ŚWIATOWY. (nie stosuje się przepisów ustawy o zamówieniach publicznych) W WYNIKU KONKURSU OFERT ZAMAWIAJĄCY MOŻE ZAWRZEĆ WIĘCEJ NIŻ JEDNĄ UMOWĘ W RAMACH TEGO SAMEGO POSTĘPOWANIA KONKURSOWEGO, DO WYCZERPANIA ŚRODKÓW FINANSOWYCH PRZEWIDZIANYCH NA REALIZACJĘ DANEJ USŁUGI.

BENEFICJENCI OSOBY BEZROBOTNE OSOBY ZAGROŻONE UTRATĄ PRACY Z PRZYCZYN ZMIAN TECHNOLOGICZNYCH PRYWATYZACYJNYCH I EKONOMICZNYCH W ZAKŁADZIE PRACY ROLNICY PROWADZĄCY GOSPODARSTWO ROLNE O POWIERZCHNI PONIŻEJ 3 ha PRZELICZENIOWYCH OSOBY UBOGIE (def. przez pomoc społeczną i służby zatrudnienia) MŁODZIEŻ (16-24 lat) MIESZKAJĄCA I PROWADZĄCA Z NIMI (dot.pkt.1-3)WSPÓLNE GOSPODARSTWO DOMOWE MALI PRZEDSIĘBIORCY (zamieszkali lub mający siedzibę na terenie gmin wiejskich, miejsko - wiejskich, lub miastach do 20 tys. mieszkańców) jeśli prowadzą działalność gospodarczą nie dłużej niż 1 rok w momencie przystąpienia do korzystania z usług i którzy przed rozpoczęciem działalności gospodarczej spełniali kryteria wymienione w pkt. 1-4- dotyczy usługi Centra Wspierania Przedsiębiorczości i Inkubatory Przedsiębiorczości

Kryteria oceny Zgodność z „zakresem zadań” Wkład wnioskodawcy Jakość personelu Doświadczenie wnioskodawcy w proponowanej działalności Jakość planu realizacji (np. biznes plan, plan szkoleniowy, itp.) Jednostkowy koszt na jedno miejsce pracy lub jedną zatrudnioną osobę Kreatywność oferty Uwarunkowania specjalne Bezrobocie w powiecie przekracza średnią w województwie Prawdopodobieństwo samowystarczalności po zakończeniu etapu I PAOW (dot. inkubatora przedsiębiorczości, centrum wspierania przedsiębiorczości)

PROGRAM AKTYWIZACJI OBSZARÓW WIEJSKICH ,Komponent A MIKROPOŻYCZKI

Mikropożyczki Mikropożyczki są udzielane w złotych polskich do równowartości 5.000 USD liczonej wg kursu średniego z dnia złożenia kompletnego wniosku pożyczkowego Mogą być udzielane na okres 36 miesięcy (wliczając w to okres karencji w spłacie rat kapitałowych pożyczki nie przekraczający 12 miesięcy) Oprocentowanie pożyczek jest preferencyjne i podlega weryfikacji raz na pół roku. Oprocentowanie w okresie obowiązywania umowy jest stałe. Od dnia 1 stycznia 2004 roku wynosi 7,22% Przy udzielaniu pożyczek nie pobierane są żadne prowizje i opłaty dodatkowe

Podmioty uprawnione do ubiegania się o mikropożyczkę O mikropożyczkę mogą ubiegać się osoby, które od minimum 12 miesięcy są na stałe zameldowane w gminie wiejskiej, miejsko-wiejskiej lub mieście do 20 tys. mieszkańców oraz jednocześnie spełniają jeden z poniższych warunków:

Podmioty uprawnione do ubiegania się o mikropożyczkę Osoby bezrobotne, gotowe rozpocząć pozarolniczą działalność gospodarczą na własny rachunek Rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne do 10 ha przeliczeniowych Aktualnie działający przedsiębiorcy zatrudniający na stałe 5 osób, chcący rozwinąć swoją działalność Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych, gotowi rozpocząć pozarolniczą działalność gospodarczą na własny rachunek

Jednorazowe dotacje inwestycyjne Osoby, które prowadzą swą działalność gospodarczą nie dłużej niż 12 miesięcy i otrzymały pożyczkę w ramach PAOW będą mogły skorzystać z jednorazowych dotacji inwestycyjnych na zakup środków trwałych w wysokości 3.600 zł.

Gdzie szukać informacji o PAOW? Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Tel. (012) 421 83 29 (dot.B-1) www.wup-krakow.pl www.malopolskie.pl W Małopolsce zakończyło się składanie wniosków do Programu PAOW

EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ, ROZWOJU TECHNICZNEGO I DEMONSTRACJI 6 PROGRAM RAMOWY EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ, ROZWOJU TECHNICZNEGO I DEMONSTRACJI

Priorytetowe obszary tematyczne Genomika i biotechnologia dla zdrowia Technologie Społeczeństwa Informacyjnego Nanotechnologie i nanonauka, wielofunkcyjne materiały oraz nowe procesy i urządzenia produkcyjne Aeronautyka i przestrzeń kosmiczna Jakość i bezpieczeństwo żywności Zrównoważony rozwój, globalne zmiany i ekosystemy Obywatele i rządzenie w społeczeństwie opartym na wiedzy

Kto może uczestniczyć ? Grupa badawcza na wyższej uczelni lub instytucie badawczym – główna grupa docelowa w 6 PR Przedsiębiorstwo zamierzające wprowadzać innowacje – bądź jako uczestnicy działalności badawczej, bądź jako instytucja przyjmująca stypendystów i organizująca akcje szkoleniowe Małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP) nie posiadające własnego zaplecza badawczego Stowarzyszenie przemysłowe reprezentujące MŚP Administracja publiczna Student początkowych lat studiów – stypendia finansowane z programów edukacyjnych UE, takich jak Sokrates – Erasmus i inne Indywidualny, doświadczony pracownik naukowy (posiadający stopień doktora lub udokumentowany dorobek naukowy) Naukowcy o uznanym w świecie dorobku Instytucja z zapleczem badawczym, gdzie prowadzone są badania o wadze międzynarodowej

Ważne w 6PR strony www www.cordis.lu www.6pr.pl www.kbn.gov.pl www.transfer.edu.pl

Źródła informacji o funduszach i programach pomocowych aktywnych Dla organizacji pozarządowych www.wiadomosci.ngo.pl Dla jednostek samorządu terytorialnego www.malopolskie.pl Dla przedsiębiorców www.parp.gov.pl www.marr.pl Dla wszystkich www.ukie.gov.pl www.cie.gov.pl www.europa.delpol.pl www.euroinfo.org.pl