Rachunki regionalne Urząd Statystyczny w Katowicach Ośrodek Rachunków Regionalnych Ogólnopolska konferencja naukowa z okazji obchodów Dnia Statystyki Polskiej „Społeczne wyzwania edukacji statystycznej” Gdynia, marca 2016 r.

Rachunki regionalne – przestrzenna specyfikacja rachunków narodowych, podsystem rachunków narodowych Badanie Produkt krajowy brutto i jego elementy w ujęciu regionalnym (wtórne badanie roczne) Cel badania – dostarczenie informacji o podstawowych kategoriach rachunków narodowych w przekroju terytorialnym – na poziomie regionalnym (regiony, województwa i podregiony) Rachunki regionalne

Regulacje prawne związane z badaniem  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej  Rozporządzenie (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji jednostek terytorialnych do celów statystycznych (NUTS)  Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1319/2013 z dnia 9 grudnia 2013 r. zmieniające załączniki do rozporządzenia (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS)  Program Badań Statystycznych Statystyki Publicznej  Ustawa z dnia 26 października 2000 r. o sposobie obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto  Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego Rachunki regionalne

Podstawowe zasady rachunków regionalnych  Zachowanie spójności metodologicznej oraz zgodności liczbowej danych z rachunkami narodowymi wykorzystywanie pojęć i definicji rachunków narodowych bilansowanie wyników z rachunkami narodowymi Rachunki regionalne

Podstawowe zasady obliczeń rachunków regionalnych (cd.)  Jednostka obserwacji – jednostka lokalna rodzaju działalności  Grupowanie danych w przekroju województw i podregionów w podziale na rodzaje działalności według PKD – zgodnie z siedzibą i podstawowym rodzajem działalności jednostki lokalnej przedsiębiorstwa  Grupowanie jednostek lokalnych według sektorów instytucjonalnych – zgodnie z zaklasyfikowaniem jednostki macierzystej

Rachunki regionalne Podstawowe zasady obliczeń rachunków regionalnych (dok.)  Ewidencjonowanie produkcji globalnej i zużycia pośredniego z uwzględnieniem obrotów wewnętrznych  Podejście od strony produkcji  Metoda regionalizacji PKB – proporcjonalnie do wartości dodanej brutto wytwarzanej w województwach i podregionach  Uwzględnienie szacunku szarej gospodarki  Uwzględnienie szacunku działalności nielegalnej

Poziomy obliczeń w rachunkach regionalnych regiony (NTS 1) – suma danych dla województw województwa (NTS 2) – metoda pełna podregiony (NTS 3) – metoda uproszczona Rachunki regionalne

Obliczenia w rachunkach regionalnych ceny bieżące – w przekroju regionów (NTS 1), województw (NTS 2) i podregionów (NTS 3) ceny stałe – w przekroju regionów (NTS 1) i województw (NTS 2) 2 segmenty rachunków regionalnych rachunki w układzie sektorów instytucjonalnych rachunki według rodzajów działalności Rachunki regionalne

Poziom województw (NTS 2) Dwa rachunki bieżące w układzie 5 krajowych sektorów instytucjonalnych według rodzajów działalności (sekcji PKD): –rachunek produkcji –rachunek tworzenia dochodów Dla sektora gospodarstw domowych: –rachunek podziału pierwotnego dochodów –rachunek podziału wtórnego dochodów Rachunki regionalne

Poziom podregionów (NTS 3) Dwie kategorie makroekonomiczne (ceny bieżące): –produkt krajowy brutto –wartość dodana brutto według rodzajów działalności (grup sekcji PKD) Rachunki regionalne

Rozwój rachunków regionalnych  Rozpoczęcie publikowania wstępnych szacunków PKB/WDB na poziomie województw (NTS 2) – w terminie t+12 miesięcy  Wdrożeniem Europejskiego Systemu Rachunków ESA 2010  Wdrożenie nowego statystycznego podziału terytorialnego kraju na poziomie podregionów (zmiana z 66 na 72 podregiony), wynikającego z Klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych NUTS 2013 Rachunki regionalne

Zakres dostępnych danych – ESA 2010  Szeregi czasowe na poziomie województw (NTS 2)  w cenach bieżących – dane dla lat  w cenach stałych – dane dla lat  Szeregi czasowe na poziomie podregionów (NTS 3)  w cenach bieżących – dane dla lat Rachunki regionalne

Znaczenie rachunków regionalnych dostarczają spójnych i kompleksowych informacji do prowadzenia analiz ekonomicznych w ujęciu przestrzennym źródło informacji makroekonomicznych w przekroju terytorialnym (o zróżnicowaniu poziomu rozwoju gospodarczego regionów, województw i podregionów oraz o zmianach zachodzących w strukturze gospodarki w ujęciu przestrzennym) narzędzie wspierające procesy decyzyjne w obszarze polityki regionalnej

Rachunki regionalne Wyniki obliczeń regionalnego PKB są wykorzystywane na potrzeby: funduszy strukturalnych UE do selekcji i wyboru regionów kwalifikujących się do wsparcia finansowego z funduszy pomocowych, a także do monitorowania rezultatów udzielonej pomocy (na podstawie danych przekazywanych do Eurostatu) opracowania i monitorowania strategii rozwoju (krajowych, ponadregionalnych, województw) i programów wsparcia określania części regionalnej subwencji ogólnej dla województw

Rachunki regionalne  Na podstawie danych z rachunków regionalnych możliwe jest międzynarodowe porównanie PKB dla poszczególnych jednostek podziału terytorialnego Polski do średniego poziomu krajów Unii Europejskiej oraz innych regionów krajów UE  Wzrastające zainteresowanie rachunkami regionalnymi wynika z polityki Unii Europejskiej mającej na celu zredukowanie regionalnych dysproporcji w rozwoju i standardzie życia

Rachunki regionalne Udostępnianie danych  publikacja „Produkt krajowy brutto – Rachunki regionalne”  notatka informacyjna „Wstępne szacunki produktu krajowego brutto według województw”  publikacje zbiorcze GUS  roczniki statystyczne US  Obwieszczenie Prezesa GUS  bazy danych (GUS – Bank Danych Lokalnych, Dziedzinowa Baza Wiedzy „Rachunki Narodowe”; baza Eurostatu)

Publikacja z rachunków regionalnych regionalne/produkt-krajowy-brutto-rachunki-regionalne-w-2013-r-,1,14.html Rachunki regionalne

Wstępne szacunki produktu krajowego brutto według województw regionalne/wstepne-szacunki-produktu-krajowego-brutto-wedlug-wojewodztw-w r-,4,3.html Rachunki regionalne

Kompendium wiedzy o rachunkach regionalnych Rachunki regionalne

Dalsze zamierzenia i kierunki prac metodologicznych Doskonalenie metod obliczeń regionalnego PKB w celu pełnego dostosowania do zasad ESA 2010 Retrospektywne przeliczenia danych z rachunków regionalnych wynikające z bieżących rewizji w rachunkach narodowych z tytułu zmiany zakresu podmiotowego sektorów instytucjonalnych, dokonywanej w wyniku standardowej procedury zgodnej z wymogami notyfikacji fiskalnej Doskonalenie obliczeń wstępnych szacunków PKB/WDB ogółem w przekroju województw Opracowanie metod szacowania regionalnej WDB według rodzajów działalności w cenach stałych na poziomie województw Prace związane z monitorowaniem jakości danych Szersze zastosowanie danych ze źródeł administracyjnych Rachunki regionalne