Olsztyn, czerwiec 2014 r. Działania promocyjne Wojewódzkiej Warmińsko – Mazurskiej Rady Terenowej do spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym w Olsztynie na rzecz integracji skazanych

Pierwsza Rada Terenowa do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy skazanym została powołana na podstawie Zarządzenia Nr 39 Wojewody Warmińsko – Mazurskiego 8 marca 2002 roku Szczegółowe zasady i tryb powoływania rad terenowych zostały określone w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu powoływania oraz działania Rady Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym, a także rad terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym (Dz. U. Nr 113, poz. 723 oraz Dz. U. z 2001 r., Nr 5, poz. 46)

Aktualna Rada działa zgodnie z obowiązującymi przepisami i zarządzeniem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego: Zarządzenie nr 69 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 18 marca 2010 r. Zarządzenie nr 69 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 18 marca 2010 r. w sprawie powołania Rady Terenowej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym zmienione Zarządzeniem nr 125 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 kwietnia 2010 r.Zarządzeniem nr 125 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 30 kwietnia 2010 r.

Prezydium Rady Terenowej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym, która swoją działalnością obejmuje obszar właściwości Sądów Okręgowych w Elblągu i Olsztynie stanowią: Przewodniczący Rady – Wacław Bryżys – Prezes Sądu Okręgowego w Olsztynie Wiceprzewodniczący Rady – Marek Omelan – Prezes Sądu Okręgowego w Elblągu Wiceprzewodniczący Rady – płk mgr Andrzej Bartkiewicz – Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w Olsztynie Sekretarz Rady – Hanna Winkel – Kurator Okręgowy Sądu Okręgowego w Olsztynie

Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego działają dwa Sądy Okręgowe: w Olsztynie

w Elblągu

Uregulowania prawne gwarantują możliwość dokonania wyboru, powołania rad terenowych przy każdym sądzie okręgowym lub jednej rady terenowej dla całego województwa.

Wśród priorytetów przyjętych przy powoływaniu Rady oraz Przewodniczącego Rady przez władze województwa były m.in.: Integracja działań administracji publicznej (rządowej i samorządowej) i partnerów społecznych w tym organizacji pozarządowych Wyrównywanie dysproporcji w standardzie życia mieszkańców Warmii i Mazur oraz przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu grup i osób

Wojewoda uznał, iż w sprawach związanych z zapobieganiem przestępczości i organizowaniu pomocy skazanym zachodzi konieczność budowania jednolitego systemu, opartego na współpracy wszystkich instytucji i organizacji, stąd na terenie województwa powołał jedną Radę, a na Przewodniczącego Rady wyznaczył Prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie.

Zaproszenie do uczestnictwa w pracach Rady otrzymali: Komendant Wojewódzki Policji Prezes Sądu Okręgowego w Elblągu Prokuratorzy Okręgowi z Olsztyna i Elbląga Kuratorzy Okręgowi z Olsztyna i Elbląga Sędziowie Sądu Okręgowego w Olsztynie i w Elblągu Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w Olsztynie

Zaproszenie do uczestnictwa w pracach Rady otrzymali: Dyrektorzy wszystkich jednostek penitencjarnych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego Dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie Przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Olsztynie Wojewódzki Komendant OHP w Olsztynie Przedstawiciele organizacji pozarządowych inni zgodnie z przedstawionym wcześniej rozporządzeniem, którzy uczestniczą w posiedzeniach Rady

Jednym z zadań Rady jest koordynacja w zakresie zapobiegania przestępczości, świadczenia pomocy w readaptacji społecznej, ale także sprawowanie kontroli społecznej nad wykonywaniem kar, środków karnych. Rada pozwala nie tylko na wymianę informacji, doświadczeń, ale również na wypracowanie takiego modelu wsparcia osobom opuszczającym jednostki penitencjarne, aby był on jak najbardziej efektywny, racjonalny i dostosowany do możliwości i potrzeb naszego regionu. W ciągu 12 lat działalności, Rada podejmowała szereg istotnych działań, które służyły zarówno readaptacji osób skazanych, jak i ujednolicaniu polityki karnej w województwie, m. in. zgodnie z uchwałą Senatu Rzeczypospolitej z dnia r.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: z inicjatywy Dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Olsztynie podjęto wspólne działania na rzecz osób opuszczających zakłady karne w formie realizacji pilotażowego programu: „Przywracanie na otwarty rynek osób powracających z zakładów karnych” realizacja programów działań penitencjarnych w oparciu o art.164 kkw oraz wówczas obowiązujący 165 kkw, ustalenie właściwych standardów współpracy: służba więzienna - służba kuratorska

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: polityka karna w kraju w świetle Uchwały Senatu Rzeczypospolitej w Polsce z dnia roku (problemy z wykonywaniem kary ograniczenia wolności) podjęcie działań na rzecz efektywnego wykonywania kar wolnościowych. Kara ograniczenia wolności i prace społeczno – użyteczne w województwie mają zapewnioną pełną wykonalność. Stałym punktem kalendarza Urzędu Miasta w Olsztynie są konferencje pod auspicjami Prezydenta Miasta Olsztyna poświęcone wykonywaniu kary ograniczenia wolności, połączone z wręczeniem podziękowań przez Prezydenta dyrektorom wyznaczonych podmiotów, w których skazani wykonują orzeczenia, oraz ogólnymi wystąpieniami m.in. Prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie, Prokuratora Okręgowego w Olsztynie, Kuratora Okręgowego w Olsztynie.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: posiedzenie w Areszcie Śledczym w Olsztynie, realizacja projektu inicjatywy wspólnotowej EQUAL „Nowa droga". Omówienie instytucji warunkowego zwolnienia ze szczególnym uwzględnieniem dozoru kuratora jako środka probacyjnego obok innych należących do niego składników m.in. nałożone obowiązki probacyjne art.72 § 1 kk integracja działań administracji publicznej (rządowej i samorządowej), a także partnerów społecznych w zakresie organizacji i realizacji pomocy postpenitencjarnej.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: działania podejmowane przez instytucje samorządowe i organizacje pozarządowe z wykorzystaniem środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na rzecz aktywizacji grup zagrożonych wykluczeniem społecznym (Kluby Integracji Społecznej oraz Centra Integracji Społecznej) zmiana regulacji zawartej w art. 248 § 1 kkw, omówienie podejmowania w związku z powyższym właściwych działań, apel Rady do instytucji państwowych i organizacji samorządowych o podejmowanie dalszych realnych działań w zakresie organizowania i tworzenia miejsc pracy dla osób skazanych na karę ograniczenia wolności.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: podjęcie uchwały przez Radę wskazująca na potrzebę szerszego stosowania przez sądy rozwiązania zawartego w przepisie art.72 § 1 pkt.8 kk, poprzez zobowiązanie skazanych do udziału w programach realizowanych przez instytucje samorządowe których celem jest zapobieganie wykluczeniu społecznemu skazanych oraz ich reintegracja społeczna (oferta realizowana przez Miejskie i Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej w województwie). - ustawa o z dnia 7 września 2007 roku o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: omówienie znowelizowanej Ustawy z dnia 10 czerwca 2010 roku o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Działania podejmowane przez instytucje państwowe i samorządowe nakierowane na sprawców przemocy w rodzinie w obszarze województwa warmińsko – mazurskiego. - realizacja art.12 d cyt. wyżej ustawy. - działania Ośrodka na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem w Elblągu.

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: kształcenie oraz podnoszenie kwalifikacji zawodowych elementem pomocy w readaptacji społecznej skazanych. - OHP instytucją realizującą ww. zadania wobec osób skazanych młodocianych do 25 roku życia. - Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży OHP w Olsztynie i w Elblągu - (doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy stacjonarne i mobilne osób młodocianych zagrożeniem marginalizacją i wykluczeniem społecznym). - aktywizacja społeczno – zawodowa osadzonych opuszczających jednostki penitencjarne w świetle działań podejmowanych przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie

Problematyką wiodącą w poszczególnych latach było: wzmożenie uczestnictwa społeczeństwa w wykonywaniu orzeczeń sądu, pomocy w społecznej readaptacji oraz pomocy postpenitencjarnej w świetle obowiązujących przepisów kkw - działania organizacji pozarządowych na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu oraz stygmatyzacji osób opuszczających zakłady karne.

Od roku 2005 na każdym posiedzeniu Rady, członkowie Rady zajmowali się problematyką wykonywania kary ograniczenia wolności oraz prac społecznie użytecznych w województwie warmińsko-mazurskim. Rokrocznie omawiany był sposób świadczenia pomocy postpenitencjarnej osobom skazanym opuszczającym zakłady karne i ich rodzinom, zarówno przez służbę więzienną jak i kuratorów sądowych w okręgach elbląskim i olsztyńskim. Kara ograniczenia wolności i praca społecznie użyteczna w całym województwie mają zapewnioną pełną wykonalność. Kara ta wykonywana jest nie tylko w podmiotach wyznaczonych przez organy samorządu terytorialnego zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale również w jednostkach tzw. „trzeciego sektora”, czyli organizacjach pozarządowych, które aktywnie zaczynają uczestniczyć w wykonywaniu orzeczeń karnych oraz podejmowaniu działań służących readaptacji społecznej osób zagrożonych powrotem do przestępstwa.

Od roku 2010 także stałym dodatkowym tematem podejmowanym w dyskusji była kara pozbawienia wolności wykonywana poza zakładem karnym, w systemie dozoru elektronicznego. Kara ta, została w pełni przyswojona zarówno przez sądy penitencjarne, jak też służbę więzienną oraz kuratorów wykonujących bezpośrednio orzeczenia. Wszyscy ww. docenili walory tej kary służące m in. pełnej reintegracji społecznej skazanych i zapobiegające ich wykluczeniu społecznemu.

W posiedzeniach Rady wielokrotnie uczestniczył Wojewoda i Wicewojewoda Warmińsko-Mazurski, Prezydent Miasta Olsztyna, przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie, przedstawiciele Centralnego Zarządu Służby Więziennej w Warszawie, przedstawiciele świata nauki: Wydziału Prawa UWM w Olsztynie oraz goście zagraniczni. Wprawdzie Rada nie inicjuje działań o większym rozmiarze, co między innymi wynika z zakresu działań poszczególnych samodzielnych podmiotów wchodzących w skład Rady, nadto Rada nie dysponuje własnymi środkami finansowymi, a tym samym i własnym aparatem wykonawczym, ale Rada Terenowa pełni istotną rolę w wymianie wzajemnych doświadczeń oraz realizacji kierunków działań w województwie warmińsko – mazurskim nakierowanych na ogólną readaptację skazanych oraz zapobieganiu przestępczości.

RADA TERENOWA DO SPRAW SPO Ł ECZNEJ READAPTACJI I POMOCY SKAZANYM W OLSZTYNIE Serdecznie dziękuję za uwagę Sekretarz Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Hanna Winkel Przewodniczący Rady Terenowej ds. Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym Wacław Bryżys