Finansowanie działalności gospodarczej Dr Wiesław Kąkol

TYTUŁEM WSTĘPU Każde przedsiębiorstwo musi posiadać kapitał, czyli środki finansowe niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej.

Podstawowe źródła finansowania przedsiębiorstwa Kapitał własny Kapitał obcy Inne dopłaty wspólników zysk zatrzymany sprzedaż zbędnego majątku odpisy amortyzacyjne fundusze wysokiego ryzyka (venture capital) aniołowie biznesu – business angels emisja akcji kredyty bankowe kredyty i pożyczki konsumpcyjne (dla osób fizycznych) leasing pożyczki w funduszach pożyczkowych poręczenia kredytowe formy sprzedaży ratalnej dotacje i subwencje faktoring emisja dłużnych papierów wartościowych franczyza (franchising) optymalizacja zobowiązań podatkowych elastyczne zarządzanie majątkiem obrotowym

Podstawowe źródła finansowania przedsiębiorstwa Finansowanie wewnętrzne polega na tym, że przedsiębiorstwo niezbędne do realizacji celów środki finansowe pozyskuje z zasobów własnych np. poprzez zatrzymanie wygospodarowanego zysku, w postaci tworzonych rezerw. Finansowanie zewnętrzne charakteryzuje się tym, że przedsiębiorstwo korzysta ze środków finansowych pochodzących spoza firmy, czyli ze środków wypracowanych przez inne podmioty np. przez banki, inwestorów na rynku kapitałowym.

Podstawowe źródła finansowania przedsiębiorstwa – wady i zalety Zalety finansowania własnego: brak ryzyka finansowego – ryzyka niewypłacalności nie trzeba spłacać odsetek kapitał ma charakter długoterminowy Wady finansowania własnego: ograniczone zasoby w przypadku pozyskania wspólnika konieczność dzielenia się z nim wypracowanym zyskiem partycypacja wspólnika w procesie zarządzania i decydowania

Podstawowe źródła finansowania przedsiębiorstwa – wady i zalety Zalety finansowania kapitałem obcym: Brak kontroli i wpływu na podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie przez stronę pożyczającą kapitał, gdyż strona ta nie nabywa praw własności. Odsetki od kapitału obcego są traktowane jako wydatki przedsiębiorstwa, zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów i w związku z tym zmniejszają podstawę opodatkowania. Dopływ kapitału obcego nie powoduje zmian w kapitale przedsiębiorstwa. Kapitał może być uzyskany bez konieczności przyjmowania nowych wspólników czy akcjonariuszy. Angażowanie kapitału obcego przynosi wyższy zysk dla właścicieli, jeżeli koszty związane z jego wykorzystaniem są niższe od dochodu uzyskanego dzięki zaangażowaniu własnych źródeł finansowania (efekt dźwigni finansowej)

Źródła finansowania MŚP – wyniki badań Źródło: opracowanie własne na podstawie Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2006-2007, pod red. A. Żołnierskiego, P. Zadury - Lichoty, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2008, s. 181.

Źródła finansowania a fazy cyklu życia przedsiębiorstwa Czynniki analizy/ faza cyklu Powstawanie i początkowy rozwój Wzrost Dojrzałość Schyłek Ryzyko operacyjne Bardzo wysokie Wysokie Średnie/niskie Niskie Możliwości rozwojowe (potrzeby inwestycyjne Bardzo duże Duże Małe/średnie Średnie Rentowność operacyjna Ujemna/niska Rosnąca dodatnia Wysoka dodatnia Dodatnia spadkowa Przepływy pieniężne Ujemne Dodatnie/ujemne Wysokie dodatnie Dodatnie Źródła finansowania Kapitał własny, anioły bizesu, dotacje Kapitał własny, dotacje, fundusze pożyczkowe Kapitał obcy, kapitał własny Kapitał obcy, zwrot kapitału własnego

Źródła finansowania a fazy cyklu życia przedsiębiorstwa

Finansowanie kapitałem własnym dopłaty wspólników zysk zatrzymany sprzedaż zbędnego majątku odpisy amortyzacyjne fundusze wysokiego ryzyka (venture capital) aniołowie biznesu – business angels emisja akcji

Finansowanie kapitałem własnym – dopłaty wspólników Kapitał własny można gromadzić poprzez: dopłaty już działających wspólników – występują duże trudności w dysponowaniu taką ilością środków finansowych dopłaty poprzez przyjęcie nowych wspólników – nie zawsze wykonalne ze względu na zmiany struktury własnościowej.

Finansowanie kapitałem własnym – zysk zatrzymany Zysk zatrzymany to część zysku netto, która nie została wypłacona właścicielom w postaci wypłat z zysku lub dywidend. Zysk zatrzymany stanowi jedno z podstawowych źródeł finansowania przedsiębiorstwa. Może być wykorzystywany jednak dopiero wtedy gdy firma już takie zyski generuje. Jeżeli przedsiębiorstwo rozwija się bardzo szybko zyski nie wystarczą do finansowania tak szybkiego tempa.

Finansowanie kapitałem własnym – sprzedaż zbędnego majątku Wiele przedsiębiorstw widząc niedobory środków finansowych próbuje dokonywać restrukturyzacji polegającej również na sprzedaży zbędnego majątku. To źródło finansowania jest jednak dostępne tylko w przypadku firm działających już od wielu lat na rynku. UWAGA: inwestując i poszukując źródeł finansowania należy pamiętać o groźbie efektu przeinwestowania, kiedy wielkość środków produkcji jest zbyt duża do potrzeb rynku. Pojawiają się wtedy wysokie koszty stałe, wzrost BEP i wysokie ryzyko operacyjne.

Finansowanie kapitałem własnym – odpisy amortyzacyjne Odpis amortyzacyjny powstaje na wskutek zaliczenia w koszty bieżącego okresu (np. roku) części wartości zakupionego wcześniej środka trwałego. Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości wartość zakupionych środki trwałych nie jest od razu rozliczana w kosztach działalności pomniejszając podstawę opodatkowania i zysk, ale musi być rozliczana stopniowo wg stawek amortyzacji w kolejnych latach. Stąd też rodzi się równica pomiędzy zyskiem netto a faktycznym przepływem środków pieniężnych. Amortyzacja jest kosztem ale nie jest wydatkiem. W przedsiębiorstwach, które mają odpisy amortyzacyjne fizycznie zostaje część środków pieniężnych na finansowania kolejnych wydatków inwestycyjnych.

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Anioł Biznesu (ang. Business Angel) to szczególny typ inwestora prywatnego, który własne nadwyżki finansowe lokuje w nowe, dobrze rokujące firmy (start-up), które dzięki zastrzykowi kapitałowemu mogą szybko (w ciągu 2-4 lat) rozwinąć skrzydła, dając wysoki wzrost wartości udziałów. 

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Aniołowie biznesu w strukturze rynku finansowego

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Kapitał aniołów uzupełnia lukę w finansowaniu początkujących biznesów pomiędzy przyjaciółmi i rodziną (w wersji angielskiej mowa o 3F - friends, family, and fools) a funduszami venture capital.

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Kiedy potrzebni są aniołowie biznesu

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Cele działania aniołów biznesu: - oczekiwanie wysokiej stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału, odgrywanie znaczącej roli w procesie tworzenia nowych przedsiębiorstw przyjemność i satysfakcja z uczestnictwa w procesie kreacji nowych przedsiębiorstw pozyskanie miejsca zatrudnienia poczucie społecznej odpowiedzialności. ANIOŁ BIZNESU staje się wspólnikiem po to żeby czerpać zyski z ewentualnie udanej inwestycji.

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Aniołowie biznesu w Polsce. W Polsce obecnie działają trzy główne sieci aniołów biznesu: Polskie Stowarzyszenie Aniołów Biznesu PolBAN Lewiatan Business Angels Śląska Sieć Aniołów Biznesu SilBAN

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Polskie Stowarzyszenie Aniołów Biznesu PolBAN Kryteria dostępu: Poszukiwany kapitał w przedziale 100.000 PLN -  1.500.000 PLN (z wyjątkami - kwoty wyższe), w formie udziałowej (equity). Innowacyjność przedsięwzięcia - technologiczna, lecz także rynkowa/marketingowa (nowe technologie - IT, internet, biotechnologia, medycyna, elektronika, optyka, inżynieria...) lub inny projekt, którego najważniejszą częścią jest kapitał intelektualny. Projekt na etapie start-up (nowe lub młode przedsiębiorstwo). "Mocny", oddany projektowi zespół, który dokładnie przeanalizował swoje przedsięwzięcie i możliwości jego realizacji, zdeterminowany do osiągnięcia sukcesu. Utworzona spółka kapitałowa (z o. o. lub S.A.), bądź gotowość jej założenia. Gotowość współuczestniczenia finansowego w przedsięwzięciu i ponoszenia ryzyka wspólnie z Business Angel. Mile widziane są projekty, których potencjał wykracza poza Polskę

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Polskie Stowarzyszenie Aniołów Biznesu PolBAN Etapy inwestycji: Krok 1: Wstępna weryfikacja nadesłanego zgłoszenia Sprawdzenie, czy nadesłane dokumenty są kompletne oraz w jakim stopniu projekt spełnia postawione kryteria – efektem tego etapu jest zakwalifikowanie projektu lub jego odrzucenie.  Krok 2: Poinformowanie inwestorów o projekcie Gdy projekt pozytywnie przejdzie weryfikację, informacje o nim są przekazywane inwestorom współpracującym z PolBAN. Krok 3: Spotkanie z inwestorem W przypadku zainteresowania  któregoś z inwestorów zgłoszonym projektem, organizowane jest spotkanie, na którym przedsiębiorca ma możliwość bezpośredniej prezentacji i rozmowy. Krok 4: Negocjacje Po dojściu do tego etapu (w praktyce - wiele spotkań i rozmów) przedsiębiorca oraz zainteresowany inwestor (inwestorzy) negocjują warunki współpracy z przedsiębiorcą – zwykle odbywa się to na kilku spotkaniach. Efektem tego etapu jest ustalenie warunków satysfakcjonujących obie strony (finansowych, pozafinansowych), spisanie ich w formie dokumentu Termsheet, a następnie podpisanie umowy inwestycyjnej i zawiązanie spółki oraz wniesienie kapitałów/aportów.

Finansowanie kapitałem własnym – aniołowie biznesu Branże preferowane przez anioły biznesu:

Finansowanie kapitałem własnym – venture capital Fundusz inwestycyjny typu private equity / venture capital gromadzi środki od wielu inwestorów, a następnie inwestuje je w papiery wartościowe spółek, zwykle spółek nienotowanych na publicznym rynku papierów wartościowych. Fundusze venture capital i private equity lokują swoje środki w spółki nie notowane na giełdzie. Private equity (PE) to pojęcie ogólniejsze - to wszelkie inwestycje na niepublicznym rynku kapitałowym, w celu osiągnięcia średnio- i długoterminowych zysków z przyrostu wartości kapitału. Venture capital (VC) jest jedną z odmian private equity. Są to inwestycje dokonywane we wczesnych stadiach rozwoju przedsiębiorstw, służące uruchomieniu danej spółki lub jej ekspansji.

Finansowanie kapitałem własnym – venture capital Venture capital są funduszami gromadzącymi środki inwestorów i inwestującymi je w konkretne przedsięwzięcia. Najczęściej są to jednak duże inwestycje o okresie działalności powyżej 3 lat. W odróżnieniu business angels to prywatni inwestorzy, którzy angażują własne środki bezpośrednio w dane przedsięwzięcia już w pierwszych miesiącach lub latach działalności.

Finansowanie kapitałem własnym – venture capital Zalety Venture Capital: 1. inwestor VC/PE staje się wspólnikiem - bierze na siebie ryzyko inwestycji wspólnie z innymi właścicielami firmy; 2. jego cel jest taki sam, jak cele innych właścicieli i kierownictwa przedsiębiorstwa - rozwój firmy i znaczący wzrost jej wartości w perspektywie kilku lat; 3. inwestor VC/PE ma doświadczenie w pomnażaniu wartości przedsiębiorstw, na tym właśnie zarabia i wie jak to robić; 4. starannie kalkuluje ryzyko, ale gotów jest inwestować w takie przedsięwzięcia, które nie mają szans na uzyskanie kredytu; 5. korzystanie z VC/PE nie jest obciążone spłatami odsetek; 6. inwestor VC/PE to inwestor elastyczny i cierpliwy; 7. oprócz finansowania zapewnia także doświadczenie i kontakty; 8. fundusz VC/PE zarabia tylko wtedy, gdy zarabiają inni udziałowcy spółki – gdy wzrasta wartość jej udziałów (akcji).

Finansowanie kapitałem własnym – venture capital Różnice pomiędzy VC a kredytem bankowym

Finansowanie kapitałem własnym – venture capital Inwestorzy VC/PE szukają firm, które: · mają dobrą kadrę kierowniczą, · działają na wzrostowym rynku, · mają lepszą niż konkurenci ofertę produktów/usług lub przewagę technologiczną, · rozwijają się szybciej niż ich branża, · posiadają znaczny udział w rynku.

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Przedsiębiorstwa w formie spółek akcyjnych mogą emitować akcje na rynku publicznym i niepublicznym. Rynek publiczny jest rynkiem regulowanym ustawą o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Emitentem akcji jest zazwyczaj spółka o uznanej pozycji na rynku, posiadająca lub zamierająca posiadać aktywa o wartości minimum kilku milionów złotych.

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Struktura rynku publicznego w Polsce RYNEK PUBLICZNY Rynek pierwotny Rynek wtórny giełdowy pozagiełdowy Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie Centralna Tabela Ofert NewConnect

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Rynek pierwotny - nowo wyemitowane papiery wartościowe sprzedawane są po raz pierwszy. To właśnie tutaj podmioty – emitenci pozyskują środki pieniężne niezbędne do realizacji celów konsumpcyjnych lub inwestycyjnych. Rynek wtórny - transakcje dotyczą papierów wartościowych będących już w obrocie. Kolejni nabywcy przejmują wszystkie prawa związane z danym papierem wartościowym, w stosunku do pierwszej oferty zmienia się jedynie jego cena, kształtowana poprzez zmiany relacji podaży i popytu na giełdach. Istnienie rynku wtórnego jest konieczne do istnienia rynku pierwotnego. Na rynku wtórnym inwestor ma szansę wyjść z inwestycji lub w nią wejść bez konieczności dokonywania zmian w kapitale przedsiębiorstwa.

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Obecnie w Polsce można emitować akcje i dopuszczać do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (rynek regulowany) oraz na rynku nieregulowanym NewConnect. NewConnect jest częścią GPW i powstał z myślą o MŚP.

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Wymogi Rynek regulowany (GPW) Rynek nieregulowany (NewConnect) Minimalna wartość akcji Równowartość w złotych 10 mln euro Brak Rodzaj dokumentu dopuszczeniowego Prospekt emisyjny zatwierdzany prze Komisję Nadzoru Finansowego W przypadku emisji prywatnej - krótki dokument informacyjny; w drodze emisji publicznej – prospekt emisyjny bądź memorandum informacyjne w przypadku emisji nie przekraczającej 2,5 mln euro Minimalna wartość akcji będąca w posiadaniu akcjonariuszy posiadających nie więcej niż 5% głosów na WZA 1 mln euro Obowiązek sporządzania sprawozdań z działalności Zaudytowane raporty roczne i półroczne, raporty kwartalne, raporty bieżące Zaudytowane raporty aporty roczne; raporty półroczne, raporty bieżące, w których zakres danych jest ograniczony Obowiązek korzystania z instytucji doradczych Pomoc Biur Maklerskich i maklerów giełdowych Pomoc Autoryzowanego Doradcy oraz Animatora Rynku/Market Makera Sposób prowadzenia rachunkowości Obowiązek stosowania MSR Swoboda w wyborze standardów rachunkowości Nieograniczona zbywalność papieru wartościowego Obowiązkowa

Finansowanie kapitałem własnym – emisja akcji Rozwój rynku NewConnect – ilość notowanych podmiotów

Finansowanie zewnętrzne – kredyty bankowe Kredyt bankowy – umowa zawarta w formie pisemnej pomiędzy bankiem a kredytobiorcą. Bank zobowiązuje się udostępnić określoną kwotę na określony cel oraz czas a kredytobiorca zobowiązuje się wykorzystać kredyt zgodnie z jego przeznaczeniem oraz zwrócić pobraną kwotę wraz z należnym bankowi wynagrodzeniem w postaci prowizji i odsetek.

Finansowanie zewnętrzne – kredyty bankowe Rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw: kredyt obrotowy kredyt w rachunku bieżącym kredyt rewolwingowy (odnawialny) kredyt w rachunku kredytowym kredyt docelowy przeznaczony na określoną w umowie operację kredyt na pokrycie bieżących zobowiązań udzielony jako pomoc finansowa w przypadku braku środków pieniężnych na pokrycie zobowiązań z okresem kredytowania krótszym niż 30 dni linia kredytowa odnawialna i nieodnawialna kredyt sezonowy udzielany jest firmom związanym z sezonowością kredyt wekslowy dyskontowy i akceptacyjny kredyt inwestycyjny udzielony na sfinansowanie inwestycji - długoterminowy

Finansowanie zewnętrzne – kredyty bankowe Zabezpieczenia kredytów dla przedsiębiorstw: osobowe: poręczenie - osoba fizyczna lub prawna zobowiązuje się do spłaty kredytu z odsetkami, jeżeli kredytobiorca nie spłaci go w terminie weksel własny in blanco - kształtuje dodatkową ścieżkę egzekwowania roszczeń banku. Sporządza się deklarację wekslową, wg której bank jest uprawniony wypełnić weksel w przypadku zaprzestania spłaty poręczenie wekslowe (awal) gwarancja bankowa przelew (cesja) wierzytelności - bank kredytujący żąda zadeklarowania przez nabywcę, że cedowaną wierzytelność przekaże bankowi kredytującemu przystąpienie do długu rzeczowe: zastaw na rzeczach i prawach blokada środków na rachunku bankowym - ustalona pisemnie z wykluczeniem odwołania kaucja - wymaga umowy pisemnej, składa się ją na odrębnym rachunku bankowym bon na okaziciela hipoteka - zabezpieczenie spłaty kredytu na nieruchomości, dla której złożono księgę wieczystą. Przypisana jest do nieruchomości bez względu na to, kto jest jej właścicielem.

Finansowanie zewnętrzne – leasing Leasing można zdefiniować jako umowę, na mocy której strona umowy, jaką jest leasingodawca przekazuje drugiej stronie – leasingobiorcy prawo do użytkowania określonego dobra (przedmiotu leasingu), którego jest właścicielem, w zamian za określone płatności (raty leasingowe), przy czym czas użytkowania przedmiotu leasingu jest dokładnie określony w umowie. Leasing więc jest sposobem na używanie rzeczy i pobieranie z niej pożytków nie będąc jej właścicielem.

Finansowanie zewnętrzne – leasing Rodzaje leasingu

Finansowanie zewnętrzne – leasing Leasing operacyjny  polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego. Czas ten jest z reguły krótszy niż okres normatywnego zużycia leasingowanej rzeczy. W praktyce umowy leasingu operacyjnego zawierają zapis o wykupie przez Korzystającego po jej zakończeniu, za określoną z góry wartość końcową powiększoną o podatek od towarów i usług (VAT). Korzystający może mieć zagwarantowane w umowie leasingu prawo sprzedaży na jego rzecz przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy. Efektywny koszt finansowania poprzez ten rodzaj leasingu jest niższy niż finansowanie ze środków własnych czy kredytu bankowego, między innymi ze względu na korzyści podatkowe. W odróżnieniu od kredytu bankowego, przy uwzględnieniu korzyści podatkowych koszt pozyskania kapitału przy leasingu jest niższy, płatności leasingowe dopasowywane są do założeń budżetowych Korzystającego.

Finansowanie zewnętrzne – leasing Leasing finansowy (kapitałowy)  polega na oddaniu rzeczy w użytkowanie, w zamian za raty leasingowe. Przedmiot leasingu jest własnością Finansującego, amortyzuje go Korzystający, natomiast przeniesienie tytułu własności może być zagwarantowane w umowie. Firma zwiększa więc wartość swojego majątku nie ponosząc dodatkowych kosztów po zakończeniu umowy, a zwiększona forma amortyzacji pozwala regulować jej koszty i dochody.

Finansowanie zewnętrzne – leasing Leasing bezpośredni występuje gdy producent zawiera umowę bezpośrednio z użytkownikiem Leasing pośredni występuje gdy w transakcji uczestniczą więcej niż dwie strony, tzn. między producentem a użytkownikiem występuje wyspecjalizowane przedsiębiorstwo leasingowe Leasing zwrotny  występuje, gdy firma posiada liczne środki trwałe, nie posiada jednak gotówki, której potrzebuje; może wtedy oddać część majątku trwałego firmie leasingowej w zamian za gotówkę i wziąć te środki w leasing; dzięki takiemu zabiegowi firma ma jednorazowy zastrzyk gotówki.

Finansowanie zewnętrzne – faktoring Faktoring jest rodzajem specjalistycznego pośrednictwa handlowego, w którym wyspecjalizowana instytucja finansowa (z reguły spółka z udziałem banku) nabywa w drodze cesji od przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych roszczenie o zapłatę należnych im kwot z różnego rodzaju źródeł zobowiązanych, a zwłaszcza sprzedaży.

Finansowanie zewnętrzne – faktoring Faktoring pełny (bez regresu) – wraz z cesją wierzytelności na faktora przechodzi ryzyko niewypłacalności dłużnika i w przypadku gdy dłużnik nie jest w stanie spłacić wierzytelności, faktor nie ma prawa regresu w stosunku do zbywcy wierzytelności. Ta forma faktoringu jest korzystna dla zbywcy wierzytelności, bowiem po dokonaniu transakcji sprzedaży towaru lub usługi na rzecz dłużnika faktorant od razu dysponuje środkami finansowymi i wyzbywa się odpowiedzialności za ewentualną niewypłacalność dłużnika. Ciężar odpowiedzialności za niewypłacalność dłużnika spoczywa na faktorze, który przy tej formie faktoringu analizuje głównie sytuacją finansową dłużnika, jako zobowiązanego do zapłaty.

Finansowanie zewnętrzne – faktoring Faktoring niepełny (z regresem) – dokonanie cesji wierzytelności nie obejmuje przejęcia ryzyka niewypłacalności dłużnika wobec faktora. Jest to de facto zaciągnięcie kredytu krótkoterminowego przez faktoranta, bowiem w przypadku nie dokonania zapłaty przez dłużnika, on musi to uczynić na rzecz faktora. Ta forma faktoringu powinna w pierwszej kolejności znaleźć zastosowanie przy finansowaniu kredytów kupieckich udzielanych przez dostawcę dla godnych zaufania odbiorców, kiedy wydłużone terminy płatności wynikają ze specyfiki prowadzonej działalności. Faktorant ponosi odpowiedzialność wobec faktora i musi o tym pamiętać, wnioskując o udzielenie faktoringu niepełnego, bowiem obciążają go skutki niespłacenia kwoty wierzytelności w terminie. Faktoring mieszany – to połączenie faktoringu pełnego i niepełnego. Faktor przejmuje ryzyko odpowiedzialności dłużnika wyłącznie do pewnej kwoty, natomiast odpowiedzialność spoczywa nadal na faktorancie. Rozwiązanie to jest rozłożeniem odpowiedzialności między faktora i faktoranta.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe Funduszu pożyczkowy to instytucja nie będącą bankiem, której działalność koncentruje się na zapewnieniu dostępu do zewnętrznych źródeł kapitału poprzez udzielanie pożyczek. Działalność pożyczkową prowadzą w Polsce organizacje otoczenia biznesu i instytucje pozabankowe (urzędy pracy, agencje rozwoju, itp.). W Polsce na koniec czerwca 2009 r. 64 instytucje prowadziły 70 funduszy pożyczkowych, które dysponowały kapitałem pożyczkowym o wartości 978,0 mln zł.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe Fundusze pożyczkowe udzielają pożyczek mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom. Instytucje z terenu województwa podkarpackiego prowadzące fundusz pożyczkowy: Regionalna Izba Gospodarcza w Stalowej Woli Mielecka Agencja Rozwoju Regionalnego MARR w Mielcu Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego w Rzeszowie Małopolski Instytut Gospodarczy w Rzeszowie Bieszczadzka Agencja Rozwoju Regionalnego w Ustrzykach Dolnych Oprócz tego istnieją fundusze dokapitalizowane z środków samorządowych o charakterze mikro, np. prowadzone przez Leżajskie Stowarzyszenie Rozwoju. Na terenie województwa podkarpackiego można starać się również o pożyczki z funduszy z siedzibą poza terenem naszego województwa, np. Fundacja Wspomagania Wsi z Warszawy

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe Na co można przeznaczyć pożyczkę Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o pożyczki przeznaczone na finansowanie przedsięwzięć gospodarczych związanych z bieżącą i inwestycyjną działalnością gospodarczą, a w szczególności:     Zakup maszyn i urządzeń,     Zakup oprogramowania, licencji, know-how i innych wartości niematerialnych i prawnych,     Koszty prac remontowo - budowlanych,     Zakup środków transportu,     Zakup materiałów, surowców i towarów, Środki z pożyczki nie mogą być przeznaczone na zakupy konsumpcyjne wnioskodawcy.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze pożyczkowe Przykładowe warunki udzielenia pożyczki: Warunki udzielenia pożyczki Pożyczki udzielane są na kwotę od 5 000 do 120 000 zł, Maksymalny okres spłaty pożyczki wraz z odsetkami wynosi 60 miesięcy, Maksymalny okres karencji wynosi 3 miesiące Stopa oprocentowania pożyczki - od 6,53% do 8,53 Prowizja od 1% od 3% Minimalny wkład własny przedsiębiorcy w finansowane przez Fundusz przedsięwzięcie, musi wynosić co najmniej 20%, Zabezpieczenia udzielonej pożyczki mogą być ustanowione w formie weksla In blanco, poręczenia wekslowego, zastawu rejestrowego, hipoteki i przewłaszczenia na zabezpieczenia. Poniesienie nakładów inwestycyjnych należy udokumentować fakturami, rachunkami i umowami kupna sprzedaży.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze poręczeń kredytowych Fundusz Poręczeń Kredytowych ma za zadanie zwiększenie dostępności do źródeł finansowania dla małych i średnich (do 250 pracowników) przedsiębiorstw, poprzez poręczanie kredytów i pożyczek zaciąganych w instytucjach finansujących.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze poręczeń kredytowych Klienci: prywatni przedsiębiorcy - osoby fizyczne, prywatni przedsiębiorcy - osoby prawne, rolnicy, osoby bezrobotne i zagrożone bezrobociem (zwalniane z zakładów pracy), które zamierzają podjąć działalność gospodarczą.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze poręczeń kredytowych Główne warunki poręczenia: posiadanie planu biznesowego, przedstawienie dokumentów dowodzących, iż wnioskujący jest godzien zaufania, zgoda na udostępnianie prowadzonych ksiąg handlowych i innej dokumentacji, minimum 30% udział wnioskodawcy w poręczeniu, posiadanie nie więcej niż 250 pracowników, maksymalna kwota poręczenia - 100.000 zł.

Finansowanie zewnętrzne – fundusze poręczeń kredytowych Procedura udzielania poręczeń: Pierwsze spotkanie z klientem Przyjęcie wniosku o poręczenie wraz z załącznikami Analiza wniosku o poręczenie Wizytacja Przyjęcie promesy udzielenia kredytu z banku Posiedzenie komisji kwalifikacyjnej Powiadomienie klienta o decyzji komisji Spotkanie z klientem w celu podpisania umowy i przyjęcia zabezpieczenia Wystawienie poręczenia Archiwizacja dokumentacji Monitoring projektu Rozliczenie poręczenia (w tym ew. windykacja) Sprawozdawczość funduszu

Finansowanie zewnętrzne – fundusze poręczeń kredytowych Na terenie woj. podkarpackiego działają: Podkarpacki Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. Lubelski Fundusz Poręczeń Sp. z o.o. Oddział w Tarnobrzegu Fundusz Poręczeń Kredytowych przy Leżajskim Stowarzyszeniu Rozwoju Lokalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. w Stalowej Woli Lubelski Fundusz Poręczeń Sp. z o. o. Oddział w Rzeszowie

Źródła finansowania – zalety i wady Źródło finansowania Zalety Wady Kredyt bankowy -powszechne, najchętniej wykorzystywane źródło finansowania, -łatwo odnawialny, -niewielki koszt kapitału, -możliwość negocjacji w przypadku trudności. -powoduje zwiększenie udziału kapitału obcego, -trudny do pozyskania przez podmioty krótko działające na rynku -uciążliwa procedura związana ze zdolnością kredytową. Pożyczka -najkorzystniej oprocentowana, -pełna swoboda w dysponowaniu pieniędzmi, -brak konieczności określenia celu. -zwiększa kapitały obce oraz ryzyko finansowe -konieczność spłaty rat i odsetek w wyznaczonym terminie. Leasing -często jedyny sposób pozyskania środków trwałych przez małe firmy, -łatwy dostęp do najnowszych technologii i technik, -wzrost płynności finansowej. -konieczność spłaty rat i odsetek w wyznaczonym terminie, -niedostępny dla firm rozpoczynających działalność, -im mniejsza firma, tym wyższe koszty. Faktoring -daje możliwość szybkiego dostępu do kapitału, -poprawia płynność finansową, -poprawia konkurencyjność firmy. -wysokie koszty finansowania -możliwość pogorszenia reputacji firmy. Venture capital -nie wymaga zabezpieczeń od przyszłych partnerów, -zwiększa wiarygodność wobec banków i partnerów handlowych. -utrata dotychczasowej samodzielności, -dostępny dla wybranych firm.

Dziękuję za uwagę