Maria Siąkała ŚODR Oddział Bielsko-Biała Czynniki decydujące o możliwości rozwoju ekologicznej produkcji rolniczej w regionie Maria Siąkała ŚODR Oddział Bielsko-Biała

Produkcja ekologiczna jest ogólnym systemem zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączącym: najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt, i metodę produkcji odpowiadającą wymaganiom niektórych konsumentów preferujących wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów

Obowiązujące ramy prawne rolnictwa ekologicznego Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 projekt Ustawa z dnia.... o rolnictwie ekologicznym

Obowiązujące ramy prawne rolnictwa ekologicznego mają: zagwarantować uczciwą konkurencję i właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego produktów ekologicznych utrzymać zaufanie konsumentów do produktów oznaczonych jako ekologiczne stworzyć warunki, w których sektor rolnictwa ekologicznego będzie mógł się rozwijać zgodnie z tendencjami rynkowymi i tendencjami w tej dziedzinie produkcji

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art.5) utrzymanie i poprawa naturalnej żyzności gleby, stabilności i różnorodności biologicznej oraz odżywianie roślin głównie poprzez ekosystem gleby ograniczenie do minimum stosowania zasobów nieodnawialnych oraz środków zewnętrznych utrzymanie zdrowia roślin poprzez stosowanie środków zapobiegawczych, takich jak dobór odpowiednich gatunków i odmian odpornych na szkodniki i choroby, odpowiedni płodozmian, metody mechaniczne i fizyczne oraz ochronę naturalnych wrogów szkodników

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art..5) utrzymanie zdrowia zwierząt poprzez wspomaganie naturalnej obrony immunologicznej zwierząt, dobór odpowiednich ras oraz praktyki hodowlanej przestrzeganie wysokiego poziomu dobrostanu zwierząt z uwzględnieniem specyficznych potrzeb danych gatunków

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art..5) wytwarzanie produktów ekologicznych pochodzenia zwierzęcego od zwierząt chowanych w gospodarstwie ekologicznym przez całe życie od momentu urodzenia lub wylęgu dobór ras z uwzględnieniem zdolności zwierząt do przystosowania się do warunków lokalnych, ich żywotności oraz odporności na choroby

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art..5) żywienie zwierząt paszą złożoną ze składników rolniczych uzyskanych w produkcji ekologicznej oraz z naturalnych substancji nierolniczych

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art..5) stosowanie praktyk hodowlanych, które wzmacniają układ odpornościowy i naturalny system obrony przed chorobami, w tym zwłaszcza zapewnienie regularnego ruchu oraz - w miarę możliwości - dostępu do terenów na wolnym powietrzu i pastwisk

Ogólne zasady rolnictwa ekologicznego (Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 art..5) GMO i produkty wytworzone z GMO lub przy ich użyciu nie są wykorzystywane w produkcji ekologicznej jako żywność, pasza, substancje pomocnicze w przetwórstwie, środki ochrony roślin, nawozy, nasiona, mikroorganizmy i zwierzęta

Szczegółowe zasady produkcji ekologicznej Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 Szczegółowe zasady produkcji roślinnej, zwierzęcej, przetwórstwa, pakowania, transportu i przechowywania produktów Znakowanie produktów ekologicznych Kontrola produkcji i przetwórstwa ekologicznego Przepisy przejściowe i końcowe

Rozwój rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej w latach 1985-2005 Source: FiBL, SOEL, Univ. of Wales

Obecna sytuacja na świecie Światowy obrót produktami organicznymi wynosi 30 miliardów euro 2006 (Organic Monitor) Ponad 60 krajów ma ustawodawstwo krajowe Ponad 60 mln ha ziemi posiada certyfikat umożliwiający zbiór produktów ekologicznych ze stanu naturalnego

Szersza perspektywa- świat Rynek żywności ekologicznej w ciągu ostatnich lat rósł w tempie 18% rocznie (do 40 mld dolarów) Ostatnie szacunki to wzrost na poziomie 10% w skali roku. Rynek żywności ekologicznejw 2010 roku nie przekroczy 50 mld dolarów

Europejski rynek produktów ekologicznych

Ramy organizacyjne rolnictwa ekologicznego w kraju- (projekt) ustawa o rolnictwie ekologicznym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Jednostki certyfikujące Inspekcja Weterynaryjna Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa Inne jednostki organizacyjne, które prowadzić będą m.in.. Wykaz środków ochrony roślin, nawozów,

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi - upoważnia akredytowane jednostki certyfikujące do przeprowadzania kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych sprawuje nadzór nad jednostkami certyfikującymi Polskie Centrum Akredytacji udziela akredytacji jednostkom certyfikującym ( norma PN-EN 45011)

Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu Środki do produkcji nasiona ŚOR nawozy Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach kwalifikuje nawozy i środki poprawiające właściwości gleby, do stosowania w rolnictwie ekologicznym, oraz prowadzi ich wykaz www.iung.pulawy.pl Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa prowadzi wykaz dostawców nasion i materiału rozmn. dla rolnictwa ekologicznego, wydaje pozwolenie na materiał siewny nie spełniający wymogów www.piorin.gov.pl Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu kwalifikuje i prowadzi wykaz środków ochrony roślin do stosowania w rolnictwie ekologicznym www.ior.poznan.pl

Jednostki certyfikujące przeprowadzające kontrole oraz wydające i cofające certyfikaty zgodności w 2008 roku PNG Ekogwarancja COBICO AgroBioTest Bioekspert AgroEko TUV PCBC Biocert

Zmiana struktury upraw 2004 Zmiana struktury upraw 2005

PLAN DZIAŁAŃ dla ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ i ROLNICTWA w POLSCE na lata 2007-2013 Ma na celu osiągnięcie szybkiego wzrostu liczby gospodarstw ekologicznych w kraju, do około 3% ogólnej liczby gospodarstw rolnych.

W Polsce w ramach 3-letniej kampanii rozpoczętej w listopadzie 2006 roku na promocję żywności ekologicznej przeznaczono 12 milionów zł (projekt obsługuje agencja Testardo Red Cell)

Czynniki przemawiające za produkcją ekologiczną w regionie Czyste środowisko Nie skażona gleba Rozdrobniona struktura gospodarstw

Czynniki przemawiające za produkcją ekologiczną w kraju i regionie Żywność ekologiczna będzie w najbliższym czasie najbardziej opłacalnym kierunkiem eksportu płodów rolnych do krajów „starej” Unii Produkty ekologiczne są żywnością wysokiej jakości Na rynku przesyconym żywnością, tylko jakością będzie można zdobyć klienta

Perspektywy rozwoju rynku żywności ekologicznej w kraju Spodziewane jest zmniejszenie tempa wzrostu rynku żywności ekologicznej (350 mln zł), ale nie zahamowanie Ciągle rośnie zainteresowanie dużych sieci handlowych żywnością ekologiczną Obecnie w kraju można robić zakupy w 500 sklepach z żywnością ekologiczną, prognozy wskazują, że ich liczba może wzrosnąć o 10 do 15% w tym roku

Czynniki sprzyjające zainteresowaniu rolników ekologiczną produkcją Regulacje prawne Zapewnione dotacje do kosztów kontroli i upraw w okresie przestawiania na produkcję ekologiczną i na okres posiadania certyfikatu rolnictwa ekologicznego Brak konkurencji na rynku lokalnym, regionalnym, krajowym Rosnące zainteresowanie sieci handlowych i konsumentów

Utrudnienia w szybkim tempie rozwoju rolnictwa ekologicznego Biurokracja, szczególnie kłopotliwa dla małych gospodarstw (zgłoszenia, zezwolenia, deklaracje) Opóźniona procedura legislacyjna Trudności w zaopatrzeniu się w środki produkcji dopuszczone w rolnictwie ekologicznym Dopłaty do upraw ekologicznych tylko przez AR i MR i wynikające stąd zobowiązania Brak fachowej literatury, szkoleń specjalistycznych Brak konsolidacji producentów rolnych

Dziękuję za uwagę

Polska 2006 3494 producentów z certyfikatem zgodności 5700 producentów w okresie przestawiania 9194 producentów 163 przetwórców 2 importerów

Polska 2004 Polska 2005 3760 producentów 55 przetwórców

Rolnictwo ekologiczne w Polsce Rok 1989 EKOLAND – Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi Powstaje Zakład Ekologicznych Metod Produkcji Żywności SGGW Warszawa Rok 1999 – Pierwsze dotacje do kosztów kontroli i upraw ekologicznych Rok 2001 – I Ustawa o rolnictwie ekologicznym Rok 2004 – „Nowa” Ustawa o rolnictwie ekologicznym - Rozp. Rady( EWG)nr 2092/91)