„Wczesna edukacja dzieci w okresie od 1 września 2009 r „Wczesna edukacja dzieci w okresie od 1 września 2009 r. do 1 września 2012 r.” maj 2010 r. 1 1

Najmłodsze dzieci w reformie…. 2

Przed reformą: Niski odsetek dzieci 3-5 letnich objętych przedszkolem. Powtarzanie w I klasie szkoły podstawowej treści programowych realizowanych z dziećmi 6-letnimi. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 6- letnich /wrzesień 2004 r./ realizowany w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej.

Rodzice dziecka wnioskują o odroczenie obowiązku szkolnego /lub wcześniejsze przyjęcie dziecka do szkoły/. Większość przedszkoli zapewnia dostęp do wczesnej diagnozy i interwencji specjalistycznej. Dążenie do jednakowych warunków kształcenia, wychowania i opieki przez starania o eliminowanie dwuzmianowości /”wieczorówek” - organizowanych w godz.13 -18 dla 6-latków/.

Po reformie: Szersze objęcie przedszkolem lub jego inną formą dzieci 3-5 letnich. Obniżenie wieku szkolnego do 6-lat. Reforma programowa – nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego

Podstawy prawne wczesnej edukacji

Ustawy: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm) Ustawa z dnia 19 marca 2009 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw /Dz.U. Nr 56, poz.458/ Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz.674 z późn.zm./ Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 1)

Rozporządzenia: Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół /Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17/ Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudniać nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli /nie opublikowane /Dz.U.Nr 50, poz.400/

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 marca 2009 r Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych /Dz. U. Nr 54, poz. 442 / Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników /Dz.U. Nr 89, poz. 730/

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 maja 2009 r Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 maja 2009 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania /Dz. U. Nr 83, poz.693/

Trzyletni okres wprowadzania obniżenia wieku realizacji obowiązku szkolnego – najważniejsze fakty…

przedszkola, oddziały przedszkolne zorganizowane w szkole podstawowej, inne formy wychowania przedszkolnego 2009/2010 i 2010/2011 2011/2012 dzieci w wieku 5 lat dzieci w wieku 5 lat mają prawo mają obowiązek do odbycia rocznego odbycia rocznego przygotowania przygotowania przedszkolnego przedszkolnego /art.9 ustawy zmieniającej/ /art.10 ustawy zmieniającej

obowiązek szkolny dla wszystkich sześciolatków 1 września 2012 r. obowiązek szkolny dla wszystkich sześciolatków

Sześciolatek w szkole /w sześciu krokach/

art.12 ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty Krok 1. Prawo dziecka sześcioletniego do edukacji szkolnej. Krok 2. Wniosek rodziców do dyrektora szkoły Krok 3. Decyzja dyrektora w sprawie przyjęcia dziecka do szkoły Krok 4. Podstawy przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły: a) warunki organizacyjne szkoły, b) objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym w roku szkolnym poprzedzającym rozpoczęcie nauki.

Krok 5. Możliwość rozpoczęcia nauki w pierwszej klasie dana dziecku nieobjętemu wcześniej edukacją przedszkolną – opinia PP-P. Krok 6. Obowiązek realizacji rocznego przygotowania przedszkolnego, dla tych, którzy nie rozpoczną nauki w pierwszej klasie

Dziecko urodzone w 2004 roku od 1 września 2010 r. lub ma obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego na wniosek rodziców zostaje objęte obowiązkiem szkolnym jest uczniem jest przedszkolakiem (w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej)

6-latek w szkole podstawowej jest przedszkolakiem, jeżeli chodzi do oddziału przedszkolnego jest uczniem, jeżeli chodzi do I klasy finansowanie z dochodów własnych JST subwencja oświatowa państwa

Warto wiedzieć... Nowa podstawa programowa dla szkół podstawowych jest realizowana w przedszkolu i klasach pierwszych począwszy od 1 września 2009 r. Zmieniła się zatem organizacja, metody i formy pracy.

Warto wiedzieć: Wszystkie formy wychowania przedszkolnego, w tym oddziały przedszkolne w SP w równej mierze pełnią funkcje opiekuńcze, wychowawcze i kształcące. Zapewniają dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci konstrukcja dokumentu, „język podstawy programowej”, obowiązek prowadzenia i dokumentowania obserwacji pedagogicznej, a w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w klasie pierwszej, analizę gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole /diagnozę przedszkolną/.

Sensowne i dynamiczne jest uczenie przez: działanie, przeżywanie, doświadczanie.

Zagospodarowanie czasu pobytu dziecka w przedszkolu /w rozliczeniu tygodniowym/ Czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne. Zabawa Zajęcia na świeżym powietrzu Zajęcia dydaktyczne

Odstąpiono od zalecania do użytku szkolnego przez Ministra Edukacji Narodowej podręczników pomocniczych przeznaczonych do wychowania przedszkolnego. Zasadniczym celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie rozwoju intelektualnego i kształtowanie gotowości dziecka do nauki czytania i pisania, w szczególności poprzez różnego rodzaju zabawy i gry dydaktyczne, zatem korzystanie z podręczników w wychowaniu przedszkolnym jest nie tylko niekonieczne, ale również niezalecane.

Warto wiedzieć... Od 1 września 2009 r. uczniowie klas pierwszych /także sześcioletni/ wymagający opieki poza lekcjami korzystają z opieki świetlicowej.

Warto wiedzieć... Od 1 września 2009 r. kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i klasach I–III szkół podstawowych posiada osoba, która ukończyła: studia wyższe na kierunku pedagogika w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym lub zakład kształcenia nauczycieli w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym.

Szkoła podstawowa – klasa pierwsza…

Zalecane sposoby i warunki realizacji nowej podstawy programowej dla pierwszej klasy

Zapewnienie ciągłości wychowania i kształcenia przez: znajomość przez nauczycieli klas pierwszych podstawy programowej wychowania przedszkolnego, zadbanie o adaptację dzieci do warunków (okres adaptacji), zorganizowanie sal lekcyjnych tak, by składały się z dwóch części (edukacyjnej, rekreacyjnej) oraz umożliwienie pozostawienia w szkole części przyborów i podręczników,

zespoły rówieśnicze nie liczniejsze niż 26 osób, zintegrowaną formę kształcenia, powierzenie edukacji jednemu nauczycielowi (w wyjątkowych wypadkach istnieje możliwość przydzielenia zajęć z zakresu edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego, zajęć komputerowych i języka obcego innym nauczycielom), formy zajęć, tj.: zabawy, gry, sytuacje zadaniowe.

Dbanie o zaspokojenie istniejących potrzeb przez organizowanie: zajęć opiekuńczych, zajęć zwiększających szanse edukacyjne (uczeń zdolny i mający trudności w nauce).

Nowe rozwiązania /szczególnie na etapie edukacji wczesnoszkolnej/ Ważne! Nowe rozwiązania /szczególnie na etapie edukacji wczesnoszkolnej/ wymagają uczynienia szkoły podstawowej swoim statusem i organizacją pracy – bliższej przedszkolu, niż szkole na kolejnych etapach edukacyjnych.

Co sprzyja zmianom...

zmiany w ustawie Karta Nauczyciela (art. 42): dodatkowa 1, a od 1 IX 2010 r. – 2 godziny tygodniowo na zajęcia opieki opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych do dyspozycji dyrektora

zmiany w rozporządzeniu w sprawie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli: nadanie kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela-wychowawcy w świetlicach szkolnych osobom posiadającym kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły

Rządowy program Radosna szkoła Na 2010 rok zaplanowano w programie kwotę 150 milionów złotych. Zgodnie z założeniami programu Radosna szkoła wsparcie finansowe udzielane jest w następującej kolejności na: 1. zakup pomocy dydaktycznych 2. ponowne wnioski na zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych 3. ponowne wnioski na utworzenie lub modernizację albo zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji placów zabaw 4. zwrot kosztów zakupu pomocy dydaktycznych, utworzenie lub modernizację placów zabaw, zwrot kosztów utworzenia lub modernizacji placów zabaw.

Projekt edukacyjny Kuratorium Oświaty w Katowicach realizowany przy udziale organów prowadzących szkoły „Lekki jak piórko-multimedialna szafka dla ucznia = lekki tornister”.

Programy informacyjno-promocyjne, np.: PEWNIAK – wojewódzki program realizowany przez RODN Metis w Katowicach i Kuratorium Oświaty w Katowicach /www.metis.pl/ „6-latek w tyskiej szkole” – kampania na rzecz obniżania wieku szkolnego w Tychach /www.mzo.tychy.pl/

Konferencje organizowane przez różne podmioty, np. Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach „Czy moje dziecko może już iść do szkoły?”

Akcja plakatowa Kuratorium Oświaty w Katowicach Materiały informacyjne upowszechniane przez stronę www.kuratorium.katowice.pl kształcenie/wychowanie przedszkolne

Po więcej informacji warto sięgnąć do: www.men.gov.pl – banner Radosna szkoła link Sześciolatek w szkole lub Pytania i odpowiedzi www.ore.edu.pl /CMPPP/

Dziękuję za uwagę j.kroliczek@poczta.kuratorium.katowice.pl

Art. 9 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw /Dz.U.Nr 56, poz.458/ W latach szkolnych 2009/2010 i 2010/2011 dziecko w wieku 5 lat ma prawo do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego. 2. Zapewnienie warunków do realizacji prawa, o którym mowa w ust. 1, jest zadaniem własnym gminy. 3. Jeżeli droga dziecka pięcioletniego z domu do najbliższego publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego przekracza 3 km, obowiązkiem gminy

jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. 4. Obowiązkiem gminy jest zapewnienie niepełnosprawnym dzieciom pięcioletnim bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, innej formy wychowania przedszkolnego lub ośrodka umożliwiającego dzieciom, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, albo zwrot kosztów przejazdu ucznia i opiekuna na zasadach określonych w umowie zawartej między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) i rodzicami, opiekunami lub opiekunami prawnymi, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice, opiekunowie lub opiekunowie prawni.

Art. 10 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw / Dz.U.Nr 56, poz.458/ W roku szkolnym 2011/2012 dzieci urodzone w roku 2005, które nie rozpoczęły spełniania obowiązku szkolnego, mają obowiązek odbyć roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego. Przepisy art. 14a ust. 2-4 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio.

Art. 12 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw /Dz. U. Nr 56, poz.458/ W latach szkolnych 2009/2010-2011/2012, na wniosek rodziców, obowiązkiem szkolnym może być objęte dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat. 2. Dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, może przyjąć do szkoły dziecko, o którym mowa w ust. 1, jeżeli pozwalają na to warunki organizacyjne szkoły, a dziecko było objęte wychowaniem przedszkolnym w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w którym ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej.

Wymogu objęcia wychowaniem przedszkolnym nie stosuje się w przypadku, gdy dziecko posiada pozytywną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej możliwości rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego. 3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do dyrektorów innych szkół podstawowych niż wymienione w ust. 2, do których rodzice złożyli wniosek, o którym mowa w ust. 1.