Europejska Platforma Technologiczna „Food for Life” 7 Program Ramowy Unii Europejskiej dr inż. Eugeniusz K. Chyłek Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Przedstawiciel Polski w Stałym Komitecie ds. Badań Naukowych w Rolnictwie ( SCAR ) Komisji Europejskiej

W maju 2004 roku Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i uczestnikiem jednolitego rynku, który obejmuje ponad 454 mln ludności. Nauka i środowisko naukowo-badawcze polski stały się uczestnikiem Europejskiej Przestrzeni Badawczej Mieszkańcy Polski, których jest 38,2 mln stanowią 8,4% ludności Wspólnej Europy. Jesteśmy liczącym się partnerem w wymianie handlowej. Pod względem wielkości zasobów użytków rolnych zajmujemy 3 miejsce w UE po Francji i Hiszpanii.

c.d. Jesteśmy coraz bardziej uznawanym producentem żywności, posiadamy obecnie jedne z najnowocześniejszych w Europie zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego. Zachowanie naturalnego krajobrazu i warunków przyrodniczych na terenach wiejskich sprzyja rozwojowi produkcji żywności bezpiecznej oczekiwanej dzisiaj przez konsumentów Unii Europejskiej.

! STRATEGIA LIZBOŃSKA A RZECZYWISTOŚĆ POLSKA GOSPODARKA NIE POSTRZEGA POLSKIEJ NAUKI JAKO ATRAKCYJNEGO PARTNERA BRAK STYMULATORÓW SYSTEMOWYCH ZWIĘKSZAJĄCYCH ZAPOTRZEBOWANIE GOSPODARKI NA INNOWACJE INNOWACYJNOŚĆ POLSKIEJ GOSPODARKI STAJE SIĘ CORAZ BARDZIEJ ZALEŻNA OD IMPORTOWANYCH PATENTÓW, LICENCJI, TECHNOLOGII !

Cele 7. PR Tworzenie Europejskich Centrów Doskonałości. Tworzenie Platform Technologicznych. Stymulacja kreatywności w badaniach. Rozwój europejskiej infrastruktury badawczej. Poprawa koordynacji narodowych programów badawczych. co w konsekwencji powinno spowodować, by Europa stała się bardziej atrakcyjna dla najlepszych naukowców.

+ 7.PR 2007 – 2013 Programy szczegółowe Cooperation – Współpraca w badaniach (międzynarodowa współpraca w określonych dziedzinach tematycznych) Ideas – Frontier Research (ERC) (badania inspirowane przez naukowców oparte na inicjatywach środowiska badawczego) People – Potencjał ludzki (wspieranie indywidualnych naukowców) Capacities – Możliwości badawcze (wspieranie możliwości badawczych) + JRC (non-nuclear) – Wspólnotowe Centra Badawcze JRC (nuclear) – Wspólnotowe Centra Badawcze Euratom (Europejska Wspólnota Energii Atomowej)

Programy szczegółowe Cooperation – Współpraca w badaniach 32.3 Budżet (mld €) Cooperation – Współpraca w badaniach Ideas – Frontier research People – Potencjał ludzki Capacities – Możliwości badawcze JRC (non-nuclear) JRC (nuclear) Euratom 32.3 7.5 4.6 4.2 1.7 0.75 3.3

7.PR 2007 – 2013 Program szczegółowy - Cooperation 9 obszarów tematycznych 1. Zdrowie - 6,058 mld Euro 2. Żywność, rolnictwo i biotechnologia - 1,935 mld Euro 3. Technologie informacyjne i komunikacyjne - 9,1 mld Euro 4. Nanonauki, nanotechnologie, materiały i nowe procesy prod. – 3,5 mld Euro 5. Energia – 2,3 mld Euro 6. Środowisko (łącznie ze zmianami klimatycznymi)- 1,9 mld Euro 7. Transport (łącznie z aeronautyką) – 4,2 mld Euro 8. Nauki społeczno-ekonomiczne i humanistyczne – 0,6 mld Euro 9. Bezpieczeństwo i przestrzeń kosmiczna – 2,8 mld Euro

7.PR (2007-2013): Proponowana struktura 7.Program Ramowy UE Program szczegółowy „Cooperation” „ Żywność, rolnictwo i biotechnologia “ Roczne Programy Pracy Program Ramowy zaproponowany przez KE 6 kwietnia 2005 Programy szczegółowe zaproponowane przez KE 21 września 2005

Żywność, rolnictwo i biotechnologia Budowa europejskiej bio-gospodarki opartej na wiedzy* (Knowledge Based Bio-Economy – KBBE) poprzez połączenie nauki, przemysłu i innych zainteresowanych stron w celu wykorzystania nowych i powstających możliwości badawczych zajmujących się wyzwaniami natury społecznej i ekonomicznej *termin „bio-gospodarka” obejmuje wszystkie sektory gospodarki i przemysł związany z rolnictwem, żywnością, rybołówstwem, leśnictwem, itp - wytwarzające, zarządzające lub w jakikolwiek inny sposób wykorzystujące zasoby biologiczne oraz pokrewne sektory związane z usługami, i obsługą konsumenta.

Platformy Technologiczne są to formy organizacyjne grupujące najważniejsze publiczne i prywatne instytucje odpowiedzialne za rozwój technologiczny, wspierające działania związane z Europejską Inicjatywą dla Rozwoju. ( definicja Rady Europy z wiosny 2003 r.) Cele i zasady działania Platform Technologicznych są określone w dokumencie roboczym Komisji Europejskiej „Technology Platforms - from Definition to Implementation of a Common Research Agenda”, DG Research, 2004 (www.cordis.lu/technology-platforms/).

Obszary oddziaływania Platformy Technologicznej „Food for Life” Żywność, rolnictwo i biotechnologia Działanie 1 - Zrównoważona produkcja i zarządzanie zasobami biologicznymi środowiska lądowego, leśnego i wodnego Działanie 2 - „Od stołu do gospodarstwa”: żywność, zdrowie i dobre samopoczucie Działanie 3 - Nauki o życiu i biotechnologia na rzecz zrównoważonych produktów i procesów

Główne zadania Platformy Technologicznej „Food for Life” żywność i zdrowie / food and health / jakość żywności i procesy wytwórcze / food quality and manufacturing / żywność i konsument / food and consumer / bezpieczeństwo żywności / food safety / zrównoważony rozwój produkcji żywności / sustainable food production / zarządzanie łańcuchem żywnościowym / food chain management ) komunikacja, szkolenia i transfer technologii / communication, training and technology transfer /

Działanie 1: Zrównoważona produkcja i zarządzanie zasobami biologicznymi środowiska lądowego, leśnego i wodnego umożliwienie badań w zakresie nauk rolniczych, wykorzystywanie bioróżnorodności łącznie z tzw. technologiami „omika”, takimi jak genomika, proteomika, metabolomika, ulepszone rośliny uprawne i systemy produkcyjne łącznie z rolnictwem ekologicznym, programami produkcji wysokiej jakości oraz wpływem organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) dobrostan zwierząt, ich hodowla i produkcja zrównoważone i konkurencyjne rybołówstwo oraz akwakultura ochrona, zarządzanie i wykorzystywanie żywych zasobów

Działanie 2: „Od stołu do gospodarstwa”: żywność, zdrowie i dobre samopoczucie społeczne, przemysłowe i zdrowotne aspekty żywności i paszy, żywienie, choroby i zaburzenia pochodzenia żywieniowego, innowacyjne technologie obróbki żywności i paszy (łącznie z pakowaniem) podnoszenie chemicznej i mikrobiologicznej jakości i bezpieczeństwa żywności, napojów i paszy integralność (i kontrole) łańcucha pokarmowego koncepcja ogólnego łańcucha pokarmowego (obejmującego również żywność pochodzenia morskiego) możliwość odtworzenia historii produktu

Działanie 3: Nauki o życiu i biotechnologia na rzecz zrównoważonych produktów i procesów ulepszone rośliny uprawne, pasze, produkty pochodzenia morskiego i biomasa (łącznie z zasobami morskimi) w tym na rzecz energii, środowiska oraz wytarzanie produktów o wysokiej wartości dodanej, biokataliza leśnictwo oraz produkty i procesy leśne ochrona środowiskowa i czystości procesów przetwarzania

1. Zabezpieczenie wsparcia naukowego dla polskiej gospodarki, Misja nauki na rzecz realizacji programów badawczych w ramach Platformy Technologicznej „Food for Life” 1. Zabezpieczenie wsparcia naukowego dla polskiej gospodarki, w tym zwłaszcza dla sektora rolno-spożywczego i obszarów wiejskich, poprzez przygotowywanie najnowszych rozwiązań technologicznych, technicznych i organizacyjnych oraz współudział we wdrażanie innowacji . 2. Współpraca międzynarodowa na rzecz realizacji założeń Strategii Lizbońskiej

Realizacja misji nauki poprzez: - tworzenie i przekształcanie wiedzy w bardziej przyjazną i przystosowaną do praktycznego użytku, - wprowadzanie rozwiązań dostosowujących osiągnięcia naukowe do praktyki z uwzględnieniem uwarunkowań środowiskowych, - dostarczanie tzw. outsourcingu, tj. zaopatrywania się przez producentów płodów rolnych i przedsiębiorstwa sektora rolno-spożywczego w know-how, - spełnianie roli doradztwa naukowego wspierającego działalność służb publicznych.

JBR Instytuty środka, łącznik WDROŻENIA W PRZEDSIĘBIORSTWACH Sektora rolno-spożywczego Europejska Platforma Technologiczna „Food for Life” spełnić powinna funkcję łącznika między nauką obejmującą badania poznawcze, a praktycznym wykorzystaniem wyników badań JBR Instytuty środka, łącznik między nauką obejmującą badania poznawcze, a praktycznym wykorzystaniem wyników badań = działalność rozwojowa ściśle związana z pracami badawczymi. BADANIA APLIKACYJNE BADANIA POZNAWCZE Prace rozwojowe Jednostki Badawczo-Rozwojowe Uczelnie wyższe, Instytuty PAN

Wysokość dofinansowania – propozycja dla 7 PR działania badawczo-rozwojowe lub innowacyjne – do 50% (ale dla organizacji publicznych non-profit, szkół średnich i wyższych, instytucji badawczych i MŚP do 75%) działania wdrożeniowe – do 50% działania koordynujące, wspomagające – do 100% zarządzanie – do 100%

Modele rozliczania kosztów – propozycja Przewiduje się eliminację modeli rozliczania kosztów, jakie występowały w poprzednich Programach Ramowych Wszystkie jednostki miałyby się rozliczać według podobnych zasad. możliwość rozliczania kosztów pośrednich za pomocą stawki procentowej stworzenie możliwości dla organizacji publicznych non-profit, szkół średnich i wyższych oraz instytucji badawczych, które nie są w stanie prawidłowo wyliczyć swoich kosztów pośrednich w sposób rzeczywisty, uproszczonego sposobu wyliczania kosztów pośrednich

Konferencja z inicjatywy Dyrektoriatu Badań (DG RTD) Komisji Europejskiej Podsumowanie dotychczasowych prac w ramach Platformy Technologicznej „Food for Life” z zakresu: formom wsparcia rozwoju zrównoważonych metod produkcji w sektorze rolno-spożywczym, rozwoju przedsiębiorczości w sektorze rolno-spożywczym w Europie, ułatwienia konsumentowi wyboru żywności prozdrowotnej , zmian regulacji prawnych i polityki wobec żywności na poziomie narodowym i regionalnym, współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju w Europie, promocji programu „fork to farm” oraz wartości dodanej w łańcuchu żywnościowym.

Tymczasowy plan pracy KE, PE, RE – 7.PR 2006 11.10.06 PE – pierwsze czytanie zasad PR 14.11.06 PE – pierwsze czytanie programów szczegółowych 29.11.06 PE – drugie czytanie zasad PR grudzień RE i PE – przyjęcie PR i zasad grudzień RE – przyjęcie programów szczegółowych grudzień KE – Przyjęcie programów pracy i niezbędnych materiałów grudzień KE – publikacja pierwszego konkursu 2007 marzec Konferencja inaugurująca 7.PR w Brukseli

poprawa warunków realizacji badań Reasumując stwierdzić należy, że priorytetem polityki rolnej oraz polityki naukowo-technicznej powinna być poprawa warunków realizacji badań i wdrażania innowacji poprzez aktywne uczestnictwo w 7 PR i Platfoermach Technologficznych co zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej przyczynić się powinno do efektywnej modernizacji rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce

Polska Platforma Technologiczna Żywności w styczniu 2005 r. podpisano porozumienie o utworzeniu Polskiej Platformy Technologicznej „Żywność”. platforma ta ma charakter otwarty; jest gwarantem przyszłego rozwoju; będzie oddziaływała na sposób wykorzystania Europejskiego Funduszu Rolnego dla Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) na lata 2007-2013 w ramach programu PROW.

Program PROW i jego cele poprawa konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez ich restrukturyzację, poprawa stanu środowiska oraz krajobrazu poprzez racjonalną gospodarkę ziemią, poprawa warunków życia ludności wiejskiej i promocja dywersyfikacji działalności gospodarczej.

Rozszerzenie zakresu PROW wprowadzenie nowego działania pt.: Współpraca na rzecz wsparcia procesów wdrażania nowych produktów, procesów i technologii w sektorze rolnym i żywnościowym oraz w sektorze leśnym Podstawa prawna Art. 20 pkt b) ppkt iv) i Art. 29 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW) (Dz. Urz. UE L 277, str. 1 z 21.10.2005).

Cel działania Wzmocnienie konkurencyjności sektora rolnego na rynku i sektora przemysłu rolno-spożywczego poprzez rozpowszechnianie innowacyjnych metod we wprowadzaniu nowych produktów, procesów i technologii. Wspierana będzie w kwotach od 50 tys Euro do 1 500 tys Euro współpraca pomiędzy placówkami badawczymi, zakładami przemysłu spożywczego, producentami produkcji rolniczej oraz innymi podmiotami.

Struktura organizacji nauk rolniczych w Polsce Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zaplecze badawczo-rozwojowe dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Polska Akademia Nauk Inne Resorty

Zaplecze badawczo-rozwojowe dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich JBR-y nadzorowane przez MRiRW 20 Wyższe uczelnie nadzorowane przez MNiSzW 9 z 47 wydz. JBR-y podległe innym resortom 17 Placówki naukowe PAN – podległe V Wydz. PAN 9

Zestawienie pracowników zaplecza badawczo-rozwojowego dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich

upowszechniania i wdrażania wyników badań do praktyki. Koordynacja nauki Zaplecze naukowo-badawcze resortu rolnictwa powinno być koordynowane przez jednostkę organizacyjną administracji rządowej - - Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy współudziale Rady Badań Rolniczych i Innowacji (Wdrożeń) Podstawowym zadaniem dla wymienionych podmiotów powinno być wspólne opracowanie skutecznego - prawnie usankcjonowanego systemu upowszechniania i wdrażania wyników badań do praktyki.

Dziękuję za uwagę Eugeniusz.Chylek@minrol.gov.pl