Fundusze Unii Europejskiej dla MŚP 2007 - 2013 Innowacyjność - Rozwój - Finanse Grażyna Gęsicka Minister Rozwoju Regionalnego XII Ogólnopolskie Forum Gospodarcze MSP Warszawa, 6-7 grudnia 2006 r.

Finansowanie rozwoju Polski Środki UE i środki krajowe 2007 - 2015 Środki UE i środki krajowe mld euro

Cele i kierunki rozwoju 2007 – 2015 Dokumenty Strategia Rozwoju Kraju 2007 - 2015 Narodowa Strategia Spójności (NSRO) Krajowy Plan Strategiczny dla Obszarów Wiejskich PO Rozwój Obszarów Wiejskich Strategia Rozwoju Rybołówstwa PO Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich Krajowy Program Reform 16 RPO PO Infrastruktura i Środowisko PO Kapitał Ludzki PO Innowacyjna Gospodarka Krajowy Raport nt. Zabezpieczenia Społecznego i Integracji Społecznej PO Rozwój Polski Wschodniej Program Konwergencji Inne strategie (sektorowe, regionalne, prze- strzenne i inne) PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Pomoc techniczna

Cele NSS i programy operacyjne 2007 - 2013   Cele NSS i programy operacyjne 2007 - 2013 Układ celów NSS i programów operacyjnych Regionalne Programy Operacyjne PO Rozwój Polski Wschodniej PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej   PO Infrastruktura i Środowisko PO Kapitał Ludzki PO Innowacyjna Gospodarka PO Pomoc Techniczna

Podział środków UE na programy operacyjne

Nakłady NSS na realizację Strategii Lizbońskiej Głównym warunkiem realizacji wyzwań Strategii Lizbońskiej będzie podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw

Konkurencyjność i innowacyjność przedsiębiorstw – kluczowe instrumenty PO Innowacyjna Gospodarka – kluczowy instrument (96% środków UE na Strategię Lizbońską) - zwiększenie inwestycji w B+R - rozwój współpracy między sferą B+R a przedsiębiorstwami - wdrażanie kompleksowych narzędzi wsparcia doradczego i finansowego MŚP PO Kapitał Ludzki (79% środków UE na Strategię Lizbońską) - wzmocnienie zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw i pracowników - przekazanie realizacji wybranych priorytetów na poziom regionalny RPO (40% środków na realizację Strategii Lizbońskiej) - zróżnicowanie nakładów w zależności od regionalnych potrzeb rozwojowych PO Rozwój Polski Wschodniej - wzmocnione wsparcie regionów o największym zapóźnieniu rozwojowym

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cele Cel główny Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa poprzez: wspieranie projektów o dużym znaczeniu dla gospodarki wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności Cele szczegółowe 1. Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw 2. Wzrost konkurencyjności polskiej nauki 3. Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym Zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym 5. Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Beneficjenci Podział środków %

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Wsparcie dla przedsiębiorców Dla przedsięwzięć o wysokim stopniu innowacyjności bez względu na wielkość przedsiębiorstwa i branżę, z wyłączeniem branż wykluczonych na podstawie odrębnych przepisów Wsparcie dla projektów wysoko innowacyjnych o dużej wartości, np. inwestycje powyżej 2 mln EUR (ok. 2 473 mln EUR) Wsparcie świadczenia usług elektronicznych między przedsiębiorstwami (business to business-B2B) Wsparcie dla przedsiębiorców działających na Jednolitym Rynku Europejskim (ok. 91 mln EUR)

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Wsparcie dla przedsiębiorców Wsparcie dla MSP (1) Wsparcie dla prac badawczo-rozwojowych zamawianych przez przedsiębiorców (ok. 389 mln EUR) Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R oraz nowych technologii (ok. 890 mln EUR) Inwestycje związane z działalnością B+R przedsiębiorstw (ok. 186 mln EUR) Dwuetapowe wsparcie dla inicjowania nowych przedsiębiorstw o wysokim potencjale innowacyjnym (ok. 110 mln EUR) Wsparcie dla powiązań kooperacyjnych (ok. 104 mln EUR)

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Cele Cel główny Wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej Cele szczegółowe 1. Dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy 2. Podniesienie poziomu i jakości wykształcenia społeczeństwa 3. Wsparcie dla budowy sprawnego i partnerskiego państwa 4. Wzrost spójności terytorialnej 5. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Wsparcie dla przedsiębiorstw Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki (ogółem 477,3 mln EUR) - ponadregionalne szkolenia i studia podyplomowe • Wsparcie dla zwiększenia adaptacyjności kadr (ogółem 161,3 mln EUR) - podnoszenie kwalifikacji pracowników instytucji świadczących usługi dla firm (m.in. szkolenia, studia podyplomowe, doradztwo, wizyty studyjne i staże) - wsparcie usług dla przedsiębiorców i osób pragnących rozpocząć działalność gospodarczą Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie (ogółem 1.270,7 mln EUR) - doradztwo i szkolenia: zarządzanie, finanse, rachunkowość itp. - wsparcie pracodawców w realizacji programów zwolnień monitorowanych - pomoc w tworzeniu partnerstw lokalnych Transfer wiedzy (ogółem 238,2 mln EUR) - tworzenie, rozwój sieci wsparcia innowacji i transferu technologii pomiędzy firmami, instytucjami B+R, szkołami wyższymi itp. na poziomie regionalnym i lokalnym • Promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia (ogółem 1.037 mln EUR)

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Wsparcie dla przedsiębiorstw Środki finansowe przeznaczone dla przedsiębiorców i pracowników przedsiębiorstw 1.537,0 mln EUR (alokacja EFS) Środki finansowe przeznaczone na wsparcie przedsiębiorczości i samozatrudnienia 882,0 mln EUR (alokacja EFS) Ogółem wsparcie dla przedsiębiorstw, pracowników i przedsiębiorczości 25% alokacji dla całego POKL

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Decentralizacja Podział środków finansowych w ramach PO KL Komponent centralny: 30% Komponent regionalny: 70% Podział środków finansowych w ramach komponentu regionalnego PO KL 70% - sztywna alokacja na poszczególne obszary wsparcia 30% - środki do swobodnego rozdysponowania przez Instytucję Pośredniczącą, zgodnie ze specyfiką oraz potrzebami lokalnego rynku pracy Dodatkowe 3% alokacji z ogólnej puli środków przeznaczonych dla priorytetów regionalnych przeznaczone zostało dla województw Polski Wschodniej

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Cele Cel główny Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej Cele szczegółowe 1. Budowa infrastruktury z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska 2. Zwiększenie dostępności głównych ośrodków gospodarczych w Polsce 3. Zapewnienie długookresowego bezpieczeństwa energetycznego 4. Wykorzystanie potencjału kultury i dziedzictwa kulturowego 5. Wspieranie dobrego poziomu zdrowia zasobów pracy 6. Rozwój nowoczesnych ośrodków akademickich

• Jednostki administracji rządowej Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko MŚP – wykonawcy i podwykonawcy dla beneficjentów • Jednostki administracji rządowej • Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki • GDDKiA, PKP PLK S.A. • Duże Przedsiębiorstwa • Instytucje naukowe • Państwowe szkoły wyższe • Niepubliczne oraz publiczne zakłady opieki zdrowotnej • Instytucje kultury • Kościoły i związki wyznaniowe • Organizacje pozarządowe

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Wsparcie dla przedsiębiorstw Duże przedsiębiorstwa • Systemy zarządzania środowiskowego (10 mln euro): • Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami (30 mln euro) • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT) (30 mln euro) • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno – ściekowej (50 mln euro) • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza (50 mln euro) Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów poużytkowych lub niebezpiecznych (30 mln euro) Zwiększenie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw (417 mln euro) Zwiększenie stopnia wykorzystania energii pierwotnej w sektorze energetycznym i obniżenie energochłonności sektora publicznego (315 mln euro) Rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i przebudowa magazynów gazu ziemnego (974 mln euro) Przykłady: • Systemy zarządzania środowiskowego (10 mln euro): - wykonanie audytu niezbędnego dla uzyskania certyfikatu, - projekty dostosowawcze dla przedsiębiorstw, warunkujące uzyskanie certyfikatu, • Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami (30 mln euro): - zastępowanie surowców pierwotnych surowcami wtórnymi z odpadów, - ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów, - ograniczenie zużycia surowców naturalnych, w tym wody oraz ograniczenia zużycia energii. • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT) (30 mln euro): - zmiany technologii służące eliminowaniu szkodliwych oddziaływań i uciążliwości poprzez zapobieganie emisjom do środowiska, - zmiany technologii służące zmniejszeniu zapotrzebowania na energię, wodę oraz surowce, ze szczególnym uwzględnieniem wtórnego wykorzystania ciepła odpadowego oraz eliminacji wytwarzania odpadów • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno – ściekowej (50 mln euro): - inwestycje mające na celu zmniejszenie zużycia wody oraz ilości substancji niebezpiecznych odprowadzanych wraz ze ściekami, - budowa lub modernizacja oczyszczalni lub podczyszczalni ścieków przemysłowych. • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza (50 mln euro): - modernizacja lub rozbudowa obiektów spalania paliw i systemów ciepłowniczych, - modernizacja urządzeń lub wyposażenie obiektów spalania paliw w urządzenia lub instalacje do ograniczenia emisji zanieczyszczeń • Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów poużytkowych lub niebezpiecznych (30 mln euro): - budowa, rozbudowa lub modernizacje instalacji do odzysku, w tym recyklingu lub unieszkodliwiania odpadów - - budowa, rozbudowa lub modernizacja instalacji do przekształcania odpadów w celu ułatwienia magazynowania i transportu odpadów oraz przygotowania ich do odzysku lub unieszkodliwiania • Zwiększenie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw (417 mln euro): - budowa jednostek wytwórczych energii elektrycznej wykorzystujących , energię wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogaz i biomasę, - budowa jednostek wytwórczych ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej i biomasy, • Zwiększenie stopnia wykorzystania energii pierwotnej w sektorze energetycznym i obniżenie energochłonności sektora publicznego (315 mln euro): - rozbudowa lub modernizacja sieci wysokiego, średniego i niskiego napięcia mająca na celu ograniczenie strat sieciowych i ograniczenie czasu trwania przerw w zasilaniu odbiorców, -   budowa i modernizacja jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu zgodnie z wymogami dyrektywy 2004/8/WE o promocji kogeneracji • Rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i przebudowa magazynów gazu ziemnego (974 mln euro): - budowa i modernizacja sieci przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz urządzeń technicznych zapewniających prawidłową pracę systemów przesyłowych, - budowa podziemnych magazynów gazu ziemnego,

Regionalne Programy Operacyjne Cele podstawowe • Podnoszenie konkurencyjności regionów • Promowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju • Podnoszenie jakości życia mieszkańców Cele szczegółowe 1. Tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności gospodarki 2. Budowa społeczeństwa informacyjnego 3. Poprawa infrastruktury technicznej i społecznej regionu 4. Poprawa stanu środowiska przyrodniczego, lepsze wykorzystanie jego zasobów i walorów w rozwoju społeczno- gospodarczym 5. Odnowa i ożywienie społeczno-gospodarcze miast i obszarów zdegradowanych

Regionalne Programy Operacyjne Wdrażanie Instytucje Zarządzające – Samorządy Województw Instytucja Zarządzająca może być bezpośrednio odpowiedzialna za wypełnienie zadań związanych z prowadzeniem naboru, oceny i podpisywaniem umów/decyzji. Instytucja Zarządzająca może wydelegować zadania odpowiednio do instytucji pośredniczącej lub do innego podmiotu Instytucja Koordynująca – MRR - Departament Koordynacji Programów Regionalnych

Regionalne Programy Operacyjne Zalecenia MRR Działania w sferze produkcyjnej – min. 40 % całkowitej przyznanej alokacji Infrastruktura społeczna i ochrony zdrowia – max. 7% całkowitej przyznanej alokacji (w tym max. 3% na ochronę zdrowia i opiekę nad dzieckiem) Małe projekty infrastrukturalne – max. 20% całkowitej przyznanej alokacji Współpraca międzyregionalna – max. 2% całkowitej przyznanej alokacji Zapewnienie spójności celów RPO z celami Narodowej Strategii Spójności i Strategicznych Wytycznych Wspólnoty Komplementarność podejmowanych działań w ramach RPO z krajowymi Programami Operacyjnymi oraz z PO Rozwój Polski Wschodniej

Środki publiczne UE/EFRR (Mln EUR) Regionalne Programy Operacyjne Wsparcie dla przedsiębiorstw Województwo Środki publiczne UE/EFRR (Mln EUR) RPO % alokacji Dolnośląskie 287,77 23,72% Kujawsko-pomorskie 237,75 25,00% Lubelskie 313,00 27,08% Lubuskie 103,29 23,52% Łódzkie 276,41 32,00% Małopolskie 238,95 20,82% Mazowieckie 469,50 25,63% Opolskie 140,80 32,96% Podkarpackie 285,32 25,11% Podlaskie 140,19 22,04% Pomorskie 185,90 21,00% Śląskie 389,63 24,81% Świętokrzyskie 159,54 21,98% Warmińsko-mazurskie 257,68 24,86% Wielkopolskie 249,50 22,07% Zachodniopomorskie 171,61 20,54% OGÓŁEM 3 906,43 24,6%

Regionalne Programy Operacyjne Beneficjenci • Przedsiębiorcy, MSP Instytucje Otoczenia Biznesu, instytucje i organizacje wspierające rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności • Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną, organy administracji rządowej • Parki narodowe i krajobrazowe; Lasy Państwowe i ich jednostki organizacyjne • Zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia • Jednostki naukowe, uczelnie wyższe, instytucje kultury, instytucje prowadzące szkoły i placówki oświatowe • Kościoły, związki wyznaniowe, osoby prawne kościołów i związków wyznaniowy

Regionalne Programy Operacyjne Wsparcie dla MŚP • Nowoczesne systemy zarządzania • Rozbudowa, unowocześnienie przedsiębiorstwa w zakresie produkcji i usług • Dostosowanie standardów do norm krajowych i europejskich • Wsparcie inwestycji w wytwarzanie innowacyjnych produktów i usług • Wsparcie innowacyjnych systemów organizacyjnych i marketingowych • Wsparcie inwestycyjne działalności B+R w przedsiębiorstwach, zakupu/wdrożenia wyników prac B+R itp.; Wsparcie specjalistycznego doradztwa • Rozwijanie regionalnej sieci transferu technologii • Poza dotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP- wyposażenie w kapitał, wsparcie kosztów zarządzania powstających funduszy poręczeń , funduszy pożyczkowych itp. • Systemowe wspieranie przedsiębiorczości • Tworzenie regionalnej sieci instytucji otoczenia biznesu • Systemowe badania i analizy dotyczące działalności/ potencjału MŚP • Pomoc dla potencjalnych przedsiębiorców (start-upów) - usługi doradcze, szkoleniowe, wsparcie finansowe Pkt 7. Rozwijanie regionalnej sieci transferu technologii • Infrastruktura dla rozwoju firm innowacyjnych - tworzenie, rozwijanie i wyposażenie infrastruktury parków naukowo-technologicznych, centrów zaawansowanych technologii, centrów edukacyjno-wdrożeniowych, inkubatorów przedsiębiorczości i innych instytucji o podobnym charakterze - inwestycje infrastrukturalne tworzące podstawy powiązań kooperacyjnych, jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych z przedsiębiorstwami (np. modernizacja i wyposażenie laboratoriów świadczących specjalistyczne usługi dla przedsiębiorstw) • Wsparcie regionalnych procesów proinnowacyjnych - tworzenie i rozwijanie regionalnych sieci transferu wiedzy, w tym wsparcie funkcjonowania systemu zbierania, przetwarzania, upowszechniania i wymiany danych i informacji nt. innowacji -udział w istniejących lub tworzenie nowych regionalnych, krajowych i międzynarodowych sieci współpracy w obszarze innowacji pomiędzy firmami, organizacjami przedsiębiorców,instytucjami otoczenia biznesu, jednostkami B+R, uczelniami -wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych pomiędzy firmami a także pomiędzy firmami i innymi instytucjami, w tym klastrów o zasięgu lokalnym i regionalnym - usługi podnoszące gotowość inwestycyjną i kredytową firm oraz specjalistyczne doradztwo przy realizacji przedsięwzięć innowacyjnych - wsparcie rozwoju przedsiębiorczości akademickiej - usługi doradcze i szkoleniowe dla podmiotów zarządzających parkami naukowo-technologicznymi, parkami przemysłowymi, inkubatorami przedsiębiorczości i innymi instytucji o podobnym charakterze

Instytucja Zarządzająca - MRR Programy Operacyjne Wdrażanie - system instytucjonalny Instytucja Zarządzająca - MRR Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Kapitał Ludzki Instytucje Pośredniczące MT MŚ MG MZ MKiDN MNiSW Instytucje Wdrażające Określane przez Instytucje Pośredniczące Poziom centralny (wsparcie dla struktur i systemów) MPiPS MSWiA MEN MZ Poziom regionalny (wsparcie dla osób i grup społecznych) Samorządy Województw Instytucje Pośredniczące MNiSW MG MSWiA Instytucje Wdrażające PARP PAIiIz BGK S.A WWPWP Phare Instytucje Pośredniczące Instytucje Wdrażające Określane przez Instytucje Pośredniczące

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Tryb przyjmowania Krajowych Programów Operacyjnych i Regionalnych Programów Operacyjnych Krajowy Program Operacyjny opinia MRR o zgodności PO z SRK (oraz planem wykonawczym) decyzja RM w sprawie zgodności Akceptacja RM właściwy minister lub MRR we współpracy Regionalny Program Operacyjny uchwała Zarządu województwa MRR zawiera z Zarządem województwa „kontrakt regionalny” Zarząd województwa we współpracy z MRR MRR może przekazać wojewodzie nadzór nad wykorzystaniem środków

Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Ul. Wspólna 2/4 www.mrr.gov.pl www.funduszestrukturalne.gov.pl