SYTUACJA PŁACOWA PRACOWNIKÓW WOJSKA materiał na posiedzenie Sejmowej Komisji Obrony Narodowej WARSZAWA, 23 MAJA 2012 R.
Tematy prezentacji Informacja o miejscu pracowników wojska w sferze budżetowej i działach budżetu, z których są opłacani. Płace pracowników wojska na tle płac w sferze budżetowej i państwowej sferze budżetowej. Możliwości wzrostu wynagrodzeń pracowników wojska. Sprawy do uregulowania w ramach dialogu społecznego;
Podział sfery budżetowej Sfera budżetowa Państwowa sfera budżetowa Samorządowa sfera budżetowa
Struktura państwowej sfery budżetowej Państwowa sfera budżetowa Grupa tzw. pracowników mnożnikowych Żołnierze i funkcjonariusze, których środki na uposażenia kształtowane są na podstawie wielokrotności kwoty bazowej Pracownicy, których poziom wynagrodzenia określany jest w drodze relacji do kwoty bazowej (m. in. Urząd MON, WSzW, WKU, archiwa) Pracownicy niemnożnikowi Do tej grupy pracowników zalicza się zasadnicza, bo ponad 90 %-towa część pracowników wojska
Struktura zatrudnienia według działów budżetu, z których są opłacani
Administracja państwowa Ubezpieczenia społeczne Wymiar sprawiedliwości Przeciętne płace pracowników wojska według działów budżetu i za część 29 Obrona narodowa Wyszczególnienie 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. Dział 750 Administracja państwowa 5 275 5 255 6 016 5 930 Dział 752 Obrona narodowa 2 599 2 706 2 841 2 916 Dział 753 Ubezpieczenia społeczne 3 073 3 199 3 472 3 505 Dział 755 Wymiar sprawiedliwości 4 153 4 305 4 679 4 974 Dział 851 Ochrona zdrowia nie występuje 3 045 3 161 3 358 Część 29 2 651 2 762 2 909 2 990
Poziom przeciętnego wynagrodzenia w dziale 752 Obrona narodowa na tle przeciętnych płac w sferze budżetowej i państwowej sferze budżetowej
Różnice pomiędzy płacami w dziale 752 Obrona narodowa a sferą budżetową i państwową sferą budżetową
Relacje przeciętnej płacy pracowników wojska działu 752 Obrona narodowa:
Poziom płac członków KSC według poszczególnych rodzajów jednostek organizacyjnych resortu ON
Wynagradzanie członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w resorcie ON Pracowników niemnożnikowych opłacanych z działu 752 Obrona narodowa trudno przyrównać do jakiejś jednej grupy zawodowej w państwie. Można natomiast porównać poziom płac w Urzędzie MON z płacami w innych ministerstwach, a także poziom płac w terenowych organach administracji wojskowej (WSzW, WKU) z płacami w urzędach pozostałej administracji niezespolonej.
Poziom płac w Urzędzie MON na tle poziomu płac w ministerstwach
Poziom płac w terenowych organach administracji wojskowej na tle poziomu płac w administracji niezespolonej
Udział środków na nagrody w funduszu wynagrodzeń członków korpusu służby cywilnej
Specyfika „gospodarowania” środkami na wynagrodzenia w odniesieniu do pracowników WSzW i WKU Pracownicy Urzędu MON otrzymują wynagrodzenia w kwocie stanowiącej 89 % przeciętnego poziomu płac we wszystkich ministerstwach, natomiast pracownicy WSzW i WKU otrzymują wynagrodzenia jedynie w wysokości 75% poziomu płac w pozostałej administracji niezespolonej. Dlaczego przy takiej różnicy wynagrodzeń i niższej wysokości realizowanego funduszu nagród, środki na płace pracowników WSzW i WKU zostały w 2011 r. obniżone o kwotę 10 mln zł?! 16
Specyfika „gospodarowania” środkami na wynagrodzenia w odniesieniu do pracowników WSzW i WKU (cd.) 2. W I kwartale br. wydatki na wynagrodzenia tych pracowników zrealizowano jedynie na poziomie 18,3% przy upływie czasu 25%. Czy znów zakłada się zmniejszenie środków na wynagrodzenia pracowników WSzW i WKU, tym razem o kwotę 20 mln zł? (wydatek za I kwartał 15,1 mln zł wskazuje na realizację na poziomie ok. 60 mln zł, a plan stanowi kwotę 82,5 mln zł). Refleksja: Te decyzje zapadają w MON. Kto zatem odpowiada za gospodarowanie zaplanowanymi i ujętymi w ustawie budżetowej środkami na wynagrodzenia członków KSC? 17
Możliwości wzrostu płac pracowników wojska ustawowy zapis dotyczący wzrostu płac na dany rok w ustawie budżetowej; zwiększenie funduszu płac w ramach budżetu MON, np. na zamianę stanowisk wojskowych na cywilne; w tym celu należałoby wykorzystać przepisy ustawy o modernizacji Sił Zbrojnych (podobnie jak w innych resortach mundurowych); przeznaczenie środków z racjonalizacji zatrudnienia na wzrost płac pracowników.
1. Ustawowy zapis dotyczący wzrostu płac na dany rok Uwzględniając fakt, że od trzech lat płace w państwowej sferze budżetowej pozostają w zasadzie na niezmienionym poziomie trudno założyć, aby w ustawie budżetowej została zapisana podwyżka dla pracowników wojska, np. jak to ma miejsce w odniesieniu do nauczycieli.
2. Zwiększenie funduszu płac w ramach budżetu MON „Ministerstwo Obrony Narodowej ma możliwości i podstawy finansowania dodatkowego wzrostu wynagrodzeń na mocy przepisów ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu SZ RP (Dz. U. Nr 76, poz. 804 z późn. zm.). Z uwagi na znaczny wzrost środków w budżecie resortu Obrony Narodowej, istnieje możliwość dodatkowego finansowania wynagrodzeń pracowników wojska.” (pismo od Podsekretarza Stanu – Zastępcy Szefa Kancelarii Rady Ministrów Znak: DSCPZK.WZ-3560-5(4)/09 z dnia 6 marca 2009 r.)
2. Zwiększenie funduszu płac w ramach budżetu MON (cd.) W resorcie ON dokonano w ostatnich latach zamiany ok. 6000 stanowisk wojskowych na cywilne, bez zwiększania z tego tytułu funduszu wynagrodzeń, chociaż Minister Klich w 2008 r. informował SKON, że istnieje mechanizm przenoszenia środków z uposażeń na wynagrodzenia. Dlaczego dotychczas nie skorzystano z tego mechanizmu?
2. Zwiększenie funduszu płac w ramach budżetu MON (cd.) Dostrzegając niski poziom płac pracowników, Kierownictwo MON w 2008 roku zrealizowało pierwszy – z rozłożonego na trzy lata (2008-2010) – etap przeszacowania funduszu wynagrodzeń pracowników. W kolejnym roku odstąpiono jednak od realizacji dalszych etapów tego przeszacowania. M. in. takie działanie Kierownictwa MON spowodowało, że udział wynagrodzeń pracowników w budżecie obrony narodowej systematycznie maleje.
Udział wynagrodzeń pracowników wojska w budżecie części 29 – Obrona narodowa według ustaw budżetowych
3. Przeznaczenie środków z racjonalizacji zatrudnienia na wzrost płac Od kilku lat w odpowiedziach na interpelacje poselskie kierowane do Marszałka Sejmu, Kierownictwo MON niezmiennie wskazywało, że jedyną droga do poprawy poziomu płac pracowników wojska jest racjonalizacja zatrudnienia. W latach 2010-2011 zmniejszono poziom zatrudnienia o ok. 3300 pracowników (z 49302 do 46020), natomiast oszczędności z tego tytułu oszacowano jedynie na poziomie 40,5 mln zł! Uwzględniając poziom płac pracowników szacunki te powinny być trzykrotnie wyższe! Szereg naszych pism w tej sprawie do resortu… pozostaje bez odpowiedzi.
Zagrożenia dotyczące wynagrodzeń pracowników wojska Funkcjonowanie w obrocie prawnym zapisów dotyczących możliwości przenoszenia płac w obszar wydatków rzeczowych Brak gwarancji, że środki wygospodarowane w trakcie racjonalizacji zatrudnienia przeznaczone zostaną na wzrost płac
„Informacja o kierunkach polityki zatrudnieniowo-płacowej wobec pracowników wojska w latach 2009-2011” przedłożona Przewodniczącemu SKON w dniu 20 listopada 2008 r. określała niżej wymienione kierunki działania: racjonalizacja zatrudnienia pracowników; zwiększenie funkcji motywacyjnej płac i uprawnień pracodawców wojskowych; modyfikacja informatycznych systemów ewidencyjno-sprawozdawczych odnoszących się do wynagradzania i zatrudniania pracowników; przeprowadzenie wartościowania stanowisk pracy. Poza wymienioną racjonalizacją zatrudnienia o ok. 3300 pracowników, żaden nie został zrealizowany.
Przepisy decyzji Nr 88/ MON z dnia 24 marca 2010 r Przepisy decyzji Nr 88/ MON z dnia 24 marca 2010 r. w sprawie zatrudnienia i funduszu wynagrodzeń pracowników resortu obrony narodowej została wprowadzona na okoliczność braku regulacji dotyczących zarządzania pracownikami wojska oraz instrumentów regulujących ich poziom zatrudnienia; poza koniecznością zwolnienia w okresie trzech lat ponad 4600 pracowników i ścieżką dojścia do docelowego zatrudnienia, nie zawiera żadnych systemowych rozwiązań; w praktyce przepisy tej decyzji wymieniane są jako podstawa do dokonywania zwolnień pracowników wojska. Okoliczności wymienione w pkt 1), dla których wprowadzono tę decyzję w dalszym ciągu pozostają nie uregulowane.
Kwestie dotyczące pracowników wojska wymagające pilnego uregulowania Opracowanie i realizacja polityki zatrudnieniowo-płacowej; Wypracowanie i wdrożenie w życie czytelnego systemu przepływu środków na wynagrodzenia od dysponenta głównego do pracodawców wojskowych; Konsolidacja przepisów płacowych (włączenie do PUZP pracowników upowszechniania kultury i urzędników państwowych); Przestrzeganie w praktyce zapisów Ponadzakładowego UZP i innych przepisów resortowych, w tym dotyczących prowadzenia dialogu społecznego i uzgadniania ze Związkami Zawodowymi reprezentującymi pracowników wojska szeregu dokumentów i przepisów – na etapie ich tworzenia.
Tania Siła Robocza Polskiej Armii - to MY. Podsumowanie Bez podjęcia konstruktywnych działań, których skutkiem będzie podniesienie poziomu wynagrodzeń pracowników wojska i wprowadzenie zmian w zakresie gospodarowania środkami na wynagrodzenia, nadal aktualnym będzie hasło, które pojawiło się na majowej pikiecie przed siedzibą MON w 2009 roku, że…. Tania Siła Robocza Polskiej Armii - to MY.
Przechodzenie od brutto do netto miesięcznego wynagrodzenia i najniższego uposażenia zasadniczego miesięczne wynagrodzenie pracownika za normalny czas i warunki pracy 2.500 zł brutto Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego (do 30 czerwca 2012r.) 2.800 zł (od 1 lipca 2012 r.) 343 zł składka na ubezpieczenie społeczne _ 194 zł składka na ubezpieczenie zdrowotne 225 zł 252 zł 155 zł zaliczka na podatek dochodowy 190 zł 221 zł 1.808 zł netto 2.085 zł 2.327 zł
Dziękuję Państwu za uwagę.