GŁÓWNE REZULTATY IMPLEMENTACJI POLITYKI SPÓJNOŚCI W POLSCE Konferencja „Europejska polityka spójności jako czynnik wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych” GŁÓWNE REZULTATY IMPLEMENTACJI POLITYKI SPÓJNOŚCI W POLSCE Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Warszawa, 17-18 lipca 2008 r.

Cele konferencji Ocena postępów Polski w konwergencji z krajami UE w wybranych obszarach życia społeczno-gospodarczego Prezentacja oceny wpływu funduszy unijnych na gospodarkę w latach 2004-2007 Przedstawienie zróżnicowań regionalnych po czteroletnim okresie realizacji polityki spójności w Polsce Omówienie wyzwań i wypracowania rekomendacji dotyczących polityki spójności w latach 2007-2013 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Po akcesji do UE – szybszy rozwój gospodarki, postępująca konwergencja z krajami UE-27 W ostatnich latach tempo wzrostu polskiego PKB jest dwukrotnie wyższe niż przeciętne tempo w krajach UE. Mimo tego Polska należy do biedniejszych krajów UE - PKB per capita Polski stanowi 54,6% średniego PKB UE-27 (wzrost o 5,6 pkt proc. w stosunku do roku 2003) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wpływ funduszy unijnych na poziom PKB w latach 2004-2015 (wg modeli ekonometrycznych) Dzięki funduszom UE w 2007 r. poziom PKB był wyższy o – od 26 mld zł (model MaMoR2) do 31 mld zł (model HERMIN). W kolejnych latach oddziaływanie funduszy dalej będzie się zwiększać, osiągając maksimum (modelu HERMIN w roku 2013, kiedy to poziom PKB będzie wyższy o blisko 176 mld zł. Wg modelu MaMoR2 skala oddziaływania będzie się zwiększać z każdym rokiem, osiągając swoje maksimum (ok. 167 mld zł) w roku 2015. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Rośnie wskaźnik zatrudnienia W IV kwartale 2007 r., w porównaniu z IV kwartałem 2003 r., odnotowano znaczący wzrost liczby pracujących (o ponad 1,8 mln osób, tj. o 13,3%). Wskaźnik zatrudnienia (osób w wieku 15-64 lata) wzrósł z 51,2% przeciętnie |w 2003 r. do 57% w 2007 r., wobec 65,4% w UE-27. Szacuje się, że dzięki funduszom UE wg badań ewaluacyjnych powstało około 320 tys. nowych miejsc pracy. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Dzięki funduszom unijnym rośnie liczba pracujących (w wieku 15-64, w tys. osób) W 2007 r. zaobserwowano znaczący wpływ funduszy unijnych na liczbę pracujących – była ona wyższa dzięki funduszom unijnym o od 123 tys. (model MaMoR2) do 252 tys. (model HERMIN). Tendencja wzrostowa będzie trwała aż do 2013-2014 r., kiedy to liczba osób pracujących będzie wyższa o około 600 tys. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Coraz szybciej i sprawniej korzystamy z funduszy unijnych W okresie od uruchomienia programów operacyjnych do końca 2007 r. w ramach Narodowego Planu Rozwoju wdrażano ponad 84,6 tys. projektów, w tym prawie 66,7 tys. zakończono, a ponad 17,9 tys. znajdowało się w trakcie realizacji. Do końca maja 2008 r. Polska wydatkowała 85,6% alokacji z funduszy strukturalnych oraz 42,7% alokacji Funduszu Spójności. Polska pod względem wydatkowania funduszy znajduje się w środku listy nowych państw UE. Najlepiej środki wydają Węgry i Estonia, a najsłabiej Cypr i Republika Czeska. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Struktura ilościowa i wartościowa projektów realizowanych w ramach NPR 2004-2006 (stan na koniec 2007 r.) Liczba projektów ogółem 84,6 tys. Łączna wartość ogółem 93,3 mld zł Pod względem ilościowym dominowały projekty z sektora produkcyjnego (83,1%) głównie w obszarze rolnictwa, natomiast wartościowo projekty o największej łącznej wartości realizowano w zakresie infrastruktury (54,3%) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wartość projektów realizowanych przez beneficjentów Projekty o największej wartości realizowały JST (38,5%), agencje rządowe i jednostki budżetowe (22,6%), przedsiębiorstwa (23,8%) oraz rolnicy (7,2%) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Struktura wartościowa realizowanych projektów z podziałem wg obszarów interwencji Znacząco dofinansowano obszar infrastruktury. Prawie połowa projektów wg wartości była realizowana w obszarach infrastruktury transportowej (29,2%) i środowiskowej (19,8%) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wybrane efekty rzeczowe wykorzystania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Dzięki funduszom unijnym poprawia się stan infrastruktury. Do końca 2007 r. wybudowano i zmodernizowano ponad 601 km dróg i autostrad (do użytku oddano 195 km autostrad oraz kontynuowano pracę nad budową kolejnych 67 km). Ukończono modernizację ponad 350 km torów oraz ponad 460 km sieci trakcyjnej. Ze środków UE korzystają przedsiębiorstwa i otoczenie biznesu. Fundusze pożyczkowe udzieliły pożyczek prawie 9 tys. przedsiębiorstw oraz poręczeń 7,5 tys. przedsiębiorstwom. Ponad 5,5 tys. firm skorzystało z pomocy na imprezy targowe. W ramach nowych inwestycji przedsiębiorstw powstało prawie 6 tys. nowych miejsc pracy Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wybrane efekty rzeczowe wykorzystania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności Dzięki funduszom istotnie poprawia się stan regionalnej i lokalnej infrastruktury społecznej. Wsparciem objęto 259 obiektów dydaktycznych i badawczych oraz zakupiono 3964 szt. sprzętu medycznego dla zakładów opieki zdrowotnej Fundusze UE wyraźnie wpływają na rozwój regionalne infrastruktury transportowej. W omawianym okresie wybudowano lub zmodernizowano 3147,5 km dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych w tym: 1307,5 km dróg regionalnych oraz 1839,9 km dróg lokalnych. Szeroki wykaz efektów rzeczowych prezentuje dzisiejszy raport. Będą one też omawiane na spotkaniach panelowych Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Rośnie zróżnicowanie w poziomie rozwoju gospodarczego (dane 2005 r.) Najbogatsze jest województwo mazowieckie (158% średniej Polski), najbiedniejsze – woj. Polski Wschodniej (w granicach 70% średniej Polski) Polska = 100 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Zmniejsza się udział regionów biednych w wytwarzaniu PKB 5 najbiedniejszych województw generuje tylko ponad 15% PKB; 5 najbogatszych – blisko 58% PKB Polski. W celu zahamowania pogłębiających się różnic w rozwoju w okresie 2004-2015 najwyższa kwota funduszy unijnych w relacji do PKB zostanie skierowana do 5 najbiedniejszych województw Polski Wschodniej. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Regiony bogatsze więcej inwestują w infrastrukturę Regiony bogatsze więcej inwestują w infrastrukturę. Regiony biedniejsze (w tym Polski Wschodniej) więcej środków przeznaczają na wsparcie sektora produkcyjnego i zasobów ludzkich. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wyzwania stojące przed Polską w zakresie realizacji polityki spójności • Utrzymanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, w tym przy wykorzystaniu funduszy unijnych, tak aby zmniejszać dystans do przeciętnego poziomu rozwoju UE – 27. • Tworzenie warunków do podnoszenia konkurencyjności polskich regionów, z uwzględnieniem preferencji dla inicjatyw z zakresu B+R oraz społeczeństwa informacyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem dla regionów zapóźnionych (Polski Wschodniej). • Większa koncentracja środków na długofalowych inwestycjach w regionalne determinanty wzrostu. Uruchomienie działań obejmujących komplementarne inwestycje w kapitał rzeczowy, ludzki i społeczny. • Stworzenie ośrodka koordynującego realizację strategii i instrumentów z zakresu realizacji polityk wspólnotowych. • Dalsze udoskonalanie systemu zarządzania wielopoziomowego i wzmacnianie systemu instytucjonalnego państwa. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego media@mrr.gov.pl Dziękuję za uwagę Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego media@mrr.gov.pl