Instytucje wspierające małe i średnie przedsiębiorstwa

W każdym kraju Unii Europejskiej istnieje szereg instytucji wspierających funkcjonowanie małych i średnich przedsiębiorstw. Są to organizacje, świadczące na rzecz biznesu usługi o charakterze doradczym, szkoleniowym, finansowym bądź informacyjnym. Organizacje o zasięgu krajowym realizują programy pomocowe na rzecz przedsiębiorczości, finansowane zarówno ze środków rządu danego kraju jak też ze środków międzynarodowych.

W 1995 r. przyjęto w Polsce rządowy program wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Za najważniejsze działania, które mają być wspierane przez rząd, uznano: ułatwienia w powstawaniu i rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw zmniejszenie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej rozwój usług finansowych dla małych i średnich przedsiębiorstw

Realizacją tego programu zajęły się głównie te organy państwa, które mają związek z gospodarką. W Polsce od roku 2000 działa Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) Jest ona agencją rządową podlegającą Ministrowi Gospodarki i Pracy. Powstała na mocy Ustawy z dnia 9 listopada 2000 roku o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Jej zadaniem jest zarządzanie funduszami pochodzącymi z budżetu państwa i Unii Europejskiej, przeznaczonymi na wspieranie przedsiębiorczości i rozwój zasobów ludzkich, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw.

Celem działania Agencji jest realizacja programów rozwoju gospodarki zwłaszcza w zakresie wspierania: rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, rozwoju eksportu, rozwoju regionalnego, wykorzystywania nowych technik i technologii, tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania bezrobociu oraz rozwoju zasobów ludzkich.

Cel ten jest realizowany przez: dotacje m.in. dla firm sektora MSP, instytucji działających na rzecz rozwoju MSP, instytucji szkoleniowych oraz instytucji rynku pracy, usługi doradcze i eksperckie, ułatwianie przedsiębiorcom dostępu do wiedzy, informacji gospodarczej, opracowań i analiz, organizowanie przedsięwzięć informacyjnych i promocyjnych.

Nadzór nad działaniami PARP sprawuje Rada Nadzorcza Nadzór nad działaniami PARP sprawuje Rada Nadzorcza. W jej skład wchodzą przedstawiciele kluczowych dla rozwoju gospodarczego ministerstw: Gospodarki i Pracy oraz Finansów, Przedstawiciele organizacji zrzeszających przedsiębiorców (Konfederacji Pracodawców Polskich, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Związku Rzemiosła Polskiego, Krajowej Izby Gospodarczej oraz Naczelnej Rady Zrzeszeń Handlu i Usług). W Radzie Nadzorczej PARP zasiada również reprezentant regionalnych władz samorządowych.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości opracowuje i udostępnia analizy dotyczące sektora MSP oraz zjawisk zachodzących w polskiej gospodarce. Corocznie PARP wydaje raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce oraz szereg publikacji i poradników.

Bezpośrednia pomoc dla małych i średnich firm Pomoc ta ma formę dotacji przeznaczonych na usługi informacyjne, doradcze oraz inwestycje (np. zakup maszyn i urządzeń). Przedsiębiorcy mogą uzyskać dofinansowanie działań związanych między innymi z: rozwojem firmy, rozwojem eksportu, wdrażaniem systemów jakości, wprowadzaniem nowych technologii i innowacji, pozyskiwaniem finansowania, bezpieczeństwem i higieną pracy. PARP prowadzi także działania na rzecz kojarzenia partnerów gospodarczych.

Pośrednia pomoc dla małych i średnich firm obejmuje przede wszystkim: Rozbudowę i wzmocnienie systemu funduszy pożyczkowych dla małych firm oraz funduszy poręczeniowych i kapitału zalążkowego dla MSP poprzez dokapitalizowanie tych instytucji; Dofinansowanie sieci Punktów Konsultacyjnych zapewniających przedsiębiorcom dostęp do bezpłatnych informacji; Współpracę z samorządami w zakresie opracowywania i oceny realizowanych programów rozwoju MSP; Wspieranie istniejących oraz powstających centrów transferu technologii, parków naukowo-technologicznych oraz inkubatorów technologicznych.

W szczególności do wspierania małych i średnich przedsiębiorstw powołane są jednostki wspierania biznesu. Są to instytucje niekomercyjne, które specjalizują się w świadczeniu usług na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw lub osób pragnących dopiero rozpocząć działalność gospodarczą. Ze względu na cel działania wyodrębnia się:

ośrodki wspierania przedsiębiorczości – świadczą na rzecz małych i średnich firm różnorodne usługi (np. doradcze, szkoleniowe, informacyjne, finansowe) o zasięgu lokalnym lub regionalnym ośrodki informacji gospodarczej – specjalizują się w udzielaniu takim przedsiębiorstwom oraz innym klientom informacji na temat warunków działalności małych i średnich firm. inkubatory przedsiębiorczości – ich celem jest zapewnienie małym średnim firmom przestrzeni użytkowej i infrastruktury, jak również dostępu do niektórych usług.

ośrodki innowacji i technologii – specjalizują się w usługach związanych z innowacjami i transferem technologii do przedsiębiorstw. ośrodki doradcze, w tym ośrodki doradztwa rolniczego – to zazwyczaj wyodrębnione jednostki większych instytucji świadczących usługi na rzecz małych firm instytucje finansowe (o charakterze niekomercyjnym) – fundusze pożyczkowe i poręczeń kredytowych, stanowiące wyodrębnione jednostki większych instytucji działających na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw

Natomiast na rynkach lokalnych instytucjami wpierającymi działalność gospodarczą są samorządy lokalne: wojewódzki powiatowy gminny

W rozwiniętych krajach europejskich wszystkie ważne decyzje podejmowane są po konsultacji z samorządem. W Polsce od 1989 roku stworzyły się możliwości działania samorządu gospodarczego, który stanowi wspólną płaszczyznę współdziałania między organami władzy a przedsiębiorcami. Najważniejszymi organizacjami przedsiębiorców w Polsce są:

Krajowa Izba Gospodarcza Zrzesza ona 150 organizacji do których należy 500 000 firm. Zadaniem KIG jest wszechstronna pomoc w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz promocja przedsiębiorczości. Izba prezentuje interesy przedsiębiorców wobec władz publicznych. Promuje polską gospodarkę organizując wystawy, targi. Prowadzi doradztwo prawne dla firm, szkolenia zawodowe, legalizuje dokumenty handlowe

Business Center Club Zrzesza ponad 1000 firm reprezentowanych prze blisko 2000 przedsiębiorców. BCC promuje firmy członkowskie w kraju i zagranicą, pozyskuje dla nich nowych kontrahentów, udziela pomocy prawnej, reprezentuje przedsiębiorców w sporach z organami podatkowymi, urzędami skarbowymi i celnymi.

Polska Rada Biznesu Powołana przez właścicieli prywatnych przedsiębiorstw. Za swój cel uznała podjęcie działań na rzecz zbudowania wolnego rynku i tworzenia warunków niezbędnych do swobodnej konkurencji. Zdaniem rady jedynie gospodarka się zasadami rachunku ekonomicznego daje Polsce szanse trwałego rozwoju.

W skład samorządu gospodarczego wchodzą izby gospodarcze W skład samorządu gospodarczego wchodzą izby gospodarcze. W Polsce działają: Izby przemysłowo – handlowe - na poziomie regionalnym często mają w swojej strukturze oddziały w mniejszych ośrodkach regionu. Najczęściej oferowany zakres usług to : Bezpłatne doradztwo prawne Pomoc w znalezieniu partnerów gospodarczych poprzez kojarzenie ofert Organizowanie konferencji i szkoleń dla firm

Izby branżowe – których członkami są przedsiębiorstwa sektora państwowego, prywatnego i spółdzielczego. Podstawowym celem działalności jest ochrona interesów danej branży. Izby bilateralne – mają za zadanie ułatwić kontakty gospodarcze między polskimi przedsiębiorstwami a przedsiębiorstwami z drugiego kraju np. Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa, która reprezentuje i chroni interesy firm w obu krajach

Najstarszą odmianą samorządu gospodarczego są Izby Rzemieślnicze Najstarszą odmianą samorządu gospodarczego są Izby Rzemieślnicze. Reprezentują one interesy jednego środowiska zawodowego wobec instytucji władz. Izby te zrzeszone są w Związku Rzemiosła Polskiego. Jest to ogólnopolska konfederacja pracodawców działająca od 1933 roku. Wraz z organizacjami terenowymi tworzy największą i najstarszą w Polsce strukturę samorządu gospodarczego. Zajmuje się rozwijaniem działalności gospodarczej rzemiosła oraz reprezentowaniem interesów środowiska w kraju i za granicą.

Źródła informacji gospodarczej Istotnym źródłem informacji gospodarczej są też środki masowego przekazu. W codziennej prasie znajdują się rubryki lub dodatki poświęcone gospodarce i przepisom prawnym. Można znaleźć również informacje o stanie gospodarki, stanie poszczególnych przedsiębiorstw tendencji rynkowych. Znane są też pisma specjalistyczne zajmujące się jedną branżą. np. Twój Biznes Innym źródłem informacji gospodarczej jest radio i telewizja. Prowadzone są specjalne programy poświęcone gospodarce, ekonomi czy zagadnieniom prawnym. Najnowszym źródłem informacji również gospodarczych jest Internet. Można uzyskać wiele nowych informacji o poszczególnych firmach zarówno krajowych jak i zagranicznych, nowych technikach i technologiach oraz produktach.