ZAKAŻENIA SZPITALNE - ZAGADNIENIA OGÓLNE
OKREŚLENIA Zakażenia nozokomialne (gr. nosos – choroba, komeion – opiekować się, szpital) Zakażenia szpitalne Zakażenia zakładowe
DEFINICJA Ustawa z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Art.2, pkt. 5: „Zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba: nie pozostawała w okresie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania, wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania.”
CZAS WYSTĄPIENIA ZAKAŻENIA SZPITALNEGO RÓŻNY do 2 tygodni dla L.pneumophila do 30 dni po zabiegu operacyjnym do 6 m-cy – zakażenia wirusami hepatotropowymi (HBV, HCV) do roku – wszczepienie ciała obcego
ZNACZENIE CZĘSTOŚĆ KOSZTY (MEDYCZNE, EPIDEMIOLOGICZNE, EKONOMICZNE) NASTĘPSTWA PRAWNE
PRZYCZYNY FLORA ENDOGENNA FLORA EGZOGENNA
FLORA WŁASNA Gronkowce (S.aureus, S.epidermidis) Corynebacterium sp. E.coli Bacteroides sp. Enterokoki Paciorkowce Veillonella sp. Fusobacterium sp.
PODZIAŁ CZYNNIKÓW RYZYKA JATROGENNE ORGANIZACYJNE ZALEŻNE OD PACJENTA RÓŻNE KONSTELACJE CZYNNIKÓW RYZYKA U POJEDYNCZEGO PACJENTA !!
CZYNNIKI RYZYKA – JATROGENNE PROCEDURY INWAZYJNE LECZENIE IMMUNOSUPRESYJNE (farmakologiczne, naświetlania) ŁAMANIE ZASAD HIGIENY SZPITALNEJ (MYCIE RĄK !!)
CZYNNIKI RYZYKA – ORGANIZACYJNE PRZELUDNIENIE SAL CHORYCH NIEDOSTATEK PERSONELU PIELĘGNIARSKIEGO SKAŻENIE WODY LUB URZĄDZEŃ KLIMATYZACYJNYCH
CZYNNIKI RYZYKA – ZALEŻNE OD PACJENTA CHOROBA PODSTAWOWA ORAZ SCHORZENIA I STANY WSPÓŁISTNIEJĄCE SKRAJNE GRUPY WIEKOWE
ODDZIAŁY WYSOKIEGO RYZYKA INTENSYWNA TERAPIA LECZENIA OPARZEŃ HEMATOLOGIA HEMODIALIZY CHIRURGIA NEONATOLOGIA
POSTACI KLINICZNE ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO ZAPALENIA PŁUC ZAKAŻENIA MIEJSCA OPEROWANEGO zakażenia związane z cewnikami naczyniowymi BAKTERIEMIA / POSOCZNICA PIERWOTNA
POSTACI KLINICZNE - RZADSZE ZAKAŻENIA WIRUSAMI HEPATOTROPOWYMI ODLEŻYNY ZAPALENIE OPON MÓZGOWO-RDZENIOWYCH ZAKAŻENIA RANY OPARZENIOWEJ ZAKAŻENIA PRZEWODU POKARMOWEGO
DROBNOUSTROJE ALARMOWE Czynnik alarmowy – biologiczny czynnik chorobotwórczy o szczególnej zjadliwości lub oporności Art.2, pkt.5 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
LISTA CZYNNIKÓW ALARMOWYCH Załącznik 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 2005r. w sprawie rejestrów zakażeń zakładowych oraz raportów o występowaniu tych zakażeń
DROBNOUSTROJE ALARMOWE – BAKTERIE MRSA, VISA lub VRSA S.pyogenes VRE ESBL Pałeczki G(-) oporne na karbapenemy P.aeruginosa lub Acinetobacter oporne na karbapenemy lub 2 odmienne grupy leków C.difficile Shigella lub C.jejuni Szczepy toksynotwórcze C.diphteriae B.pertussis N.meningitidis S.pneumoniae oporny na C3G lub PENI L.pneumophila Prątki chorobotwórcze* * =zakażenia ostre lub pierwszorazowe
MECHANIZMY OPORNOŚCI BAKTERII ENZYMY ROZKŁADAJĄCE LEKI UNIEMOŻLIWIENIE WNIKNIĘCIA LEKU DO KOMÓRKI BAKTERYJNEJ AKTYWNE USUWANIE LEKU MODYFIKACJA MIEJSCA DOCELOWEGO DLA LEKU
DROBNOUSTROJE ALARMOWE – WIRUSY VZV Wirus odry Wirusy grypy Rotawirusy RSV HBV* HCV* HIV* * =zakażenia ostre lub pierwszorazowe
ZAPOBIEGANIE E-D-U-K-A-C-J-A PERSONELU !! NADZÓR (ODDZIAŁY WYSOKIEGO RYZYKA) HIGIENA SZPITALNA (MYCIE RĄK !!) STRATEGIA POSTĘPOWANIA (KOLONIZACJA BAKTERIAMI LEKOOPORNYMI) POLITYKA ANTYBIOTYKOWA
PODSUMOWANIE SZPITAL – MIEJSCE POTENCJALNIE NIEBEZPIECZNE ISTOTNY PROBLEM WSPÓŁCZESNEJ MEDYCYNY MYCIE RĄK – PROSTE (?), TANIE, SKUTECZNE !!