Planowanie biznesowe a własność intelektualna Moduł 4B Nazwisko prelegentaMiejsce i data

Fundatorami ip4inno są: Komisja Europejska, DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Europejski Urząd Patentowy 19 partnerów konsorcjum pierwszego projektu ip4inno Niniejszy moduł opracował/zaktualizował: Dr Istvan MOLNAR rzecznik patentowy Regionalna Agencja Innowacyjności Region Wielkiej Równiny Południowej WĘGRY przy finansowaniu Komisji i EPO

Wyłączenie odpowiedzialności! Niniejsze materiały szkoleniowe dotyczą własności intelektualnej i strategii biznesowych wyłącznie w ujęciu ogólnym. Niniejsze materiały szkoleniowe nie powinny służyć jako podstawa do podejmowania konkretnych decyzji biznesowych lub prawnych. Zaleca się uzyskanie dostosowanej do okoliczności, profesjonalnej porady.

Spis treści I.Zasady innowacji II.Cykl innowacyjny III.Dopasowywanie modelu biznesowego do własności intelektualnej IV.Tworzenie biznesplanu

1. Zasady innowacji Proces korzystania z pomysłów: –korzystanie –z czegoś nowego –Innowacje to nie B+R Proces innowacji to nie to samo, co po prostu wynalezienie czegoś Problem do rozwiązania Nowe pomysły (proces lub produkt) Zysk Wynalazek Innowacja

BadanieRozwój Projekty badawcze Nowe produkty/usługi Rynek Granice firmy są nieprzepuszczalne Innowacyjność to zindywidualizowany, odosobniony proces 2.1. Definicja: Zamknięty model innowacyjny

Zamknięty model innowacyjny baza naukowa i technologiczna firmy wewnętrzny proces rozwoju „Zamknięte” środki, brak zewnętrznej wiedzy Zgromadzona własność intelektualna. Podstawowym celem jest uniknięcie sporów o prawa własności intelektualnej Większości patentów nigdy nie wykorzystuje się w produktach

Definicja: Otwarty model innowacyjny Projekty badawcze Rynek BadanieRozwój Innowacyjność rozkłada się na szeroki wachlarz uczestników, którzy muszą współpracować, wymieniać się technologiami itd.

Otwarty model innowacyjny Projekt może rozpocząć się w obrębie lub poza zasobami technologicznymi firmy, a nowy projekt może również stać się częścią procesu na dowolnym etapie Pomysł może stać się elementem procesu innowacyjnego lub przestać nim być na kilka sposobów W otwartym modelu innowacyjnym prawa własności intelektualnej oznaczają nowe aspekty kapitału firmy, dalsze źródła dochodu przekraczające sprzedaż produktu. Ponadto mogą one otworzyć dostęp do nowych rynków i modeli biznesowych. Firmy są jednocześnie czynnymi nabywcami i sprzedawcami na rynku własności intelektualnej.

Najważniejsze podmioty innowacyjności Publiczne organizacje badawcze Biznes i przemysł Fundatorzy

Interakcje najważniejszych podmiotów innowacyjności – model „potrójnej spirali” UniwersytetPaństwo Przemysł Sieci trójstronne Organizacje hybrydowe

Spis treści I.Zasady innowacji II.Cykl innowacyjny III.Dopasowywanie modelu biznesowego do własności intelektualnej IV.Tworzenie biznesplanu

1. Cykl innowacyjny Badanie Podstawowe Stosowane (przemysł) Stosowane (przemysł) Eksperyment alne Ujawnienie w Urzędzie transferu technologii Ocena technologii Ochrona i zarządzanie prawami własności intelektualnej Udzielanie licencji liczącym się firmom Rozwój produktu Marketing / Rejestracja Produkt i sprzedaż Ponowne inwestowanie w badania Wspólne porozumienia badawczo-rozwojowe Założenie spółki typu „spin-off”

2. Ochrona praw własności intelektualnej i zarządzanie portfolio praw własności intelektualnej szereg działań i decyzji, dzięki którym organizacja posiadająca prawa własności intelektualnej będzie dysponować najbardziej dochodowym portfolio patentów i znaków towarowych Zasada: zaleca się, by strategia ochrony była zgodna z celami i czynnikami biznesowymi Zarządzanie portfolio praw własności intelektualnej obejmuje również ciągłe uwzględnianie zmian w portfolio konkurencji.

Założenie spółki typu „spin-off” Spółka typu „spin-off”: start-up na potrzeby komercjalizacji określonej technologii; Najważniejsze aktywa: prawa własności intelektualnej przeniesione na spółkę;

Nabycie praw własności intelektualnej przez spin-off Wkład rzeczowyLicencja Przeniesienie w chwili zakładania spin-offu Przeniesienie po założeniu, gdy spin-off już istnieje Metody przenoszenia określone w umowie korporacyjnej i prawie spółek Metody przenoszenia określone w umowie licencyjnej Własność intelektualna staje się własnością spin-offu Własność intelektualna pozostaje własnością licencjodawcy, przenoszone jest wyłącznie prawo do korzystania Własność intelektualna jako wkład rzeczowy stanowi część kapitału Prawa do korzystania to aktywa wymienione w bilansie Wnoszący wkład ma udział w działalności Licencjodawca nie zyskuje znaczącego wpływu Wartość jest określana przez partnerówWartość odzwierciedlają warunki płatności Zastosowanie mają przepisy dotyczące postępowania korporacyjnego, sfera publiczna Prywatna umowa znana wyłącznie partnerom, informacje nieujawniane Zmiana wartości praw własności intelektualnej wpływa na kapitał akcyjny spin-offu Zmiana wartości praw własności intelektualnej wpływa tylko na umowę licencyjną

Wpływ zmian wartości praw własności intelektualnej na spółkę typu „spin-off” Wartość handlowa praw własności intelektualnej zależy od wielu czynników, np. od statusu i zakresu ochrony prawnej. Wszystkie te czynniki mogą zmieniać się w czasie. Skutki są różne, zależnie od tego, czy prawa własności intelektualnej zostały przeniesione na „spin-off” w wyniku dokonania wkładu rzeczowego lub na mocy umowy licencyjnej.

1.Finansowanie osobiste 2.Finansowanie publiczne 3.Fundusze kapitału ryzyka 4.Finansowanie bankowe 5.Inne potencjalne źródła finansowania 4.1. Źródła finansowania

FFF: Friends, Family & Founders, czyli przyjaciele, rodzina i fundatorzy(lub głupcy!) Inwestowanie na bardzo wczesnym etapie Nie powinno się go lekceważyć Niewielkie kwoty Największe ryzyko otrzymania środków od przyjaciół i rodziny: Upadek firmy  niepowodzenie w relacji 4.2. Finansowanie osobiste: FFF

a) Dotacje: Krajowe, regionalne agencje udzielające dotacji publicznych / fundacje typu „non-profit” 4.3. Finansowanie publiczne b) Dotacje europejskie: PR7 c) Inkubatory

Tradycyjne pożyczki to zazwyczaj nieodpowiednie źródło finansowania technologii na wczesnym etapie Dotyczą późniejszych etapów rozwoju, mniej ryzykownych Pożyczka związana z własnością intelektualną: pożyczka bankowa wykorzystująca jako zabezpieczenie aktywa własności intelektualnej a) Pożyczki bankowe 4.4. Finansowanie bankowe

a) Aniołowie biznesu b) Inwestorzy kapitału zalążkowego Wspólne cechy: Maksymalizacja stopy zwrotu Tworzenie wartości Maksymalizacja kontroli Minimalizacja ryzyka Dostęp do informacji wrażliwych 4.5. Kapitał ryzyka

Sekuryzacja IP Sprzedaż i leasing zwrotny IP Zastaw na rzecz IP Aukcje IP ALE Trudno określić uczciwą wartość Brak prawdziwego rynku  Może kiedyś? 4.6. Inne potencjalne źródła finansowania

Dotacje <50000 euro Przyjaciele, rodzina i głupcy <20000 euro Inkubatory <50000 euro Aniołowie biznesu – euro Wczesny etap Kapitał ryzyka – euro Pożyczkodawca bankowy euro+ Kapitał ryzyka/ Private Equity 2 mln – 25 mln euro 4.7. Podsumowanie źródeł finansowania

Cykl życia produktu, macierz BCG

Macierz BCG

Etap znaku zapytania

Etap gwiazdy

Etap dojnej krowy

Etap psa

Spis treści I.Zasady innowacji II.Cykl innowacyjny III.Dopasowywanie modelu biznesowego do własności intelektualnej IV.Tworzenie biznesplanu

Firma z branży high-tech

Firma z branży high-tech

Zróżnicowane portfolio własności intelektualnej Należy dostosować formę praw własności intelektualnej do charakteru wynalazku. Poziom kreatywności decyduje o optymalnej formie ochrony (zob. nowość i poziom wynalazczy): –Patent –Wzór użytkowy –Know-how objęte tajemnicą

Patentowanie a tajemnice handlowe Utrzymanie czegoś w tajemnicy może okazać się bardziej pożądane niż patentowanie, gdy: Wynalazek trudno jest poddać inżynierii wstecznej, a co za tym idzie – skopiować (np. składy chemiczne, napoje, kompozyty, procesy) Egzekwowanie patentu byłoby trudne, ponieważ –Łatwo jest tworzyć wynalazki oparte na patencie –Brakuje łatwego sposobu wykrywania naruszeń –Istnieją niewystarczające środki egzekwowania patentu Koszt patentowania prawdopodobnie przekroczyłby wartość handlową patentu, ponieważ: –Łatwo jest tworzyć wynalazki oparte na patencie –Wynalazek szybko staje się przestarzały –Wynalazek odwołuje się do bardzo małej niszy rynkowej Wynalazku nie można opatentować

Wiele patentów – wiele kosztów Koszty ochrony praw własności intelektualnej mogą być dosyć wysokie. Aby utrzymać wydatki związane z prawami własności intelektualnej na rozsądnym poziomie, w zarządzaniu portfolio praw własności intelektualnej należy uwzględnić (między innymi) następujące fakty: –Patentujemy tylko taki wynalazek, który można wykorzystywać –Korygujemy portfolio praw własności intelektualnej i porzucamy to, co jedynie generuje niepotrzebne wydatki –Jesteśmy świadomi strategii terytorialnej

Swoboda działalności Możliwość legalnego wykorzystania własnej technologii Analiza swobody działalności określa czyjąś swobodę w zakresie prowadzenia pewnej działalności i często dokonywana jest w ramach należytej staranności. Jeśli naszą swobodę działalności ograniczają patenty, możemy: –Doprowadzić do unieważnienia blokujących patentów, –Kupić licencję, –Obejść je –lub zignorować. Opatentowanie wynalazku lub ujawnienie, uniemożliwiając tym samym opatentowanie tego wynalazku gdziekolwiek na świecie, tzw. defensive publication

Utrzymywanie przewagi technologicznej Szczególnie istotne w sektorze high-tech Można zapewnić poprzez: –Wewnętrzne B+R –Zlecanie B+R –Pozyskiwanie licencji i transfer technologii W przypadku MŚP działających na rynku produktów najwyższej jakości B+R może nawet zastąpić egzekwowanie prawne Jest również istotne dla dużych firm farmaceutycznych

Licencjodawcy i licencjobiorcy Większość MŚP nie posiada środków na zakładanie fabryk i sieci dystrybucji na potrzeby skutecznego korzystania z technologii. Udzielanie licencji na prawa własności intelektualnej dużym firmom daje im możliwość większych zysków z własności intelektualnej. W niektórych sektorach, np. środków farmaceutycznych, własność intelektualna w większości generowana jest przez MŚP, choć duże firmy kupują licencje na wiele technologii, a co za tym idzie ostatecznie to duże firmy korzystają z własności intelektualnej.

Projektant strony internetowej

The web-site designer

Główne dylematy projektanta strony internetowej Czy projektant posiada konieczne licencje (na oprogramowanie, tekst, zdjęcia, znaki towarowe itd.)? Czy projektant zachowuje prawa autorskie do tego, co przygotowuje dla klientów, czy też przekazuje te prawa klientom? Czy projektant może korzystać z baz współpracujących ze stroną internetową, np. udzielając na nie licencji stronom trzecim? Czy działania projektanta względem klienta są legalne? Czy projektant umieścił w pracy delikatne ślady swojej działalności, aby wykryć kopiowanie przez innych? Czy projektant wie, jak skutecznie przeciwdziałać piratom domenowym?

Licencja na wykorzystanie obrazów Dwa główne rodzaje licencji: Typu rights-managed –licencjonowane w określonym celu –z ograniczoną liczbą zastosowań –indywidualnie negocjowana cena Nieodpłatna –Nieodpłatna jednorazowa –Zastosowanie ogranicza się do celu i liczby Uwaga: Należy zwrócić uwagę na typ umowy

Licencje na oprogramowanie Zamknięte oprogramowanie Oprogramowanie bezpłatne lub oprogramowanie typu open source Ograniczenia praw autorskich Ściśle przestrzegane prawa autorskie Autor = właściciel, choć udziela każdemu bezpłatnej licencji CenaWięcej niż zero (zazwyczaj)Zero (z definicji) Dostępny jest kod źródłowyNieTak Zgoda na modyfikacjeNieTak

Innowacyjny usługodawca Prawa własności intelektualnej Zarejestrowane znakiZnaki (niezarej.) Wzory (niezarej.) Prawa autorskie Prawo do bazy danych Przewaga pierwszego oferenta Poufne informacje Tajemnice handlowe Know-HowPatenty Wzory użytkowe Zarejestrowane wzory

Innowacyjny usługodawca

Przykłady przewagi pierwszego oferenta Fred Butler Dry Cleaning Services –Pomysł –Marka –Marketing –Franszyza I am moving.com –Darmowa usługa –Zyski z reklam

Przykłady przewagi pierwszego oferenta II. Google Wyszukiwarka –Szybka –PageRank i inne usługi online za darmo Generowanie przychodów z reklam Wikipedia Wolna encyklopedia, którą każdy może edytować Koszty utrzymania pokrywają datki

Przykłady przewagi pierwszego oferenta III. Second Life (firmy Linden Lab) Wirtualny świat (MMORPG) 2 niezwykłe cechy : –Użytkownicy są właścicielami praw własności intelektualnej do obiektów tworzonych w grze –Można wymieniać zarówno walutę gry, jak i prawdziwe pieniądze Problem prawny: czy tworzenie i komercjalizacja obiektów gry, które albo są projektami gry, albo rzeczywistości, znakami towarowymi lub obiektami chronionymi prawem autorskim strony trzeciej można brać pod uwagę jako prawdziwe naruszenie?

Projektant mody Prawa własności intelektualnej Zarejestrowane znakiZnaki (niezarej.) Wzory (niezarej.) Prawa autorskie Prawo do bazy danych Przewaga pierwszego oferenta Poufne informacje Tajemnice handlowe Know-HowPatenty Wzory użytkowe Zarejestrowane wzory

Projektant mody

Niezarejestrowany wzór Rejestracja może okazać się nierozsądna ze względu na –niewielki zakres lub niewielki potencjał finansowy przedsięwzięcia; –lub krótki czas trwania cyklu produktu. Aby udowodnić pochodzenie wzoru, można zastosować inne strategie, np. systematyczną ochronę rysunków, archiwów i innej dokumentacji procesu wzorniczego. Prowadzenie odpowiednich archiwów dokumentacji biznesowej jest równie ważne, ponieważ pozwala na udowodnienie celowego kopiowania.

Zarejestrowany wzór Rejestracja zapewnia wyłączne prawa do wzoru: umożliwia podjęcie środków przeciwko wszelkim podobnym wzorom, nie tylko celowo kopiowanym. Ochrona może trwać przez 25 lat. W porównaniu do braku rejestracji jest to proces kosztowny i czasochłonny. Rejestracja jest najskuteczniejszym sposobem ochrony interesów. Jednak nie może zagwarantować zapobiegania wszelkim naruszeniom.

Projektant produktu Prawa własności intelektualnej Zarejestrowane znakiZnaki (niezarej.) Wzory (niezarej.) Prawa autorskie Prawo do bazy danych Przewaga pierwszego oferenta Poufne informacje Tajemnice handlowe Know-HowPatenty Wzory użytkowe Zarejestrowane wzory

The product designer

Jeden produkt – wiele praw własności intelektualnej Zarejestrowany wzór – kształt telefonu Zarejestrowany znak towarowy – „NOKIA” i dźwięk ekranu początkowego Prawo autorskie – oprogramowanie, dzwonki i obrazy Patenty – na technologię, produkcja i działanie. Niektóre dzielone lub wzajemnie licencjonowane, inne wyłączne Tajemnice handlowe – wiedza techniczna zachowywana przez firmę, niepublikowana image © NOKIA®

Związek wzoru i zawartości technicznej Istnieje silny związek miedzy zawartością techniczną a wyglądem zewnętrznym. Jednak pewne rozwiązania techniczne wiążą się z pewnymi ograniczeniami. Wygląd nie może być chroniony jako wzór, jeśli jest bezpośrednim rezultatem funkcji. Można go jednak opatentować. Duży zakres swobody Ograniczona swoboda Nie podlega ochronie jako wzór

O wzorze produktu Wzór produktu stanowi o różnicy między sukcesem lub porażką produktu. Aby stworzyć wzór produktu, który podoba się klientom, projektant (zespół) musi: –znać potencjalnych klientów – ludzi – ogólnie (antropologia); –znać pragnienia, sposób myślenia i zachowanie klientów (psychologia); –i wreszcie musi być kreatywny, by tworzyć rzeczy estetyczne, oraz posiadać wiedzę techniczną, by tworzyć rzeczy przydatne. Zaprojektowanie produktu to złożony proces interdyscyplinarny.

Zarejestrowana a niezarejestrowana własność intelektualna z uwzględnieniem cyklu życia produktu Charakter techniczny produktu (lub jego brak) określa rodzaj ochrony: –patent, wzór użytkowy lub tajemnica dla wynalazków technicznych; –ochrona wzoru dla cech estetycznych. Długość cyklu życia produktu pomaga w podjęciu decyzji co do konkretnej formy ochrony: –W przypadku produktów o krótkim cyklu życia (kilka lat lub mniej) najlepsze wydają się wzory użytkowe, tajemnica i niezarejestrowane wzory –W przypadku produktów o dłuższym cyklu życia: patent i zarejestrowany znak Wybór między ochroną zarejestrowaną lub niezarejestrowaną to decyzja strategiczna.

Zgłoszenia wzorów Daimler AG (pojazd ) Jednolita ochrona we wszystkich państwach członkowskich Unii z jedną opłatą za badanie i zgłoszenie, Język zgłoszenia – niemiecki, jednolite przepisy dotyczące odroczenia i okresu karencji (30 i 12 miesięcy) Przeszkoda w jednym z państw członkowskich uniemożliwia uzyskanie ochrony Liczba zgłoszeń Własny język, Niewielka odległość wysyłki, Możliwość odroczenia na 30 miesięcy, 12 miesięcy okresu karencji, pełna ochrona części zamiennych Ogranicza się do terytorium Niemiec Największy zakres pod względem państw, Jedna opłata za zgłoszenie i badanie, Oszczędność, Skutek krajowy w każdym państwie. Brak jednolitych przepisów dotyczących okresów karencji, odroczenia, czasu trwania itd. ZaletyWady Zgłoszenie wzoru Haga Wspólnota Krajowe w Niemczech

6.1 Wspólne dla wszystkich – posiadanie praw własności intelektualnej Własny wytwór, niezależny wynalazca zachowuje własność Wynalazek stworzony w ramach umowy, prawa własności intelektualnej automatycznie przenoszone na klienta Stworzony w stosunku zatrudnienia: –Wynalezienie w ramach usługi – prawa automatycznie w rękach pracodawcy –Wynalazek pracownika – prawa zachowuje pracownik, choć pracodawca automatycznie zyskuje prawa do korzystania z wynalazku. –Brak – podobnie jak w przypadku niezależnego wynalazcy

Wspólne dla wszystkich Model biznesowy musi wspierać ochronę własności intelektualnej. Podstawowe metody: –Porozumienia o poufności z personelem –Polityka własności intelektualnej –Zapobieganie wyciekom informacji/odejściu personelu –Hierarchia, poziomy bezpieczeństwa Tworzenie marki i ochrona dobrego imienia

Spis treści I.Zasady innowacji II.Cykl innowacyjny III.Dopasowywanie modelu biznesowego do własności intelektualnej IV.Tworzenie planu biznesowego

1. Zasady przed rozpoczęciem planowania Kwestie do uwzględnienia w pomyśle na biznes: rentowne produkty; Własność intelektualna, którą można chronić; inni partnerzy nie mogą zablokować komercjalizacji; klarowny model biznesowy, który generuje zyski; duży oraz/lub szybko rosnący rynek; zarządzanie i umiejętności realizacji biznesplanu.

2. „Ślepe uliczki” Pomysłu na technologię nie da się skomercjalizować; Zbyt mały rynek; Klienci nie potrzebują produktu; Patenty są nieważne ze względu na stan techniki; Blokowanie patentów; ograniczone FTO; Ignorowane kwestie prawne.

3. Dlaczego należy sporządzić biznesplan? - Odpowiedź na cztery pytania: co, dlaczego, kiedy, kto - Biznesplan pomaga: określić cele przewidzieć problemy znaleźć finansowanie dostrzegać firmę jako całość

4. Proces planowania Szczegóły streszczenia Wprowadzenie Misja, wizja Linia produktów Rynek Opis firmy Marketing i sprzedaż Organizacja i zarządzanie Wniosek o finansowanie Finanse Załacznik

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

5. Projektowanie biznesplanu Zwięzłe przedstawienie celów firmy Ocena rynku przez firmę Umiejętności, doświadczenie i finanse Korzyści płynące z produktu / usługi Jak założyć działalność Wizja długoterminowa Cele finansowe

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Skuteczna przemowa przed inwestorami Przemowa = streszczenie Przygotuj po zakończeniu biznesplanu Niewykluczone, że będzie to jedyna rzecz, z którą zapozna się inwestor Postaraj się uwzględnić wszystkie najważniejsze tematy biznesplanu: model biznesowy, możliwości, produkt, technologia, rynek, konkurencja, własność intelektualna, zespół zarządzający i strategia wyjścia.

Streszczenie I. “„Dobre streszczenie pokazuje, dlaczego przedsięwzięcie jest interesujące. Szukam bardzo klarownego wskazania długoterminowej misji firmy, opisu ludzi, technologii i przystosowania do rynku. Odpowiedz na następujące pytania: „Co to jest? Kto to stworzy? Dlaczego ktokolwiek miałby to kupić?” Parafrazując film „Pole marzeń”, chcemy znać odpowiedź na pytanie: „Jeśli znajdziesz, czy (nabywcy) przyjdą?”” Ann Winblad, inwestorka dysponująca kapitałem podwyższonego ryzyka

Streszczenie II. abstrakt tutaj zaczynają inwestorzy – przykuj ich uwagę napisz na końcu najlepiej dwie strony elementy: –wizja i misja –możliwości biznesowe –produkt, technologia –rynek, konkurencja własność intelektualna model biznesowy zespół zarządzający strategia wyjścia

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Wizja firmy Przedstawienie tego, czym organizacja chce się stać Wizja długoterminowa Skuteczna wizja: –Przejrzystość i brak niejasności –Przejrzysty obraz –Opis przyszłości –Sformułowania „wpadające w ucho” –Realistyczne aspiracje –Spójna z wartościami organizacyjnymi i kulturą

Przykład: Wizja Coca Coli Ludzie (People): Świetne miejsce do pracy, gdzie ludzie inspirowani są do tego, by być najlepsi. Portfolio (Portfolio): Przedstawić światu portfolio wysokiej jakości napojów, które przewidują i spełniają pragnienia i potrzeby ludzi. Partnerzy (Partners): Pielęgnowanie najlepszej sieci klientów i dostawców. Razem tworzymy wspólną, trwałą wartość. Planeta (Planet): Bądź odpowiedzialnym obywatelem, który stara się wspierać budowanie trwałej społeczności i nieść jej pomoc. Zysk (Profit): Maksymalizacja długoterminowych zysków właścicieli udziałów, pamiętając o ogólnych obowiązkach. Wydajność (Productivity): Wysoka wydajność, prosta i szybka organizacja. Oto przykład wizji. Wizja Coca Coli.

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Misja Krótka Określenie celu firmy Pięćdziesiąt lub mniej słów, 1-2 zdania Odpowiedź na następujące pytania: –Co robi firma? –Kim są klienci? –Czym różni się od konkurencji?

Przykład: Misja Coca Cola: „Odświeżyć świat… Inspirować chwile optymizmu i szczęścia… Tworzyć wartość i dążyć do zmiany.” Microsoft: „Być światowym liderem, jeśli chodzi o dostarczanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, które wspierają wykorzystanie pełnego potencjału zróżnicowanych klientów i partnerów na całym świecie.” Nike: „Inspiracje i innowacje dla każdego sportowca na świecie.”

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Środowisko w skali makro Analiza PESTEL

Obszar polityczny polityka podatkowa prawo pracy prawo środowiskowe ograniczenia w handlu taryfy stabilność polityczna Obszar ekonomiczny wzrost gospodarczy stopy procentowe kursy walutowe stopa inflacji Obszar społeczny stopa przyrostu ludności struktura wiekowa kariera nacisk na bezpieczeństwo świadomość zdrowotna Obszar technologiczny działalność B+R inicjatywy technologiczne stopa zmiany technologicznej Obszar środowiskowy pogoda klimat zmiana klimatu Obszar prawny prawo antydyskryminacyjne prawo konsumenta prawo antymonopolowe prawo zatrudnienia prawo ochrony własności

Mikrośrodowisko Pięć sił

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Analiza wewnętrzna Zasoby: –fizyczne –finansowe –ludzkie i –organizacyjne

Analiza łańcucha wartości

The proces Łańcuch wartości Czynniki wartości Wymagane zmiany

Infrastruktura firmy Zarządzanie zasobami ludzkimi Rozwój technologii Zamówienia Logistyka wewnętrzna OperacjeLogistyka zewnętrzna Marketing i sprzedaż Usługi Marża Działania podstawowe Działania wspierające

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Analiza SWOT

Przykłady I:  Potencjalnie mocne strony : dobrze znana nazwa marki, zastrzeżona technologia, opatentowane procesy, niższe koszty surowców, wybitny talent menadżerski, zaangażowani pracownicy  Potencjalne słabe strony : brak kierunku strategicznego, ograniczone zasoby finansowe, niewielkie finansowanie B+R, nieaktualne produkty i technologie, niedoszkoleni pracownicy

 Potencjalne szanse : szybki rozwój rynku, zmiany potrzeb klientów, nowa technologia, lekceważące podejście firm konkurencyjnych  Potencjalne zagrożenia : pojawienie się zagranicznych konkurentów, schyłkowa faza cyklu życia projektu, spowolnienie gospodarcze, nowa technologia, bariery na drodze handlu zagranicznego Przykłady II:

Aspekty biznesowe Poziom ryzykaRynkowyTechnicznyEkonomicznyZwiązany z zarządzaniem Niski Produkt zatwierdzany przez kliku wiodących klientów; Duży, potwierdzony rynek docelowy; Potwierdzona gotowość nabywców; Działający prototyp produkcyjny; Potwierdzona niezawodność; Spełnia wymogi regulacyjne; Potwierdzone zainteresowanie inwestorów przekazaniem koniecznego kapitału zalążkowego lub można finansować z operacji; Szansa dla inwestorów we właściwym czasie; Większość stanowisk dyrektorskich w rękach doświadczonego kierownictwa odnoszącego potwierdzone sukcesy w start-upach; Średni Skromne lub niepełne zatwierdzenie produktu; Kilka rynków docelowych; Konieczne działania na kilku rynkach docelowych w celu odpowiedniego zwiększenia szans; Działający prototyp produkcyjny; Wyzwania techniczne prawie całkowicie ograniczają się do skalowania lub możliwości wytworzenia; Inwestorzy wykazują zainteresowanie, choć mogą skłaniać się ku konsorcjum ze względu na odczuwane ryzyko oraz/lub zakres inwestycji; Wczesny etap; Doświadczone i odnoszące sukcesy kierownictwo, choć trzeba wypełnić luki na innych kluczowych stanowiskach; Prawdopodobieństwo zapełnienia innych stanowisk kierowniczych jest duże; Wysoki Słabe lub nieistniejące zatwierdzenie produktu, być może tylko pomysł; Rynki docelowe rozwijają się, niepewność co do wielkości; Prototyp laboratoryjny spełnia jedynie kryteria w zakresie weryfikacji koncepcji; Przewidywania związane z wyzwaniami inżynieryjnymi w zakresie stworzenia prototypu; Niewielkie lub nieistniejące zainteresowanie inwestorów; Czas nie jest optymalny; Wymaga znacznego kapitału; Niewielkie doświadczenie w bieżącym zespole zarządzającym; Niewielkie prawdopodobieństwo zapełnienia stanowisk kierowniczych do czasu sfinansowania szansy oraz/lub podniesienia jej atrakcyjności.

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Model biznesowy I. narzędzie koncepcyjne grupa elementów i powiązania między nimi umożliwia wyrażanie logiki biznesowej konkretnej firmy wartość oferowana segmentom klientów architektura firmy oraz sieć jej partnerów tworzenie, wprowadzenie na rynek i osiąganie tej wartości generowanie rentownych i zrównoważonych strumieni przychodów.

Perspektywa biotechnologiczna Farmakogenomika: ograniczenie zakresu i kosztów prób klinicznych Inkubacja produktów: wykorzystanie środków publicznych dla stworzenia zatwierdzonych leków Repozycjonowanie produktów: licencja, zmiana składu, rozwój Model biznesowy II.

Szanse Powody: –rozpoczęcia działalności i nadziei Gdzie szukać nowych szans? Pytania: –W jaki sposób firma wydajnie wygeneruje istotny zysk? –Jaki sprzedaje produkt? –Jaki jest rynek produktu? –Kim są klienci? –Jakie są wielkość i wskaźnik wzrostu tego rynku? –Jakie kryteria stosują klienci przy wyborze produktu? –Dlaczego konkurencja nie jest istotną przeszkodą?

Technologia Aspekty techniczne powinny pozwolić ekspertom na zrozumienie działania technologii; wystarczą dokumenty dotyczące publikacji patentów; konieczne mogą okazać się umowy o zachowaniu poufności (CDA, NDA); prototypy.

Konkurencja I. Zawsze jest jakaś konkurencja. Przeszkody Główne pytania: –Kim są konkurenci? –Jakie są zalety naszego produktu? –Dlaczego konsument miałby kupić nasz produkt? –Jak konkurencja zareagowałaby na nasze wejście na rynek, a jak my zareagowalibyśmy na wejście konkurencji? –Jeśli nie istnieje konkurencja, dlaczego inne firmy nie weszły na nasz rynek docelowy?

Konkurencja II. Analiza swobody działalności: Testowanie lub komercjalizacja produktu bez naruszenia ważnych praw własności intelektualnej? Blokujący patent, ale: –Ochrona terytorialna –Ograniczony czas obowiązywania –Ograniczenie zakresu

Własność intelektualna Podsumowanie praw własności intelektualnej firmy; Podsumowanie praw własności intelektualnej konkurencji; Sposoby zapobieżenia kopiowaniu naszych produktów; Inne zalety, gdy możliwości związane z prawami własności intelektualnej są kiepskie.

Strategia wyjścia Nie jest to plan na wypadek porażki Wymagają jej inwestorzy Strategie wyjścia to np.: –Sprzedaż działalności –Likwidacja aktywów na spłatę długów –Sprzedaż części działalności innemu inwestorowi.

Ludzie Biznesplan obejmuje: –opis struktury organizacyjnej, w tym: –zespołu zarządzającego oraz –zasobów ludzkich Zacznijmy od doświadczenia i umiejętności

Ludzie wewnątrz Założyciele Zespół zarządzający –Dyrektor Generalny –Dyrektor Finansowy Doradcza Rada Naukowa Zarząd

Rzecznik patentowy Licencjonowany biegły księgowy Adwokat Dyrektor ds. licencjonowania technologii (Dyrektor ds. Technologii) Ludzie z zewnątrz

Finanse Plan finansowy: Analiza progu rentowności, Rachunki zysków i strat, Sprawozdanie z przepływów pieniężnych oraz Bilans.

Analiza progu rentowności

Rachunki zysków i strat Podstawy : Przychody ze sprzedaży [R] Koszty sprzedaży [S] Zysk brutto [GP=R-S] Koszty sprzedaży i marketingu [SM] Koszty badań i rozwoju [RD] Koszty ogólne i administracyjne [GA] Koszty operacyjne [OE=SM+RD+GA] Zysk na operacjach [Q=GP-OE] Inny zysk [OI] Podatki [T] Zysk netto [NP=Q+OI-T]

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych Odzwierciedla faktyczne potrzeby finansowe Przepływ pieniężny do i z działalności Trzy obszary: –Przepływ operacyjny –Przepływ Inwestycyjny –Przepływ finansowy

Bilans Przykładowa firma Bilans AktywaZobowiązania i kapitał Środki pieniężne Zobowiązania Należności Sprzęt i wyposażenie Kapitał Ogółem48 000Ogółem48 000

Zalety sprawozdań dotyczących własności intelektualnej Dla kierowników: –Informacje na temat wartości własności intelektualnej dla inwestorów –Prezentacja własności intelektualnej należącej do firmy –Nadawanie własności intelektualnej wartości –Wyjaśnienie relacji własności intelektualnej i segmentów działalności Dla inwestorów: –Uzyskanie informacji na temat tego, jak własność intelektualna napędza rozwój –Otrzymanie stosownych danych na temat prognoz zysków/sprzedaży –Możliwość lepszego oszacowania ryzyka/przychodów z inwestycji –Możliwość lepszego zrozumienia charakteru działalności –Zwiększenie przewidywalności przy ograniczeniu nieprzewidywalności

Przykładowe zestawienie finansowe dla start-upu 1000 EUR Przychody 07503,2502,00010,215 Koszty sprzedaży ,659 Marża brutto 07503,1001,4555,556 Marża brutto % 0%100%95%73%54% Koszty operacyjne 1,9554,3577,3807,5749,403 Zysk netto (strata) (1,955)(3,607)(4,280)(6,119)(3,847) Koszty kapitałowe , Pozyskany kapitał 1,00010,000020,0000 Saldo środków pieniężnych 1,0596,9321,14614,40710,155 Personel naukowy

Streszczenie Wizja, misja Analiza zewnętrzna Analiza wewnętrzna SWOT Możliwości wynikające z modelu biznesowego, konkurencja technologiczna, własność intelektualna, strategia wyjścia, ludzie, finanse Załączniki

Załączniki Przykłady: materiały dodatkowe, szczegółowe specyfikacje produktu, szczegółowa analiza finansowa, pełne CV założycieli.

8. Ćwiczenie na przykładzie Innowacyjny Producent

Prognoza rynkowa Total Dania Niemcy Grecja Węgry Liechtenstein Monako Rosja Słowenia Szwecja ZEA Ogółem

8. Ćwiczenie na przykładzie I.Proszę określić kluczowe elementy własności intelektualnej firmy! II.Proszę sformułować wizję i połączyć ją ze strategią firmy dotyczącą własności intelektualnej. Proszę skupić się na wypełnianiu różnych zgłoszeń dotyczących własności intelektualnej oraz na kwestiach terytorialnych. III.Proszę przygotować analizę SWOT dla firmy. IV.Proszę napisać przemowę pozwalającą na sprzedaż pomysłu!

Dziękuję za uwagę! Ponad 50 godzin lekcyjnych materiałów, studiów przypadku, ćwiczeń, linków i wiele więcej można znaleźć na