w nauczaniu języka polskiego Anna Kondracka-Zielińska Edukacja regionalna w nauczaniu języka polskiego i wiedzy o kulturze Anna Kondracka-Zielińska ZCDN Szczecin

Program konferencji: Informacja o grantach oświatowych (Dagmara Zakrzewska, Mirosława Piaskowska-Majzel). Edukacja regionalna w podstawie programowej z języka polskiego i wiedzy o kulturze (Anna Kondracka-Zielińska). Oferta edukacyjna portalu internetowego sedina.pl oraz Opery na Zamku (Kinga Konieczny). Oferta edukacyjna Instytutu Pamięci Narodowej (Katarzyna Rembacka). Rola muzeów w edukacji regionalnej (Krystyna Milewska). Propozycje Pleciugi dla uczniów i nauczycieli (Grażyna Wojtczak). Działalność Związku Literatów Polskich w Szczecinie (Róża Czerniawska-Karcz). Działalność Stowarzyszenia Nauczycieli Polonistów w Szczecinie, informacja o planowanych warsztatach/szkoleniach.

Pojęcie edukacji regionalnej Proces kształcenia i wychowania oraz kształtowania tożsamości człowieka związanego ze swoją ziemią i kulturą; Zintegrowany proces kształtujący i stabilizujący postawy wobec dziedzictwa przeszłości i problemów współczesnych własnego regionu.

Główne cele edukacji regionalnej Kształtowanie poczucia własnej tożsamości nie jako postawy separacji, ale jako fundamentu tworzenia postaw otwartych, liberalnych, nastawionych na pluralizm różnych ludzkich kultur i ich zrozumienie. Przeciwstawienie się źle pojętej globalizacji, uniformizmowi i dezorganizacji życia społecznego (prof. Jerzy Nikitorowicz, Uniwersytet w Białymstoku). Proces budzenia potrzeb i kształtowania umiejętności dostrzegania i odkrywania wartości tkwiących w otaczającej jednostkę przestrzeni w różnych okresach jej życia w zależności od stopnia zakorzenienia się w niej (Piotr Petrykowski, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika).

Szczegółowe cele edukacji regionalnej (wybrane) Poznanie najbliższego środowiska i specyfiki swojego regionu; Rozwijanie wartości rodzinnych związanych z wartościami kulturowymi wspólnoty lokalnej; Rozwój postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej; Rozwijanie wiedzy o kulturze własnego regionu i jej związkach z kulturą narodową; Kontakt ze środowiskiem lokalnym w celu wytworzenia bliskich więzi i zrozumienia różnorakich przynależności człowieka.

w Rozporządzeniach MEN Edukacja regionalna w Rozporządzeniach MEN Rozporządzenie MEN z dn. 15 lutego 1999 (Dz.U.1999 NR 14,poz. 129): problematyka regionalna częścią procesu dydaktyczno-wychowawczego, wprowadzenie ścieżek międzyprzedmiotowych.

w Rozporządzeniach MEN Edukacja regionalna w Rozporządzeniach MEN Rozporządzenie MEN z 2001 roku (Dz. U. Nr 61 z dn. 19.06.2001r. poz. 625): ścieżki edukacyjne (bloki przedmiotowe lub odrębne zajęcia) w GIM jako kontynuacja ścieżek ze SP.

w Rozporządzeniach MEN Edukacja regionalna w Rozporządzeniach MEN Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. Dz. U. Nr 4 poz. 17): środowisko lokalne w zadaniach szkoły (zad.12). Na poziomie III i IV etapu edukacji treści nauczania nie zawierają kwestii edukacji regionalnej (w niewielkim stopniu w treściach nauczania geografii i języka polskiego), mowa o kulturze regionalnej na wiedzy o kulturze.

Co ważne w regionalizmie? Wprowadzanie ucznia w świat wartości środowiska i pomoc w identyfikowaniu się z nimi. Podstawowa rola rodziny w procesie kształtowania tożsamości regionalnej.

Dwie drogi edukacji regionalnej Regionalizacja nauczania: nasycenie obowiązujących programów nauczania treściami związanymi z regionem, wymiana niektórych dotychczasowych treści na regionalne, dodanie treści specyficznych dla regionu; Nauczanie regionalne: specyficzny dobór wartości i treści regionalnych o charakterze ogólnoludzkim, dokonany przez samych zainteresowanych celem przekazania ich następnemu pokoleniu jako wartości kulturowych.

Przykładowa bibliografia: M. Kulwikowska, Elementy edukacji regionalnej. „Życie szkoły” 1997, nr 7. Edukacja regionalna, pod red. Z. Piwońskiej. Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, Rzeszów 2001. A. Zellma, Edukacja regionalna. „Wychowawca” 2000, nr 10. B. Boczukowa, Edukacja regionalna. „Nowa Szkoła” 2000, nr 3. P. Petrykowski, O edukacji regionalnej. „Wychowanie na co Dzień” 1997, nr 7-8. Edukacja regionalna, dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole, pod red. S. Bednarka. Wydawnictwo DTSK Silesia, Wrocław 1999. „Turystyka Kulturowa” 2012, nr 6; www.turystykakulturowa.pl

Regionalizm na woku Rozbudzanie zainteresowania kulturą regionu i lokalnym życiem kulturalnym; Ok. 5000 lat działalności człowieka (historia sztuki); Prawo autorskie, ochrona zabytków; Ocena i interpretacja dzieła sztuki; Zbyt ambitny, rozbudowany program (10 miesięcy, 1 godz. tygodniowo); Zakres podst. i rozsz. Skromniejszy przedział czasowy (jedno stulecie - współczesność); Praktyki kulturowe z najbliższego otoczenia (klasa, szkoła, dom, podwórko, miasto); Wyłącznie zakres podst., tylko w kl. 1; Prezentacja własnych zainteresowań, tradycji lokalnej/regionalnej; Interpretacja praktyk kultury z najbliższego otoczenia; Wskazywanie relacji między kulturami (lokalną, regionalną, narodową, europejską w dziełach sztuki).

Badania na temat tożsamości regionalnej mieszkańców województwa zachodniopomorskiego Lipiec i sierpień 2011; 1066 respondentów z całego województwa; Wywiady telefoniczne (ok. 15 minut, najchętniej starsi, najgorzej – młodsi); Patronat Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Szczecinie dzięki projektowi finansowanemu przez Europejski Fundusz Społeczny.

Wyniki badań… Wybrane informacje… Badani czują się: Polakiem (40,9%), człowiekiem (8,7%), sporadyczne określenie – szczecinianin, mieszkaniec Kołobrzegu; Brak związku emocjonalnego z organizacjami/partiami. Pomimo identyfikacji z regionem brak związku emocjonalnego z województwem (37,2%); Najważniejsze wartości to: rodzina, zdrowie, miłość, czyste środowisko (ponad 90%); Tradycje/produkty: Dni Morza, paprykarz; Wydarzenie historyczne: odzyskanie ziem Pomorza Zach., strajki 1970 i 1980, Cedynia 972; Osoby – duma szczecinian: P. Zaremba, M. Pyrek (ur. Gdynia), M. Jurczyk, A. Kwaśniewski (ur. Białogard). Aleksander Wolszczan – na odległym miejscu.

Dziękuję za uwagę..........