Parki technologiczne - droga na szczyt dr inż. Jacek Jettmar Parki technologiczne - droga na szczyt Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund)

Prowadzący …. Konferencje i projekty, w których uczestniczyłem: International Association of Science Parks – coroczne konferencje XVIII - IASP World Conference on Science and Technology Parks – Bilbao 2001, temat wiodący: Science and Technology in the Knowledge and Digital Economy XX - IASP World Conference on Science and Technology Parks – Lizbona 2003, temat wiodący: Habitats of Excellence – Managing and Promoting Innovation Konferencje w regionach europejskich – np. Konferencja Parków Skandynawskich – Tampere W Polsce – SOOIiP (Stowarzyszenie Organizatorów Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce) od 1993 r.; coroczne konferencje i bogata lista publikacji oraz projektów badawczych Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna – główny lobbysta i konsultant powstania strefy, długoletni dyrektor biura marketingu i dyrektor biura rozwoju, Wprowadzanie strategicznych inwestorów, rozwój terenów Koncepcja utworzenia GPNT, wiele opracowań strategicznych, Zawodowy konsultant, szef firmy, która opracowała m.in. studium wykonalności dla PPNT w Gdyni, kierownik realizacji projektu Regionalnej Strategii Innowacji dla Woj. Pomorskiego, setki opracowań dla firm i JST. Aktualnie moderator merytoryczny konferencji transferu technologii na PG.

Wprowadzenie Baza światowej wiedzy na temat parków naukowych i technologicznych jest przeogromna – pierwszy park powstał w 1951r. USA Projekt DISKE – Development of Innovative Systems through Knowledge Exchange (Rozwój innowacyjnych systemów poprzez wymianę wiedzy) Bardziej szczegółowe cele Projektu DISKE – „zintensyfikowanie przygranicznej współpracy pomiędzy innowacyjnymi MSP i wzmocnienia ich potencjału ekonomicznego i konkurencyjności poprzez współpracę parków naukowo-technologicznych i inkubatorów” Ze strony Internetowej i poprzedzających prezentacji dowiedzieć się można jakie drogi prowadzą Partnerów na szczyt Temat prezentowany poprzez pryzmat własnych doświadczeń

Parki technologiczne – drogi na szczyt W programie dzisiejszej konferencji jest wiele prezentacji nt. drogi na szczyt: Benchmarking, znakomite opracowania PARP strategia przyszłej współpracy, najlepsze praktyki, IPR w UE, Triple Helix Model i dyskusja panelowa … Wydawnictwa i publikacje dają również ogromną wiedzę i wskazówki, jak się wspinać! Znakomite przykłady najlepszych praktyk zagranicznych i krajowych powszechnie dostępne w Polsce. Ale jak dobre rady wdrożyć?

Historia rozwoju koncepcji parków W świecie globalnym, państwa i regiony poszukują efektywnych pomostów pomiędzy uniwersytetami, firmami, klastrami przemysłowymi i agencjami rządowymi dla kreowania konkurencyjnego rozwoju. Ważnymi aktorami w tym rozwoju są parki technologiczne. Cykl życia parku: powstanie, rozwój, dojrzałość Generacje rozwojowe parków: pierwsza generacja – „drabina” Druga generacja – „schody” Trzecia generacja – „schody ruchome” Czwarta generacja – „winda”

Modele działania parków w Polsce Model parku naukowo-technologicznego – powiązanego i współpracującego z uczelniami, zwłaszcza technicznymi Typy firm w parku: Firmy dojrzałe korzystające z prestiżowej lokalizacji Firmy technologiczne typu spin-off i start-up Firmy usług dla lokatorów parku Specjalistyczna infrastruktura i laboratoria usługowe Inkubator technologiczny Model parku przemysłowo-technologicznego – nastawionego na przyciąganie inwestorów oraz na współpracę z firmami, Specjalizacja specjalnych stref ekonomicznych (zagraniczni lokatorzy strategiczni – miejsca pracy)

Żeby wejść na szczyt trzeba widzieć drogę! Trzeba rozumieć, jak funkcjonuje współczesna gospodarka i rozwój technologiczny w świecie Uwarunkowania te mają ogromny wpływ na rozwój parków technologicznych i ich lokatorów. Trzeba nieustannie śledzić co się dzieje w otoczeniu, bo cały czas występują zmiany! Jak funkcjonuje współczesna gospodarka i rozwój technologiczny w świecie ?

Megatrendy Rozwój gospodarczy wymaga posiadanie nowych zasobów wiedzy Gospodarka oparta jest o wiedzę – innowacyjność i transfer technologii, szybkie zmiany występują stale Firmy funkcjonują w środowisku globalnej konkurencji Funkcje intensywnego rozwoju wiedzy koncentrują się w centrach badawczo-rozwojowych Występuje silna konkurencja pomiędzy najlepszymi ośrodkami B+R Miasta i regiony są zaangażowane w globalnej konkurencji o pozyskanie najlepszych badaczy i lokowanie najlepszych firm Permanentna edukacja i krzewienie przedsiębiorczości są podstawą sukcesu indywidualnego i całych społeczeństw

Lokomotywami nowoczesnego rozwoju przemysłowego są koncerny globalne (1) Nowoczesne produkty i technologie wymagają ogromnych nakładów na badania naukowe i wdrożenia do produkcji Ośrodki badawcze tych koncernów zwykle lokalizowane są w krajach wysokorozwiniętych i przy najlepszych wyższych uczelniach świata Innowacyjne produkty i systemy produkcyjne stanowią podstawę uzyskiwania przewagi nad konkurentami, dlatego systemy je tworzące są najważniejsze w strategiach rozwojowych przodujących firm

Lokomotywami nowoczesnego rozwoju przemysłowego są koncerny globalne (2) Koncerny te poszukują dla działalności produkcyjnych lokalizacji, gdzie występuje tania siła robocza i panują stabilne warunki polityczne Warunkiem dodatkowym jest istnienie szczególnych zachęt lub preferencji Istnieje zjawisko przesuwania się produkcji masowej z krajów o wysokich kosztach robocizny do krajów o niskich kosztach robocizny Na ten trend nakłada się zasada lokalizowania produkcji finalnej blisko głównych klientów, stąd podobne fabryki tego samego koncernu istnieją na każdym kontynencie Warunki produkcji w trybie „Just-in-Time najlepiej można spełnić w formie skupienia fabryki montażu finalnego i firm produkujących podzespoły na jednym terytorium w formie celowo utworzonego obszaru przemysłowego Gospodarka globalna narzuca więc konieczność tworzenia nowoczesnych parków przemysłowych - jest to obiektywny trend światowy

Nowoczesne gospodarki narodowe oparte o wiedzę są silnie wspomagane przez rządy W krajach wysoko rozwiniętych rządy prowadzą aktywną politykę przemysłową i wspierania sektora nauki i techniki (rozumianą jako obowiązek państwa), która określa: Narodowe strategie innowacji i programy rozwojowe tworzące warunki do innowacyjności i komercjalizowania wyników B+R w gospodarce W tym zakresie mamy „rewolucję” w Polsce - NCN, NCR, nowe prawo o szkolnictwie wyższym! Strategie i programy te określane są również na poziomie regionalnym np. RIS Budowanie z pomocą państwa i z środków UE rozbudowanych systemów strukturalnego wsparcia gospodarki opartej na wiedzy, czy są one sprawne i wystarczające? Programy finansowania i struktury wsparcia dla MSP umożliwiające im wprowadzanie nowoczesnych produktów i technologii, czy są one sprawne i wystarczające .

Postęp naukowo-techniczny zmienił metody projektowania i wytwarzania wyrobów przemysłowych oraz tworzenia systemów produkcyjnych (1) Opracowano specjalizowane oprogramowania dla wielu aplikacji inżynierskich, przez co projektowanie stało się łatwe Nastąpił ogromy rozwój przemysłu uniwersalnych modułów, podzespołów i części standaryzowanych Stworzyło to warunki do stosunkowo łatwego (elastycznego) konfigurowania nowych produktów i systemów produkcyjnych, pod konkretne potrzeby nawet pojedynczego klienta oraz spowodowało ogromne skrócenie cykli wdrożeniowych Powyższe umożliwiło wejście na ten rynek małych prywatnych firm usług projektowo i badawczo-rozwojowych zakładanych przez dynamicznych młodych inżynierów i badaczy.

Postęp naukowo-techniczny zmienił metody projektowania i wytwarzania wyrobów przemysłowych oraz tworzenia systemów produkcyjnych (2) Dla wielu zastosowań powstały standaryzowane platformy produktowo- technologiczne, tj. standardy systemów i kluczowych podzespołów, ukierunkowujących całą branżę (przykłady – standard PC, standard GSM, inne przykłady – systemy okienne, rolet, systemy klimatyzacji, automatyki itp.) Nastąpił ogromy rozwój sektora producentów niestandardowych podzespołów i części - tzw. "kooperantów”, spełniających wszelkie specyficzne wymagania finalnych producentów

Postęp naukowo-techniczny zmienił metody projektowania i wytwarzania wyrobów przemysłowych oraz tworzenia systemów produkcyjnych (3) Dzisiaj przewagi konkurencyjne w produkcji masowej i wielkoseryjnej buduje się w oparciu o platformy produktowo-technologiczne, „właściciel platformy” rządzi „branżą” Występują trudne do pokonania bariery technologiczne i kapitałowe przy wprowadzeniu nowych platform produktowo-technologicznych, potrzebna jest wspólna strategia branżowa i alianse strategiczne firm Nieustanne pojawianie się nowych materiałów, nowych rozwiązań technicznych pochodzących z innych branż wymusza modyfikacje standardów technicznych platform produktowo-technologicznych

Postęp naukowo-techniczny zmienił metody projektowania i wytwarzania wyrobów przemysłowych oraz tworzenia systemów produkcyjnych (4) Pojawianie się nowych materiałów i nowych rozwiązań technicznych pochodzących z wyników badań generuje powstawanie całkowicie nowych platform produktowo-technologicznych Powyższe zjawiska oddziaływają również silnie na jednostkowe standardy projektowania wyrobów i systemów produkcyjnych, stosowane w MSP Wspieranie powstawania oryginalnych (konkurencyjnych) platform produktowo-technologicznych powinno stanowić istotną część polityki rządu i samorządów regionalnych Systemy kształcenia i doskonalenia inżynierów muszą uwzględniać opisane zjawiska i trendy

Efektywne środowisko zewnętrzne dla rozwoju firm innowacyjnych/opartych o technologie (1) Nowoczesne szkolnictwo średnie zawodowe i uniwersyteckie nie tylko przekazuje wiedzę, ale również krzewi ducha przedsiębiorczości Bliskość do silnych ośrodków uniwersyteckich Dobra komunikatywność absolwentów – znajomość przede wszystkim angielskiego, ale i kompetencja w technikach negocjacji, prezentacji itd. Rozpowszechnienie solidnej wiedzy prawnej i ekonomicznej u absolwentów uczelni technicznych Dostęp do inwestorów – „Seed capital“, „Business Angels“, „Venture Capital“

Efektywne środowisko zewnętrzne dla rozwoju firm innowacyjnych/opartych o technologie (2) Możliwość zatrudnianie twórczych inżynierów i wysokokwalifikowanych robotników, system edukacji wyprzedzający potrzeby Infrastruktura mediów energetycznych, transportu i telekomunikacji Skupiska (klastry) i sieci współpracy firm oraz jednostek badawczych Dostęp do strukturalnego wsparcia innowacji i do zaawansowanych usług biznesowych Twórcza, entuzjastyczna atmosfera we współpracy przedsiębiorców, inżynierów, badaczy, artystów itp. w regionie Właściwe siedziby (lokalizacje, budynki, sąsiedztwa itp.) Najlepsze środowiska: park przemysłowy, park technologiczny, park naukowy, specjalna strefa ekonomiczna, dzielnica miasta „science city”

Podsumowanie Droga na szczyt dla parku wiedzie poprzez: Aktywność gremiów zarządzających rozwojem parku, które muszą monitorować otoczenie gospodarcze i trendy w rozwoju technologicznym dla prowadzenia aktywnej polityki rozwojowej parku i wspierania jego lokatorów Nieustanny rozwój funkcji parku przy wykorzystaniu potencjału B+R regionu i współpracy w sieciach międzynarodowych Szukanie i wdrażanie wspólnych dla wielu firm parku platform współpracy naukowo- badawczej i produktowo-technologicznych Systematyczne ocenianie postępu rozwojowego firm i konsekwentne stosowanie zasad regulaminu pobytu firm w parku Konsekwentny benchmarking i wdrażanie najlepszych praktyk Dążenie do wdrożenia modelu parku 4 generacji

Park naukowy czwartej generacji – kluczowe cechy Wymiana wiedzy („brain exchange”) – w parku muszą spotykać się uczelnie i instytuty B+R, oraz firmy poszukujące rozwiązań innowacyjnych Rozwój parku w globalnej sieci współpracy, w parku i online Konieczna mobilność naukowców i wynalazców Edukacja bez barier, wielokulturowość, fizyczne i wirtualne podróże, kooperacyjne środowisko sprzyjające komercjalizacji Uzupełniające się kompetencje w dziedzinach badawczych Potrzeb rynku powodują powstawanie „innowacyjnych zespołów” dla tworzenia wynalazków Pętle sprzężenia zwrotnego łączą naukę z przemysłowymi innowacjami Każdy zespół jest „przedsiębiorstwem badawczym”, które tworzy swój specyficzny produkt Wielu udziałowców i użytkowników w parku – konkurenci, partnerzy, dostawcy, klienci Tworzenie „innowacyjnej siły” parku jest przymusem Menadżerowie parku muszą rozwijać w parku społeczność biznesu i społeczności wiedzy Eksperymentalne laboratoria w parku – m.in. dla weryfikacji pomysłów start-ups

www.diskeproject.eu Dziękujemy za uwagę