Podstawy prawne obniżenia wieku edukacji dzieci w przedszkolu i szkole 6 Wybór treści do niniejszej prezentacji dokonany spośród dostępnego materiału w przepisach prawa i opracowaniach zamieszczonych w Internecie Sulejówek, 17 marca 2010r.

Podstawy prawne Ustawy: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r., Nr 256 poz. 2572 z późń. zm.) Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2009 r., Nr 56, poz.458) Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 z późn. zm.)

Podstawy prawne Rozporządzenia: Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009 roku w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudniać nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009 r., Nr 50, poz.400)

Podstawy prawne Rozporządzenie z dnia 10 stycznia 2008 roku w sprawie innych form wychowania przedszkolnego (Dz. U. Nr 7, poz. 38) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 czerwca 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. Nr 104, poz. 667)

Powody obniżenia wieku obowiązkowego kształcenia dzieci w Polsce

Filozofia wprowadzenia zmiany w edukacji dzieci U powszechnianie edukacji przedszkolnej dla dzieci w wieku 3-5 lat O bniżenie wieku szkolnego- wyrównanie do europejskich standardów W yrównanie szans edukacyjnych– nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego podniesienie jakości kształcenia dzieci i młodzieży

Wychowanie przedszkolne i jego znaczenie Najważniejszy etap w życiu dziecka Kształtuje się znaczna część możliwości intelektualnych Najłatwiej wyrównywać szanse edukacyjne u najmłodszych dzieci Polska Kraje UE 60% dzieci pięcioletnich uczęszcza do przedszkola 90% dzieci pięcioletnich uczęszcza do przedszkola

Wychowanie przedszkolne, zgodnie z ustawą o systemie oświaty, może być prowadzone: w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach, tj.: w zespołach wychowania przedszkolnego, gdzie zajęcia są prowadzone w niektóre dni tygodnia; w punktach przedszkolnych, gdzie zajęcia są prowadzone codziennie.

Dziecko kontynuuje naukę w klasie II Rok urodzenia dziecka Rok szkolny 2009/2010 Rok szkolny 2010/2011 Rok szkolny 2011/2012 Rok szkolny 2012/2013 ROCZNIK 2004 Dziecko ma prawo do wychowania przedszkolnego Dziecko po przedszkolu może realizować na wniosek rodzica obowiązek szkolny Dziecko kontynuuje naukę w klasie II Dziecko kontynuuje naukę w klasie III Dziecko realizuje obowiązek przedszkolny Dziecko rozpoczyna naukę w szkole, w klasie I Dziecko kontynuuje naukę w klasie II ROCZNIK 2005 Dziecko, realizuje obowiązek przedszkolny Dziecko rozpoczyna naukę w szkole, w klasie I ROCZNIK 2006 Dziecko, jako pięciolatek realizuje wprowadzony OBOWIĄZEK PRZEDSZKOLNY Dziecko, jako sześciolatek realizuje OBOWIĄZEK SZKOLNY LUB LUB LUB LUB LUB 9

Dziecko pięcioletnie prawo obowiązek w roku szkolnym w roku szkolnym dziecko w wieku 5 lat będzie miało prawo do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w: – przedszkolu – oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej – innej formie wychowania przedszkolnego obowiązek w roku szkolnym 2011/2012 dziecko w wieku 5 lat będzie miało obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w: – przedszkolu – oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej – innej formie wychowania przedszkolnego

Dzieci ur. w 2006r. rozpoczną obowiązkowe roczne przygotownie przedszkolne 1 września 2011 roku

WAŻNE !!! Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 5 lat. 12

Przypominamy, że: Tygodniowy wymiar zajęć obowiązkowych dla dzieci w oddziałach przedszkolnych wynosi 25 godzin zegarowych przeznaczonych na realizację podstawy programowej

Przypominamy, że: Dzienny czas pracy przedszkola przeznaczony na realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego nie może być krótszy niż 5 godzin dziennie.

Przypominamy, że: Podstawową jednostką organizacyjną przedszkola jest oddział obejmujący dzieci w zbliżonym wieku. Liczba dzieci w oddziale nie może przekraczać 25. W oddziale integracyjnym liczba uczniów nie może przekraczać 20, w tym od 3 do 5 uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego

Należy wiedzieć ! Zapewnienie warunków do realizacji prawa do odbycia rocznego wychowania przedszkolnego dziecka w wieku 5 lat jest zadaniem własnym gminy.

Warto wiedzieć Od 1 września 2009 r. uczniowie oddziałów przedszkolnych w szkole wymagający opieki poza zajęciami mogą korzystać z opieki świetlicowej 17

Diagnoza przedszkolna

Zadaniem nauczycieli przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego jest prowadzenie obserwacji mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz dokumentowanie tych obserwacji. Zadaniem nauczycieli jest także przeprowadzenie diagnozy przedszkolnej (oceny stanu gotowości szkolnej dziecka) w roku szkolnym poprzedzającym termin rozpoczęcia przez dziecko nauki w szkole Wyniki obserwacji prowadzonej przez nauczyciela mogą pomóc i są przekazywane: rodzicom w poznaniu gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole i wspieraniu jego rozwoju, nauczycielowi w opracowaniu indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka, pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, w razie konieczności dokonania pogłębionej diagnozy związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi dziecka.

Diagnoza przedszkolna Nauczyciel w trakcie diagnozy może wykorzystać arkusze obserwacyjne przygotowane przez CMPPP, inne ogólnodostępne lub opracowane w przedszkolu. Materiały informacyjne i szkoleniowe projektu realizowanego przez CMPPP „Diagnoza z zastosowaniem Skali Gotowości Szkolnej (SGS) i wspomaganie dzieci pięcioletnich w osiąganiu gotowości do podjęcia nauki w szkole” są dostępne na stronie: www.cmppp.edu.pl

Należy wiedzieć ! Od 1 września 2009 roku w szkołach podstawowych są organizowane: oddziały przedszkolne dla dzieci sześcioletnich, które odbywają roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne, oddziały klasy pierwszej, w których dzieci sześcioletnie będą realizowały obowiązek szkolny.

Warto wiedzieć W związku z prawem dziecka pięcioletniego do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, gmina zobowiązana jest do zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka zamieszkałego powyżej 3 km od obwodowej placówki . Gmina organizuje dowóz także dzieciom objętym obowiązkiem szkolnym do szkoły obwodowej, jeśli znajduje się ona pow. 3 km od miejsca zamieszkania dziecka Gmina organizuje dowóz dzieciom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności i orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego do najbliższej specjalistycznej placówki Lub zwraca koszty przejazdu środkami komunikacji publicznej 22

Dziecko sześcioletnie u progu nauki szkolnej

W latach 2009-2011 o wcześniejszym pójściu dziecka do szkoły i oddziału przedszkolnego zdecydują RODZICE po uzyskaniu zgody Dyrektora wybranej Szkoły 24

Dziecko urodzone w 2004 roku od 1 września 2010 r. spełnia obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego na wniosek rodziców zostaje objęte obowiązkiem szkolnym jest przedszkolakiem (w przedszkolu, w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej) jest uczniem lub 6-latek w szkole podstawowej jest przedszkolakiem, jeżeli chodzi do oddziału przedszkolnego jest uczniem, jeżeli chodzi do I klasy Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego Obowiązek szkolny 25

Sześciolatek w szkole lata 2009/2010 –2011/2012 3. Decyzja dyrektora w sprawie przyjęcia dziecka do szkoły 2. Wniosek rodzica do dyrektora szkoły 4. Warunki przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły: a) warunki organizacyjne szkoły b) objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym w roku szkolnym poprzedzającym rozpoczęcie nauki Sześciolatek w szkole lata 2009/2010 –2011/2012 1. Prawo dziecka sześcioletniego do edukacji szkolnej 5. Możliwość przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły nieobjętego wcześniej żadną formą wychowania przedszkolnego po uzyskaniu pozytywnej opinii ppp 6. Obowiązek realizacji rocznego przygotowania przeszkolnego w przypadku nierozpoczęcia nauki w klasie pierwszej

W latach szkolnych 2010/2011 – 2011/2012 Dyrektor szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, może przyjąć dziecko do szkoły jeżeli pozwalają na to warunki organizacyjne szkoły, a dziecko było objęte wychowaniem przedszkolnym w roku poprzedzającym rok szkolny lub uzyskało pozytywną opinię poradni p.p. o osiągnięciu dojrzałości szkolnej Dziecko sześcioletnie, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat na wniosek rodzica, może rozpocząć naukę w klasie pierwszej szkoły podstawowej, ale: 27

Ważne ! Jeżeli dziecko nie było objęte wychowaniem przedszkolnym wy- magana jest pozytywna opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej o możliwości rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego 28

Przykładowy WNIOSEK O PRZYJĘCIE do klasy pierwszej SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr …… w ……………………… gmina……………….. Proszę o przyjęcie mojej/mojego córki/syna w roku szkolnym 2009/2010 do klasy pierwszej SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr …… w ……………………… Dane osobowe dziecka: Nazwisko:…………………....Imiona:……………………………………………………... Data i miejsce urodzenia: dzień………..miesiąc…………rok……………………......... w………………………….woj. ……………………………..kraj………………..………… PESEL:…………………………………………………………………………………..……. Imiona rodziców:……………………………………………………………………….……. Adres stałego zameldowania: kod pocztowy……………………………………..…....... miejscowość…………………………….ulica i nr domu…………………....................... woj…………………tel. domowy……………………tel. kom……………………………... e-mail…………………………………………………………………………………….……. Adres do korespondencji:……………………..………………………………………………….………. Dodatkowe informacje dotyczące dzieci urodzonych w roku 2003: Czy dziecko realizowało, jako pięciolatek, wychowanie przedszkolne ? TAK / NIE* Jeśli tak, to proszę podać adres placówki……………………………………………………………………………………… Jeżeli nie, to proszę o załączenie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej . Czy dziecko będzie korzystało z opieki świetlicowej? TAK / NIE* Jeśli, tak to w jakich godzinach……………………………….. Czy będzie korzystało z oferowanego przez szkołę wyżywienia? TAK / NIE* Podpis rodzica/opiekuna prawnego ……………………………………………………………….. * Niepotrzebne skreślić

Ważne! Wniosek o przyjęcie dziecka 6-letniego do klasy I w latach 2010-2011 należy złożyć w szkole do końca marca Wniosek o przyjęcie dziecka 5- letniego do oddziału przedszkolnego w szkole należy złożyć w okresie rekrutacji Uwaga: wnioski złożone po terminie w nie będą rozpatrywane 30

Ważne! Jeżeli rodzice chcą złożyć wniosek o przyjęcie dziecka 6-letniego do innej szkoły podstawowej niż w obwodzie której dziecko mieszka, mają również zastosowanie powyższe uregulowania.

1 września 2012 roku Wszystkie dzieci sześcioletnie obowiązkowo rozpoczynają naukę w klasie pierwszej szkoły podstawowej

Nauka sześciolatka w szkole – w jaki sposób? Od 1 września 2009 roku w pierwszych klasach znajdują się dzieci z dwóch roczników - dzieci sześcioletnie i siedmioletnie będą się uczyły razem. Wymaga to: znajomości przez nauczycieli klas pierwszych podstawy programowej wychowania przedszkolnego, podstawy programowej kształcenia ogólnego zadbania o adaptację dzieci do warunków szkolnych (poczucie bezpieczeństwa), właściwego zorganizowania sal lekcyjnych tak, by składały się z części edukacyjnej (wyposażonej w tablice, stoliki itp.) i rekreacyjno-zabawowej (wyposażonej w materace, zabawki itp.), zespoły klasowe powinny liczyć nie więcej niż 26 osób.

Nauka sześciolatka w szkole – w jaki sposób? zintegrowana forma kształcenia, formy zajęć takie, jak: zabawy, gry i sytuacje zadaniowe, wyposażenie sal w pomoce dydaktyczne i przedmioty potrzebne do zajęć.

Nauka sześciolatka w szkole – w jaki sposób? Zadbanie o zaspokojenie potrzeb dzieci przez organizowanie: – zajęć opiekuńczych (możliwość wykorzystania sali zajęć po zakończonych lekcjach), – zajęć zwiększających szanse edukacyjne (uczeń zdolny i mający trudności w nauce).

Rodzice dziecka sześcioletniego mają prawo do: poznania bazy szkoły, uzyskania informacji od dyrektora szkoły o sposobie zapewnienia dziecku opieki przed i po lekcjach (świetlica), uzyskania informacji od dyrektora szkoły o zapewnieniu dziecku posiłków.

Dziecko sześcioletnie w szkole ma prawo do: udziału w zajęciach pozalekcyjnych proponowanych przez szkołę, opieki przed i po lekcjach, korzystania z sali gimnastycznej, komputerów, innych pomocy znajdujących się w szkole, objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, zindywidualizowanego wspomagania rozwoju, stosownie do jego potrzeb i możliwości, korzystania z posiłków, bezpłatnego dowozu na warunkach określonych w ustawie.

podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego

Podstawa programowa Podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnie uzdolnionego ucznia. Podstawa programowa opisuje efekty kształcenia po każdym etapie edukacji. Nowa podstawa programowa zastąpi w przyszłości standardy wymagań egzaminacyjnych.

Od 1 września 2009 r. nowa podstawa programowa jest realizowana w: Przedszkolach klasie I szkoły podstawowej, klasie I gimnazjum.

Nowa podstawa programowa cele wychowania przedszkolnego Wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji. Budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co dobre i co złe. Kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek.

Nowa podstawa programowa cele wychowania przedszkolnego Rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi. Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych. Troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa zabawach i grach sportowych; Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie. społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych.

Nowa podstawa programowa cele wychowania przedszkolnego Wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne. Kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej. Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.

Zagospodarowanie czasu przebywania dziecka w przedszkolu w rozliczeniu tygodniowym co najmniej czasu czasu Zabawa Czynności opiekuńcze, samoobsługowe, organizacyjne i inne co najmniej czasu, w przypadku młodszych dzieci czasu Zajęcia na świeżym powietrzu Zajęcia dydaktyczne Najwyżej czasu 44

Warto wiedzieć Nowa podstawa programowa dla przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, którą realizuje się już od 1 września 2009 roku w oddziałach przedzkolnych w szkołach i przedszkolach, jest dostosowana do możliwości dzieci pięcioletnich 45

Nowa podstawa programowa I etap edukacyjny: klasy I – III Kształcenie w klasach I – III nosi nazwę edukacji wczesnoszkolnej. Realizacja podstawy programowej odbywać się będzie tak jak dotychczas w formie kształcenia zintegrowanego przez 22 godz. tygodniowo. W podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej wyodrębniono poszczególne obszary edukacyjne: edukacja polonistyczna, język obcy, edukacja muzyczna, edukacja plastyczna, edukacja społeczna, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna, zajęcia komputerowe, zajęcia techniczne, wychowanie fizyczne, etyka lub religia.

Nowa podstawa programowa Swoboda wyboru przez szkoły programów podręczników środków dydaktycznych zgodnie z potrzebami i możliwościami uczniów.

Warto wiedzieć Nowa podstawa programowa dla szkół podstawowych realizowana w klasach pierwszych począwszy od 1 września 2009 r. jest dostosowana do wieku dzieci sześcioletnich w klasie pierwszej 48

Uzdolnienia dzieci: Każde dziecko jest uzdolnione; Nauczyciel ma odkryć te uzdolnienia i je rozwijać; W trosce o to, aby dzieci odczuwały satysfakcję z działalności twórczej, trzeba stwarzać im warunki do prezentowania swych osiągnięć, np. muzycznych, wokalnych, recytatorskich, tanecznych, sportowych, konstrukcyjnych.

Warto wiedzieć Od 1 września 2009 r. kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach i klasach I–III szkół podstawowych posiada osoba, która ukończyła: zakład kształcenia nauczycieli w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym lub studia wyższe na kierunku pedagogika w specjalności przygotowującej do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym

Czas pracy nauczyciela Od 1 września 2010 roku, zgodnie z art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela, nauczyciele szkół podstawowych i gimnazjów będą mieli obowiązek przeprowadzenia i rejestrowania dwóch godzin zajęć tygodniowo poza pensum, proporcjonalnie do wykonywanego wymiaru zajęć, co daje możliwość budowania oferty szkoły w postaci zajęć pozalekcyjnych dla uczniów szkoły.

Rola jednostek samorządu terytorialnego (gmin): zapewnienie dzieciom pięcioletnim miejsc w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach lub w innych formach wychowania przedszkolnego od 1.09.2009 r. zapewnienie dzieciom sześcioletnim miejsc w klasie I wsparcie dyrektorów w tworzeniu warunków do przyjęcia dzieci pięcioletnich i sześcioletnich

Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka – podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. Nr 23, poz.133) 53

Inni specjaliści – w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny; Skład zespołu Pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, w szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub surdopedagog; Psycholog; Logopeda; Inni specjaliści – w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny; 54

Organizacja zajęć Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka. Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania są prowadzone indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną. W przypadku dzieci, które ukończyły 3. rok życia, zajęcia w ramach wczesnego wspomagania mogą być prowadzone w grupach liczących 2 lub 3 dzieci, z udziałem ich rodzin. 55

Zespół współpracuje z rodziną dziecka w szczególności przez: Ważne! Zespół współpracuje z rodziną dziecka w szczególności przez: udzielanie pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem: wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania; udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem; pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu. 56

Więcej informacji: www.men.gow.pl www.radosnaszkola.men.gov.pl www.kuratorium.mazowieckie.pl 57

„Wszyscy pragniemy, aby dzieci z radością szły do szkoły. Chcemy, żeby było to miejsce, z którego wyruszają poznawać, badać, podziwiać i uczyć się rozumieć szeroki świat oraz rządzące nim prawa…” Dziękujemy za uwagę