Długookresowe prognozowanie makroekonomiczne Ministerstwo Finansów, Polska Seminarium, Analiza Uwarunkowań Niezbędnych do Sporządzania Długoterminowych prognoz Aktuarialnych, ZUS

Motywacja 1. Brak centralnej wspólnej prognozy długookresowej w ramach szeroko pojętej administracji publicznej Rosnące zapotrzebowanie na prognozy długookresowe w związku z wymogami krajowymi, jak również zobowiązaniami wynikającymi z członkowstwa w organizacjach międzynarodowych (UE, OECD, IMF…) Duże znaczenie wiarygodnych scenariuszy rozwoju długookresowego w procesie przygotowywania odpowiednich zmian instytucjonalnych (np. systemy emerytalne, CO2, stabilność finansów publicznych, …) Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Plan prezentacji Harmonogram prognoz przygotowywanych w Ministerstwie Finansów Dostępne prognozy długookresowe Metodologia tworzenia prognozy długookresowej Propozycje zmian instytucjonalnych Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Harmonogram prognoz przygotowywanych w Ministerstwie Finansów Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Harmonogram prognoz przygotowywanych w Ministerstwie Finansów Prognozy o horyzoncie nie przekraczającym 4 lat – krótki okres wymóg ustawowy W długim okresie jedynie wytyczne dotyczące kształtowania się wybranych wskaźników makroekonomicznych (PKB, CPI, kurs) – na razie nie obligatoryjne brak formalnego wymogu przygotowywania i współpracy w procesie przygotowywania długookresowych wytycznych Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Dostępne prognozy długookresowe dla Polski Źródła krajowe: różne strategie rządowe, horyzont maksymalnie do 2030 r., MRR, MG, współpraca: Instytut Badań Strukturalnych, Instytutu Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, prognozy nieregularne wytyczne przygotowywane w MF na potrzeby samorządów oraz ZUS – horyzont do 2060 r. Źródła zagraniczne: Komisja Europejska – AWG, horyzont do 2060 r., konsultowane z przedstawicielami PL, co 3 lata Komisja Europejska – prognozy długookresowe w ramach przygotowywanych projektów, nieregularne – obecnie do 2020 r. OECD: prognozy długookresowe w ramach przygotowywanych projektów, nieregularne, ostatnie do 2025 r Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Metodologia prognoz długookresowych Modele strukturalne, CGE, DSGE Praktyka (KE, OECD, IMF) przygotowywania scenariuszy długookresowych wskazuje, że w większości oparte są one na neo-klasycznej teorii wzrostu, gdzie czynnikami produkcji są praca (L), akumulacja kapitału (K) i produktywność (A). Zwykle przyjmuje się prostą funkcję produkcji typu Cobb-Douglasa PKB = A × Lα × K1-α Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Metodologia prognoz długookresowych 1. Produktywność: konwergencja do wartości dla krajów rozwiniętych (np. model Nelsona-Phelpsa, Lucasa, inne) 2. Kapitał: - utrzymanie na założonej relacji względem PKB, ewentualnie w średnim okresie konwergencja do założonej relacji Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Metodologia prognoz długookresowych 3. Praca: L = (1-stopa bezrobocia) × stopa aktywności zawodowej × ludność w wieku produkcyjnym - kluczowa rola założeń dotyczących demografii i czynników strukturalnych wpływających na kształtowanie się aktywności zawodowej stopa bezrobocia na poziomie stopy równowagi (aktywni zawodowo, klin podatkowy, kapitał, produktywność…) konwergencja stóp aktywności zawodowej w ramach grup wiekowych do poziomów obserwowanych w krajach rozwiniętych Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Problemy z prognozami demograficznymi Kluczowe znaczenie prognoz demograficznych dla kształtowania się w długim okresie najważniejszego czynnika produkcji – pracy Problem ze źródłem prognoz demograficznych: - GUS: do 2035 r. - Eurostat: do 2060 r. - ZUS: na bazie GUS do 2060 - teoretycznie prognoza Eurostatu jest konsultowana z GUS - praktycznie: istotne różnice - problem „punktu startowego” Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Brak aktualizacji prognoz demograficznych – punkt startowy Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Wybrane różnice w prognozach GUS i Eurostat Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Metodologia prognoz długookresowych - wnioski Scenariusz vs. Prognoza; dla podstawowych zmiennych realnych W przypadku zmiennych nominalnych – zwykle na stałym poziomie, np. celu inflacyjnego Duże znaczenie przyjętych założeń egzogenicznych i tempa konwergencji do wybranych celów Konieczna analiza wrażliwości Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Potencjalne konsekwencje przyjęcia różnych założeń dla czynników produkcji Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Pytania Czy można, czy celowe jest przygotowanie jednej prognozy długookresowej do różnych celów? >>> CO2 / projekcje fiskalne / projekcje emerytalne Czy przygotowana przez administrację czy jednostki zewnętrzne? Jakie instytucje zaangażowane? >>> GUS, ZUS, MG, MF Kto wiodący? Jaki horyzont? >>> 20 / 60 lat Jakie zmienne? Czy kwestie prognozowania długookresowego uregulować formalnie? >>> kompetencje, zakres, zatwierdzanie, terminy >>> w ustawie? Jak często aktualizowana prognoza długookresowa, czy spójna z prognozami krótkookresowymi (np. WPFP, UB, APK)? >>> raz do roku / raz na 2 lata / …. Kto powinien przygotowywać prognozę demograficzną? (GUS/ZUS/EUROSTAT). Czy powinna też być konsultowana w kraju? Jaki horyzont? Czy może się różnić od Eurostat’u? Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.

Podsumowanie Konieczność opracowania i aktualizacji spójnego scenariusza długookresowego dla Polski w ramach szerokiej współpracy ośrodków krajowych Jedna spójna prognoza demograficzna dla Polski GUS/Eurostat/ZUS Dostosowanie harmonogramu prognoz w celu uniknięcia problemu aktualizacji danych (Eurostat-KE vs. GUS-ZUS) Wypracowanie wspólnych założeń dla kształtowania się czynników produkcji wraz z przygotowaniem szczegółowego uzasadnienia - pilne: obecnie powstaje prognoza AWG Here we can see that Poland is not a country with the strong conservative fiscal cultures. For the whole period covered by the appropriate set of the data our public finances registered a deficit amounted to about 4% of GDP on average. There has been a significant weakening in Poland’s fiscal position over the past two years. The increase in deficit in this period was mainly due to the structural factors but the operation of automatic stabilisers was strong in 2009 in historical perspective.